LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w98 1/1 map. 3-5
  • Ikasimpe Kalabasandula Bantu

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Ikasimpe Kalabasandula Bantu
  • Ngazi Yamulindizi 1998
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Kapa Kuti Buumi Bube Ampindu
  • Mukwasyi Mupya
  • Ikuzunda Manjezyeezya Mabi
    Ngazi Yamulindizi—2008
  • Jehova Wasyomezya Kupa Daniele Bulumbu Butaliboteli
    Amububikkile Maanu Businsimi bwa Daniele!
  • “Tandicili Sinkondo”
    Bbaibbele Lilakonzya Kubacinca Bantu
  • Sena Ncobeni Leza Ulamulanganya?
    Ngazi Yamulindizi—2011
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi 1998
w98 1/1 map. 3-5

Ikasimpe Kalabasandula Bantu

CILEETEZYA kuti bantu banji mazubaano balakatazigwa, mane akupenga. Sena bantu ibali muciimo cili boobu inga bakonzya kujana lukkomano? Bamwi nzigwebenga ibaponenaa bantunyina. Sena bantu bali boobu kuli nobanga baba bantu basyomeka mubuleya? Ibwiinguzi kumibuzyo yoonse eyi yobile mbwakuti inzya. Ibantu balakonzya kucinca. Balakonzya kusandulwa. Imwaapostolo Paulo waatondezya mbocinga cakonzeka eci naakalemba kuti: “Amusanduke kukucitululwa kwamyoyo yanu, kuti mukasimpikile makani ngaayanda Leza, makani mabotu aatambulika aalondokede.”—Ba-Roma 12:2.

Imakani aakuti ‘makani mabotu aalondokede ngaayanda Leza’ alakonzya kutuyeezya makani Jesu ngaakaambila basikwiiya bakwe myaka iyiinda ku 20, Paulo katana kulemba majwi aali atalaawa. Jesu wakati: “Muyooziba bwini, abwalo bwini buyoomunununa.” (Johane 8:32) Oobu “bwini,” Jesu mbwaakali kwaamba mmulumbe uuzwa kuli Leza—ikapati aajatikizya kuyanda kwakwe ikuyobodwe mu Bbaibbele akaambo kandiswe. (Johane 17:17) Sena bwini bwa Bbaibbele cini-cini bulabalubula bantu? Sena ikutobela kuyanda kwa Leza mubukkale cini-cini kulabasandula bantu? Ee. Amulange zikozyanyo zisyoonto zitobela.

Kapa Kuti Buumi Bube Ampindu

Imyaka misyoonto buyo yainda, Moisés uukkala ku Gibraltar, wakali muntu uutakkomani cini-cini. Uluula kuti: “Ndakali mudakwi alimwi ndakali kunga ndilala anze. Ndakagolelwa. Buzuba abuzuba masiku ndakali kulomba kuli Leza kuti andifwide luzyalo akuti ntalibbizyi. Ndakali kulila akutongookela Leza kuti ino nkaambo nzi ncondiponena kuti naa nkeli muntu uunyina mpindu, uutakwe mulimo, uunyina mukwasyi alimwi awakundigwasya. Nkaambo nzi ncondeelede kuzumanana kupona?” Mpoona, kwakacitika cintu cimwi.

Moisés ulazumanana ategwa: “Ndakaziba kuti Leza wakauteelela mupailo wangu ciindi nondakaswaangana a Roberto, umwi wa Bakamboni ba Jehova. Roberto wakandipa Bbaibbele alimwi akkopi yakabbuku kagwasya kwiiya Bbaibbele kategwa Ncinzi Leza Ncayanda Kulindiswe?a Buzuba abuzuba twakali kuliiya Bbaibbele antoomwe katukkede aacuuno cacipulanga mpeekali kulala masiku. Nokwakainda mwezi omwe Roberto wakanditolelezya kumuswaangano wa Bakamboni ba Jehova ku Ŋanda ya Bwami inyenzi. Cakufwaambaana, ikasimpe ka Bbaibbele kakasandula indangilo yangu yazintu cakumaninina. Tandicooni aanze; alimwi ikunywa bukoko akufweba ndakacileka. Ibuumi bwangu bulicincide alimwi ndilikkomene. Onoono ndiyanda kuti ndikabbapatizigwe akutalika kubelekela Jehova kandili umwi wa Bakamboni bakwe.”

Elo takuli nkokusanduka oko! Iciindi kanjikanji icipa kuti bantu kabatakwe bulangizi, nkubula luzibo. Kwiina nobamuzi Leza naaba makanze aakwe mabotu. Walo Moisés, iciindi naakajana luzibo olo, cakamupa kuti ajane nguzu aakubaacamba cakucinca bukkale bwabuumi bwakwe. Imupailo wasintembauzyo kuli Leza kujatikizya Moisés wakaingulwa naakati: “Tuma mumuni wako alusinizyo lwako, zindeenzye akundisisya kucilundu cako cisalala akucikalilo cako.”—Intembauzyo 43:3.

Ku Belize, Daniele wakali muciimo cikozyenye aceeci. Pele Daniele walo tanaakali koona anze—wakalaa mulimo mubotu. Pele kwamyaka iili 20 wakali kulwana apenzi lyacizibilizi camisamu iikola abudakwi alimwi tanaakali kulilemeka. Nokuba kuti wakakomenena mucikombelo ca Katolika, Daniele kwiina naakabona mpindu yabuumi, alimwi wakali kudooneka kuti Leza nkwali. Wakainka kuzikombelo ziindene-indene kuti akagwasigwe pele wakajana kuti ibunji bwabeenzinyina mbocakali kuunka limwi kuzikombelo alimwi kubikkilizya abeendelezi bazikombelo, abalo bakali kwiibelesya bubi misamu iikola alimwi abukoko. Ciindi eeco, imukaintu wakwe wakali kuyanda kumuleka.

Kagolede kuyeeya Daniele wakalitola kubusena nkobagwasya bantu bajisi ziyanza nzyobaalilwa kuleka. Pele, wakalizi kuti nokuba boobo, aakugusigwa kubusena obo, ndilyona wakali kuyootalika alimwi kubelesya misamu iikola ikuti kakunyina lugwasyo lunga lwapegwa. Pele ino ndugwasyo lwamusyobo nzi? Mu May 1996, kalaa mazuba obile buyo kazwide kubusena obo, Daniele wakasikila umwi wa Bakamboni ba Jehova akumulomba ulaamba, “Ndilomba kuti kamundiyiisya Bbaibbele.” Kamboni ulya wakabamba bubambe bwakwiiya Bbaibbele a Daniele ziindi zyobile mumvwiki, alimwi Daniele ndilyonya wakatalika kusanduka akupona bukkale bweendelana aluyando lwa Leza alimwi wakaleka kuyanzanaa balongwe bakwe bakaindi waajana balongwe akati ka Banakristo ibatakali kubelesya misamu iikola abukoko alimwi ibatakali kuyanda kutalilemeka. Aboobo Daniele wakabona kuti ncamasimpe Ibbaibbele ncolyaamba noliti: “Uuenda abasongo ulasongwaala, pele muzwalani wabafubafuba ulabisizigwa.” (Tusimpi 13:20) Ndilyonya, wakati: “Lino neezyiba ncocaamba kubaa manjezeezya aasalala.” Awalo Daniele wakasanduka.

Mucisi ca Puerto Rico, imwaalumi umwi awalo wakasanduka cigambya. Wakali muntolongo alimwi bantu boonse bakamuzi kuti mmuntu mujayi, nkaambo wakajaide bantu bali mbobabede. Sena ikasimpe kamu Bbaibbele kakali kukonzya kumucinca? Inzya. Umwi wa Bakamboni ba Jehova wakamupa mamagazini aa Ngazi Yamulindizi alimwi a Awake!, alimwi cakufwaambaana wakalomba aambi. Iciiyo ca Bbaibbele cakatalisigwa kulinguwe, alimwi ikasimpe kamu Bbaibbele mbokakatalikila kumunjila, wakatalika kucinca akutondezya caantangalala kubantu boonse. Akati kazitondezyo zyakucinca kwakwe, cakusaanguna cakalibonya ncakuti wakagela masusu aakwe aakali malamfwu loko mane afwiimpa alimwi akugela cilezu cakali cilamfwu busyu boonse.

Ibbaibbele litwaambila kuti Leza ulabalekelela basizinyonyoono ibeempwa cini-cini akucinca bukkale bwabo. Paulo wakalemba kuti: “Sa tamuzi kuti bataluleme tabakonzyi kuyoovuba Bwami bwa-Leza? . . . Lino mbuboobo mbubakabede kale bamwi akati kandinywe, pele sunu mulisanzizidwe.” (1 Ba-Korinto 6:9, 11) Cakutadooneka, imajwi aaya akamuumbulizya mwaalumi oyu, mbubwena mbuli bwakamuumbulizya majwi aali ku Milimo 24:15 (Ci) aakuti: “Baluleme abataluleme, bayoobusigwa kuzwa kubafu.” Wakati: “Ndiyanda kuyakulibonenaa meso ciindi cabubuke bwabafwu ikutegwa ndikaakulombe kulekelelwa kuli baabo mbeekajaya.”

Mukwasyi Mupya

Bumwi buzuba mukambausi waciindi coonse umwi wa Bakamboni ba Jehova wazina lya Luis kucisi ca Argentina, wakayaana amulombwana umwi wakakomenena muciimo cabukkale bweetezya. Mbwaakazyalilwa buyo, ibazyali bakwe bakapola bamusiya, kuzwa leelyo wakalelwa mumbunga zisiyene-siyene zilela bamucaala. Naakali aamyaka iili 20 yakuzyalwa, wakakuziba kwakali kukkala banyina, mpoona wakayeeya kuya kukkalila afwaafwi ambabo. Wakabeleka canguzu, wakajana mali manji, mpoona wakayumuka akuya kudolopo kwakali kukkala banyina. Banyina bakazumina kuti akkale ambabo, mpoonya mali ngaakajisi naakamana, bakamutanda. Ikukakwa kuli boobu kwakamucitya kuti ayeeye kulijaya.

Pele, Luis wakakonzya kukayiisya kasimpe kamu Bbaibbele kumusankwa ooyu. Ikasimpe ako kajatikizya cisyomezyo cakuti: “Taata aba[a]ma nebandisia, Jehova ulandibamba.” (Intembauzyo 27:10) Imusankwa oyu wakazyiba kuti wakajisi Wisi wakujulu uutakonzyi kumusiya. Ono ulikkomene ikuba akati kamukwasyi mupya, imukwasyi wa Jehova.

Aumwi muntu mucisi ncoona eco wakaambila umwi wa Bakamboni ba Jehova kuti wakali kwiikkomanina imagazini ya Ngazi Yamulindizi. Nkaambo nzi? Nkaambo yakanununa lukwatano lwakwe. Kulibonya kuti bumwi buzuba, oyu mwaalumi naakali kuzwa kuncito wakazikubona imagazini ya Ngazi Yamulindizi mucingungulu iyakajisi mutwe mumabala mapati wakuti “Kulekana.” Akaambo kakuti wakajisi mapenzi mulukwatano lwakwe alimwi walo amukaintu wakwe bakatalikide kale kuyandaula nzila mbobanga baandaana camumulawo, wakabweza magazini ilya akutalika kwiibala. Wakaitola kuŋanda yakwe akutalika kwiibala amukaintu wakwe. Aaba banabukwetene bakatalika kutobela njiisyo zyamu Bbaibbele nzyobakajana mumagazini. (Ba-Efeso 5:21–6:4) Ndilyonya, bakatalika kumvwana. Bakaleka kubweza ntaamu yakulekana alimwi ono bali mukwiiya Ibbaibbele kabali banabukwetene bakamantene.

Mucisi ca Uruguay, aumbi imwaalumi wazina lya Luis kwiina naakakkomene. Izintu zyakapa kuti buumi bwakwe bube bwamanyongwe alimwi bubyaabi zyakali cizibilizi camisamu iikola, mizimo, ikukomba mituni alimwi abudakwi. Akaambo kakugolelwa mumizeezo, Luis wakaleka kusyoma kuti Leza nkwali. Imweenzinyina wakamupa bbuku litegwa Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?b Eci cakacitya kuti Luis ayanzane kusyoonto a Bakamboni ba Jehova, pele kalitanatanta wakacitalika alimwi ciyanza cakwe cakubelesya misamu iikola akunywa bukoko cakukolwa cibyaabi. Cimwi ciindi, naakalijana ukkede mucilindi musowelwa matombe cakazwide matombe kapengede kapati mumoyo, wakapaila ulaamba, kuli “wisi wa Jesu Kristo,” mbwaanga kwiina naakalizi kabotu izina lya Leza.

Wakaambila Leza kuti amutondezye naa kwakali kaambo ncaakali kuponena. Luis uluula kuti, “Ibuzuba bwakatobela, ndilyonya umwi ngotwakazyibene limwi wakandipa ibbuku ndyaatakacili kuyanda. Lyakali aamutwe wakuti nzi? Ategwa Revelation—Its Grand Climax At Hand!”c Ibbuku eli lyakamugwasya kwiingula mubuzyo wakwe. Luis wakapaila alimwi kalomba lugwasyo lwakujana cikombelo cakali kuyoomutondezya mbwanga wabelekela Leza. We! Katalibambilide imulangu waamulyango wakalila, ibakaimvwi anze nkujana bakali bamwi ba Bakamboni ba Jehova bobile. Ndilyonya, Luis wakatalika kwiiya Bbaibbele ambabo. Wakafwambaana kuya kumbele mukwiiya kwakwe alimwi ono ulimvwa kuba muntu uulongezedwe kuba umwi wa Bakamboni uubbapatizidwe. Ulaabukkale bubotu alimwi ulimukugwasya bamwi kubona mpindu yabuumi bwabo. Akazuzikizigwa kulinguwe, imajwi aali ku Intembauzyo 65:2 aakuti: “Webo ooswiilila zikombyo, bantu boonse bayoosika kulinduwe.”

Ku Philippines, Allan kacili kucikolo wakali sikukulwaizya kwiizangila naa kwiitobela milawo yabambwa wankamu yabasicikolo. Wakali simbunga yakajisi makanze “aakunyonyoona imfwulumende ikutegwa ibantu bamazyalane aakumbele boonse bakayelane.” Pele, bumwi buzuba, Bakamboni ba Jehova bakamusikila elyo wakaiya kuzwa mu Bbaibbele imakanze aa Leza kubanamaleya. Imakanze aayo ajatikizya cisyomezyo ca Leza cakuti: “Kaba kaindi kaniini sizibi takooyooba wo; . . . Pele babombemyoyo bayoovuba nyika, bayookondwa muluumuno lunji.” (Intembauzyo 37:10, 11) Allan wakati: “Ndilyona ndakazyiba kuti imbunga yesu ncoyakali kulwanina cakalisyomezedwe kale myaka minji-minji yainda mu Bbaibbele. Izintu zyoonse nzyotuyandisisya ziyakupegwa mubweendelezi bwa Bwami bwa Leza.” Ono Allan ulimukusumpula Bwami bwa Leza alimwi ulimukugwasya bamwi kubaa lusyomo mukasimpe kamu Bbaibbele.

Inzya, bukkale bwabantu bulasandulwa ciindi bantu nobatobela ikasimpe ka Jwi lya Leza, Ibbaibbele. Masimpe, ciindi ciyoosika ibanamaleya boonse banooli baumi nobatikabe aabuumi bweendelana akuyanda kwa Leza. Elo kunooli kusanduka ooko kutikacitike! Eco ciindi, businsimi ibunoozuzikizidwe mbwakuti: “Tabakooyooluma nikuba kunyonyoona moonse mucilundu cangu cisalala, nkaambo nyika iyoozula luzibo lwa-Jehova mbubonya mbuli maanzi mbwaazuzya lwizi.”—Isaya 11:9.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Ikakamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

b Lyakamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

c Lyakamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi