Lufwutuko Kuya Munyika Mpya Yabululami
“Bayookondwa muluumuno lunji.”—INTEMBAUZYO 37:11.
1, 2. (a) Ino kufwutula kwa Jehova kuciindi cesu kuyooindana buti akufwutuka kwamuciindi cansiku? (b) Muunyika yamusyobo nzi Jehova mwayooleta bantu bakwe?
JEHOVA ngu Leza walufwutuko. Insiku wakafwutula bantu bakwe ziindi zinji. Ooko kufwutuka kwakali kwakaindi kasyoonto, nkaambo Jehova taakwe naakabeteka nyika ya Saatani mbwiizulwa cakumaniina muziindi zyoonse ezyo. Pele muciindi cesu cino Jehova lino-lino uyoocita kufwutula munzila mpati kwiinda kubabelesi bakwe. Cino ciindi uyoonyonyoona mikondo yoonse yabweende bwa Saatani nyika yoonse mbwiizulwa alimwi uyooleta babelesi bakwe kuti bakakkalilile munyika mpya yabululami.—2 Petro 2:9; 3:10-13.
2 Jehova ulasyomezya kuti: “Kaba kaindi kaniini sizibi takooyooba wo . . . Pele babombemyoyo bayoovuba nyika, bayookondwa muluumuno lunji.” (Intembauzyo 37:10, 11) Kwaciindi cilamfu buti? “Balulami bayookona nyika, bayookala alinjiyo lyoonse.” (Intembauzyo 37:29; Matayo 5:5) Nokuba boobo, kacitana citika eeco, inyika iyooanjila mapenzi mapati aatana bwenwe.
“Mapenzi Mapati”
3. Ino Jesu wakaapandulula buti “mapenzi mapati”?
3 Mu 1914 eyi nyika yakaanjila “mazuba aakumamanino.” (2 Timoteo 3:1-5, 13) Lino tuli mumwaka wa 83 muciindi eco alimwi twasika afwaafwi akumamaninino iciindi noziyoocitika zintu ezi zitobela mbubonya mbwaakasinsima Jesu: “Kuzooba mapenzi mapati aatana kubonwa kuzwa kumalengelo aanyika kusikila sunu, alimwi takoozooba limbi aali boobu pe.” (Matayo 24:21) Inzya kwiinda mane a Nkondo Yanyika ya II ciindi maumi aabantu batandila kusika kumamiliyoni aali 50 naakaloba. Eci nciindi cikankamya nyika cilimukuboola cakufwambaana!
4. Nkaambo nzi lubeta lwa Leza ncoluboolela ali “Babuloni Mupati”?
4 “Mapenzi mapati” ayoosika munzila iikankamanisya, “mukaindi kaniini buyo.” (Ciyubunuzyo 18:10, Ci) Matalikilo aangao ayoozibwaa lubeta lwa Leza abukombi boonse bwakubeja bwalo Jwi lya Leza mboliita kuti “BABULONI MUPATI.” (Ciyubunuzyo 17:1-6, 15) Icintu cakazibidwe kapati mu Babuloni wansiku mbukombi bwakubeja. Babuloni wasunu uli mbuli wansiku alimwi wiiminina bulelo boonse bwanyika yoonse bwabukombi bwakubeja. Waba mbuli mukaintu muvuule kwiinda mukweendelana abasimapolitikisi. Wabagwasilizya munkondo alimwi akuleleka basikalumamba bali kumabazu oonse obilo aalwana calo capa kuti bantu bali mucikombelo comwe bajayane. (Matayo 26:51, 52; 1 Johane 4:20, 21) Tabikkili maanu kumicito iisofweede iicita basikumutobela alimwi wapenzya Banakristo beni-beni.—Ciyubunuzyo 18:5, 24.
5. Ino “mapenzi mapati” ayootalika buti?
5 “Mapenzi mapati” alatalika ciindi basimapolitikisi nobamulwana “Babuloni Mupati” aciindi citayeeyelwi. “Balamusula mwanakazi sikuvuula, balamusyaazya alike, balamusamununa, balalya mubili wakwe akumuumpa amulilo.” (Ciyubunuzyo 17:16) Kuzwa waawo basikumugwasilizya “bayoomulila akumoomokela.” (Ciyubunuzyo 18:9-19) Pele babelesi ba Jehova balikucilangila eci, alimwi balaamba kuti: “Aleluya! . . . nkaambo wakabeteka sikuvuula mupati iwakabisizya inyika yoonse abwaamu bwakwe, wamubweedezezya lubeteko nkaambo kabulowa bwabazike bakwe.”—Ciyubunuzyo 19:1, 2.
Balwanwa Babelesi ba Leza
6, 7. Nkaambo nzi ncobeelede kubaa lusyomo babelesi ba Jehova nobalwanwa mukati ka “mapenzi mapati”?
6 Akumana kunyonyoona bukombi bwakubeja, basimapolitikisi basandukila babelesi ba Jehova. Saatani “Gogo wakunyika ya-Magogo” mubusinsimi waamba kuti: “Nkalwisye bantu batontwede bakede caluumuno.” Kayeeya kuti tabakwe bukwabilizi ulabalwana a “makamu makamu aabantu . . . . mbuli ijoba livumba nyika.” (Ezekieli 38:2, 10-16) Bantu ba Jehova balizi kuti kulwanwa oku takukazwidilili nkaambo basyoma muli Jehova.
7 Ciindi Farao abasimpi bakwe nobakalimvwa kuti babajata babelesi ba Leza ku Lwizi Lusalala, Jehova kwiinda mumaleele wakabafwutula bantu bakwe akunyonyoona mpi zya bana Egepita. (Kulonga 14:26-28) Mukati ka “mapenzi mapati” ciindi zisi zyaakulimvwa kuti zyabajata bantu ba Jehova alimwi uyakuboola camaleele kuzyoobavuna: “Mubuzuba obo . . . bukali bwangu buyoobuka. Nkaambo ndaamba mubbivwe lyangu amubukali bwangu bupisya.” (Ezekiele 38:18, 19) Imamanino aa “mapenzi mapati” lino anooli aafwaafwi!
8. Nzintu nzi zikankamanisya izicitika katana beteka babi Jehova, alimwi zileta nzi?
8 Aciindi cimwi kaatalikide kale “mapenzi mapati” pesi katana beteka baabo bambi baanyika Jehova, izintu zikankamanisya ziyoocitika. Amulange ziyoocitika. “Lino kuyooboneka citondezyo ca-Mwana a-Muntu [Kristo] kujulu, mpawo misyobo yoonse yaansi iyoolila, nkabela bayoobona Mwana a-Muntu uuboola amayoba aakujulu anguzu abulemu bupati.” (Matayo 24:29, 30) “Kuyooba zitondezyo kuzuba akumweezi akunyenyeezi, . . . abantu bayoomana nguzu nkaambo kakuyoowa, akulangila zintu iziciza ansi.”—Luka 21:25, 26.
“Kunununwa Kwanu Kuli Afwaafwi”
9. Nkaambo nzi babelesi ba Jehova ncobeelede ‘kulungumika mitwe yabo’ ciindi zintu zikankamanisya nozicitika?
9 Kuciindi eco businsimi bwakuli Luka 21:28 bulabeleka. Jesu wakati: “Zyatalika kucitika ezi zintu, amulange mujulu, mulugumike mitwe yanu, nkaambo kunununwa kwanu kuli afwaafwi.” Basinkondo ba Leza banookankama akaambo kakuyoowa nkaambo bayooziba kuti zintu zikankamanisya zicitika zyazwa kuli Jehova. Pele babelesi ba Jehova bayoosekelela nkaambo bayooziba kuti kunununwa kwabo kwasika afwaafwi.
10. Ino Jwi lya Leza lyaapandulula buti mamanino aa “mapenzi mapati”?
10 Mpoonya Jehova uyoomanizya bweende bwa Saatani: “Njoomubeteka [Gogo] amalwazi abulowa. Njoomuwisizya imvula yamucobocobo acivulamabwe, mulilo asulufa, walo amakamu makamu aakwe . . . nkabela bayooziba kuti ndime Jehova.” (Ezekiele 38:22, 23) Toonse tukondo-kondo twa bweende bwa Saatani twanyonyoonwa. Ibantu boonse ibatali kubikkila maanu kuli Leza banyonyoonwa. Oyo ngo Armagedoni imamanino aa “mapenzi mapati.”—Jeremiya 25:31-33; 2 Ba-Tesalonika 1:6-8; Ciyubunuzyo 16:14, 16; 19:11-21.
11. Nkaambo nzi babelesi ba Jehova ncobafwutudwa kuzwa ku “mapenzi mapati”?
11 Ibayoofwutulwa mu “mapenzi mapati” mmamiliyoni aabakombi ba Jehova nyika yoonse mbwiizulwa. Aaba mbababamba “inkamu impati” balo “bazwa kuzisi zyoonse akumisyobo yoonse akumikowa yoonse akumyaambo yoonse.” Nkaambo nzi ncobafwutudwa munzila iiyoosya boobu? Nkaambo kakuti “balamumanina milimo isikati amasiku” Jehova. Eelyo balaafwutuka mamanino aanyika eeyi akunjizigwa munyika mpya yabululami. (Ciyubunuzyo 7:9-15) Aboobo balakubona kuzuzikizigwa kwa zisyomezyo zya Jehova: “Lindila kuli-Jehova akubamba inzila yakwe, lino ulakusumpula kuti ukone nyika, nkabela uyoobona lunyonyooko lwabasizibi.”—Intembauzyo 37:34.
Inyika Mpya
12. Ncinzi ncobakonzya kulangila basikufwutuka ba Armagedoni?
12 Elo nkukkomanisya ciindi eci—ikugusigwa kwa basizibi alimwi amatalikilo aaciindi calukkomano lwini-lwini mubukkale boonse bwabantu! (Ciyubunuzyo 20:1-4) Bayoomulumba kaka Jehova basikufwutuka Armagedoni akaambo kakunjila mubukkale bubotu, busumpukide bwa Leza, nyika mpya anyika iyoosandulwa kuba paradaiso! (Luka 23:43) Alimwi tabakayandiki kufwa alimwi pe! (Johane 11:26) Inzya, kuzwa ciindi eco kuya kumbele, banoojisi bulangizi bukankamanisya, ibubotu bwakupona kufumbwa kuti Jehova kapona!
13. Ino Jesu uyooutalika buti alimwi mulimo wakusilika ngwaakatalikide anyika?
13 Jesu, walo Jehova ngwaabikka kuti Mwami wakujulu uyooendelezya zilongezyo zyamaleele zyalo nzyobayooba azyalo basikufwutuka. Naakali anyika yaansi wakajula meso aaboofu alimwi amatwi aabacuulutwi, alimwi wakaponya “malwazi oonse amalengwa oonse.” (Matayo 9:35; 15:30, 31) Munyika mpya uyooutalika alimwi mulimo mupati oyo wakuponya pele uyoojatikizya nyika yoonse mbwiizulwa. Mbwali Mwiiminizi wa Leza, uyoozuzikizya cisyomezyo cakuti: “[Leza] uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa, nkaambo zintu zyakale zyamaninina.” (Ciyubunuzyo 21:4) Takukayandiki limbi basilisi naa babamba mibili kutola kuyakuzikka!—Isaya 25:8; 33:24.
14. Ndufwutuko nzi luyoosikila babelesi ba Jehova bakafwa kale?
14 Abambi bayoofwutulwa mbaabo babelesi ba Leza boonse basyomeka ibakafwa kaindi. Munyika mpya bayoovwunwa kuzwa muntolongo yacuumbwe. Jehova ulasyomezya kuti: “Kulaba kubuka kwabafu, akwabaluleme akwabataluleme.” (Incito 24:15) Kulalangilwa kuti “baluleme” bayoobusigwa kufwambaana akugwasya kutantamuna Paradaiso. Ciyoobakkomanisya kapati basikufwutuka ba Armagedoni ikuswiilila zyakacitikila baabo basyomeka bakafwa kaindi lino bapilusigwa kubuumi!—Johane 5:28, 29.
15. Amupandulule bukkale bumwi buyooba munyika mpya.
15 Boonse banoopona bayoozibona zyaakaamba sintembauzyo kujatikizya Jehova ategwa: “Ulafumbatula ijanza lyako, ulakutya kusukama kwabaumi boonse.” (Intembauzyo 145:16) Takukabi limbi nzala: Inyika iyoopilusigwa kububotu bwanjiyo bweelene akuzyala mubunji. (Intembauzyo 72:16) Kunoocinyina bantu batakwe maanda: “Lino bayooyaka maanda akukala mulingao,” alimwi aumwi uyookkala “mucisiko camusaansa wakwe amumukuyu wakwe, nkabela takukooyooba muntu naba omwe uubayoosya.” (Isaya 65:21, 22; Mika 4:4) Kunoocinyina kuyoowa: Kunoonyina nkondo, lunya naa milandu. (Intembauzyo 46:8, 9; Tusimpi 2:22) “Nyika yoonse yaumuna, yatontola. Lino boonzomoka kwiimba.”—Isaya 14:7.
16. Nkaambo nzi bululami ncobuyoozulila munyika mpya?
16 Munyika mpya bubeji bwa Saatani buyoogwisigwa. Abusena bwambabo “bantu baluwa balaiya bululami.” (Isaya 26:9; 54:13) Akaambo kakulaililwa kwakumuuya mwaka amwaka “nyika iyoozula luzibo lwa-Jehova mbubonya mbuli maanzi mbwaazuzya lwizi.” (Isaya 11:9) Imizeezo amicito iiyaka iyoozulila bantu. (Ba-Filipi 4:8) Amuyeeye buyo inyika yoonse yabantu iinyina milandu, kulisumpula, munyono—ibunyina bwanyika yoonse mwalo mucelo wamuuya wa Leza mouzyalwa aboonse. Masimpe kufumbwa lino ziimo zili boobu zilasolekwa kucitwa ankamu mpati.—Ba-Galatiya 5:22, 23.
Nkaambo nzi Ncaatolela Ciindi Cilamfu Boobu?
17. Nkaambo nzi Jehova ncaalindilida ciindi cilamfu boobu katana mana bubi?
17 Nokuba boobo nkaambo nzi Jehova ncaatolela ciindi cilamfu boobu ikugwisya bubi akufwutula bantu bakwe kuya munyika mpya? Amulange zyakeelede kuti zicitwe. Icakusaanguna nkusalazya bulelo bwa Jehova, kweelela kwakwe kwakulela. Kwiinda mukuzumizya ciindi kuti ciinde, watondezya kakunyina akudooneka kuti bulelo bwa bantu kakunyina bweendelezi bwakwe bwaalilwa cini-cini. (Jeremiya 10:23) Elyo lino Jehova uleelede buya kugusya bulelo bwamuntu akubikka bulelo bwa Bwami bwa kujulu bweendelezyegwa a Kristo.—Daniele 2:44; Matayo 6:9, 10.
18. Ndilili bana ba Abrahamu nobakali kuzookona nyika ya Kanana?
18 Izyatola busena mukati ka myaanda eeyi yoonse zilakonzyanya azyakacitika kuciindi ca Abrahamu. Jehova wakaambila Abrahamu kuti bana bakwe bayookona nyika ya Kanana—pele bakeelede kulindila kumana kwa myaanda ya myaka iili yone “nkaambo milandu yaba-Amori [tiiyakaninga] kuzula.” (Matalikilo 12:1-5; 15:13-16) Awa ibbala lyakuti ba “Amori” (musyobo wakavwulide) kulangilwa kuti wiiminina bantu baku Kanana boonse mbubazulwa. Aboobo kwakeelede kwiinda myaanda yone Jehova katana zumizya bantu bakwe kuti babweze Kanana. Aciindi awo Jehova wakalekela zisi mu Kanana kuti zisumpule bukkale bwazyo. Ncinzi cakacitika?
19, 20. Mbukkale bwamusyobo nzi mbobakasumpula bana Kanana?
19 Ibbuku litegwa The Bible Handbook lyakalembwa a Henry H. Halley lyaakaamba kuti basikuyandaula zyabasikale ku Megido bakajana matongo aa tempele lya Asitaroti, leza mukaintu muka Baala. Wakalemba kuti: “Kweenda buyo asyoonto kuzwa kutempele eli kwakali namaumbwe, kwalo kwakajanika nkapu zinji zyakajisi tufuwa-fuwa twabana basyoonto bakatuulwa muntempele eli . . . Basinsimi ba Baala a Asitaroti bakali bajayi beni-beni babana basyoonto.” “Acimbi cilengwa cibyaabi cakali [ceeco] ncobakali kwiita kuti ‘zituulo zyantalisyo.’ Ciindi nokwakali kuyakwa ŋanda, kwakali kutuulwa mwana elyo mubili wakwe wakali kuyakilizigwa mubwaanda.”
20 Halley ulaamba ategwa: “Ibukombi bwa Baala, Asitaroti alimwi a baleza bamwi bana Kanana bwakazwide zilengwa zikankamanisya; mumatempele aabo momwakazwide bubi. . . . Bana Kanana bakakomba kwiinda mukutalilemeka, . . . mpoonya kwiinda mukujaya bana bakusaanguna kuti babe zituuzyo kuli baleza mbabonya aaba. Kuboneka kuti nyika ya Kanana yakazyooba kapati mbuli Sodomu a Gomora cisi coonse. . . . Sena lusumpuko lwakasofweede boobu alimwi lwalunya lwakacili kweelela kuti kaluciliko? . . . Basikuyandaula zyabasikale ibasya mumatongo aaminzi ya Kanana balanyandwa Leza ncaatakabanyonyooda kufwambaana kwiinda mbuli Mbwaakacita.”—Amweezyanisye a 1 Bami 21:25, 26.
21. Nkukonzyanya nzi kuliko akati kabukkale bwabana Kanana aboobo buliko sunu?
21 Ibusizibi bwabana Amori bwa ‘kazula.’ Elyo lino Jehova wakaleelede buya kubanyonyoona. Ngamasimpe aayo asunu. Eyi nyika izwide lunya, kutalilemeka akutalemeka milawo ya Leza. Alimwi mbwaanga mbuli mbukweelede tulikatazidwe kuzituuzyo zibyaabi zyakali kucitwa mu Kanana wansiku, ino mbuti zyalo zituuzyo zya makumi aamimiliyoni aa bana-bana izicitwa munkondo zyanyika eyi, iziindide buya akuli zyeeziya zyamu Kanana? Masimpe, Jehova lino uleelede buya kumanizya bweende obu bubyaabi.
Ikumaniizya Cimwi Cintu
22. Ncinzi cimaniizigwa muciindi cesu kwiinda mubusicamba bwa Jehova?
22 Ibusicamba bwa Jehova mumazuba aaya aamamanino bupa kuti cimwi cintu cimaniizigwe. Wapa ciindi cakuyobolola akuyiisya nkamu mpati yalo iisikide kale kumweelwe uuinda ku mamiliyoni osanwe. Mubweendelezi bwa Jehova, baba mumbunga iiyaambele lyoonse. Ibaalumi, banakazi abana balayiisigwa mbobanga bayiisya bambi kasimpe kamu Bbaibbele. Kwiinda mumiswaangano alimwi a mabbuku aajatikizya Bbaibbele, balayiya nzila zya Leza zyaluyando. (Johane 13:34, 35; Ba-Kolose 3:14; Ba-Hebrayo 10:24, 25) Kunze lyaboobo, basumpula luzibo lwabo muzyamagesi, kuyaka, kusimba azimwi-zimwi kutegwa bagwasilizye bukambausi bwa “Makani Mabotu.” (Matayo 24:14) Kulalangilwa kuti luzibo luli boobu lwa kuyiisya akuyaka luyoobelesyegwa kapati munyika mpya.
23. Nkaambo nzi ncocili coolwe ikupona ciindi cino?
23 Inzya Jehova sunu upa kuti babelesi bakwe balibambile kwiinda mu “mapenzi mapati” kuya munyika mpya yabululami. Mpoonya kunoonyina Saatani abasinyika yakwe mbyaabi bakulwana limwi, kunoonyina kuciswa, buumba alufwu. Kumwi kabasungweede kapati akusekelela, bantu ba Leza bayooyaambele ikucita mulimo mubotu wakuyaka paradaiso mwalo munoozwide “luumuno lunji.” Elo tulaa coolwe kaka kupona kuciindi eci camamanino aaciindi, ikumuziba akubelekela Jehova alimwi akuziba kuti ino-ino ‘tuyoolungumika mitwe yesu nkaambo kunununwa kwesu kuli afwaafwi’!—Luka 21:28; Intembauzyo 146:5.
Mibuzyo Yakwiindulula
◻ Ino “mapenzi mapati” ninzi alimwi atalika buti?
◻ Nkaambo nzi Gogo ncayooalilwa kulwana bantu ba Jehova?
◻ Ino “mapenzi mapati” amana buti?
◻ Nimpindu nzi mbotu iyooletwaa nyika mpya?
◻ Nkaambo nzi Jehova ncaatolela ciindi boobu katanamanizya bweende obu?
[Cifwanikiso icili apeeji 26]
Nyika yoonse iyoosandulwa kuba paradaiso