LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w97 4/1 map. 9-14
  • Moyo Wanu Aukakatile Kubupampu

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Moyo Wanu Aukakatile Kubupampu
  • Ngazi Yamulindizi 1997
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Bupampu Mbobujatikizya Kwaambaula Kwesu
  • Bupampu Mbobujatikizya Kulilemeka Kwesu
  • Bupampu Mbobujatikizya Kweendelezya Moyo Wesu
  • Bupampu Mbobujatikizya Mukwasyi Wesu
  • Bupampu Mbobujatikizya Bukkale Bwesu
  • Lyoonse Kamusyoma Jehova kuti Ulamupa Bupampu
  • Amuzule Bupampu Munzila Yakumuuya
  • Bupampu Abumutabilile
    Ngazi Yamulindizi 1997
  • Amwiiye Busicamba Abupampu bwa Jesu
    Ngazi Yamulindizi—2015
Ngazi Yamulindizi 1997
w97 4/1 map. 9-14

Moyo Wanu Aukakatile Kubupampu

“Jehova ulaabila busongo; mumulomo wakwe mulazwa luzibo abusongo [bupampu, NW].”—TUSIMPI 2:6.

1. Ino mumoyo wesu inga twakakatila buti kubupampu?

JEHOVA Mwiiyi wesu Mupati. (Isaya 30:20, 21) Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tugwasigwe “[a]luzibo lwa-Leza” iluletwa antangalala kwiinda mu Jwi lyakwe? Munzila imwi inga kwategwa tweelede ‘kukakatila bupampu’—tuyandisye mumoyo wesu kubujana akubutondezya bupampu. Kutegwa eci cikonzeke, tweelede kusyoma muli Leza, nkaambo mwaalumi musongo wakati: “Nkaambo Jehova ulaabila busongo; mumulomo wakwe mulazwa luzibo a[“bupampu,” NW].” (Tusimpi 2:1-6) Ino luzibo, busongo abupampu zyaamba nzi?

2. (a) Ino bbala lya luzibo lyaamba nzi? (b) Ino busongo inga mwabupandulula buti? (c) Ino bupampu caamba nzi?

2 Iluzibo caamba kuziba twaambo twini-twini kwiinda mukulibonena, kulangilila, naa kwiiya. Busongo caamba maanu aakubelesya luzibo munzila yeelede. (Matayo 11:19) Mwami Solomoni wakatondezya busongo ciindi bamakaintu bobile nobakali kusoleka kunyangana mwana aumwi kaamba kuti nguwakwe alimwi wakabelesya luzibo lwakwe lwabanyina mwana mbobamuyanda kapati mwanaabo kukosola kaambo. (1 Bami 3:16-28) Ibupampu caamba “kuciziba kwaandaanya.” “Ninguzu zyakuyeeya naa maanu aakwaandaanya cintu cimwi acimwi.” (Webster’s Universal Dictionary) Kuti naa mumoyo wesu twakakatila kubupampu, Jehova ulatupa bupampu kwiinda mu Mwanaakwe. (2 Timoteo 2:1, 7) Pele ino bupampu bujatikizya buti bukkale bwiindene-indene?

Bupampu Mbobujatikizya Kwaambaula Kwesu

3. Ino lugwalo lwa Tusimpi 11:12, 13 inga mwalupandulula buti alimwi ancolwaamba noluti “takwe boongo”?

3 Bupampu butugwasya kubona kuti kuli “ciindi cakuumuna aciindi cakwaamba.” (Mukambausi 3:7) Eci ciimo alimwi citupa kuti tucenjele azintu nzyotwaamba. Ibbuku lya Tusimpi 11:12, 13 lyaamba kuti: “Uusampaula mweenzinyina takwe boongo [“tayeeyi kabotu mumoyo wakwe,” NW]; Muntu musongo ulaumuna buyo. Uuya bulengelela ulayubununa makani aasisidwe, pele muntu uusyomeka ulasisa makani.” Ee, mwaalumi naba mukaintu uusampaula mweenzinyina “takwe boongo.” Kweelana abwakaamba mulembi wabbuku lyamajwi, Wilhelm Gesenius, muntu wamusyobo oyu “tajisi luzibo pe.” Oyo muntu takonzyi kwaandaanya kabotu pe, alimwi kubelesya kwabbala lyakuti “moyo” kutondezya kuti muntu takkwene pe muciimo camukati. Kuti muntu uulyaamba Bunakristo katajati mulomo wakwe cakuti wasika nkwabisya zina, baalu babikkidwe beelede kubweza ntaamu kululamika ciimo eci citaluzi mumbungano.—Levitiko 19:16; Intembauzyo 101:5; 1 Ba-Korinto 5:11.

4. Ino Banakristo bapampu alimwi ibasyomeka bacita buti nobamvwa makani aamaseseke?

4 Kwiindana abaabo ‘batayeeyi kabotu mumoyo,’ ibantu “bajisi bupampu bunji” balaumuna nokweelede kuumuna. Tabayubununi maseseke. (Tusimpi 20:19) Mbobazi kuti kutajata mulomo kulakonzya kuleta mapenzi, aabo bapampu ‘balasisa makani.’ Balasyomeka kubasyominyina, elyo tabayubununi makani aamaseseke aanga ababikka mumapenzi. Ikuti Banakristo bapampu batambula makani aali woonse aamaseseke aajatikizya mbungano, tabaayubununi pe kusikila mbunga ya Jehova yajana ciindi ceelede cakwaazibya munzila yayo yakumwaya.

Bupampu Mbobujatikizya Kulilemeka Kwesu

5. Ino ‘bantu bafubafuba’ kucita bubi bakulanga buti, alimwi nkaambo nzi?

5 Itusimpi twamu Bbaibbele tulatugwasya kubelesya bupampu kutegwa tutalilemeki munzila iteelede. Mucikozyanyo ibbuku lya Tusimpi 10:23 lyaamba kuti: “Kucita bubi ncisobano kumufubafuba, pele kucita cabusongo nkokubotezya muntu uucenjede [mupampu].” Aabo bacita bubi mbuli “cisobano” tabazi bubi bwanzila zyabo alimwi Leza tabamuyeeyi akuti uyoobabeteka pe kumicito yabo. (Ba-Roma 14:12) Aaba bantu ‘bafubafuba’ baibisizya limwi mizeezo yabo cakuti basika aciimo mpobayeeya kuti Leza taboni zintu zibi nzyobacita. Kwiinda mumicito yabo, baamba kuti: “Taakwe Leza.” (Intembauzyo 14:1-3; Isaya 29:15, 16) Akaambo kakuti tabasololelwi aanjiisyo zya Bbaibbele zyabunaleza, tabajisi bupampu alimwi tabakonzyi kusala kabotu muzintu.—Tusimpi 28:5.

6. Nkaambo nzi kucita bubi ncocaambwa kuti mbufwubafwuba, alimwi mbuti swebo mbotunga twacilanga eci kuti katujisi bupampu?

6 ‘Muntu mupampu’ ulabona kuti kucita bubi tacili “cisobano” pe. Ulizi kuti tacikkomanisyi Leza alimwi cilakonzya kunyonyoona cilongwe cesu anguwe. Ikulilemeka boobo mbufwubafwuba nkaambo cipa kuti bantu balibuzye bulemu, cinyonyoona zikwati, cisofwaazya mizeezo akunyonyoona mubili alimwi cilawisya munzila yakumuuya. Aboobo atukakatile bupampu mumoyo wesu alimwi tutantamuke bukkale bubi naa kutalilemeka kuli koonse.—Tusimpi 5:1-23.

Bupampu Mbobujatikizya Kweendelezya Moyo Wesu

7. Ino mapenzi nzi aakumubili aaletwa akunyema?

7 Kukakatila bupampu mumoyo wesu alimwi citugwasya kweendelezya moyo wesu. “Uumuka kukalala ulicenjede loko, pele oyo uufwamba kunyema ulasumpula bufubafuba,” mbolyaamba bbuku lya Tusimpi 14:29. Cimwi cipa kuti muntu mupampu asole canguzu kutantamuka muuya wakunyema ncakuti ikunyema kutuletela mapenzi aakumubili. Kulakonzya kubalisya bulowa mumubili alimwi akuleta bulwazi bwakufwundilila. Basilisi baamba kuti kukalala alimwi akunyema kulaindizya naa kuleta malwazi mbuli kufwundilila, zilonda zyaamubili, mapenzi aamwida, alimwi azilonda zyamwida.

8. Ikutakkazika moyo inga kwaleta nzi, pele ino bupampu inga bwatugwasya buti awa?

8 Tatweelede kubelesya bupampu kutegwa tuleke “kukalala” akaambo buyo kakutayanda kulinyonyweeda mubili. Ikutakkazika moyo kulakonzya kutupa kuti tucite zintu zyabufwubafwuba zitituusisye. Bupampu butupa kuti tuyeeye mapenzi aanga aletwa kwiinda mukutajata mulomo naa kufwambaana kubweza ntaamu cakutayeeya, aboobo butupa kuti ‘tutasumpuli bufubafuba’ kwiinda mukucita cintu citali cabusongo. Ikapati bupampu butugwasya kubona kuti kunyema kulakonzya kunyonganya kuyeeya kwesu cakuti tatukonzyi kusala camaanu. Eci cilapa kuti tutakonzyi kucita luyando lwa Leza akutobela njiisyo zya Leza ziluleme. Ee, kufwambaana kunyema kulanyonyoona munzila yakumuuya. Atwaambe kuti “inyemo” zibikkwa antoomwe ‘amilimo yanyama’ iisesemya iinga yatukasya kunjila mu Bwami bwa Leza. (Ba-Galatiya 5:19-21) Aboobo mbotuli Banakristo bapampu, atube ‘amutwe muuba, tumuke kwaamba, tumuke kunyema.’—Jakobo 1:19.

9. Ino bupampu alimwi aluyando lwabunyina inga zyatugwasya buti kumana mazwanga?

9 Kuti naa twaba notunyema, bupampu bulatwaambila kuti tuumune kutegwa tutaleti manyongwe. Ibbuku lya Tusimpi 17:27 lyaamba kuti: “Uukasya majwi aakwe uli aluzibo; uutontozya moyo wakwe musongo.” Kuti katujisi bupampu alimwi aluyando lwabunyina, cilatugwasya kulijata kutegwa tutaambi cintu cicisya moyo. Kuti kwabuka bukali, muuya waluyando alimwi akulibombya ulatupa kuti tulilekelele akululamika zintu. Pele atwaambe muntu watunyemya. Kuti caba boobo, atubandike anguwe alikke kabotu-kabotu alimwi cakulibombya amuzeezo wakuyanda kuleta luumuno.—Matayo 5:23, 24; 18:15-17.

Bupampu Mbobujatikizya Mukwasyi Wesu

10. Ino busongo alimwi abupampu bugwasya buti mubuumi bwamukwasyi?

10 Banamukwasyi beelede kutondezya busongo abupampu, nkaambo kuba aciimo eci kulayaka ŋanda. Ibbuku lya Tusimpi 24:3, 4 lyaamba kuti: “Iŋanda ilayasigwa busongo, ilaimikwa amaanu; Kuluzibo twaanda twayo tulazuzigwa imbono zyoonse ziyandika zibotezya.” Busongo abupampu zili mbuli zitina zibotu zyakuyasya buumi bwamukwasyi buzwidilila. Bupampu bugwasya bazyali Banakristo kujana nzila yakuziba nzyobayeeya azibapenzya mumoyo bana babo. Muntu sibupampu ulabandika, ulaswiilila akuziba mbwalimvwa alimwi ancayeeya mukaakwe.—Tusimpi 20:5.

11. Ino mukaintu mupampu uukwetwe inga ‘waiyaka buti ŋanda yakwe’?

11 Cakutadooneka, busongo abupampu zilayandika kapati kutegwa kakuli kukkomana mubuumi bwamukwasyi. Mucikozyanyo, ibbuku lya Tusimpi 14:1 lyaamba kuti: “Mwanakazi musongo ulayaka iŋanda yakwe, pele mufubafuba ulaimwaya amaanza aakwe mwini.” Mwanakazi uukwetwe musongo alimwi mupampu uulibombya kabotu kumulumaakwe ulabeleka canguzu kugwasya mukwasyi wakwe, munzila eyi ulagwasya kuyaka mukwasyi wakwe. Inzila imwi njanga ‘wayaka ŋanda yakwe’ njakulumbaizya mulumaakwe lyoonse, eci cilapa kuti bantu kabalemeka mulumaakwe. Alimwi mwanakazi mubotu, mupampu uuyoowa Jehova cabulemu ulalumbaizigwa.—Tusimpi 12:4; 31:28, 30.

Bupampu Mbobujatikizya Bukkale Bwesu

12. Ino aabo ‘batakwe boongo’ babulanga buti bufwubafwuba, alimwi nkaambo nzi?

12 Bupampu bulatugwasya kubona kuti zintu zyoonse nzyotucita kaziluzi. Eci cilatondezegwa kulugwalo lwa Tusimpi 15:21, ilwaamba kuti: “Bufubafuba ndusekelelo lwayooyo uubula boongo, pele muntu uucenjede uleenda cakululama.” Ino aaka kasimpi tweelede kukateelela buti? Inzila yabufubafuba naa yalweeno ikondelezya baalumi, bamakaintu naa bakubusi batakwe maanu. ‘Tabajisi boongo,’ muzeezo wabo tuuli kabotu, alimwi mbafwubafwuba cakuti balakondwa mubufwubafwuba.

13. Ino Solomoni wakakubona buti kuseka akusobana?

13 Mwami muna Israyeli wakali mupampu Solomoni wakabona kuti kusobana tacili cintu cipati. Wakati: “Lino ndakaamba mumoyo wangu kuti, Boola usole kukondwa akubona bubotu. Pele ndakajana kuti eci acalo ncabuyo. Kusekaseka, ndakaamba kuti, Nkusondoka buyo; akukondwa, ndakaamba kuti, kulagwasya nzi?” (Mukambausi 2:1, 2) Mbwaakali mwaalumi mupampu Solomoni wakabona kuti kukondwa akuseka zyalo zilikke tazikkutyi moyo, nkaambo tazileti kukkomana kwini-kwini kukkalilila. Kuseka kulakonzya kutulubya mapenzi esu kwaciindi cisyoonto buyo, pele kwamana waawo mapenzi ayo alakonzya kubuka alimwi akukomena kwiinda mbwaakabede. Solomoni wakaliluzi naakaamba kuti kuseka “nkusondoka buyo.” Nkaambo nzi? Nkaambo kwiide kuseka buyo kukasya kuyeeya kabotu. Kulakonzya kutupa kuti zintu zipati tuzitole mukusobana. Kusekelela kwakali kujatikizya majwi alimwi amicito yamuntu wakali kusesya mwami taakwe nokunga kwategwa kulagwasya. Kuziba ncokwaamba kuseka akulikkomanisya nkwaakali kusola Solomoni cilatugwasya ‘kutayandisya misalo yaansi kwiinda Leza.’—2 Timoteo 3:1, 4.

14. Mbuti muntu mupampu mbwayenda “cakululama”?

14 Mbuti muntu mupampu mbwayenda “cakululama”? Bupampu bwakumuuya alimwi akutobela njiisyo zyabunaleza zilapa kuti bantu bayende munzila iluleme iitapilingene. Busanduluzi bwa Bbaibbele ibwa Byington bulaamba cakutainda ambali kuti: “Bufwubafwuba ncikondelezyo camuntu uutakwe boongo, pele muntu uucenjede uleenda cakululama.” ‘Muntu mupampu’ ulalulamika nzila yakwe njayendela alimwi ulakonzya kwaandaanya cibotu acibi nkaambo kakuccilila Jwi lya Leza mubukkale.—Ba-Hebrayo 5:14; 12:12, 13.

Lyoonse Kamusyoma Jehova kuti Ulamupa Bupampu

15. Ncinzi ncotwiiya ku Tusimpi 2:6-9?

15 Kutegwa tutobele nzila iluleme mubukkale, toonse tuyandika kuzumina kuti tatulondokede akusyoma Jehova kuti nguukonzya kutupa bupampu munzila yakumuuya. Ilugwalo lwa Tusimpi 2:6-9 lwaamba kuti: “Nkaambo Jehova ulaabila busongo; mumulomo wakwe mulazwa luzibo abusongo. Ulayobweda baluleme maanu; nintobo yabaabo beenda cakoololoka. Ulabamba inzila zyambeta, akululamika migwagwa yabasalali bakwe. Lino uyoomvwa bululami, alubeta, aboololoki, nkokuti ziyanda zibotu zyoonse.”—Amukozyanisye a Jakobo 4:6.

16. Nkaambo nzi ncokutakwe busongo, bupampu, noluba lulayo kukukazya Jehova?

16 Mukutondezya kusyoma muli Jehova, atusole kuziba luyando lwakwe cakulibombya kwiinda mukusakana kwiiya Jwi lyakwe. Ujisi busongo buzwide, alimwi lulayo lwakwe lulagwasya lyoonse. (Isaya 40:13; Ba-Roma 11:34) Kufwumbwa lulayo luteendelani alwakwe talujisi mpindu. Ilugwalo lwa Tusimpi 21:30 lwaamba kuti: “Taakwe busongo, taakwe luzibo, taakwe lulayo lukonzya kubisizya Jehova.” (Amukozyanisye Tusimpi 19:21.) Cilikke cikonzya kutugwasya kweenda munzila iluzi mbupampu munzila yakumuuya ibujanwa kwiinda mukwiiya Jwi lya Leza mulugwasyo lwamabbuku aajanwa kwiinda “[mu]muzike musyomesi uucenjede.” (Matayo 24:45-47) Aboobo atusololele buumi bwesu kweelana alulayo lwa Jehova, katuzi kuti nolumvwika buti kabotu lulayo lukazyanya lwakwe, talukonzyi kweelana a Jwi lyakwe.

17. Ncinzi cinga cacitika kuti naa kwapegwa lulayo lulubide?

17 Banakristo bapampu ibapa lulayo balabona kuti lweelede kuzwa mu Jwi lya Leza alimwi akuti kubala Bbaibbele akuzinzibala kuyeeya kulayandika kakutana ingulwa mubuzyo. (Tusimpi 15:28) Kuti mibuzyo iijatikizya twaambo tupati yalubizigwa kwiingulwa, inga caleta mapenzi mapati. Aboobo, baalu Banakristo bayandika bupampu munzila yakumuuya alimwi akupailila kusololelwa a Jehova ciindi nobasola kugwasya basyominyina munzila yakumuuya.

Amuzule Bupampu Munzila Yakumuuya

18. Kuti naa kwaba penzi mumbungano, ino bupampu inga bwatugwasya buti kusiminina nzila yakumuuya?

18 Kutegwa tukkomanisye Jehova, tuyandika “maanu (naa bupampu) kumakani oonse.” (2 Timoteo 2:7) Kufundumana kwiiya Bbaibbele alimwi akutobela busolozi bwamuuya wa Leza abwambunga yakwe, zilatugwasya kubona cakucita ciindi notwalijana muciimo icinga catunjizya munzila itayelede. Mucikozyanyo, atwaambe kuli kaambo kamwi mumbungano katayendelezegwa munzila njotwali kuyeeyela. Bupampu munzila yakumuuya bulatugwasya kubona kuti ako takali kaambo kakulekela kuyanzana abantu ba Jehova alimwi akuleka kumubelekela Leza. Amuyeeye coolwe ncotujisi cakubelekela Jehova, lwaanguluko munzila yakumuuya ndotujisi, lukkomano ndotunga twajana mumulimo wesu wakuba bakambausi ba Bwami. Kuti katujisi bupampu munzila yakumuuya, tulakonzya kulanga zintu munzila yeelede alimwi akubona kuti tulilyaabide kuli Leza alimwi tweelede kuyanda luyanzano lwesu anguwe, nobacita buti bantu bamwi. Kuti kunyina ncotunga twacita munzila yateokrasi kulwana penzi, atukkazike moyo akulindila Jehova kuti agwasye. Muciindi cakutakata nokuba kutyompwa, ‘atusyome Leza.’—Intembauzyo 42:5, 11.

19. (a) Ncinzi Paulo ncaakali kupailila kujatikizya Ba-Filipi? (b) Ino bupampu inga bwatugwasya buti kuti katutateeleli kabotu amwi?

19 Bupampu munzila yakumuuya butugwasya kusyomeka lyoonse kuli Leza akubantu bakwe. Paulo wakaambila Banakristo ku Filipi kuti: “Lino cintu ncenkomba nceeci cakuti luyando lwanu kaluciya buvula, antoomwe aluzibo alumvwisyo, kuti musalulule zintu ziinda kubota, mube bantu benibeni batakwe mulandu mane kusikila kubuzuba bwa-Kristo.” (Ba-Filipi 1:9, 10) Kutegwa tuyeeye kabotu, tuyandika ‘luzibo lwini-lwini alumvwisyo naa bupampu.’ Ibbala lya Cigiliki lyakasandululwa kuti “lumvwisyo” (bupampu) lyaamba “kuteelela cibi acibotu.” Kuti naa twaiya cintu cimwi, atuyande kuteelela mbocijatikizya Leza a Kristo alimwi akuzinzibala kuyeeya mbocisumpula bube bwa Jehova alimwi azipo zyakwe. Eci cipa kuti bupampu bwesu buye ambele alimwi akuti tumulumbe kapati Jehova Leza a Jesu Kristo kuli nzyobakatucitila. Kuti naa teetwateelela kabotu amwi, bupampu bulatugwasya kubona kuti tatweelede kuleka kusyoma zintu zyoonse zipati nzyotwakaiya izijatikizya Leza, Kristo, alimwi amakanze aa Leza.

20. Mbuti mbotunga twabaa bupampu munzila yakumuuya?

20 Tulaya ambele mubupampu munzila yakumuuya kuti lyoonse mizeezo yesu alimwi amicito katuzyeendelanya aa Jwi lya Leza. (2 Ba-Korinto 13:5) Kucita boobo munzila igwasya citugwasya kulibombya, ikutaba muntu uulisumpula alimwi uutongooka beenzinyina. Kuti katujisi bupampu cilatugwasya kululamikwa alimwi akusungwaalila zintu zipati. (Tusimpi 3:7) Mbotuyanda kukkomanisya Jehova, atusole kubaa luzibo lunji lwini-lwini lwa Jwi lyakwe. Eci cilatupa kuti tukonzye kwaandaanya cibotu acibi, akubona cintu cipati cini-cini alimwi akukakatila cilongwe cesu cibotu a Jehova. Coonse eci cilakonzeka kuti mumoyo wesu twakakatila bupampu. Pele kuli acimbi ciyandika. Bupampu abututabilile.

Mulaingula Buti?

◻ Nkaambo nzi moyo wesu ncoweelede kukakatila bupampu?

◻ Ino bupampu bulajatikizya buti kwaambaula kwesu alimwi abukkale?

◻ Ino bupampu bulatugwasya buti kukkazika moyo?

◻ Nkaambo nzi lyoonse ncotweelede kusyoma muli Jehova kuti atupe bupampu?

[Cifwanikiso icili apeeji 10]

Bupampu butugwasya kukkazika moyo

[Cifwanikiso icili apeeji 12]

Mwami mupampu Solomoni wakabona kuti kusobana takukkutyi moyo cini-cini

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi