LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • kr cibalo. 16 map. 170-181
  • Kuswaangana Antoomwe Kutegwa Tukombe

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Kuswaangana Antoomwe Kutegwa Tukombe
  • Bwami bwa Leza Bulalela!
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Nkaambo Nzi Ncotweelede Kuswaangana Antoomwe?
  • Miswaangano Yansondo Ansondo Iikulwaizya “Kutondezya Luyando Akucita Milimo Mibotu”
  • Muswaangano Uuyandika Kapati Mumwaka
  • Kujanika Kwesu Kumiswaangano Ncokutondezya
  • Miswaangano ‘Iitukulwaizya Kutondezya Luyando Akucita Milimo Mibotu’
    Bakamantene Mukucita Kuyanda kwa Jehova
  • Mwatambwa!
    Ngazi Yamulindizi—2009
  • Mbuti Miswaangano ya Bakamboni ba Jehova Mboikonzya Kumugwasya?
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
  • Sena Mulatola Lubazu Kutegwa Miswaangano Ya Bunakristo Kaiyaka?
    Ngazi Yamulindizi—2010
Amubone Azimwi
Bwami bwa Leza Bulalela!
kr cibalo. 16 map. 170-181

CIBALO 16

Kuswaangana Antoomwe Kutegwa Tukombe

MAKANI AALI MUCIBALO

Kulanga-langa miswaangano yesu mboyakatalika alimwi ambociyandika kuswaangana antoomwe

1. Ciindi basikwiiya nobakabungana antoomwe, ndugwasyo nzi ndobakatambula, alimwi nkaambo nzi lugwasyo oolo ncolwakali kuyandika?

NOKWAKAINDA buyo ciindi cisyoonto kuzwa Jesu naakabusyigwa, basikwiiya bakwe bakabungana kutegwa bakulwaizyanye. Pele akaambo kakuyoowa basinkondonyina, bakajala zijazyo. Kweelede kuti buyoofwu bwabo bwakamana ciindi Jesu naakalibonya akati kabo akubaambila kuti: “Amutambule muuya uusalala.” (Amubale Johane 20:19-22.) Nokwakainda ciindi, basikwiiya alimwi bakabungana antoomwe, aciindi eeci Jehova wakatila muuya uusalala aali mbabo. Eelo kaka oolu lwakali lugwasyo lupati mumulimo wabo wakukambauka iwakali kulangilwa!—Mil. 2:1-7.

2. (a) Mbuti Jehova mbwatupa nguzu, alimwi nkaambo nzi nguzu eezyi ncoziyandika? (b) Nkaambo nzi Kukomba Mumukwasyi ncokuyandika kapati? (Amubone amajwi aamunsi alimwi akabbokesi kakuti “Kukomba Mumukwasyi,” apeeji 175.)

2 Andiswe tulajana buyumuyumu mbuli mbobakali kujana bakwesu bamumwaanda wamyaka wakusaanguna. (1 Pe. 5:9) Ziindi zimwi, bamwi bandiswe balakonzya kutalika kuyoowa bantu. Alimwi tuyandika nguzu nzyapa Jehova kutegwa tucikonzye kuliyumya mumulimo wakukambauka. (Ef. 6:10) Jehova ulatupa lugwasyo luli boobo kwiinda mumiswaangano yesu. Mazuba aano, tulijisi coolwe cakujanika kumiswaangano iituyiisya iicitwa nsondo ansondo—Muswaangano Wabuleya aciiyo ca Ngazi Yamulindizi alimwi amuswaangano uucitwa mukati kansondo wiitwa kuti Buumi Amulimo Wesu wa BunaKristoa Alimwi tulijisi miswaangano yamwaka amwaka yone—muswaangano wacooko, miswaangano yabbazu yobilo, alimwi a Ciibalusyo calufwu lwa Kristo. Nkaambo nzi ncociyandika kuti katujanika kumiswaangano yoonse eeyi? Ino miswaangano yesu yamazuba aano yakatalika buti? Alimwi ino mbotwiibona miswaangano eeyi kutondezya nzi kujatikizya ndiswe?

Nkaambo Nzi Ncotweelede Kuswaangana Antoomwe?

3, 4. Ncinzi Jehova ncayanda kubantu bakwe? Amupe zikozyanyo.

3 Kuzwa kaindi, Jehova uyanda kuti bantu bakwe kabaswaangana antoomwe kutegwa kabamukomba. Mucikozyanyo, mumwaka wa 1513 B.C.E., Jehova wakapa cisi cabana Israyeli Mulawo wakwe, alimwi Mulawo ooyo wakali kubikkilizya amulawo wakubamba Sabata nsondo ansondo kutegwa mukwasyi umwi aumwi kaumukomba alimwi akuyiisyigwa Mulawo. (Dt. 5:12; 6:4-9) Ciindi bana Israyeli nobakali kubamba mulawo ooyo, mikwasyi yakali kuyumizyigwa alimwi cisi coonse cakali kusalala akuyuma kumuuya. Ciindi cisi nocakali kwaalilwa kutobela Mulawo, kusulaika bubambe bwakukomba antoomwe lyoonse kutegwa bakombe Jehova, tiicakali kukkomaninwa a Leza pe.—Lev. 10:11; 26:31-35; 2 Mak. 36:20, 21.

4 Amubone alimwi cikozyanyo ncaakapa Jesu. Wakajisi cilengwa cakuunka kucikombelo nsondo ansondo mubuzuba bwa Sabata. (Lk. 4:16) Jesu naakafwa akubusyigwa, basikwiiya bakwe bakazumanana acilengwa cakuswaangana antoomwe lyoonse nokuba kuti tiibakacili kweendelezyegwa amulawo wa Sabata. (Mil. 1:6, 12-14; 2:1-4; Lom. 14:5; Kol. 2:13, 14) Mumiswaangano iili boobo, Banakristo bamumwaanda wakusaanguna tiibakali kutambula buyo malailile aakulwaizya, pele alimwi bakali kupa azipaizyo zyantembauzyo kuli Leza kwiinda mumipailo, kutola lubazu mumiswaangano, alimwi akwiimba.—Kol. 3:16; Heb. 13:15.

Naakabusyigwa, Jesu wakalibonya kuli basikumutobela muŋanda mobakalibungene

Basikwiiya ba Jesu bakabungana kutegwa bayumizyanye akukulwaizyanya

5. Nkaambo nzi ncotujanika kumiswaangano yansondo ansondo alimwi akumiswaangano yamwaka amwaka? (Amubone akabbokesi kakuti “Miswaangano Yamwaka amwaka Iikamantanya Bantu ba Leza,” apeeji 176.)

5 Mbubwenya buyo, ciindi notujanika kumiswaangano yansondo ansondo, yabbazu ayacooko yamwaka amwaka, tutondezya kuti tugwasyilizya Bwami bwa Leza, tulatambula nguzu kwiinda mumuuya uusalala, alimwi tulabakulwaizya bamwi kwiinda mumajwi eesu aalusyomo. Iciyandika kapati kwiinda zyoonse, ncoolwe ncotujisi cakukomba Jehova kwiinda mumipailo yesu, kutola lubazu mumiswaangano, alimwi akwiimba. Mboibambidwe miswaangano yesu ilakonzya kuti kayiindene ayeeyo yabana Israyeli alimwi aya Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna, nokuba boobo ayalo miswaangano yesu ilayandika kapati. Ino miswaangano yesu yamazuba aano yakatalika buti?

Miswaangano Yansondo Ansondo Iikulwaizya “Kutondezya Luyando Akucita Milimo Mibotu”

6, 7. (a) Ino miswaangano yesu ijisi makanze nzi? (b) Ino miswaangano yakali kwiindana buti mboyakali kucitwa mutubunga twiindene-indene?

6 Ciindi Mukwesu Charles Taze Russell naakatalika kulangaula kasimpe kajanika mu Jwi lya Leza, wakabona kuti cakali kuyandika kapati kuswaangana abaabo ibakajisi mbaakani yomwe. Mu 1879, Russell wakalemba kuti: “Mebo, antoomwe abamwi bamu Pittsburgh, twakabamba kabunga kutegwa katuvwuntauzya ncaamba Magwalo, alimwi akuti katuswaangana mu Nsondo iili yoonse.” Babali bamagazini ya Zion’s Watch Tower bakakulwaizyigwa kuti kabaswaangana antoomwe. Kuzikusika mu 1881, miswaangano yakali kucitwa mu Pittsburgh, Pennsylvania, mu Nsondo amuli Bwatatu nsondo ansondo. Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya November 1895 yakaamba kuti makanze aamiswaangano eeyo akali aakukulwaizya “kuyanzana kwa Bunakristo, luyando alimwi akugwasyanya” akupa coolwe kuli baabo baswaangana antoomwe kuti bakulwaizyanye.—Amubale Bahebulayo 10:24, 25.

7 Kwamyaka minji, bubambe alimwi aziindi zyakuswaangana zyakaliindene-indene akati katubunga twa Basikwiiya Bbaibbele. Mucikozyanyo, lugwalo kuzwa kukabunga kamwi kakali mu United States ilwakamwaigwa mu 1911, lwakaamba kuti: “Tulacita miswaangano iitaleli kuli yosanwe nsondo ansondo.” Bakali kucita miswaangano eeyi mu Muhulo, Bwatatu, Bwasanu, mpoonya mu Nsondo bakali kucita ziindi zyobilo. Lugwalo lumwi kuzwa kukabunga ikakali mu Africa, ilwakamwaigwa mu 1914, lwakaamba kuti: “Tulaswaangana ziindi zyobilo mumwezi, tutalika muli Bwasanu mane kusika mu Nsondo.” Nokuba boobo, mukuya kwaciindi bubambe bwamiswaangano ibuliko lino bwakatalika kutobelwa. Amubone mubufwaafwi muswaangano umwi aumwi mbowakatalika.

8. Ino makani amwi aabuleya aakusaanguna akajisi mitwe iili buti?

8 Muswaangano Wabuleya. Mu 1880, kakwiindide buyo mwaka omwe kuzwa ciindi Mukwesu Russell naakatalika kumwaya magazini ya Zion’s Watch Tower, wakatobela cikozyanyo ca Jesu akutalika lweendo lwakukambauka mumasena aasiyene-siyene. (Lk. 4:43) Naakali mulweendo oolo, Mukwesu Russell wakapa cikozyanyo camuswaangano wiitwa kuti Muswaangano Wabuleya. Ngazi Yamulindizi noyakali kwaambilizya lweendo lwakwe, yakati Russell “uyakukkomana kwaamba makani kubuleya aajatikizya ‘Zintu izyaamba bwami bwa Leza.’” Mu 1911, ciindi mbungano zinji nozyakatalisyigwa muzisi zinji, mbungano imwi aimwi yakali kukulwaizyigwa kutuma baambi beelela mumasena aazungulukide kuti bakaambe makani aajatikizya lubeta acinunuzyo aali cisambomwe. Kumamanino aamakani amwi aamwi, zina lyamwaambi alimwi amutwe wamakani aansondo iitobela zyakali kwaambilizyigwa.

9. Ino Muswaangano Wabuleya wacinca buti mumyaka yainda, alimwi mbuti mbomukonzya kuugwasyilizya muswaangano ooyu?

9 Mu 1945, Ngazi Yamulindizi yakaambilizya bubambe bwanyika yoonse bwa Muswaangano Wabuleya ibwakali kujatikizya makani aamu Bbaibbele aali lusele aakali kuyakuccililana kwaamba “mapenzi aakali kuyandika kulanganya cakufwambaana.” Kwamyaka minji, baambi ibakali kutumwa tiibakali kwaamba buyo makani aazwa kumuzike musyomesi, pele alimwi bakali kukonzya kwaamba amakani ngobakabamba beni. Nokuba boobo, mu 1981, baambi bakalaililwa kwaamba makani aabo aayeeme aama autulaini aapegwa kumbungano.b Kuzikusika mu 1990, ma autulaini amwi aamakani aabuleya akali kuyandika baswiilizi kutola lubazu naa kucita zitondezyo; pele mumwaka ooyo nguwenya kwakapegwa malailile aakuti makani aabuleya ayelede kupegwa buyo kaali makani. Kucinca kumbi kwakacitwa mu January 2008 ciindi makani aabuleya naakafwiinsigwa kuzwa kumaminiti aali 45 kusika ku 30. Nokuba kuti kwali kucinca kuli boobu, makani aabuleya aalibambilwa kabotu azumanana kutugwasya kuyaka lusyomo mu Jwi lya Leza alimwi akutuyiisya zintu zisiyene-siyene zya Bwami bwa Leza. (1 Ti. 4:13, 16) Sena cabusungu mulabatamba aabo mbomuswaya munyendo zyakupilukila alimwi abaabo ibatali Bakamboni kuti baboole kuzikuswiilila makani aamu Bbaibbele aayandika kapati?

10-12. (a) Nkucinca kuli buti ikwacitwa ku Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi? (b) Mibuzyo nzi njomweelede kulibuzya?

10 Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi. Mu 1922, bakwesu ibakali kwiitwa kuti babelesi beendeenda—babelesi ibakali kutumwa a Watch Tower Society kuti bakape makani kumbungano akusololela mumulimo wakukambauka—bakasala kuti kubikkwe bubambe bwalyoonse bwakwiiya Ngazi Yamulindizi. Muzeezo ooyu wakazuminwa, alimwi bubambe oobu nobwakatalika, ciiyo ca Ngazi Yamulindizi cakali kucitwa mukati kansondo naa mu Nsondo.

Muswaangano wa Basikwiiya Bbaibbele ku Ghana mu 1931

Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi, ku Ghana, mu 1931

11 Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya June 15, 1932, yakapa malailile aambi aajatikizya mbowakeelede kweendelezyegwa muswaangano ooyu. Kwiinda mukutobela nzila yakwiiya iyakali kubelesyegwa mu Maanda aa Bbeteli, cibalo cakaamba kuti mukwesu weelede kusololela muswaangano ooyu. Bakwesu botatwe bakali kukonzya kukkala kumbele mubusena bwakuswaanganina akwiinzyana kubala mincali. Aciindi eeco, zibalo tiizyakajisi mibuzyo iisimbidwe kale, aboobo mukwesu weendelezya wakapedwe malailile aakuti kabuzya baswiilizi kuti babuzye mibuzyo iijatikizya cibalo ciyiigwa. Wamana kubuzyigwa mubuzyo, wakali kulomba baswiilizi kuti bape bwiinguzi kumibuzyo yabuzyigwa. Ikuti kakuyandika kusalazya twaambo, sikweendelezya wakali kulaililwa kuti “asalazye kaambo mubufwaafwi.”

12 Kumatalikilo, mbungano imwi aimwi yakali kukonzya kulisalila magazini banji njobayanda kuti baiye. Nokuba boobo, Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya April 15, 1933, yakaamba kuti mbungano zyoonse zyeelede kubelesya magazini mpya. Mu 1937, kwakapegwa malailile aakuti ciiyo ceelede kucitwa mu Nsondo. Kucinca kumbi ikutobelwa amazuba aano kwakamwaigwa mu Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya October 1, 1942. Cakusaanguna, magazini yakaambilizya kuti mibuzyo inakusimbwa ansi aamincali apeeji imwi aimwi muzibalo zyakwiiya alimwi njemibuzyo yeelede kubelesyegwa. Mpoonya yakaamba kuti muswaangano ooyu weelede kutola woola lyomwe. Alimwi yakakulwaizya kuti aabo baingula tabeelede kubala cibeela camuncali, pele beelede kwaamba “mumajwi aabo beni.” Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi cazumanana kuba nzila iibelesyegwa kapati amuzike musyomesi kupa cakulya cakumuuya aciindi ceelede. (Mt. 24:45) Umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti: ‘Sena ndilalibambila ciiyo ca Ngazi Yamulindizi nsondo ansondo? Alimwi akuti sena ndilasoleka kutola lubazu ikuti kandikonzya?’

13, 14. Amwaambe mbocakatalika Ciiyo ca Bbaibbele Cambungano, alimwi nkaambo nzi muswaangano ooyu ncoumukkomanisya?

13 Ciiyo ca Bbaibbele Cambungano. Mumyaka yamuma 1890, ciindi mavolyumu aali mbwaabede aabbuku lyakuti Millennial Dawn naakamwaigwa, Mukwesu H. N. Rahn, Sikwiiya Bbaibbele iwakali kukkala mudolopo lya Baltimore, Maryland, mu U.S.A., wakapa muzeezo wakuti kupangwe tubunga twakwiiya Bbaibbele kubelesya bbuku litegwa Dawn. Akusaanguna, bakasola bubambe oobu kwiinda mukuswaanganina mumaanda. Nokuba boobo, kuzikusika mu September 1895, tubunga twakwiiya Bbaibbele twakavwula mumadolopo manji mucisi ca United States. Akaambo kaceeco, Ngazi Yamulindizi yamwezi nguwenya ooyu yakaamba kuti basikwiiya bakasimpe boonse beelede kucita muswaangano ooyu. Yakapa malailile aakuti ooyo uusololela weelede kuti kali mubali mubotu. Wakalailidwe kuti weelede kubala muzila mpoonya akulindila baswiilizi kuti batole lubazu. Amana kubala mizila yoonse iili mumuncali akwiibandika, wakeelede kubala magwalo oonse aatazubuludwe. Kumamanino aacibalo, umwi aumwi wakeelede kwaamba mubufwaafwi twaambo twayiigwa.

14 Izina lyamuswaangano ooyu lyacincwa ziindi zili mbozibede. Aciindi cimwi muswaangano ooyu wakali kwiitwa kuti Tubunga Twabana Bereya Twakwiiya Bbaibbele, kutondezya kweendelena abana Bereya ibakali kuvwuntauzya Magwalo cakulomya. (Mil. 17:11) Mukuya kwaciindi, izina lyakacincwa akutalika kwiitwa kuti Ciiyo Cabbuku Cambungano. Lino wiitwa kuti Ciiyo ca Bbaibbele Cambungano, alimwi mbungano yoonse ilaswaangana antoomwe ku Ŋanda ya Bwami kutali mumaanda aabakwesu. Mumyaka minji yainda, mumiswaangano eeyi twali kubelesya mabbuku aasiyene-siyene, mabroshuwa, alimwi noziba zibalo zyamu Ngazi Yamulindizi. Kuzwa ciindi bubambe oobu nobwakatalika, boonse ibakali kujanika bakali kukulwaizyigwa kutola lubazu. Muswaangano ooyu watugwasya kapati kuyungizya luzyibo lwesu lwamu Bbaibbele. Sena mulalibambila muswaangano ooyu lyoonse alimwi akutola lubazu kusikila mpomugolela?

Bazyali abana babo bobilo balakomba mumukwasyi kabakkomene

Sena mulijisi bubambe bwakukomba mumukwasyi nsondo ansondo?

KUKOMBA MUMUKWASYI

MAZUBA aamamanino mbwaayaabuya kumamanino, mbunga ya Jehova yazumanana kubikkila maano kutondezya mbociyandika kuti mukwasyi umwi aumwi kaujisi bubambe bwakwiiya Bbaibbele. (2 Ti. 3:1) Mucikozyanyo, kabbuku kakuti Home and Happiness, ikakamwaigwa mu 1932, cakutainda mumbali kakaamba kuti: “Mukwasyi umwi aumwi weelede kutalika lino bubambe bwakwiiya Bbaibbele aŋanda.” Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya May 15, 1956, yakakulwaizya mikwasyi kuba “aciiyo ca Bbaibbele cisitikide muŋanda kutegwa mukwasyi woonse ugwasyigwe.” Kumane yakabuzya kuti: “Sena mukwasyi wanu ulaiya Ngazi Yamulindizi kamutanayiiya kumuswaangano?”

Mu 2009, mbunga yakakankaizya mbociyandika kwiiya mbuli mukwasyi kwiinda mukucinca bubambe bwamiswaangano iicitwa mukati kansondo; kuzwa ciindi eeco, Ciiyo ca Bbaibbele Cambungano cakeelede kucitilwa antoomwe a Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza alimwi a Muswaangano Wamulimo. Mulimo Wesu wa Bwami wa January 2011 wakaamba kuti: “Kaambo kamwi kakapa kuti cibe boobu kakali kakupa mikwasyi ciindi cakuyumya cilongwe cabo a Jehova kwiinda mukuba abuzuba bomwe nsondo ansondo bwakukomba mumukwasyi.” Mpoonya wakati: ‘Amubandike akwiiya Bbaibbele cakutabindaana kweelana aziyandika mumukwasyi.’c

Nkaambo nzi bubambe bwa Kukomba Mumukwasyi ncobuyandika kapati—bubambe buteelede kusotokwa? Nkaambo bulayumya mikwasyi alimwi ambungano kumuuya. Amubone cikozyanyo eeci: Mbungano ilakonzya kukozyanisyigwa kuŋanda iiyakidwe azitina. (Amubale Bahebulayo 3:4-6.)d Kuyuma kwaŋanda yazitina kuyeeme atwaambo tobilo—ntalisyo alimwi akuyuma kwacitina cimwi acimwi. Ikuti ntalisyo kaitali kabotu, ŋanda ilawa. Pele noiba ŋanda iijisi ntalisyo njumu ilakonzya kuwa ikuti zitina kazitali kabotu. Mbungano ya Bunakristo iyakidwe aantalisyo njumu kapati kwiinda, nkokuti njiisyo zya Kristo. (Amubale 1 Bakolinto 3:10-15.)e Muntu umwi aumwi alimwi amikwasyi mumbungano ili mbuli zitina. Ciindi ca Kukomba Mumukwasyi cipa coolwe kuli umwi aumwi mumukwasyi cakuyaka akubamba lusyomo lutakonzyi kupya amulilo. Bantu bayumu amikwasyi miyumu kumuuya ipa kuti mbungano ziyume. Sena mulalibambila kukomba mumukwasyi nsondo ansondo?

c Nzila nzyomukonzya kubelesya lyakukomba mumukwasyi zilakonzya kujanwa mu Mulimo Wesu wa Bwami wa January 2011.

d Majwi aa Paulo agamikidwe kuli baabo ibajisi “bwiite bwakujulu.” (Heb. 3:1) Pele lulayo lwakwe lulabeleka aku Banakristo boonse.

e Kutegwa muzyibe zinji kujatikizya cibalo eeci camu Bbaibbele, amubone Ngazi Yamulindizi ya August 1, 1999, mapeeji 12-14, mincali 15-20. Inga cainda kubota kwaabala makani aaya akuzinzibala kuyeeya kubona mbomukonzya kwaabelesya ciindi ca Kukomba Mumukwasyi wanu!

15. Ino Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza cakabambilidwe kutugwasya buti?

15 Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza. Mukwesu Carey Barber iwakali kubelekela kumaofesi mapati mu Brooklyn, New York aciindi eeco wakaamba kuti: “Masiku mu Muhulo, February 16, 1942, bakwesu boonse ibakali kubelekela a Bbeteli mu Brooklyn bakatambwa kuti balilembye mucikolo icakali kuyakwiitwa kuti Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza.” Mukwesu Barber iwakazikubelekela mu Kabunga Keendelezya, wakapandulula cikolo eeci kuti “ncitondezyo cimwi cikkomanisya icitondezya Jehova mbweendelezya bantu bakwe mazuba aano.” Kkoosi eeyi yakabagwasya ncobeni bakwesu kutegwa bayungizye luzyibo lwabo mukuyiisya akukambauka cakuti mu 1943, kwakamwaigwa kabbuku kakuti Course in Theocratic Ministry, alimwi mbungano zyoonse nyika yoonse mbwiizulwa zyakapegwa. Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya June 1, 1943, yakaamba kuti Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza cakabambilwa kugwasya bantu ba Leza kutegwa “baliyiisye kuba bakamboni babotu mumulimo wakwaambilizya Bwami.”—2 Ti. 2:15.

16, 17. Sena Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza cakali kuyiisya buyo kucizyiba kubandika? Amupandulule

16 Kumatalikilo, banji cakali kubayumina kwiimikila kumbele lyankamu yabantu banji akupa makani. Ba Clayton Woodworth, Jr., ibakajisi bausyi ibakaangidwe kakunyina kaambo antoomwe a Mukwesu Rutherford alimwi abamwi mu 1918, bakaamba mbobakalimvwa ciindi cakusaanguna nobakanjila cikolo eeci mu 1943. Mukwesu Woodworth wakaamba kuti: “Cakali kundikatazya kwaamba makani. Cakali kulimvwisya mbuli kuti mulaka wangu walampa, mukanwa mwakali kuyuma, ijwi lyangu lyakali kulimvwisya mbuli kuti ndivwuluma buya naa kukwiila.” Nokuba boobo, ba Clayton nobakayaambele muluzyibo lwabo, bakapegwa zyoolwe zinji zyakwaamba makani aabuleya. Cikolo eeci cakabayiisya zinji. Bakaiya kulicesya alimwi ambociyandika kusyoma Jehova. Bakaamba kuti: “Ndakazyiba kuti mwaambi kumugama tayandiki kapati. Pele ikuti walibambila kabotu akusyoma Jehova, bantu bayakuswiilila cakukondwa alimwi bayakwiiya cintu cimwi.”

17 Mu 1959, bacizyi bakatambwa kuti balilembye mucikolo eeci abalo. Mucizyi Edna Bauer ulayeeya ciindi naakamvwa cakwaambilizya kumuswaangano nkwaakajanika. Wakati: “Ndilayeeya bacizyi mbobakakkomana akaambo kakuti zyoolwe zyabo zyavwula.” Mukuya kwamyaka, bakwesu abacizyi banji bakacibwezya coolwe cakulilembya mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza kutegwa bayiisyigwe a Jehova. Mazuba aano, tulazumanana kuyiisyigwa munzila eeyi lyamuswaangano uucitwa mukati kansondo.—Amubale Isaya 54:13.

18, 19. (a) Mbuti mazubaano mbotutambula busolozi bugwasya mbotukonzya kuubeleka mulimo wakukambauka? (b) Nkaambo nzi tulaimba lyamiswaangano? (Amubone kabbokesi kakuti “Ikwiimba Kasimpe.”)

18 Muswaangano Wamulimo. Mu 1919, miswaangano yamulimo wamumuunda yakali kucitwa. Aciindi eeco, tabali boonse ibakali kujanika kumiswaangano eeyo—balikke aabo ibakajatikizyidwe mukwaabila mabbuku. Mumwaka wa 1923, Muswaangano Wamulimo wakali kucitwa ciindi comwe mwezi amwezi, alimwi basimbungano boonse bakeelede kujanika. Kuzikusika mu 1928, mbungano zyakakulwaizyigwa kuti zyeelede kucita muswaangano ooyu nsondo ansondo. Mu 1935, Ngazi Yamulindizi yakakulwaizya mbungano zyoonse kubelesya makani aasimbidwe mupepa ilyakali kwiitwa kuti Director (lyakazikwiitwa kuti Informant, kumbele alimwi yakazikwiitwa kuti Mulimo Wesu wa Bwami) lya Muswaangano Wamulimo. Tiilyakalampa pe, muswaangano ooyu wakaba cibeela camulongo wamiswaangano yambungano.

19 Mazuba aano, lyamuswaangano uucitwa mukati kamvwiki tulatambula busolozi butugwasya mbotukonzya kuubeleka mulimo wakukambauka. (Mt. 10: 5- 13) Kuti naa mulatambula kabbuku kamuswaangano, sena mulajana ciindi cakwiiya akubelesya nzila zyaambidwe ciindi nomuli mumulimo wakukambauka?

Muswaangano Uuyandika Kapati Mumwaka

Mbungano ya Banakristo bakusaanguna bacita Ciibalusyo calufwu lwa Kristo

Kuzwa mumwaanda wamyaka wakusaanguna C.E., Banakristo bali kubungana antoomwe amwaka Kwiibaluka lufwu lwa Kristo (Amubone muncali 20)

20-22. (a) Nkaambo nzi ncotwiibalukila lufwu lwa Jesu? (b) Mbubotu nzi mbomujana kwiinda mukujanika ku Ciibalusyo mwaka amwaka?

20 Jesu wakalailila basikumutobela kwiibaluka lufwu lwakwe kusikila mane akasike. Mbubwenya mbuli Pobwe Lyakwiindilila, Ciibalusyo calufwu lwa Kristo cicitwa buyo amwaka. (1 Ko. 11:23-26) Mwaka amwaka mamiliyoni aabantu balajanika kumuswaangano ooyu. Uyeezya bananike coolwe ncobajisi cakulela mu Bwami. (Lom. 8:17) Mpoonya bambelele zimbi, cibagwasya kutondezya bulemu akusyomeka kwabo ku Mwami wa Bwami bwa Leza.—Joh. 10:16.

21 Mukwesu Russell abeenzinyina bakabona mbociyandika kucita Mulalilo wa Mwami alimwi bakalizyi kuti weelede kucitwa buyo ciindi comwe amwaka. Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya April 1880, yakaamba kuti: “Kwamyaka minji cali cilengwa cabunji bwandiswe okuno ku Pittsburgh . . . kuyeeya Pobwe Lyakwiindilila [Ciibalusyo] akulya zitondezyo zyamubili wa Mwami wesu abulowa bwakwe.” Tiilyakalampa, miswaangano yacooko iijatikizya Ciibalusyo yakatalika kucitwa. Lipooti yamu 1889, njenjiyo yakusaanguna iilembedwe, alimwi itondezya bantu bali 225 bakajanika kumuswaangano ooyu alimwi bantu bali 22 bakabbapatizyigwa.

22 Mazuba aano, Ciibalusyo tacicili cibeela camuswaangano wesu wacooko pe, nokuba boobo tulatamba basimukoboma kufwumbwa nkotukkala kutegwa bakatusangane ku Ŋanda ya Bwami naa busena bumbi buyo. Mumwaka wa 2013, bantu bainda ku 19 miliyoni bakajanika ku Ciibalusyo calufwu lwa Jesu. Eelo kaka tulijisi coolwe kutali buyo cakujanika ku Ciibalusyo pele alimwi akutamba bamwi kuti bakajanike mubusiku busetekene kapati! Sena mulatola lubazu mumulimo wakutamba bamwi kuti bakajanike ku Ciibalusyo mwaka amwaka kusikila mpomugolela?

Kujanika Kwesu Kumiswaangano Ncokutondezya

23. Ino kuswaangana kwesu antoomwe mukubona buti?

23 Babelesi ba Jehova basyomeka tababoni malailile aakuswaangana antoomwe kuti mukuli mulemu pe. (Heb. 10:24, 25; 1 Jo. 5:3) Mucikozyanyo, Mwami Davida wakali kuyandisya kuunka kuŋanda ya Jehova kuti akakombe. (Int. 27:4) Wakali kukkomana kucita oobo antoomwe abambi ibakali kumuyanda Leza. (Int. 35:18) Alimwi amuyeeye cikozyanyo ca Jesu. Nociba ciindi naakacili mwana, wakalijisi luyandisisyo lwakuba muŋanda ya Bausyi akukomba.—Lk. 2:41-49.

Luyandisisyo lwesu lwakujanika kumiswaangano lutondezya Bwami bwa Leza mbobuli bwancobeni kulindiswe

24. Ciindi notujanika kumiswaangano, nzyoolwe nzi nzyotujisi?

24 Ciindi notujanika kumiswaangano, tutondezya luyando lwesu kuli Jehova aluyandisisyo lwakuyaka basyomima. Alimwi tutondezya kuti tulayandisisya kwiiya mbotukonzya kupona katuli balelwa ba Bwami bwa Leza, nkaambo kumiswaangano yambungano, yabbazu, ayacooko nkonkuko nkotutambwida lwiiyo luli boobu. Kuyungizya waawo, miswaangano yesu itugwasya kuba aluzyibo anguzu nzyotuyandika kutegwa tuliyumye mumilimo iiyandika kapati iili mukucitwa a Bwami bwa Leza mazuba aano—kugwasya bantu kuba basikwiiya ba Mwami Jesu Kristo. (Amubale Matayo 28:19, 20.) Cakutadooneka, luyandisisyo lwesu lwakuswaangana lutondezya Bwami bwa Leza mbobuli bwancobeni kuli umwi aumwi wesu. Lyoonse atwiibikkile maano miswaangano yesu!

a Kunze aamiswaangano yambungano yansondo ansondo, mukwasyi naa muntu umwi aumwi ukulwaizyigwa kujana ciindi cakucita ciiyo cakwe mwini naa kukomba mumukwasyi.

b Mu 2013, kwakali ma autulaini aamakani aabuleya aainda ku 180.

Sena Bwami Mububona Kuba Bwancobeni?

  • Nkaambo nzi ncotuswaanganina antoomwe?

  • Ino mulimvwa buti kujatikizya miswaangano yesu iindene-indene?

  • Ino mbomwiibona miswaangano kutondezya nzi? Amupandulule

Inkamu yabasimuswaangano baimika Bbaibbele lyabo lya Busanduluzi bwa Nyika Mpya bwa Magwalo aa Banakilisito aa Chigiliki

MISWAANGANO YAMWAKA AMWAKA IIKAMANTANYA BANTU BA LEZA

JEHOVA wakalailila baalumi bana Israyeli boonse kuti kababungana mu Jerusalemu ziindi zyotatwe mumwaka. (Kul. 23:14-17; Lev. 23:34-36) Bausyi Jesu baanyika, ba Josefa, bakali kuutola mukwasyi woonse ku Jerusalemu muziindi zili boobo. Cakutadooneka, abalo baalumi bana Israyeli bambi bakali kucita mbubwenya. Bantu ba Leza abalo mazuba aano balacita miswaangano mipati-pati ziindi zyotatwe mumwaka. Mumiswaangano imwi yacooko, kwali kucitika zintu zipati-pati mucibeela cambunga ya Leza caanyika mumazuba aano aamamanino. Amubone buyo miswaangano imwi misyoonto alimwi azintu zyakacitika zitakalubwi.

  • 1919: Cedar Point, Ohio, U.S.A.

    Ooyu ngowakali muswaangano mupati wakusaanguna iwakacitwa noyakainda Nkondo Yakusaanguna Yanyika Yoonse.

    Mulimo wakukambauka wakabukulusyigwa.

    Kwakaambilizyigwa kuti balatalika kusimba magazini iitegwa The Golden Age (lino iitwa kuti Sinsimuka!).

  • 1922: Cedar Point, Ohio

    Mulimo wakukambauka wakakulwaizyigwa mumakani aakajisi mutwe wakuti: “The Kingdom” (Bwami). Mumakani aaya kwakali kwaambilizya kwakuti: “Amwaambilizye, amwaambilizye, amwaambilizye Mwami a Bwami bwakwe”!

  • 1931: Columbus, Ohio

    Twakasala kwiitwa azina lyakuti Bakamboni ba Jehova.

  • 1935: Washington, D.C.

    Kwaciindi cakusaanguna, twakazyiba kuti “nkamu mpati” yaambidwe mulugwalo lwa Ciyubunuzyo 7:9, iyakupona ano anyika kukabe kutamani.

  • 1942: Muswaangano wa Nyika Mpya Yeendelezyegwa a Leza, wacitwa mumadolopo aali 85 nyika yoonse mbwiizulwa

    Makani aakajisi mutwe wakuti: “Peace—Can It Last?” (Luumuno—Sena Lulakonzya Kuzumanana?) akamunikila businsimi bulembedwe mulugwalo lwa Ciyubunuzyo caandaano 17, kutondezya kuti yaakumana Nkondo Yabili Yanyika Yoonse kuyakuba ciindi cakubunganya balelwa banji ba Bwami bwa Leza.

  • 1950: Muswaangano wa Kuyungizyigwa Kwabantu Beendelezyegwa a Leza

    Bbaibbele lyamu Chingisi lya Busanduluzi bwa Nyika Mpya bwa Magwalo aa Banakilisito aa Chigiliki lyakamwaigwa.

  • 1958: Muswaangano Wamasi wa Kuyanda kwa Leza

    Ooyo ngowakali muswaangano wamasi mupati kwiinda yoonse iwakacitwa mudolopo lyomwe; bantu bainda ku 250,000 ibakazwide mumasi aali 123 bakajanika kumuswaangano ooyu mu New York.

  • 1961: Muswaangano wa Bakombi Bakamantene

    Bbaibbele lyoonse kalili bbuku lyomwe lya Busanduluzi bwa Nyika Mpya bwa Magwalo Aasalala lyamwaigwa.

  • 1992: Muswaangano wa “Basikunyamuna Mumuni”

    Ooyu wakali muswaangano wakusaanguna wa Bakamboni ba Jehova mu St. Petersburg, Russia.

  • 1993: Muswaangano wa “Kuyiisyigwa a Leza,” Kyiv, Ukraine

    Lubbapatizyo lwa Bunakristo ilwakacitwa kumuswaangano lwakali lupati—bantu bali 7,402 bakabbapatizyigwa amuswaangano omwe buyo.

  • 2011: Muswaangano Wacooko wa “Abuboole Bwami bwa Leza!”

    Kumvwisya kwesu kwacikozyanyo cabusinsimi caambidwe mulugwalo lwa Daniele caandaano 2 kwakasalazyigwa. Lino tulizyi kuti zituta zyabutale buvwelene abulongo ziiminina Bulelo Bweendelezya Nyika Yoonse bwa Anglo-America, alimwi bunakuli mbobulelo bweendelezya ciindi Bwami bwa Leza bwaakunyonyoona cikozyanyo.

  • 2014: Muswaangano Wacooko wa “Amusaangune Kuyandaula Bwami bwa Leza!”

    Bwami bwa Kristo kujulu bwakkwanya myaka iili 100 yakulela.

Jesu abasikwiiya bakwe baimba ntembauzyo kuli Leza antoomwe

“IKWIIMBA KASIMPE”

BANTU ba Jehova balakukkomanina ikutondezya kulyaaba kwabo kwiinda mukwiimba kujatikizya nguwe alimwi akumwiimbila. Mucikozyanyo, ciindi Jehova naakafwutula bana Israyeli kuzwa mu Egepita ku Lwizi Lusalala, bantu bakatondezya kulumba kwabo akukkomana mulwiimbo lukkomanisya. (Kul. 15:1-21) Mukuya kwaciindi, kwiimba kwakaba cibeela calyoonse mubukombi bwa Jehova atempele. (1 Mak. 23:4, 5; 25:7) Mumwaanda wamyaka wakusaanguna, Jesu abasikwiiya bakwe bakali kutondezya mbobalimvwa kujatikizya Jehova kwiinda mukwiimba nyimbo zyantembauzyo.—Mat. 26:30; Ef. 5:19.

Mbubwenya buyo, kuzwa ciindi Mukwesu Russell abeenzinyina nobakatalika kukamvwisya kasimpe, twali kubelesya nyimbo zisiyene-siyene mubukombi bwesu bwa Jehova. Kupandulula mbociyandika kwiimba, Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya February 15, 1896, yakaamba kuti: “Ikwiimba kasimpe ninzila mbotu iipa kuti kasimpe kanjile mumizeezo amumyoyo yabantu ba Leza.”

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Songs of the Bride, yamu 1879

1879

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Poems and Hymns of Millennial Dawn, yamu 1890

1890

Pepa lyanyimbo lijisi amajwi aalwiimbo lwakuti The Shining Light, kuzwa mubbuku lyanyimbo lyakuti Zion’s Glad Songs of the Morning, yamu 1896

1896

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Zion’s Glad Songs, yamu 1900

1900

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Hymns of the Millennial Dawn, yamu 1905

1905

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Kingdom Hymns, yamu 1925

1925

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Songs of Praise to Jehovah, yamu 1928

1928

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Kingdom Service Song Book, yamu 1944

1944

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Songs to Jehovah’s Praise, yamu 1950

1950

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti “Singing and Accompanying Yourselves With Music In Your Hearts,” yamu 1966

1966

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Sing Praises to Jehovah, yamu 1984

1984

Civwumbyo cabbuku lyanyimbo yakuti Sing to Jehovah

IIBELESYEGWA LINO

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi