“Zipego Kubantu” Ikutegwa Balanganye Mbelele Zya Jehova
“Ciindi naakatanta kujulu, wakatola baange banji, wakapa zipego kubantu.”—BAEFESO 4:8, Ci.
1. Ncinzi mucizi umwi Munakristo ncaakaamba kujatikizya baalu mumbungano yakwe?
“TWALUMBA kapati kuti mulatulanganya kabotu. Ikumweta-mweta kwanu, kusangaalizya kwanu alimwi akulanganya kwanu nkwabwini. Mulateelelesya lyoonse alimwi mulabandika majwi aazwa mu Bbaibbele aatukulwaizya. Ndipaila kuti kanditamuubyi-ubyi pe.” Oobo mbwaakalemba mucizi Munakristo umwi kubaalu bamumbungano yakwe. Cakutadooneka iluyando ilutondezyegwaa beembezi Banakristo ibabikkila maanu kwakamunjila.—1 Petro 5:2, 3.
2, 3. (a) Kweelana abbuku lya Isaya 32:1, 2, mbuti ibaalu basilubomba mbobalanganya mbelele zya Jehova? (b) Ndilili mwaalu nanga wabonwa kuti ncipego?
2 Ibaalu ncipego cizwa kuli Jehova kuti balanganye mbelele zyakwe. (Luka 12:32; Johane 10:16) Imbelele zya Jehova zilamukonda—atwaambe kuti, zilamukonda kapati ncaakazinunwida abulowa bwa Jesu buyandisi. Aboobo tacigambyi pe kuti Jehova ulakkomana ibaalu nobalanganya butanga bwakwe calubomba. (Incito 20:28, 29) Amubone mbobapandululwa munzila yabusinsimi aaba ibaalu naa ‘basilutwe’: “Umwi aumwi uyooba mbuli macijilo aakulivuna kumuuwo aciyubilo cakucijila ciindi cakuwidwa imvula yamuyoba. Uyooba mbuli tulongalonga twamaanzi munkanda injumu, mbuli cenzule campangala impati munyika iikataazya.” (Isaya 32:1, 2) Inzya, beelede kukwabilila, kukatalusya alimwi akuumbulizya mbelele zyakwe. Aboobo ibaalu ibeembela butanga calubomba basoleka kuzuzikizya ceeco Leza ncayanda kuti bacite.
3 Ibaalu bali boobo mu Bbaibbele baambwa kuti ‘nzipego kubantu.’ (Baefeso 4:8, Ci) Mwayeeya cipego, inga muyeeya cintu cimwi icipegwa kuti cibeleke mulimo umwi uuyandika naa ikuletela lukkomano kuli yooyo uucitambula. Imwaalu ulakonzya kulangwa kuti ncipego nabelesya luzibo lwakwe kuti ape lugwasyo luyandika alimwi akukulwaizya lukkomano lwabutanga. Ino eci inga wacicita buti? Ibwiinguzi bujanika mumajwi aa Paulo kubbuku lya Ba-Efeso 4:7-16 asumpula kulanganya kwaluyando nkwacita Jehova kumbelele zyakwe.
‘Izipego Kubantu’—Ino Zizwa Kuli?
4. Mukuzuzikizya bbuku lya Intembauzyo 68:18, muunzila nzi Jehova ‘mwaakatanta kujulu,’ alimwi ino “zipego kubantu” bakali bani?
4 Paulo naakabelesya majwi aakuti “zipego kubantu,” wakali kuzubulula ncaakaamba Mwami Davida kujatikizya Jehova ategwa: “Webo waya kujulu, watola baange, watambula zipo kubantu.” (Intembauzyo 68:18) Ibana Israyeli nobakali mu Nyika Yakasyomezyegwa kwamyaka iili mbwiibede, Jehova ‘wakatanta’ Cilundu ca Zioni munzila yacikozyanyo akucita Jerusalemu kuba munzi mupati wabwami bwa Israyeli kaweendelezyegwaa mwami Davida. Pele ino ibakali “zipo kubantu” mbaani? Mbaalumi ibakatolwa buzike nyika eyo noyakazundwa. Bamwi akati kabaange aba bakazyootolwa kuba Levi kuti bakagwasilizye mumulimo kucikombelo.—Ezara 8:20.
5. (a) Mbuti Paulo mbwatondezya kuti ibbuku lya Intembauzyo 68:18 lilazuzikizigwa mumbungano ya Bunakristo? (b) Muunzila nzi Jesu mwaakatanta “kujulu”?
5 Mulugwalo lwakwe ndwaakalembela bana Efeso, Paulo wakatondezya kuti imajwi aasintembauzyo alazuzikizigwa kapati mumbungano ya Bunakristo. Kapandulula Intembauzyo 68:18, Paulo walemba kuti: “Pele umwi aumwi akati kesu ulipedwe luzyalo mbuli mweelwe wacipo ncico Kristo ncaamupa. Nciceeco ncikwaambwa kuti, Ciindi ncaakatanta kujulu wakasaala busaali, alimwi wakaabila bantu zipego.” (Ba-Efeso 4:7, 8) Awa Paulo wabelesya intembauzyo eyi kwaamba Jesu kali mwiiminizi wa Leza. Jesu ‘wakiizunda nyika’ kwiinda mubukkale bwakwe bwakusyomeka. (Johane 16:33) Alimwi wakaluzunda alufwu antoomwe a Saatani akaambo kakumubusya nkwaakamubusya Leza kuzwa kubafwu. (Incito 2:24; Ba-Hebrayo 2:14) Mu 33 C.E., Jesu iwakabusigwa wakatanta “kujulu kule kwiinda majulu oonse”—wakasumpulwa kwiinda zilenge zyoonse zyakujulu. (Ba-Efeso 4:9, 10; Ba-Filipi 2:9-11) Mbwaakali sikuzunda, Jesu wakabwezelezya “baange” kuzwa kuli sinkondo. Munzila nzi?
6. Kutalikila mu Pentekoste 33 C.E., mbuti Jesu iwakatantide mbwaakatalika kusaala ŋanda ya Saatani, alimwi ncinzi ncaakacita ‘kubaange’?
6 Naakali anyika Jesu, wakatondezya kuti ulaanguzu kwiinda Saatani ikwiinda mukwaangununa baabo ibakali mubuzike bwamadaimona. Cakali mbuli kuti Jesu wakasaala ŋanda ya Saatani, wamwaanga akumunyanzya mpasya zyakwe. (Matayo 12:22-29) Amuyeeye buyo kusaala nkwaakali kukonzya kucita lino naakabusigwa alimwi akupegwa “bwami boonse nibuba bwakujulu nibuba bwaansi.” (Matayo 28:18) Kutalika lya Pentekoste 33 C.E., Jesu iwakatantide kali mwiiminizi wa Leza wakatalika kusaala ŋanda ya Saatani kwiinda ‘mukutola baange’—ibantu ibakali mubuzike kucibi alufwu alimwi amubweendelezi bwa Saatani kwaciindi cilamfwu. Cakulisungula, abo ‘ibaange’ bakaba “balanda ba-Kristo akupangika moyo kukucita luyando lwa-Leza.” (Ba-Efeso 6:6) Mukucita boobo, Jesu wakabakwempa kuzwa kubweendelezi bwa Saatani akubapa kumbungano kabali “zipego kubantu” mukwiiminina Jehova. Amweezeezye buyo mbwaakakalala Saatani bantu aaba nobakakwempwa kuzwa mubweendelezi bwakwe kalangilila ameso!
7. (a) Ino mmilimo nzi iicitwaa “zipego kubantu” mumbungano? (b) Ncoolwe nzi Jehova ncamupede muntu woonse uubeleka kali mwaalu?
7 Sena ‘izipego kubantu’ zili boobo nkozili mumbungano sunu? Inzya nkozili! Mbabaabo mbotujana kababeleka kabali baalu, kababeleka canguzu kabali ‘bakambausi, beembeli alimwi abamayi’ mumbungano iziinda ku 87,000 zyabantu ba Leza nyika yoonse mbwiizulwa. (Ba-Efeso 4:11) Saatani ulacikkomanina kubona baalu kabatabweendelezyi kabotu butanga. Pele ako takali nkakaambo Leza ncaabapeda kumbungano kwiinda muli Kristo. Muciindi caboobo, Jehova wapa baalumi aba kutegwa beendelezye kabotu imbungano alimwi balabetekwa kujatikizya mbelele nzyobapedwe kweendelezya. (Ba-Hebrayo 13:17) Ikuti kamuli baalu, Jehova wamupa coolwe citaliboteli cakuti mulitondezye kuti muli cipego, naa cilongezyo kubanyoko. Mulakonzya kucita obo kwiinda mukuzuzikizya mikuli yone iiyandika kapati.
Nokuyandika ‘Kusitikizya’
8. Muunzila nzi toonse motuyandika kusitikizigwa zimwi ziindi?
8 Lutaanzi, Paulo waamba kuti “zipego kubantu” zilipedwe “kuti basitikizye bazumini.” (Ba-Efeso 4:12) Ibbala lya Cigiliki ilisandulwidwe kuti ‘kusitikizya’ lyaamba ‘kucilulamika kabotu cintu cimwi.’ Mbotuli bantunsi batalondokede, toonse tuyandika kusitikizigwa ciindi aciindi—kucitya kuti kuyeeya kwesu, ciimo naa bukkale bwesu ‘bululamikwe kabotu’ kweelana akuyeeya kwa Leza akuyanda kwakwe. Jehova caluyando watwaabila “zipego kubantu” kuti batugwasye kucinca awo woonse aayandika. Ino eci bacicita buti?
9. Mbuti mwaalu mbwanga wagwasya kusitikizya mbelele iyalubizya?
9 Zimwi ziindi, mwaalu ulakonzya kulombwa kuti agwasilizye mbelele imwi yalubizya, iinga ambweni ‘yajanwa ili mukubisya kaitazyi.’ Mbuti mwaalu mbwanga wagwasya? Ilugwalo lwa Ba-Galatiya 6:1 lwaamba kuti, “muleelede kumuboozya, nkabela nimucita obo muleelede kuba amyoyo iibombede.” Aboobo imwaalu napa lulayo tayelede kubwentela sikulubizya naa kubelesya majwi mabyaabi. Lulayo lweelede kukulwaizya ikutali ‘kukonga’ wooyo uulaigwa. (2 Bakolinti 10:9, Ci; amweezyanisye Jobu 33:7.) Imuntu oyo ulakonzya kauside kale, eelyo mweembezi siluyando ulalikasya kwiindizya kumuusisya nsoni muntu oyo. Lulayo nokuba kusinsa nokupegwa caluyando, kanjikanji lululamika kuyeeya naa bukkale bwasikulubizya, eelyo ulabweedezyegwa.—2 Timoteo 4:2.
10. Ncinzi ncokujatikizya kusitikizya bamwi?
10 Naakali kwaabila “zipego kubantu” kutegwa kabatusitikizya, Jehova wakali kuyanda kuti baalu babe bantu bakatalusya munzila yakumuuya alimwi ibeelede kuyiigwaa bantu bakwe. (1 Ba-Korinto 16:17, 18; Ba-Filipi 3:17) Ikusitikizya bamwi takujatikizyi buyo kululamika baabo ibatolede nzila iilubide, pele alimwi akugwasya baabo basyomeka kuti bazumanane kukakatila kubukkale buluzi.a Sunu mbwaanga kuli mapenzi manji aatyompya, ibanji bayandika kukulwaizya kunga kwabagwasya kukakatila. Bamwi inga bayandika lugwasyo lwaluyando lwakululamika kuyeeya kwabo kuti kweendelane akwa Leza. Mucikozyanyo, Banakristo bamwi basyomeka balakatazyigwaa mizeezo yakuti balalezya kucita zintu zimwi naa kulibona kuti banyina mpindu. Aabo bantu “batyompedwe” bali boobo inga bayeeya kuti Jehova kwiina nanga wabayanda akuti nokuba kusolekesya nkobacita ikubelekela Leza kwiina nokunga kwazuminwa anguwe. (1 Ba-Tesalonika 5:14) Pele ikuyeeya kuli boobu takululeme kweelana ambwalimvwa Leza kujatikizya bakombi bakwe.
11. Ncinzi ncobanga bacita baalu kuti bagwasye baabo ibapenzyegwa akaambo kakulimvwa kuti banyina mpindu?
11 Nobaalu, ncinzi ncomunga mwacita kutegwa mugwasye bantu bali boobu? Calubomba amubandike ambabo makani aamu Magwalo aatondezya kuti Jehova ulamulanganya umwi aumwi mubelesi wakwe, alimwi amubasyomezye kuti izibalo ezi zyamu Bbaibbele zyaamba mbabo. (Luka 12:6, 7, 24) Amubagwasye kubona kuti Jehova ‘wakabakwelelela’ kulinguwe kuti bamubelekele, aboobo ncobeni kuli mpindu njabwene muli mbabo. (Johane 6:44) Amubasinizye kuti tabali balikke pe—kuli balanda ba Jehova banji basyomeka ibakali kulimvwa mbobalimvwa. Musinsimi Eliya cimwi ciindi wakatyompwa kapati cakuti wakalombozya kufwa buyo. (1 Bami 19:1-4) Bamwi Banakristo bananike bamumwaanda wamyaka wakusaanguna bakali kulimvwa kuti bapegwa “mulandu” amyoyo yabo beni. (1 Johane 3:20) Cilakkazika moyo ikuzyiba kuti ibantu basyomeka bakuciindi ca Bbaibbele bakali ‘bantu balya maila mbubonya mbuli ndiswe.’ (Jakobo 5:17) Alimwi mulakonzya kulanga-langa izibalo zikulwaizya mumamagazini aa Ngazi Yamulindizi alimwi a Awake! zijisi makani aabantu batyompedwe. Ikusoleka kwanu nkomucita caluyando kuti muboozye lusyomo lwabantu bali boobo kwiina nayakukulanzya buyo meso Leza walo iwamwaaba kuti mube “zipego kubantu.”—Ba-Hebrayo 6:10.
‘Ikuyaka’ Butanga
12. Ncinzi caambwa mukaambo kakuti ‘ikuyaka mubili wa-Kristo,’ alimwi ncinzi ciyandika kapati mukuyaka butanga?
12 Icabili, “zipego kubantu” zyakaabilwa kutegwa bazumanane “kuyaka mubili wa-Kristo.” (Ba-Efeso 4:12) Aawa Paulo wakabelesya nzila imbi yakwaamba zintu. Ibbala ‘lyakuyaka’ lituyeezya mayake, alimwi “mubili wa-Kristo” waamba bantu—basimbungano ya Banakristo bananike. (1 Ba-Korinto 12:27; Ba-Efeso 5:23, 29, 30) Ibaalu beelede kugwasya banabakwabo ikuyuma munzila yakumuuya. Imakanze abo ‘ngakuyaka butanga ikutali kubumwaya pe.’ (2 Ba-Korinto 10:8) Icintu ciyandika kapati mukuyaka butanga nduyando, nkaambo “luyandano lulayaka.”—1 Ba-Korinto 8:1.
13. Ncinzi ncocaamba kubaa lweetelelo, alimwi nkaambo nzi ncociyandika kapati kuti baalu babe alweetelelo?
13 Icibeela comwe caluyando icigwasya baalu kuyaka butanga ndweetelelo. Ikubaa lweetelelo caamba kulimvwa mbuli mbobalimvwa bamwi—ikuzyiba kwiinda mumizeezo yabo alimwi ambobalimvwa, ikuzyiba kulezya kwabo. (1 Petro 3:8) Nkaambo nzi ncociyandika kuti baalu kabali alweetelelo? Kwiinda zyoonse nkaambo Jehova—ooyo iwaabila “zipego kubantu”—ngu Leza silweetelelo. Ibalanda bakwe nobapenga naa nobausa, uleetela. (Kulonga 3:7; Isaya 63:9) Ulakuyeeya kulezya kwabo. (Intembauzyo 103:14) Aboobo, mbuti baalu mbobanga batondezya lweetelelo?
14. Muunzila nzi baalu mobanga batondezya lweetelelo kuli bamwi?
14 Imuntu uutyompedwe nabasikila, balateelela akuzuminizya mbuli mbwalimvwa muntu oyo. Balasoleka kuteelelesya mbobakakomena, bube alimwi abukkale bwabanabakwabo. Mpoonya ibaalu nobapa lulayo lwamu Magwalo ilukulwaizya, imbelelele zilaubilwa-ubilwa kulutobela nkaambo luzwa kubeembezi ibabateelelesya alimwi akubalanganya. (Tusimpi 16:23) Alimwi lweetelelo lukulwaizya baalu kulanganya kulezya kwabamwi alimwi amizeezo iikonzya kuba akaambo kaboobo. Mucikozyanyo, Ibanakristo bamwi ibajisi manjezyeezya mabotu balakonzya kulimvwa kubaa mulandu nkaambo tabakonzyi kubeleka kapati mumulimo wa Leza, ambweni akaambo kakucembaala naa kuciswa-ciswa. Kulubazu lumbi, bamwi inga kabayandika kukulwaizigwa kucita kabotu mumulimo wabo. (Ba-Hebrayo 5:12; 6:1) Ilweetelelo luyookulwaizya baalu ikujana “majwi aabotezya” aayaka bamwi. (Mukambausi 12:10) Imbelele zya Jehova noziyakwa akukulwaizigwa, iluyando ndobajisi kuli Leza luyoobakulwaizya kucita kufwumbwa ncobakonzya mukumubelekela!
Baalumi Ibakulwaizya Lukamantano
15. Ncinzi caambwa mukaambo kakuti “bujatane bomwe bwabuzumini”?
15 Catatu, ‘izipego kubantu’ zilapegwa ikutegwa “mane do toonse tube abujatane bomwe bwabuzumini abwaluzibo lwa-Mwana a-Leza.” (Ba-Efeso 4:13) Ikaambo kakuti “bujatane bomwe bwabuzumini” kaamba lukamantano, ikutali buyo bwalusyomo pele abwabasikusyoma. Aboobo, aka nkekaambo kambi Leza ncaatupeda “zipego kubantu”—kuti bakulwaizye lukamantano akati kabantu bakwe. Ino eci bacicita buti?
16. Nkaambo nzi ncociyandika kapati kuti baalu kabajisi muuya walukamantano akati kabo lyoonse?
16 Kusaanguna, beelede kabakamantene mulicabo. Ikuti beembezi kabatamvwani, imbelele inga zyaile kulekelezyegwa. Iciindi cibotu icikonzya kubelesyegwa mukweembela mbelele inga casowegwa kwiinda mukuba mumiswaangano iitola ciindi cilamfwu amibandi kujatikizya makani aacibbulumukila. (1 Timoteo 2:8) Ibaalu balakonzya kabatazuminani ndilyonya kujatikizya makani amwi ngobabandika nkaambo mbantunsi ibajisi bube bwiindene kapati. Lukamantano kwiina nolulesya kwiimpana kwamizeezo akati kabo naa kwiiamba cakwiindizya nokuli mubandi. Ibaalu balalubamba lukamantano lwabo kwiinda mukuteelelesya icaamba umwi aumwi kakunyina kumukosokezya. Alimwi kufwumbwa kuti kakunyina njiisyo ya Bbaibbele iyasotokwa, umwi aumwi weelede kalisungwide kutobela alimwi akugwasilizya muzeezo wazuminanwaa kabunga kabaalu. Ikubaa muuya wakutakazya kutondezya kuti basololelwaa “busongo buzwa kujulu,” bwalo ‘ibwaluumuno, ibutontola.’—Jakobo 3:17, 18.
17. Mbuti baalu mbobanga bagwasya kubamba lukamantano mumbungano?
17 Alimwi baalu balipakamene kukulwaizya lukamantano mumbungano. Izintu zimwi izyileta kwaandaana mbuli kuvwiya, iciyanza cakuyeeyela bamwi munzila mbyaabi naa muuya wabbivwe—nozinyonganya luumuno, ibaalu balafwambaana kupa lulayo lugwasya. (Ba-Filipi 2:2, 3) Mucikozyanyo, ibaalu balakonzya kababazi bantu bamwi ibaindilizya kutongooka naa ibanjilila mumakani aabamwi lyoonse akuba basindimi zyobile. (1 Timoteo 5:13; 1 Petro 4:15) Ibaalu bayoosola kugwasya bantu bali boobo kuti bazyibe kuti ibukkale buli boobu buliimpene anzyotwakayiisigwaa Leza akuti umwi aumwi weelede “kunyampula mukuli wakwe mwini.” (Ba-Galatiya 6:5, 7; 1 Ba-Tesalonika 4:9-12) Kwiinda mukubelesya Magwalo, bayoopandulula kuti Jehova ulazileka zintu zinji kuti tulisalile tobeni kwiinda mumanjezeezya eesu, alimwi kwiina muntu akati kesu weelede kubeteka bamwi mumakani aali boobo. (Matayo 7:1, 2; Jakobo 4:10-12) Ikutegwa tubelekele antoomwe calukamantano, kweelede kuba muuya wakusyomana alimwi akulemekana mumbungano. Kwiinda mukupa lulayo lwamu Magwalo ciindi noluyandika, ‘izipego kubantu’ zilatugwasya kubamba luumuno lwesu alukamantano.—Ba-Roma 14:19.
Ikukwabilila Butanga
18, 19. (a) Ino nkuuli bani nkozitukwabilila “zipego kubantu?” (b) Nkuuntenda nzi iimbi imbelele nkozyeelede kukwabililwa, alimwi mbuti baalu mbobatola ntaamu ikukwabilila mbelele ezi?
18 Cane, Jehova wapa “zipego kubantu” kuti batukwabilile tutayungwi “amyuuwo yanjiisyo zyamisyobo misyobo iizwa kukweena-ena kwabantu bapyungi bajisi macenjela aakucita bubeji.” (Ba-Efeso 4:14) Ibbala litaanzi lyaamba “kweena-ena” lyaambwa kuti lipandulula “kubeja mucisolo” naa “ibuhaazibwene mukweenda cisolo.” Sena eco tacituyeezyi bucenjezu mbobajisi basiluleyo? Kwiinda mukwaamba twaambo munzila yabucenjezu, bapindaula Magwalo mukusola kweena Banakristo bakasimpe kuzwa kulusyomo lwabo. Ibaalu beelede kupakamana kujatikizya “baumpe babutambo” bali boobo!—Incito 20:29, 30.
19 Imbelele zya Jehova zyeelede kukwabililwa akuntenda zimbi. Imweembezi wansiku Davida cabusicamba wakakwabilila mbelele zyawisi kubanyama. (1 Samuele 17:34-36) Asunu mbubwenya buyo, kulakonzya kuba ziindi beembezi Banakristo ibalanganya nobeelede kuba basicamba kutegwa bakwabilile butanga kumuntu uukonzya kuzyeenzya bubi naa kudyaaminina mbelele zya Jehova, ikapati iziindide kukompama. Ibaalu bayoofwambaana kubagusya mumbungano bantu abo ibabisyaa caali kwiinda mukubelesya kweena-ena , bubeji alimwi akuzanga kutegwa bazumanane abubi bwabo. b—1 Ba-Korinto 5:9-13; amweezyanisye Intembauzyo 101:7.
20. Nkaambo nzi ncotukonzya kuliiba mukulanganya kwa “zipego kubantu?”
20 Tulalumba kaka akaambo kazipego ezi kubantu! Ikwiinda mukulanganya kwabo kwaluyando, tulakonzya kuliiba nkaambo calubomba balatululamika, caluyando balatuyaka, cabusungu babamba lukamantano lwesu alimwi cabusicamba balatukwabilila. Pele, ino mbuti “zipego kubantu” mbobeelede kulanga mukuli wabo mumbungano? Alimwi mbuti mbotunga twatondezya kuti tulabalumba? Imibuzyo eyi iyoobandikwa mucibalo citobela.
Bupanduluzi buyungizidwe
a Mu Bbaibbele lya Greek Septuagint, ibbala eli ndimunya ilisandulwidwe kuti ‘kusitikizya’ lyakabelesegwa ku Intembauzyo 17[16]:5 kwalo Davida musyomesi nkwaakapaila kuti intaamo zyakwe ziitobele loko mikondo ya Jehova.
b Mucikozyanyo, amubone “Mibuzyo Yabasikubala” mumagazini ya Ngazi Yamulindizi yamu November 15, 1979, mapeeji 31-2 acibalo cakuti “Let Us Abhor What Is Wicked” mumagazini yamu Cingisi yamu January 1, 1997 mapeeji 26-9.
Sena Mulayeeya?
◻ Ino “zipego kubantu” mbaani, alimwi nkaambo nzi Leza ncaabapeda kumbungano kwiinda muli Kristo?
◻ Mbuti baalu mbobazuzikizya mukuli wabo wakusitikizya butanga?
◻ Ncinzi ncobanga bacita baalu kuti bayake basyominyina?
◻ Mbuti baalu mbobanga babamba lukamantano lwambungano?
[Cifwanikiso icili apeeji 24]
Ilweetelelo lugwasya baalu ikukulwaizya baabo ibatyompedwe
[Cifwanikiso icili apeeji 24]
Ilukamantano akati kabaalu lukulwaizya lukamantano mumbungano