LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w96 4/1 map. 15-20
  • “Amutembaule Jehova!”

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • “Amutembaule Jehova!”
  • Ngazi Yamulindizi—1996
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Ngooyo Mwami Mesiya!
  • Ino “Mamanino” Azooboola Buti?
  • Iciindi Cakutembaula Jehova
  • Amutembaule Mwami Walyoonse Alyoonse!
    Ngazi Yamulindizi—1996
  • Ino Bwami bwa Leza Ninzi?
    Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya?
Ngazi Yamulindizi—1996
w96 4/1 map. 15-20

“Amutembaule Jehova!”

“Kufumbwa zilenge ziyooya zitembaule Jehova!”—INTEMBAUZYO 150:6.

1, 2. (a) Ino Bunakristo bwakazwidilila buti mumwaanda wamyaka wakusaanguna? (b) Nkucenjezya nzi baapostolo nkobakapede? (c) Mbuti luleyo mbolwakaboola?

JESU wakabeendelezya basiciiya bakwe kuti babe mbungano ya Bunakristo, yalo yakazwidilila mumwaanda wamyaka wakusaanguna. Nokuba kukazigwa kwabukombi, “Makani Mabotu . . . akakambaukilwa bantu boonse baansi ano.” (Ba-Kolose 1:23) Pele nobakamaninina kufwa baapostolo ba Jesu Kristo, Saatani mubucenjezu wakatalisya luleyo.

2 Baapostolo bakalipede kucenjezya mukaambo aaka. Mucikozyanyo, Paulo wakaambila baalu bazwa ku Efeso kuti: “Amujatisye, lwanu nobeni, abutanga boonse mbuumubika Muuya Uusalala kuti mube balinguzi bambubo, mulele mbungano ya-Mwami njakaula abulowa bwakwe mwini. Ndilizi kuti, munsi lyakwiinka kwangu, kulanjila akati kanu baumpe babutambo, tabakoobuleka butanga. Alimwi akati kanu nobeni bayoobuka bantu abaamba zintu zyakulengawida kuti balikwelele basikwiiya.” (Incito 20:28-30; amubone a 2 Petro 2:1-3; 1 Johane 2:18, 19.) Aboobo mumwaanda wamyaka wane, Bunakristo bwaluleyo bwakatalika kubelekelaamwi a Bwami bwa Roma. Nokwakainda myaanda yamyaka misyoonto, Ibwami bwa Roma Busalala kabuswaangene a paapa waku Roma, bwakatalika kulela cibeela cipati camweelwe wabantu. Muciindi iba Protestant Reformation bakacizangila Cikombelo ca Katolika akaambo kakuti bumpelenge bwakaindilila, pesi bakakakilwa kupilusya Bunakristo bwini.

3. (a) Mbuti alimwi ndelili makani mabotu naakakambaukwa kuzilenge zyoonse? (b) Nkulangila nzi kwamu Bbaibbele ikwakazuzikizigwa mu 1914?

3 Nokuba boobo, iciindi nocakaamba kusika kumamanino aamwaanda wamyaka wa 19 ikabunga kabasikwiiya Bbaibbele basinizizye kakajisi bubi ikukambauka alimwi akutola mulumbe ambele ‘wabulangizi bwamakani mabotu aakakambaukilwa bantu boonse baansi ano.’ Ikutobela nzyobakali kwiiya mubusinsimi bwamu Bbaibbele, ibakabunga aaka bakaamba kakucili myaka iili 30 kumbele kuti mwaka wa 1914 uyooba ngamamanino aa “ciindi cabamasi,” “myaka iili musanu aibili,” iyiiminina ciindi cilampa kusika kumyaka iili 2,520, yalo yakatalika noyakasaalwa Jerusalemu mu 607 B.C.E. (Luka 21:24; Daniele 4:16) Mbubwena mbuli mbobakali kulangila, 1914 ncobeni akaba manyoneno mubukkale bwamuntu anyika. Kwakacitika zintu zipati akwalo kujulu. Eeci nceciindi calo Mwami walyoonse alyoonse naakabikka Mwami Jesu Kristo, sikulela anguwe acuuno cabwami bwakujulu, mukulibambila kugwisya bubi boonse kuzwa anyika akuyakulula Paradaiso.—Intembauzyo 2:6, 8, 9; 110:1, 2, 5.

Ngooyo Mwami Mesiya!

4. Mbuti Jesu mbwaakazuzikizya caamba zina lyakwe lyakuti Mikayeli?

4 Mu 1914 ooyu Mwami Mesiya, Jesu, wakuunjila mulimo. Mu Bbaibbele ulaitwa akuti Mikayeli, icaamba kuti “Nguni Uli Mbuli Leza?,” akaambo kakuti mmuntu uukanzide kusalazya bulelo bwa Jehova. Mbuli mbokulembedwe ku Ciyubunuzyo 12:7-12, mwaapostolo Johane wakapandulula mucilengaano ciyoocitika wakati: “Lino kwakali inkondo mujulu. Mikayeli abaangelo bakwe bakalwanisya Simwaaba, alakwe Simwaaba wakalwa, abaangelo bakwe, pele teebakazunda pe, nkabela busena bwabo bwamujulu teebwakajanwa limbi. Lino Simwaaba mupati wakawisigwa ansi, nguwenya muzoka waciindi, uutegwa Diabolosi a-Saatani, nguuena bantu boonse baansi. Wakawisigwa ansi, abalo baangelo bakwe bakawisigwa awe.” Ino kwakali kuwa ooko!

5, 6. (a) Kuzwa mu 1914, nkwaambilizya nzi kwakacitwa kujulu? (b) Ino Matayo 24:3-13 yaamba nzi kumakani aya?

5 Mpoona ijwi pati kujulu lyaakaambilizya ategwa: “Sunu kwasika lufutuko, anguzu, abwami bwa-Leza wesu, abwami bwa-Kristo wakwe, nkaambo sikubejelezya bakwesu twaambo wawisigwa ansi, nguwe wakali kubabejelezya kuli-Leza wesu lyoonse isikati amasiku. Lino bakamuzunda kubulowa bwa-Mwanambelele akujwi lyabumboni bwabo, nkabela buumi bwabo teebakali kubuyandisya pe, bakazumina nikuba kufwa.” Eeci caamba kufwutulwa kwabaabo basyomeka, aabo babikkide lusyomo mucipaizyo ca Jesu cacinunuzyo.—Tusimpi 10:2; 2 Petro 2:9.

6 Ijwi pati eelyo lyakujulu lyakayaambele akwaambilizya kuti: “Nkaambo kaako amusekelele nomajulu, anywebo nomukala mulingao. Pele nywebo nonsi alwizi, muli mumapenzi, ikuti Diabolosi wamuselukila abukali bupati, nkaambo ulizi kuti ciindi ncacijisi nciniini buyo.” Aaya “mapenzi” aakasinsimwa kuti ayakuba munyika, ali kulibonya munkondo zyanyika, munzala, muzilwazi, mumizuzumo yanyika, amukutyola milawo ooko kwakatazya nyika mumwaanda ooyu wamyaka. Mbubwena mbuli buluula Matayo 24:3-13, Jesu wakaambilizya kuti eezi ziyooba akati ‘kacitondezyo camamanino aaciindi.’ Mbubwena bwaamba businsimi, ikuzwa mu 1914 bantu bainda mumapenzi anyika aatana citikide kubantu kuzwa kaindi.

7. Nkaambo nzi Bakamboni ba Jehova ncobabindide kukambauka?

7 Muciindi eeci camapenzi aa Saatani, sena muntu ulakonzya kujana bulangizi bwakumbele? Ee ulakonzya, kayi Matayo 12:21 Jesu imwaamba kuti: “Nkabela bamasi bazoosyoma muzina lyakwe”! Imanyongwe aali akati kamasi taapi buyo ‘citondezyo camamanino aaciindi’, alapa “acitondezyo cakuti Jesu” Mmwami kujulu iwa Bwami bwabu Mesiya. Kujatikizya Bwami oobo, Jesu uyaambele akwaamba kuti: “Nkabela aya Makani Mabotu aa-Bwami azookambaukwa munyika yoonse kuti abe citondezyo kumisyobo yoonse. Elyo mamanino azoosika.” (Matayo 24:14) Mbantu nzi munyika sunu ibakambauka bulangizi bupati bwa Bwami bwa Leza? Mbaakamboni ba Jehova! Cakubindaana balaambilizya mubuleya alimwi akuŋanda aŋanda ikuti Bwami bwa Leza bwabululami aluumuno bulaafwi kutalika kweendelezya bukkale bwabantu. Sena anywebo mulaa lubazu mumulimo ooyu? Kwiina coolwe ciinda aawa ncomunga mwabaaco!—2 Timoteo 4:2, 5.

Ino “Mamanino” Azooboola Buti?

8, 9. (a) Mbuti lubeta mbulwakatalikila “kuciinga ca-Leza”? (b) Mbuti Kristendomu mbuyatyola mulawo wa Jwi lya Leza?

8 Ibantu banjila muciindi calubeta. Tulaambilwa ku 1 Petro 4:17 kuti lubeta ilwakatalikila “kuciinga ca-Leza”—ilubeta kumbunga zilyaamba Bunakristo oolo lwalo ilwali kulibonya kuzwa ciindi “mazuba aakumamanino” naakatalika mucijayane-jayane ca Nkondo Yanyika ya I mu 1914 kusikila mu 1918. Ino Kristendomu yacita buti mulubeta oolu? Amuyeeye buyo ciimo cazikombelo mukugwasilizya nkondo kuzwa mu 1914. Sena basololi bazyo tabasofweede “[a]bulowa bwabantu bapengede batakwe milandu” aabo mbobakakambaukila kuti baye munkondo?—Jeremiya 2:34.

9 Kweelana a Matayo 26:52, Jesu wakati: “boonse babweza ipanga bazoovwinyaunwa kupanga.” Ino alulama majwi aayo ikwaamba nkondo zyamumwaanda ooyu wamyaka! Ibasololi bazikombelo bakulwaizya balombwana kuti bakajaye balombwananyina, mane nobaba basicikombelonyina—ba Katolika bajaya ba Katolika abalo ba Protestanti bajaya ba Protestanti. Ibusicisi bwabikkwa ambele lya Leza alimwi a Kristo. Ino-ino mumasi amwi aamu Afulika, misyobo yabikkwa ambele lyanjiisyo zya Bbaibbele. Mucisi ca Rwanda, mwalo bunji bwabantu mobali ba Katolika, kwakajaigwa bantu basika kucisela camiliyoni kukulwana akati kamisyobo. Paapa wakaazumina makani aaya mupepa lyamakani lyaku Vatican litegwa L’Osservatore Romano kaamba kuti: “Eeyi ninkondo ini-ini yakusola kulobya musyobo umwi wabantu, mukubula coolwe ooyu mmulandu mwalo mobajatikizidwe nobaba ba Katolika.”—Amweezyanye a Isaya 59:2, 3; Mika 4:3, 5.

10. Ndubeta nzi Jehova ndwayoocita kubukombi bwakubeja?

10 Ino Mwami walyoonse alyoonse uzilanga buti zikombelo izikulwaizya bantu kujayana naa iziide kweebelela ciindi basibutanga bwazyo nobajaya bambi basibutanganyina? Ikwaamba zya Babuloni Mupati, yalo iili mbweende bwanyika yoonse ibwabukombi bwakubeja, Ciyubunuzyo 18:21, 24 ilati: “Umwi angelo singuzu wakabweza ibbwe lili mbuli iziyo ipati, wakaliwaala mulwizi, wakati, Mbubonya obu mbuuyoocitigwa munzi mupati Babuloni. Uyoowisigwa bbu, tuukooyoojanwa limbi pe. Nkabela mulinguwe mwakajanwa bulowa bwabasinsimi abwabasalali, abulowa bwabantu boonse ibakajayigwa ansi.”

11. Nzintu nzi zibyaabi izicitika mukati ka Kristendomu?

11 Kwacitika zintu zisesemya mukati ka Kristendomu ikuzuzikizya businsimi bwamu Bbaibbele. (Amweezyanye a Jeremiya 5:30, 31; 23:14.) Ikapati akaambo kakuti basololi bayo tabakwe makani azicita bantu, mubutanga bwabo muzwide kutalilemeka. Mu United States, icisi calo citegwa nca Bunakristo, icisela calukwatano cimanina mukulekana. Kumita kwabakubusi abunasodoma tazicikwe ambozicitwa pe akati kabasizikombelo. Ibapaizi banji baloona abana bacili basyoonto—iziindi zinjaanji buya. Kulaambwa kuti kulunga ikulailila nkuta mumilandu eeyi kulakonzya kutolela Cikombelo ca Katolika mu United States izyuulu zyamamiliyoni aamadola mukati kakkumi buyo lyamyaka. Kristendomu yaunduluzya kucenjezya kwa Paulo ikujanika ku 1 Ba-Korinto 6:9, 10 ikwakuti: “Ma! Sa tamuzi kuti bataluleme tabakonzyi kuyoovuba Bwami bwa-Leza? Mutalyeeni pe. Nibaba basibwaamu nibaba basikukomba mituni nibaba basimamambe nibaba batete kuzibi nibaba baalumi boona baaluminyina nibaba babbi nibaba basikulikumbuzya nibaba bakolwi nibaba basimatusi nibaba basilunyanzyo tabakooyoovuba Bwami bwa-Leza.”

12. (a) Mbuti Mwami walyoonse alyoonse mbwayootola ntaamu kulwana Babuloni Mupati? (b) Mukwiindana a Kristendomu, nkaambo nzi bantu ba Leza ncobaya kwiimbila nyimbo zya “Aleluya”?

12 Ino-ino, Imwami walyoonse alyoonse, Jehova kabelesya Silutwe Wabasilumamba bakwe, Jesu Kristo, uyakwaalekela mapenzi mapati. Kusaanguna iba Kristendomu alimwi amitabi yoonse ya Babuloni Mupati bayoojaigwa akaambo kalubeta lwa Jehova. (Ciyubunuzyo 17:16, 17) Batondezya kuti tabeeleli pe ikufwutulwa a Jehova kwiinda mucipaizyo ca Jesu cacinunuzyo. Izina lya Leza lisalala balinyansya. (Amweezyanye a Ezekiele 39:7.) Ede akwiimba kwanyimbo zyabo zyakuti “Aleluya” mumaganda aatalidulili aazikombelo zyabo koonse nkusampula! Izina lya Jehova iliyandika balaligwisya mubusanduluzi bwabo bwa Bbaibbele pele babaanga tababwene balo kuti “Aleluya” caamba kuti “Amutembaule Ja”—“Ja” kalili ndezina lya “Jehova” ikulifwiinsya. Munzila yeelela, Ciyubunuzyo 19:1-6 cijisi nyimbo zya “Aleluya” zyalo izilaafwi kwiimbwa mukusekelela lubeta lwa Leza kuli Babuloni Mupati.

13, 14. (a) Nzintu nzi zipati iziyootobela kucitika? (b) Ino kuyooba kukondwa nzi kumamanino kubantu bayoowa Leza?

13 Iciyootobela mumulongo wazicitika ‘nkuboola’ kwa Jesu kuzi kwaambilizya akucita lubeta kumasi amisyobo. Walo mwini wakasinsima kati: “Lino Mwana a-Muntu [Kristo Jesu] naazooboola mubulemu bwakwe antoomwe abaangelo bakwe, uzookala acuuno cabulemu bwakwe [icalubeta], nkabela misyobo yoonse [yaanyika] izoobunganisigwa kubusyu bwakwe. Mpawo uzoobaandaanya mbuli mweembeli mbwaandaanya imbelele ampongo. Lino imbelele uzoozibika kululyo lwakwe, impongo uzoozibika kucimwensi cakwe. Lino mwami uzooambila abo bali kululyo lwakwe, kuti, Amuboole, inywe nomuyandwa kuli-Taata, amukone bwami mbumubambilidwe kuzwa kumalengelo aanyika.” (Matayo 25:31-34) Mpoona kapango ka 46 kaamba baciinga campongo kuti “aba bayoonjila mumapenzi aatamani, pele balulami bayoonjila mubuumi butamani.”

14 Ibbuku lya Ciyubunuzyo lilapandulula mbuli “MWAMI WABAMI, MWEENDELEZI WABEENDELEZI,” Simaleleesu wakujulu, Jesu Kristo, kuciindeeco mbwayoonjila munkondo ya Harmagedoni, ikujaya zibeela zyabweende bwa Saatani izyamapolitikisi amakwebo. Munzila eeyi Kristo uyootila “bukali bwalunyemo lwa-Leza Singuzuzyoonse” abulelo bwa Saatani boonse bwaanyika. ‘Izintu zyakale mbuziyaabumaninina,’ bantu bayoowa Leza bayoonjizigwa munyika mpya mbotu mwalo Leza “[mwa]yoosindula misozi yoonse kumeso aabo.”—Ciyubunuzyo 19:11-16; 21:3-5.

Iciindi Cakutembaula Jehova

15, 16. (a) Nkaambo nzi ncecili cintu cipati ikumvwa jwi lya Jehova lyabusinsimi? (b) Ncinzi ncobatondezya basinsimi abaapostolo kuti tweelede kucicita kuti tukafwutuke, alimwi eeci inga caamba nzi kumakamu-makamu aabantu sunu?

15 Oobo buzuba bwakucita lubeta bwaswena loko! Aboobo inga catugwasya loko ikutobela jwi lya Mwami walyoonse alyoonse ilyabusinsimi. Kulibaabo bacaangilidwe muziyiisyo aziyanza zyabukombi bwakubeja, ijwi lyakujulu lilaambilizya kuti: “Kamuzwa mulinguwe nobantu bangu, kuti mutavwelanizigwi azibi zyakwe, mutapenzegwi azipenzyo zyakwe.” Ino beelede kuya kuli basikuloboka? Kukonzya buyo kuba kasimpe komwe, aboobo kweelede kakuli cikombelo cakasimpe comwe buyo. (Ciyubunuzyo 18:4; Johane 8:31, 32; 14:6; 17:3) Ikujana buumi bwesu butamani kuyeeme akucijana eeci cikombelo alimwi akumumvwa Leza waco. Ibbaibbele litutondezya nguwe ku Intembauzyo 83:18, yalo yaamba kuti: “Nduwe olike oojisi izina lya-Jehova, nduwe Mupatikampatila atala anyika yoonse.”

16 Pesi tatweelede kugolela buyo akuziba zina lya Mwami walyoonse alyoonse. Tuyandika kuti twiiye Bbaibbele alimwi abube bwakwe bubotu amakanze akwe. Twamana tweelede kucita kuyanda kwakwe kwaciindi cino, mbuli mbokwaambwa ku Ba-Roma 10:9-13. Mwaapostolo Paulo wakazubulula basinsimi basimuuya akumanizya kuti: “Umwi aumwi uulilila izina lya-Mwami [Jehova] ulafutuka.” (Joeli 2:32; Zefaniya 3:9) Ikufwutuka? Ee, nkaambo makamu-makamu aabantu bapona sunu aabikka lusyomo mucipo ca Jehova cacinunuzyo kwiinda muli Kristo, ayoofwutulwa kuzwa mumapenzi mapati aaboola, noluyoocitwa lubeta lwanyika ya Saatani yabumpelenge.—Ciyubunuzyo 7:9, 10, 14.

17. Mbulangizi nzi bupati ibweelede kutupa kusangana lino mukwiimba lwiimbo lwa Musa alwa Mwanaambelele?

17 Ino Leza uyanda nzi kulibaabo balangila kufwutuka? Uyanda kuti tutole lubazu lino mukwiimba lwiimbo lwa Musa alwa Mwanaambelele, ikutembaula Mwami walyoonse alyoonse mukulangila kuzunda kwakwe. Eeci tulacicita kwiinda mukwaambila bambi makanze aakwe mabotu. Mbotuyaabuya ambele mukwiiya kwesu kwa Bbaibbele, tulaaba buumi bwesu ku Mwami walyoonse alyoonse. Eeco ciyootutola kubuumi butamani mububambe mbwapandulula Mwami singuzu, mbuli mbokwaambwa kuli Isaya 65:17, 18: “Nkaambo amubone! Ndalenga ijulu ipya [Bwami bwa Jesu Bwabu Mesiya] anyika impya [ibuleya bupya bululeme]. Ezyo zyakusaanguna tazikooyooibalukwa limbi nikuba kuyeeyegwa. Pele amukondwe akusekelela lyoonse nkaambo kaceeci ncinsi lenge.”

18, 19. (a) Ino majwi aa Davida ku Intembauzyo 145 aelede kutupa kucita nzi? (b) Ncinzi ncotunga twalangila mulusyomo kuzwa kujanza lya Jehova?

18 Sintembauzyo Davida ulamupandulula Imwami walyoonse alyoonse mumajwi aaya: “Jehova mupati, uleelede kutembaulwa loko; Bupati bwakwe tabumvwigwi.” (Intembauzyo 145:3) Bupati bwakwe tabuteeleleki pe mbuli mulengalenga aciindi calyoonse alyoonse! (Ba-Roma 11:33) Mbotuzumanana kujana luzibo lwa Mulengi wesu alimwi alwacinunuzyo cakwe ncaakapa kwiinda mu Mwanaakwe, Kristo Jesu, tuyanda kuti katuyaabuyungizya kumutembaula Mwami wesu uutamani. Tuyooyanda kucita bwaamba Intembauzyo 145:11-13 ikuti: “Bayooluula bulemu bwabwami bwako; bayookanana inguzu zyako; kuti bazibye bana ba-Adamu maleele aakwe, abulemu bwabupati bwabwami bwakwe. Bwami bwako mbwami buteeli; bweendelezi bwako mbwamazyalani amazyalani, Jehova ulasyomeka mumilimo yakwe yoonse, ngusiluzyalo mukucita kwakwe koonse.”

19 Tulakonzya kulindila mulusyomo lwakuti Leza uyoozuzikizya nzyaakaambilizya naakati: “Ulafumbatula ijanza lyako, ulakutya kusukama kwabaumi boonse.” Imwami walyoonse alyoonse uyootusololela kabotu-kabotu kwiinda mumazuba aaya aamamanino, mbuli butusyomezya Davida kuti: “Jehova ulabamba boonse bamuyandisya, pele basizibi boonse ulabanyonyoona.”—Intembauzyo 145:16, 20.

20. Mbuti mbomutobela kutambwa kwa Mwami walyoonse alyoonse, ooko ikwaambwa muntembauzyo zyosanwe zyamamanino?

20 Zyoonse intembauzyo zyosanwe izyamamanino mu Bbaibbele zilatalika akumana akutamba kwakuti “Aleluya.” Munzila eeyi Intembauzyo 146 ilatutamba ategwa: “Amutembaule Jehova! Tembaula Jehova, O moyo wangu. Njootembaula Jehova mubuumi bwangu boonse; njooimbila Leza wangu intembauzyo nencipona.” Sena muyoobweza ntaamu kumalailile aayo? Ncobeni mweelede kuyanda kumutembaula! Amukabe akati kabaabo bapandululwa ku Intembauzyo 148:12, 13 ikuti: “Bakubusi abakamwale, bacembele abanikenike! Batembaule izina lya-Jehova, nkaambo izina lyakwe lilike ndipati, abulemu bwakwe bulainda nyika ajulu.” Atubweze ntaamu kumajwi aakuti: “Amutembaule Jehova!” Antoomwe atumutembaule Mwami walyoonse alyoonse!

Mwaabwene Buti Makani Aya?

◻ Ncinzi Jesu ncaakacenjezya baapostolo?

◻ Kutalikila mu 1914, mmicito nzi mipati iyali kucitika?

◻ Ndubeta nzi Jehova ndwalaafwi kucita?

◻ Nkaambo nzi eci ncecili ciindi cakuti boonse bamutembaule Mwami walyoonse alyoonse?

[Kabbokesi kali apeeji 18]

Ciindi Eeci Camanyongwe Eni-Eni

Mbanji aabo bazumina kuti kwakatalika ciindi camanyongwe kumatalikilo aamwaanda uno wa 20. Mucikozyanyo, mumajwi aamatalikilo mubbuku litegwa Pandaemonium, alo aakalembwa a Senator Daniel Patrick Moynihan waku U.S. lyalo lyakamwaigwa mu 1993, ikaambo kamwi kajatikizya “manyongwe aamu 1914” kaamba kuti: “Kwakasika nkondo alimwi nyika yakamaninina kucinca. Sunu kuli buyo masi aali lusele munyika aakaliwo mu 1914 alo aatana cincilwa mfwulumende kwiinda mukulwana ikuzwa leelyo. . . . Akati kayaayo aasyaala alo aatandila ku 170 aaliwo lino, amwi mapya cakuti taakwe naakainda mumanyongwe aakazwaa kucitika.” Mmasimpe, eeci ciindi icakatalikila mu 1914 cainda mumanyongwe aatungene mulongo!

Alimbi lyakamwaigwa mu 1993, ndibbuku litegwa Out of Control—Global Turmoil on the Eve of the Twenty-First Century [Taacikwe Mbwaacitwa—Manyongwe Aanyika Yoonse Buzuba Bomwe Kuutanasika Mwaanda Wamyaka wa 21]. Imulembi walyo ngu Zubegnef Brazinski, walo wakali mupati wa Cibeela Cilanga Bukwabilizi bwa Cisi ca U.S. Wakalemba ategwa: “Imatalikilo aamwaanda wamyaka wa 20 ibanji bakaa amba kuti ngamatalikilo eeni-eni aa Ciindi Cakumvwana. . . . Muciindi cakuti kube mbuwakasyomezya mwaanda wamyaka wa 20, ooyu waba ngomwaanda wamyaka bantu nobaindila kutila bulowa akusulana, imwaanda wamyaka wamapolitikisi aakulicenga abujayi bwabunyama. Ilunya cakaba cintu ceendelezegwa buya munzila iitana bwenwe, kujaya kwakabambilwa mincini buya ikugwasya kukuyungizya. Kwiindana kwabubotu ibwakali kukonzya kuzwa musayaansi abubi bwamapolitikisi ibwakagwisigwa cakali cintu cigambya. Kwiina ciindi kujaya nokwakiinjide boobu nyika pe, kwiina nokwakalobya maumi manji boobu, kwiina ikujaya kwabantu nokwakabikkilwa nguzu cakusungwaala boobu atwaambo tutali twamaanu boobu.” Ma! Alulama majwi aayo.

[Cifwanikiso icili apeeji 16]

Mikayeli wakabawisizya anyika ba Saatani amakamu-makamu akwe nobwakatalisyigwa Bwami mu 1914

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi