LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w97 3/1 map. 4-7
  • Ciindi Nokutakabi Limbi Kupenga

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Ciindi Nokutakabi Limbi Kupenga
  • Ngazi Yamulindizi 1997
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Ncinzi Ncaatakasinikizya Kuyanda Kwakwe Mpoonya-Mpoonya?
  • Nkaambo Nzi Ncatabasinikizyi Bantu Kuti Bacite Ziluzi?
  • Ino Aabo Bajatikizigwa Ibanyina Mulandu?
  • Kukatalukwa Kwini-Kwini Kuli Baabo Bapenga?
  • “Kubukulusya Zintu Zyoonse”
  • Ncinzi Ncolyaamba Bbaibbele?
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakubuleya)—2017
  • Luumbulizyo Kuli Baabo Ibali Mumapenzi
    Ngazi Yamulindizi—2003
  • Nkaambo nzi Leza Ncalekelede Kupenga?
    Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya?
  • Tulakonzya Kugwasigwa Kwiinda Mukuliyumya Mumapenzi
    Ngazi Yamulindizi—2007
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi 1997
w97 3/1 map. 4-7

Ciindi Nokutakabi Limbi Kupenga

IKUPENGA taakwe nokwakali aalubazu mumakanze aa Leza aakusaanguna kumukwasyi wabantu. Kunyina naakakwaanza nokuba kukuyanda pe. Mulakonzya kubuzya kuti, ‘Ikuti kakuli boobo, ino kwakatalika buti alimwi Leza wakuzumizyila nzi kuti kuzumanane kusikila sunu?’—Amweenzyanisye Jakobo 1:13.

Ikwiingula kujanwa mumakani aakusaanguna aabukkale bwamuntu, Ibbaibbele, kapati kubbuku lya Matalikilo. Lyaamba kuti bazyali besu bakusaanguna ba Adamu a Eva bakatobela Saatani Diabolosi mukuzangila Leza. Imicito yabo yakabusya twaambo tupati-pati twalo twakakazya ntalisyo iini-ini ya mulawo abweende bwa koonse-koonse. Ciindi nobakataminina kuti baleelede kulisalila beni icibotu acibi bakakazya bulelo bwa Leza. Bakadooneka kweelela kwakwe kwakulela alimwi akuti nguweelede kwaamba “bubotu abubi.”—Matalikilo 2:15-17; 3:1-5.

Ncinzi Ncaatakasinikizya Kuyanda Kwakwe Mpoonya-Mpoonya?

Mulakonzya kubuzya kuti, ‘Ino ncinzi Leza ncaatakasinikizya kuyanda kwakwe mpoonya-mpoonya?’ Kubantu banji kaambo aaka kaboneka kuti nkauba-uba. ‘Leza wakalijisi nguzu. Naakazibelesya kunyonyoona bazangi,’ mbobaamba. (Intembauzyo 147:5) Pele amulibuzye boobu, ‘Sena ndilabazuminizya cakutadooneka boonse babelesya nguzu zyabo kusinikizya kuyanda kwabo? Sena tandiindilili aakusesemwa ciindi silunya nabelesya basikalumamba ikujaya basinkondonyina?’ Ibantu banji ibayeeya kabotu balatilimuka kucintu cili boobu.

‘Inzya,’ mbomunga mwaamba, ‘pele kuti Leza naakazibelesya nguzu zyakwe naanga kunyina awiidooneka micito yakwe pe.’ Sena muli masimpe? Sena taali masimpe kuti ibantu balaakudooneka mbwabelesya nguzu zyakwe Leza? Balabuzya ncatazibelesyeli zimwi ziindi, mbuli kumakani aakulekela bubi. Alimwi balabuzya ncazibelesyela zimwi ziindi. Naba Abrahamu musyomesi wakalaa penzi kumakani ambwabelesya nguzu Leza Kuli basinkondonyina. Amuyeeye ciindi Leza naakasala kunyonyoona Sodomu. Mukulubila Abrahamu wakali kuyoowa kuti bantu babotu balafwida antoomwe ababi. Wakati: “Ncobeni cilatondwa kulinduwe kucita obo, kujaya uululeme antoomwe asizibi.” (Matalikilo 18:25) Nobaba bantu balaa mizeezo iili kabotu mbuli Abrahamu bayandika kusyomezyegwa kuti nguzu zyoonse tazikabelesyegwi munzila iiteelede pe.

Aino Leza naakabanyonyoona mpoonya-mpoonya ba Adamu, Eva alimwi a Saatani. Pele amuyeeye eco mbucakali kunga cabajatikizya bangelo naa zilenge zyakali kunga zyaza kumbele, balo bakali kunga bazikwiiziba micito yakwe kumbele aamazuba. Sena eci nocatakapa kuti kabakatazigwa lyoonse amibuzyo yakweelela kwabulelo bwa Leza? Sena nocatakapa kuti Leza abe mbubonya mbwatamikizigwa kuti munzila imwi wakali muntu silunya mbuli mbwaakamupandulula Nietzsche kuti ngu Leza uujaya kufwumbwa umukazya?

Nkaambo Nzi Ncatabasinikizyi Bantu Kuti Bacite Ziluzi?

Bamwi balakonzya kubuzya kuti, ‘Sena Leza takonzyi kubasinikizya buyo bantu kuti bacite zintu ziluzi?’ Mbubo amulange makani aya aalo. Mubukkale boonse bwabantu imfulumende zyasoleka kucita kuti bantu beendelane amiyeeyo yazyo. Imfulumende zimwi naa baleli basoleka nzila ziindeene-indene zyakweendelezya mizeezo yabantu antela kubelesya misamu iikola naa kubapandula amubili ikubbida bantu bajatikizidwe cipego cibotu cakulisalila. Sena tatukubekibeki ikuba bantu bakonzya kulisalila nokuba kuti cipego eco cilakonzya kubelesyegwa munzila iitaluzi? Sena tunyina makani amfulumende iliyoonse naa baleli ibanyanga lwaanguluko olo?

Ino nkokuti ninzila nzi imbi yakaliko kuli Leza kunze lyakubelesya nguzu zyakwe cakufwambaana kusinikizya mulawo? Jehova Leza wakabona kuti kaambo kakuzanga kakalikukonzya kubambwa kabotu kwiinda mukupa ciindi cisyoonto cakwaanguluka kuzwa kubulelo bwakwe kuli baabo bakakaka milawo yakwe. Eci cakalikuzyoopa mukwasyi wabantu bakazwa kuli Adamu a Eva ciindi cisalidwe buyo cakulyeendelezya lwabo beni kakunyina kutobela milawo ya Leza. Ninzi ncaakacitila boobu? Nkaambo wakalizi kuti muciindi bumboni butakazigwi buyooboneka, ikusinizya kuti nzila yakwe yakulela ililuzi lyoonse alimwi ililuleme nociba ciindi nabelesya nguzu zyakwe ziteeli ikusinikizya kuyanda kwakwe alimwi akuti kumuzangila kuli koonse kakutaindi aciindi cilamfu kulaletela mapenzi.—Deuteronomo 32:4; Jobu 34:10-12; Jeremiya 10:23.

Ino Aabo Bajatikizigwa Ibanyina Mulandu?

Mulakonzya kubuzya kuti, ‘calino, ino mbuti kumakani aabaabo boonse bajatikizigwa banyina mulandu?’ ‘Sena kuyandika kuti bapenge boobo buya kutegwa kusinizigwe makani aajatikizya mulawo?’ Peepe, Leza taazumizya bubi kuti bubeko akaambo kakuyanda kusinizya buyo kaambo ka mulawo kataboneki kabotu. Muciindi caboobo, nkuti akabambile limwi kasimpe kapati kakuti walo alikke ngo mwami mupati akuti ikumvwa milawo yakwe ncintu ciyandika kutegwa luumuno alukkomano luzumanane kuzilenge zyakwe zyoonse.

Icintu ciyandika kapati kuyeeya ncakuti Leza ulizi kuti ulakonzya kugusya bubi buli boonse bunga bwaletwa kumukwasyi wamuntu. Ulizi kuti mukuya kwaciindi, eci ciindi cisyoonto camacise akupenga ciyooleta mpindu. Amuyeeye mutumbu uujatilila mwanaakwe cakumufumbata ciindi dokotela nayasa ntomba iicisa kutegwa akwabililwe kumalwazi amwi aakonzya kujaya mwana. Kunyina mutumbu uuyanda kuti mwanaakwe kamvwa kucisa. Kunyina dokotela uuyanda kupenzya mulwazi wakwe. Aciindi awo mwana takaboni kaambo nkazumizilwa kupenga pele kumbele uyookateelela.

Kukatalukwa Kwini-Kwini Kuli Baabo Bapenga?

Bamwi balakonzya kuyeeya kuti ikuziba buyo zintu ezi kukonzya kukatalusya buyo aasyoonto kuli baabo bapenga. Hans Küng ulaamba ibupanduluzi bulimvwisya bwancokuli mapenzi “tabumugwasyi muntu uupenga mbubonya ciiyo cabube bwazyakulya mbocitamugwasyi sinzala.” Ulabuzya ategwa: “Sena ncobeni kuyeeya koonse kwabusongo kulamukulwaizya muntu, uuzingidwe buya amapenzi?” Pele “kuyeeya koonse kwabusongo” kwabantu batabikkili maanu ku Jwi lya Leza Bbaibbele teekwabakulwaizya pe abo bapenga. Ikuyeeya kwabuntu kuliboobu kwayungizya buyo penzi kwiinda mukweezyezya kuti Leza wakakanza kuti muntu kapenga akuti nyika yakaanzwa kuti kaili buyo gundu lyamisozi naa busena bwakusunkilwa kuli baabo ibayooba abuumi kujulu kumbelaa mazuba. Elo nkumusampaula Leza!

Pele Bbaibbele lyalo lini lilapa kukatalukwa kwini-kwini. Talipi buyo bupanduluzi butacinci-cinci bwa kubako kwamapenzi pele lilakomezya alusyomo mucisyomezyo ca Leza icakuti uyoogusya bubi boonse bwalo bwaletwa akuzumizigwa oku kwakupenga kwaciindi cisyoonto.

“Kubukulusya Zintu Zyoonse”

Ino-ino Leza uyoobukulusya zintu munzila njaakakanzide kuti zibe kabatana zanga bantu bakusaanguna mbaakalenga. Iciindi ncaakabikkide kuti muntu alyeendelezye lino camana. Tukkala muciindi natikatume “Jesu, uuelede kutambulwa julu mane kube ziindi zyakubukulusya zintu zyoonse, nzyaakaamba Leza kumilomo yabasinsimi bakwe basalala kuzwa kumalengelo aanyika.”—Incito 3:20, 21.

Ino Jesu Kristo uyoocita nzi? Uyoogusya basinkondonyinaa Leza boonse anyika. (2 Ba-Tesalonika 1:6-10) Oku takukabi kwaamba buyo mbuli kucitwaa bantu basilunya. Ibumboni butalivwulili ibutondezya bubyaabi bwazintu zyacitika akaambo kakulela kwamuntu munzila iitaluzi kuyootondezya kuti Leza uleelede kubelesya nguzu zyakwe ziteeli lino-lino ikusinikizya kuyanda kwakwe. (Ciyubunuzyo 11:17, 18) Kukusaanguna aya ayooba “mapenzi” aatana bwenwe anyika aakonzyenye a Zambangulwe lya mumazubaa Nowa pele aainda kukomena. (Matayo 24:21, 29-31, 36-39) Abo bayoofutuka “mapenzi mapati” aya bayooba a “ziindi zyakulyookezya” baakubona zisyomezyo zya Leza zyoonse nkozizuzikizigwa zyaambwa kwiinda “kumilomo yabasinsimi bakwe basalala.” (Incito 3:19; Ciyubunuzyo 7:14-17) Ncinzi Leza ncaasyomezya?

Ibasinsimi ba Leza bakaindi baamba kuti ayoomana mapenzi aletelezyegwaa nkondo alimwi akutila bulowa. Mucikonzyanyo, Intembauzyo 46:9 iitwaambila kuti: “Ulalesya inkondo mane kusikila kumamanino aanyika.” Kunoocinyina bajatikizigwa batakwe mulandu alimwi abazangalisi beetezya, abo basinikizigwa koonwa, balema alimwi abajaigwa munkondo zyalunya! Imusinsimi Isaya waamba kuti: “Cisi tacikooyoobweza ipanga lyakulwisya cisinyina. Tabakooyooiya inkondo limbi pe.”—Isaya 2:4.

Ibasinsimi balasinsima amamanino aamapenzi aaletwaa milandu akutalulama. Ibbuku lya Tusimpi 2:21, 22 lisyomezya kuti “baluleme bayookala munyika” alimwi akuti aabo baleta macise amapenzi “bayoogwisigwa.” Kunyina muntu ‘nacinoyooendelezya muntunyina kukumubisizya.’ (Mukambausi 8:9) Boonse basizibi bayoogwisilwa limwi. (Intembauzyo 37:10, 38) Bantu boonse bayookonzya kupona muluumuno alimwi akuliiba, kakunyina mapenzi.—Mika 4:4.

Kunze lyaboobo ibasinsimi balasyomezya akuti ayoomana mapenzi aletwaa buyumuyumu bwakumubili akumizeezo. (Isaya 33:24) Isaya usyomezya kuti boofu, bacuulutwi, balema alimwi aabaabo boonse ibaciswa abalaa malwazi bayoosilikwa. (Isaya 35:5, 6) Leza uyoomana mapenzi aaletwaa lufwu. Jesu wakasinsima kuti “nkaambo ciindi ciyoosika ncobati kamvwe ijwi lyakwe boonse abali muzyuumbwe, bayoozwa mpoonya.” (Johane 5:28, 29) Mucilengaano cakwe ca “ijulu ipya anyika impya” imwaapostolo Johane wakaambilwa kuti “Leza mwini . . . uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa.” (Ciyubunuzyo 21:1-4) Amuyeeye buyo! Kakunyina kuciswa, kakunyina misozi, kakunyina kulila, kakunyina lufwu—kakunyina kupenga!

Kufumbwa naa mapenzi nzi aakacitika mukati kaciindi eci ncaazumizide bubi kwakaindi kasyoonto ayoogwisigwa. Nokuba kuyeeya kuciswa akupenga kwabantu—kwalo kwatakakanzidwe a Leza—kuyoogwisilwa limwi. Isaya wakasinsima kuti, “mapenzi mataanzi alilubidwe, . . . Ezyo zyakusaanguna tazikooyooibalukwa limbi.” (Isaya 65:16, 17) Imakanze aa Leza aakusaanguna aamukwasyi wamuntu uulondekede uukkala muluumuno lwini-lwini alimwi alukkomano anyika yaparadaiso kuyoozuzikizigwa. (Isaya 45:18) Ilusyomo mubulelo bwakwe luyoozulila. Elo ncoolwe kaka kupona muciindi Leza nayoomanizya kupenga kubantu, muciindi natondezya kuti tali umwi muntu “silunya, sikulicengeezya, silweeno, imujayi” mbuli mbwaakamwaamba Nietzsche, pele kuti ngusiluyando lyoonse, sibusongo alimwi uululeme mukubelesya nguzu zyakwe cakumaninina!

[Cifwanikiso icili apeeji 5]

Baleli Bamwi Basoleka Nzila Zyakweendelezya Mizeezo Ikubbida Baabo Bajatikizigwa Cipego Cakulisalila

[Kulumba]

UPI/Bettmann

[Cifwanikiso icili apeeji 7]

Ciindi kupenga kwaakumana, boonse bayoopona buumi bukkomanisya

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi