LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • g16 No. 6 map. 12-13
  • Inswi Iigambya Iitegwa Clown Fish

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Inswi Iigambya Iitegwa Clown Fish
  • Sinsimuka!—2016
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • ‘TANDIKONZYI KUPONA KAKUNYINA NDUWE’
  • KUUNKA KUBUSENA BAMWI NKOBAYOOWA KUUNKA
  • Izili Mukati
    Sinsimuka!—2016
  • Nkolongwe–Muncini Uupanga Musenga
    Sinsimuka!—2015
Sinsimuka!—2016
g16 No. 6 map. 12-13

Inswi Iigambya Iitegwa Clown Fish

Clown fish yamubala wa orange

Clown fish yamubala wa orange

NZISYOONTO nswi zitukkomanisya kapati mbuli mboitukkomanisya nswi iitegwa clown fish. Ambweni ilatukkomanisya akaambo kamibala yanjiyo mibotu, yalo iikonzya kutuyeezya zisani zyamibala iindene-indene nzyobasama basizisobano. Naa ambweni ilatukkomanisya akaambo kamboisala busena bwakukkala—ikukkala akati kazisyango ziyasa zyamulwizi zitegwa anemone. Nkakaambo kaako inswi eeyi alimwi yiitwa kuti anemonefish.

Mbubwenya mbuli basimafilimu banji mbobayanda kufwotolwa-fwotolwa, azyalo nswi eezyi mulakonzya kuzifwotola mbomuyanda. Basikuyamba kanji-kanji balazijana nswi eezyi “kaziimvwi” kutegwa zifwotolwe mbwaanga tazyuunki kulamfwu kuzwa abusena mpozikkala alimwi taziyoowi.

Pele cintu cigambya kapati kujatikizya nswi eeyi, mbuumi bwanjiyo lyoonse ibuboneka kuba muntenda. Kukkala akati kacisyango cili apoizoni cili mbuli kuyaka ŋanda abusena aakkala nzoka. Nokuba boobo, nswi eeyi alimwi azisyango eezyi tazikonzyi kwaandaanizyigwa. Ino ncinzi cipa kuti cilongwe eeci citacitiki-citiki cikonzyeke alimwi akuzwidilila?

‘TANDIKONZYI KUPONA KAKUNYINA NDUWE’

Clown fish iijisi myeengo yobilo

Clown fish iijisi myeengo yobilo

Mbubwenya mbuli bunji bwazilongwe zibotu, nswi eeyi alimwi acisyango eeci zilagwasyanya kapati. Cilongwe eeci cilayandika kapati lyoonse kunswi eeyi. Basyaazibwene mumakani aazilenge zyamumaanzi baamba kuti inswi eeyi taikonzyi kupona kakunyina cisyango ca anemone. Tazicizyi kabotu kuyamba aboobo zilakonzya kuligwa azilenge zimbi zyamumaanzi kuti naa tiizyakwabililwa acisyango eeci. Pele kwiinda mukubelesya zisyango eezyi kuba munzi wazinzyo alimwi akuba busena bwakuyubila ciindi nozyaba muntenda, nswi eezyi zilakonzya kupona myaka iili kkumi.

Inswi eeyi ilajana makkalilo muzisyango eezyi alimwi akupanga munzi. Alimwi ilatula mayi aanjiyo kunsi aacisyango eeci, kwalo mayi nkwaakonzya kulanganizyigwa kabotu. Mukuya kwaciindi, nswi eeyi antoomwe atwana twanjiyo inga tulajanika munsi aacisyango eeci katuyamba.

Ino cisyango eeci calo cigwasyigwa buti akaambo kacilongwe eeci? Inswi eeyi ili mbuli basikugadela cisyango eeci kutegwa inswi ziitwa kuti butterfly fish kazitabooli kulya tuluba twacisyango eeci. Kuli musyobo umwi wacisyango eeci uutakonzyi kupona kuti kakunyina nswi eeyi iitegwa clown fish iikkala mumo. Ciindi basikuvwuntauzya nobakaigwisya nswi eeyi kwamawoola aali 24 buyo, bakajana kuti cisyango eeci taciko. Kulangilwa kuti cakaligwa answi zitegwa butterfly fish.

Alimwi kulibonya kuti nswi eeyi iitegwa clown fish ilapa abusani kucisyango eeci. Chemical iitegwa ammonium iijanika mutubi twanswi eeyi igwasya kuti twana twacisyango eeci tukomene kabotu. Ciindi nswi eezyi nozizinguluka mumaluba aazisyango eezyi, zigwasya kuti muya uutegwa oxygen kausika kucisyango eeci.

KUUNKA KUBUSENA BAMWI NKOBAYOOWA KUUNKA

Clown fish yamubala wa Pink skunk

Clown fish yamubala wa Pink skunk

Kujatikizya nswi eezyi, bukwabilizi inga buli kucikanda. Zilijisi mamina amubili woonse alo aagwasya kuti zitayaswi. Akaambo kamamina aaya, kulibonya kuti cisyango eeci cibona nswi eeyi mbuli kuti ncisyangonyina. Kweelana ambwaakaamba syaazibwene umwi mumakani aazilenge zyamulwizi, inswi eezyi zili mbuli “nkuyu iijisi bunyenyeene mukati.”

Buvwuntauzi bumwi bwaamba kuti ciindi noiyandaula busena bupya bwakukkala, inswi eeyi ilacita zintu zimwi kutegwa izyibile busena oobo bupya. Kwaambwa kuti ciindi nswi eeyi noyasika acisyango cipya ciindi cakusaanguna, ilaciguma cisyango eeco ciindi aciindi kwamawoola masyoonto. Kulangilwa kuti, kucita boobo kupa kuti nswi eeyi icince mboikonzya kulikwabilila kupoizoni yacisyango eeco cipya. Kweelede kuti nswi eeyi ilayaswa asyoonto ciindi noicita zintu eezyi. Kwamana boobo, eezyi zyobilo zilatalika kweendelana.

Kweendalana kwazilenge eezyi ziindene kutupa ciiyo cibotu cakubelekela antoomwe. Muzintu zinji bantu nzyobacita, bantu bazwa muzilengwa alimwi mubukkale bwiindene-indene balazwidilila kapati kwiinda mukubelekela antoomwe. Mbubwenya mbuli nswi iitegwa clown fish, tulakonzya kutola ciindi cili mbocibede kutegwa tuzyibile kubeleka abamwi, pele cizwa mpawo ncibotu.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi