Cibalo 72
Jesu Watuma Ibali 70
MUUMWAKA wa 32 C.E., imyaka yotatwe iizwide kuzwa ciindi calubbapatizyo lwa Jesu. Walo abasikwiiya bakwe bakali ku Pobwe lya Zilawo ku Jerusalemu alimwi kuboneka kuti bacili munsi-munsi. Mane, eyi myezi iili cisambomwi yacaala yamulimo wakwe Jesu waimanina mu Judaya naa mutalaa Mulonga wa Jordano mucooko ca Pereya. Obu busena buyandika kubelekwa.
Masimpe, nolyakamana pobwe lya Kwiindilila lyamu 30 C.E., Jesu wakatola myezi iili lusele kakambauka mu Judaya. Pele kuzwa ciindi bama Juda nobakasola kumujaya kupobwe lya Kwiindilila lyamu 31 C.E., imwaka omwe acisela wakatobela wakaumanina ku Galilaya kakambauka cakufwundumana. Muciindi eco, wakabaambunga mpati iiyiisidwe kabotu yabakambausi, njaatakajisi musyule omu. Aboobo lino watalisya mulimo wakukambauka wamamanino mu Judaya.
Jesu watalisya mulimo oyu kwiinda mukusala basikwiiya bali 70 akubatuma bobile-bobile. Aboobo kuli tubunga tuli 35 antoomwe twabakambausi ba Bwami beelede kubeleka busena obu. Aaba bamusolwedela muminzi amumasena oonse Jesu mwalibambilide kuyoosika ambweni kasindikilidwe abaapostolo bakwe.
Muciindi cakwaambila bali 70 kuti baye muzikombelo, Jesu wabaambila kuti banjile mumaanda aabantu kapandulula kuti: “Kufumbwa ŋanda njomuti kanjile, musaangune kuti, Luumuno alube kuŋanda ino. Kuti mwali omo siluumuno, luumuno lwanu lunookede kulinguwe.” Ino mulumbe wabo ngwamusyobo nzi? Jesu ulaamba: “Mukabaambawide kuti, Bwami bwa-Leza buli afwaafwi kulindinywe.” Kujatikizya milimo yabaaba bali 70, Matthew Henry’s Commentary yaamba kuti: “Mbubwena mbuli Mwami wabo, kufwumbwa nkubakali kuswaya, bakali kukambauka ŋanda aŋanda.”
Imalailile aa Jesu kuli baaba bali 70 alikonzyenye ayaalya ngaakapede bali 12 ciindi naakabatumide kuyakukambauka mu Galilaya ciindi citandila kumwaka musyule. Aba bali 70 tanaabacenjezya buyo kujatikizya kukazigwa nkobayooswaanganaa nkuko, ikubagwasya kulibambila kutola mulumbe kuli basiŋanda, pele wabapa anguzu zyakuponya baciswa. Aboobo aakusika Jesu kwaakwiinda ciindi cisyoonto, ibanji banooyandide kumubona Mwami ulaa basikwiiya bakonzya kucita zintu zibotu boobu.
Ikukambauka kwabaaba bali 70 akutobela kwa Jesu kwatola buyo ciindi cisyoonto. Ndilyona itubunga tuli 35 twabakambausi ba Bwami twatalika kupiluka kuli Jesu. Baamba cakukkomana ategwa: “Omwami, abalo badaimona batumvwa nkaambo kezina lyako.” Makani aali boobu aamulimo mubotu masimpe amukonda Jesu nkaambo ulaamba: “Ndakamubona Saatani ulaloka kujulu mbuli lulabo. Amubone, ndamupa bwami bwakulyata nzoka atubanze.”
Jesu ulizi kuti bwaakumana kuzyalwa Bwami bwa Leza kumamanino aaciindi, Saatani abadaimona bakwe bayootandwa kuzwa kujulu. Pele lino ooku kutandwa kwabadaimona batalibonyi kwiinda mubantu buyo ncisyomezyo ciyungizidwe cazintu ziyoocitika. Aboobo Jesu waamba kuwa kwa Saatani kuzwa kujulu kwakumbele kuti ncintu ciyoocitika ncobeni. Nkokuti muunzila yacikozyanyo kuti ibali 70 bapegwa bwami bwakulyata nzoka atubanze. Pele Jesu ulaamba: “Mutabotelwi kuti badaimona bamumvwa, pele amubotelwe kuti mazina aanu alilembedwe kujulu.”
Jesu wasekelela kapati elyo walumba Usyi caantangalala akaambo kakubelesya babelesi bakwe aba babombede munzila yanguzu boobu. Kaambila basikwiiya bakwe wati: “Ali acoolwe meso aabona zintu nzomubona nywebo. Nkaambo ndamwaambila kuti, basinsimi banjibanji abami bakali kuyanda kubona zintu nzomubona, pele tabakazibwene, akumvwa nzomumvwa, pele tabakazimvwide.” Luka 10:1-24; Matayo 10:1-42; Ciyubunuzyo 12:7-12.
▪ Nkuli nkwaakakambaukila Jesu mumyaka yotatwe yakusaanguna mumulimo wakwe, alimwi mbusena nzi mbwaabeleka mumyezi iili cisambomwi yamamanino?
▪ Nkuli nkwaabatuma Jesu ibali 70 kuti bakajane bantu?
▪ Nkaambo nzi Jesu ncaambila kuti wakamubona Saatani ulaloka kuzwa kujulu?
▪ Muunzila nzi ibali 70 mubakonzya kulyata nzoka atubanze?