Ikulibambila Makani aa Mbungano
IBUBAMBE bwa Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza bwakabambilwa kugwasya basimbungano boonse. Makani aagwasya kapati alabandikwa kumiswaangano yambungano aimbi kubikkilizya miswaangano mipati. Ikuti mwapegwa cibeela cimwi mububambe oobu, amubone kuti mmulimo uuyandika kapati ooyo ngomwapegwa, aboobo mweelede kuubikkila maano. Imwaapostolo Paulo wakakulwaizya mulangizi Munakristo Timoteo ikubikkila maano kukuyiisya kwakwe. (1 Tim. 4:16) Aabo ibajanika kumiswaangano ya Bunakristo balacita oobo cakulyaaba—alimwi ibamwi balasoleka kapati kucita oobo—ikutegwa bazikujanike kukuswiilila malailile aajatikizya cilongwe ncobajisi a Leza. Ikupa malailile aali boobo ncoolwe cipati alimwi cilakondelezya kapati! Ino mbuti coolwe eeci mbomunga mwacibelesya munzila yeelede?
Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mukubala Bbaibbele
Cibeela eeci camucikolo cizwa mukubala kwa Bbaibbele kwamvwiki aimwi. Kweelede kukankaizyigwa mbwaatujatikizya makani aayo sunu. Kweelana ambokulembedwe kubbuku lya Nehemiya 8:8, Ezara abeenzyinyina bakali kubalila bantu kuzwa mu Jwi lya Leza, “akupandulula majwi mbwaamba,” alimwi akubagwasya kwaamvwisya. Cibeela cakunoomona twaambo tupati-pati twamu Bbaibbele cimupa coolwe andinywe cakucita mbubwenya oobo.
Ino mbuti mbomweelede kulibambila cibeela eeci? Ikuti kacikonzyeka, amucibalile limwi cibeela camu Bbaibbele ncomupedwe kakucili mvwiki yomwe naa kwiinda waawo. Mpoonya amubone mbungano yanu moiyandika kugwasyigwa. Amumulombe Leza kuti amugwasye mumakani aaya. Ndulayo nzi, nzikozyanyo nzi, ninjiisyo nzi izili mucibeela eeci ca Jwi lya Leza izikonzya kugwasya mbungano oomo moiyandika?
Ikuvwuntauzya kulayandika kapati. Sena mulijisi Mulongo Wamitwe Yazibalo zyamu Ngazi Yamulindizi wakumamanino aamwaka aumwi mumwaambo wanu? Ikuti kauliko, amuubelesye kabotu mulongo ooyu. Kwiinda mukuvwuntauzya zisimbidwe kutupango ooto ntomwasala kuyoobandika, mulakonzya kujana makani aambi aagwasya kumvwisya twaambo, ibupanduluzi bwakuzuzikizyigwa kwabusinsimi bumwi, amakani aapandulula kabotu-kabotu ncaatwaambila magwalo amwi kujatikizya Jehova naa bupanduluzi bwanjiisyo zimwi. Mutabikkilizyi twaambo tunji kapati. Amubikkile maano kutupango tusyoonto. Ncibotu kubikkila maano kutupango tusyoonto akutubandika kabotu.
Cibeela ncomupedwe zimwi ziindi cilakonzya kubikkilizya akubuzya baswiilizi kuti baambe mbobagwasyigwa mukubala Bbaibbele kwamvwiki eeyo. Ncinzi ncobakajana iciyoobagwasya muciiyo cabo beni alimwi acamukwasyi wabo naa mumulimo wabo wamumuunda antela mubuumi bwabo? Mbube buli buti mbwajisi Jehova mbwaakatondezya mukweendelezya bantu amasi? Ncinzi baswiilizi ncobakaiya icakayumya lusyomo lwabo akupa kuti bamulumbe Jehova? Mutabikkili maano kutwaambo itujatikizya bupangopango bukatazya kupandulula. Amukankaizye ncotwaamba twaambo ooto tusalidwe ambotunga twabelesyegwa munzila iigwasya.
Makani Aakulailila
Makani aaya azwa muzibalo zisimbidwe, mbuli mu Ngazi Yamulindizi naa Galamukani! antela cibeela camubbuku limwi. Ibunji bwaziindi makani aajanika muzibalo eezyi inga mmanji kapati cakuti taakonzyi kubandikwa oonse muciindi cipedwe. Ino mbuti mbomweelede kwaabandika makani aaya? Mbomuli baiyi, mweelede kulibambila ikutali mbuli muntu uuyanda buyo kubala makani oonse aalembedwe. Mulangizi weelede kali ooyo uucizyi “kufundisya kabotu.”—1 Tim. 3:2.
Nomulibambila, amusaangune kubala cibalo muzwa makani ngomwapegwa. Amwaabale magwalo oonse. Amuzinzibale kuyeeya. Amusoleke kucita oobo kakucili ciindi cili mbocibede kabutanasika buzuba mbomweelede kubandika makani aanu. Amuyeeye kuti ibakwesu bakulwaizyigwa kwaabalila limwi makani aasimbidwe oomo muyoozwa makani. Mukuli wanu tauli wakwiinduluka buyo naa kufwiinsya makani aayo pe, pele ngwakutondezya mbwaakonzya kubelesyegwa. Amubelesye zibeela zyacibalo izyeelede munzila iiyoogwasya mbungano.
Mbubwenya mbuli mwana aumwi mbwaindene, mbungano aimwi ili atulengwa twayo. Imuzyali uuyiisya kabotu tagoleli buyo aakupa malailile kumwanaakwe aambwayelede kulilemeka. Ulamugwasya mwana kubona ncayelede kucitila boobo. Ulacita oobo kazyi kabotu mbwabede mwana ooyo kubikkilizya amapenzi ngajisi. Mbubwenya buyo, bamaiyi mumbungano abalo balasoleka ikuzyiba alimwi akubikkila maano kuzintu nzyobayandika aabo ibaswiilila mubandi wabo. Nokuba boobo, mwiiyi musongo takooyoobelesya zikozyanyo eezyo zikonzya kugunisya baswiilizi. Uyoobikkila maano kulugwasyo luliko mukuzumanana kwabo ikweenda munzila zya Jehova alimwi uyookankaizya lulayo lwamu Magwalo oolo luyoogwasya mbungano ikumanizya mapenzi aaliko.
Ikuyiisya kuli kabotu kulabakulwaizya kapati aabo ibaswiilila. Kucita boobo takugoleli buyo akwaamba twaambo twamasimpe, pele kulabikkilizya akugwasya baswiilizi ikumvwisya twaambo ootu ncotwaamba. Muyandika kubabikkila maano aabo mbomulailila. Beembezi basimide kumuuya beelede kuzizyiba kabotu mbelele zyabo. Ikuti kababikkila maano kumapenzi ngozijisi mbelele zisiyene-siyene, ciyoobaubila-ubila ikwaamba munzila iikulwaizya, akulimvwa mbuli mbobalimvwa alimwi akubabeda alubomba.
Mbubwenya mbobazyi kale bamaiyi bacibwene, imakani ayelede kuba ambaakani iigaminide. Makani ayelede kubandikwa munzila iyoopa kuti twaambo tupati-pati tumvwike akuti kabatuyeeya baswiilizi. Ibaswiilizi beelede kutwiibaluka twaambo ootu tugwasya kutegwa kabatubelesya mubuumi bwabo.
Muswaangano Wamulimo
Nomukanana makani aazwa mucibalo camu Mulimo Wesu Wabwami, kuli kwiindana kumwi kuliko ambomukanana makani amwi. Kanji-kanji muyoojana kuti mwaambilwa kwaakanana mbubwenya mbwaabede kakunyina kusala makani aayandika kapati. Amubagwasye baswiilizi ikujana twaambo tusinizya ncaamba magwalo aayeeme lulayo luli loonse lupedwe. (Tit. 1:9) Ciindi cilibikkilidwe limwi, aboobo bunji bwaziindi tacizumizyi kubikkilizya atwaambo tumbi.
Zimwi ziindi mulakonzya kupegwa makani aatajisi cibalo cili coonse mu Mulimo Wesu Wabwami. Mulakonzya kupegwa cibalo camu Ngazi Yamulindizi, naa mulakonzya kupegwa buyo malailile masyoonto kujatikizya cibeela eeci. Cili kulindinywe mbomuli baiyi ikulanga-langa moiyandika kugwasyigwa mbungano yanu kumakani ngomwapegwa. Ambweni inga mwayanda kubelesya cikozyanyo cifwaafwi cigaminide naa icakuluula ceendelana amakani. Amuyeeye kuti mulimo wanu tuuli wakwiile kubandika makani, pele ngwakugwasya mbungano kutegwa izuzikizye mulimo uupedwe mu Jwi lya Leza akuucita cakukkomana.—Inc. 20:20, 21.
Nomulibambila makani, amuyeeye mbobapona aabo ibali mumbungano. Amubalumbaizye muzintu eezyo nzyobacita. Ino ikutobela malailile aapegwa mumakani kuyoobagwasya buti ikuzwidilila alimwi akukkomana mumulimo wabo?
Sena makani ngomupedwe alabikkilizya azitondezyo naa kubuzya-buzya? Ikuti kakuli boobo, mweelede kulibambila kabotu kakucili ciindi. Cilakonzya kumuubila-ubila ikwiile kwaambila umwi kuti alibambile zintu eezyi, pele eeci tacigwasyi pe bunji bwaziindi. Ikuti kacikonzyeka, amuciinduluke citondezyo naa kubuzya-buzya ooko kabutanasika buzuba bwamuswaangano. Amubone kuti cibeela eeci camakani aanu cacitwa munzila iiyoogwasya ncobeni kumalailile aayoopegwa.
Miswaangano Mipati
Ibakwesu aabo ibali amicelo yakumuuya alimwi ibacizyi kukanana akuyiisya, mukuya kwaciindi balakonzya kupegwa cibeela cimwi amuswaangano mupati. Eezyi nzyoolwe zilibedelede zyalwiiyo lweendelezyegwa a Leza. Zimwi ziindi imukwesu ulakonzya kupegwa makani aakubala, makani aajisi buyo twaambo tupati-pati, malailile aacisobano camu Bbaibbele cijisi njiisyo zigwasya mazuba aano naa muncali wamalailile. Ikuti mwapegwa coolwe cakutola lubazu mububambe oobu, amwaabale kabotu-kabotu makani ngomwapegwa. Amwaabale kusikila mwaamvwisya.
Aabo ibapegwa makani aakubala beelede kubala mbwaabede mabala. Tabacinci mabala naa ikucinca twaambo tuli toonse. Balabala kabotu-kabotu akubona aawo aali twaambo tupati-pati alimwi ambotupanduludwe. Balainduluka ikwaabala cakupozya kusikila bacikonzya kwaakanana akukankaizya aayelede, kusangalizya, abusungu alusinizyo kubikkilizya akumvwika kabotu kwajwi ikweelede nkamu mpati yabaswiilizi.
Ibakwesu bapegwa makani aajisi buyo twaambo tupati-pati beelede kwaakanana munzila yeendelana atwaambo tupati-pati ooto. Muciindi cakubala buya apepa lyamakani lilembedwe twaambo tupati-pati, mwaambi weelede kukanana kakunyina kulanga bbala ilembedwe, weelede kwaakanana cakukkazyika moyo. Cilayandika kapati ikutobela ciindi cibikkidwe apepa lyamakani ikutegwa mukabandike kabotu kaambo akamwi. Mwaambi weelede kutubelesya kabotu twaambo amagwalo aabikkidwe munsi aatwaambo tupati-pati. Tayelede kubikkilizya twaambo tumbi tumukonda akusiya tooto ituli mumakani aakwe. Inzya, Jwi lya Leza mpaayeeme malailile aaya. Imulimo ngobajisi baalu Banakristo ‘ngwakukambauka makani.’ (2 Tim. 4:1, 2) Aboobo imwaambi weelede kubikkila maano kapati kumagwalo aali mumakani aakwe—ikwaapandulula akutondezya mbwaakonzya kubelesyegwa.
Mutasumpyi
Sena muli mumbungano oomo momupegwa zyoolwe zyakukanana ziindi zinji? Ino mbuti mbomunga mwazibikkila maano zibeela zyoonse eezyo nzyomupegwa? Mutabi aciyanza cakulibambila makani kwacaala buyo ciindi cisyoonto kuti mukaakanane.
Makani aagwasya mbungango ncobeni ayandika kulibambila kabotu. Aboobo, amube aciyanza cakwaabala makani aajatikizyidwe mbomwaatambwida buyo. Eeci ciyoomugwasya ikuzinzibala kwaayeeya makani lyoonse nomubeleka milimo imbi. Kakucili mazuba naa mvwiki zili mbozibede kamutana kwaakanana makani aanu, mulakonzya kumvwa twaambo itukonzya kumugwasya kubona mbomunga mwaakanana munzila iigwasya. Kulakonzya kuba bukkale bumwi ibupa kuti abe makani aagwasya kapati nkaambo kuli mbobweendelana amakani aanu. Ikubala akuzinzibala kuyeeya amakani ngomwapegwa mbomwaatambwida buyo kutola ciindi, pele ciindi eeci muyoocibelesya munzila mbotu. Caakusika ciindi cakwaakanana, ciyoomuubila-ubila akaambo kakuti mwakalibambila kale. Ikulibambila makani munzila eeyi kuyoomugwasya ikutalibilika alimwi makani aayo aayoobanjila mumoyo basimbungano.
Ikulumba nkomutondezya eelyo nomupedwe cibeela mububambe bwa Jehova bwakuyiisya bantu bakwe, kuyoomupa bulemu alimwi kuyoobagwasya kapati aabo ibamuyanda.—Is. 54:13; Rom. 12:6-8.