LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w07 5/1 map. 13-17
  • Mbungano Iyumizyigwe

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Mbungano Iyumizyigwe
  • Ngazi Yamulindizi—2007
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Baalumi Mbabelesya Leza
  • Kukakatila Kumbungano
  • Musemu Alimwi Acisiko ca Kasimpe
  • Mbungano Itembaule Jehova
    Ngazi Yamulindizi—2007
  • Mboibambidwe Amboyeendelezyegwa Mbungano
    Bakamantene Mukucita Kuyanda kwa Jehova
  • Ino Baalu Baigwasya Buti Mbungano?
    Ino Mbaani Bacita Kuyanda Kwa Jehova Mazuba Aano?
  • Mboibambidwe Mbungano
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
Ngazi Yamulindizi—2007
w07 5/1 map. 13-17

Mbungano Iyumizyigwe

“Imbungano . . . yakaba aluumuno akuyumizigwa.”—INCITO 9:31.

1. Mmibuzyo nzi ikonzya kubuzyigwa kujatikizya “imbungano ya-Leza”?

MUBUZUBA bwa Pentekoste 33 C.E., Jehova wakasala nkamu yabasikwiiya ba Kristo kuti ibe cisi cipya, “ba-Israyeli ba-Leza.” (Ba-Galatiya 6:16) Ibanakristo aaba bananike alimwi bakaba baabo Bbaibbele mbolyaamba kuti “imbungano ya-Leza.” (1 Ba-Korinto 11:22) Ino eeci cakali kwaamba nzi? Ino “imbungano ya-Leza” yakali kunooyendelezyegwa buti? Ino mbuti mboyakali kunoobeleka anyika, kufwumbwa nkobakali kunoobede bantu bali mumo? Alimwi ino mbuti buumi bwesu alimwi alukkomano mbozijatikizyidwe?

2, 3. Ino mbuti Jesu mbwaakatondezya kuti imbungano yakali kuyooba abubambe?

2 Mbuli mbokwaambwa mucibalo camana, Jesu wakasinsima ikubako kwa mbungano eeyi yabatobeli bakwe bananike naakaambila mwaapostolo Petro kuti: “Atala amwala oyu mpenzooyakila imbungano yabantu bangu, nkabela milyango yabasikufwa tiikoozoomuzunda.” (Matayo 16:18) Kunze lyaboobo, naakacili abaapostolo bakwe, Jesu wakapa malailile aajatikizya mulimo alimwi abubambe bwakali kuyooba mumbungano eeyi.

3 Kwiinda mumilimo anzyaakali kwaamba, Jesu wakayiisya kuti ibamwi mumbungano bakali kuyoosololela. Bakali kunoocita oobo kwiinda mukukutaukila bamwi munkamu yabo. Kristo wakati: “Mulizi kuti abo baambwa kuti mbaami kubamasi balabacitila kami-kami, abalo bapati babo babacita mweenzyabubi. Pele nywebo mutabi boobo pe. Oyo uuyanda kuba mupati akati kanu, abe mulanda wanu. Alimwi oyo uuyanda kuba musolozi wanu, abe muzike wanu nyoonse.” (Marko 10:42-44) Cilisalede kuti, “imbungano ya-Leza” kunyina noyakali kuyooba yeeyo ijisi bantu baliiminina, batakamantene. Muciindi caboobo, yakali kuyooba abubambe kaijisi bantu babelekela amwi.

4, 5. Ino tuzyi buti kuti mbungano iyandika kuyiisyigwa kujatikizya Jehova?

4 Ooyo iwakali kuyooba Mutwe “[wa]mbungano ya-Leza” eeyo wakatondezya kuti ibaapostolo bakwe alimwi abambi ibakaiya kulinguwe bakali kunoojisi mikuli igaminide mumbungano. Mikuli nzi? Mulimo mupati ngobakali kunoojisi ngwakuyiisya mbungano kujatikizya Jehova. Amuyeeye kuti naakabusyigwa, Jesu wakaambila Petro kabaliko baapostolo bamwi kuti: “Simoni omwana a-Jona, sena ulandiyandisya kwiinda aba? Wakamuvuwa kuti, Ii, Mwami, ulizi kuti ndilakuyanda. Wakamwaambila kuti, Sanina tubelele twangu. . . . Embela mbelele zyangu. . . . Sanina mbelele zyangu.” (Johane 21:15-17) Ooyu wakali mulimo mupati.

5 Kuzwa kumajwi aa Jesu tulakonzya kubona kuti aabo baletwa mumbungano bali mbuli mbelele zili mucaanda. Imbelele eezi, nkokuti Banakristo baalumi, bamakaintu alimwi abana bayandika kusaninwa kumuuya alimwi akweembelwa kabotu. Kunze lyaboobo, mbwaanga Jesu wakalailila basikumutobela boonse kuti kabayiisya alimwi akugwasya bamwi kuba basikwiiya, kufwumbwa bapya ibaba mbelele zyakwe bayandika kuyiisyigwa mbokucitwa mulimo ooyu wa Leza.—Matayo 28:19, 20.

6. Mbubambe nzi bwakacitwa “[mu]mbungano ya-Leza” mpya?

6 Mboyakatalisyigwa buyo “imbungano ya-Leza,” basimbungano bakali kuswaangana lyoonse kutegwa bayiisyigwe akukulwaizyanya: “Ziindi zyoonse aaba bakali kuswaangana kuti bamvwe zyakali kwiisya batumwa. Bakali kukkala mubunyina, bakali kulya akukomba antoomwe.” (Milimo 2:42, 46, 47, Ci) Kaambo kamwi kapati kaluulwa nkakuti ibaalumi bamwi beelela bakali kusalwa kutegwa bagwasyilizye mukulanganya milimo imwi iiyandika. Tiibakali kusalwa akaambo kalwiiyo naa kuciziba mulimo umwi wakumubili. Aaba bakali baalumi ‘bazwide muuya uusalala abusongo.’ Umwi wabo wakali Stefano alimwi cibalo citondezya kuti wakali ‘mwaalumi uuzwide lusyomo amuuya uusalala.’ Icakacitika akaambo kabubambe oobu bwambungano ncakuti: “Majwi aa Leza akamwaika koonse-koonse awalo mweelwe wabasyomi wakali kuya buvula akukomena mu Jelusalemu.”—Milimo 6:1-7, Ci.

Baalumi Mbabelesya Leza

7, 8. (a) Ino ibaapostolo abapati bakali mu Jerusalemu bakajisi mulimo nzi akati ka Banakristo bakusaanguna? (b) Ino ncinzi cakatobela ciindi malailile naakapegwa kwiinda mumbungano?

7 Masimpe, baapostolo mbibakali kusololela mumbungano yakusaanguna, pele tabali buyo mbabo ibakali kucita oobo. Aciindi cimwi Paulo abeenzinyina bakapilukila ku Antiokeya yaku Suriya. Incito 14:27 yaamba kuti: “Nobakaakusika bakabunganya mbungano, babalungulwida zyoonse Leza nzyaakabacitila.” Kabacili ambungano eeyo, kwakabuka mubuzyo wakuti, sena Bamasi ibasyomi bakali kuyandika kupalulwa? Kutegwa kakosolwe kaambo aako, Paulo a Barnaba bakatumwa “ku-Jerusalemu kubaapostolo akubapati,” ibakali kubamba kabunga keendelezya.—Incito 15:1-3.

8 Imwaalu Munakristo Jakobo, imunyina Jesu, pele utali umwi wabaapostolo ngowakali kusololela ciindi “[no]bakabungana baapostolo abapati kuti baambaule makani aya.” (Incito 15:6) Nobakaalangisya makani aaya alimwi kwiinda mukugwasyigwa amuuya uusalala, bakakosola makani kweelana a Jwi lya Leza. Mpoona bakatumina magwalo aambobakaakosola makani kumbungano zyoonse. (Incito 15:22-32) Aabo ibakatambula magwalo aaya bakaazumina makani akwaabelesya. Ncinzi cakatobela? Bakwesu abacizi bakayumizyigwa akukulwaizyigwa. Ibbaibbele lyaamba kuti: “Aboobo imbungano zyakayumizigwa kulusyomo, akuvuzigwa mazuba oonse.”—Incito 16:5.

9. Ncinzi Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya mikuli njobajisi baalumi Banakristo ibeelela?

9 Pele ino mbuti mbungano aimwi mboyakali kunoobeleka abuzuba? Mucikozyanyo, atwaambe mbungano zyakali ansumbu ya Krete. Nokuba kuti bantu banji ibakali kukkala ansumbu eeyi bakali ampuwo mbi, ibamwi bakacinca akuba Banakristo beni-beni. (Tito 1:10-12; 2:2, 3) Bakali kukkala muminzi isiyene-siyene alimwi boonse bakali kule akabunga keendelezya ikakali mu Jerusalemu. Nokuba boobo, eeco kunyina nocakaleta penzi pati nkaambo mbuli kumasena amwi, “baalu” basimide kumuuya bakasalwa mumbungano aimwi mu Krete. Baalumi aaba bakali kusika azyeelelo zilembedwe mu Bbaibbele. Bakasalwa kuba baalu naa balangizi ibakali kukonzya ‘kukombelezya beenzinyina kulwiisyo lwinilwini akuzunda basikukazya.’ (Tito 1:5-9; 1 Timoteo 3:1-7) Baalumi bamwi basimide kumuuya bakali kugwasyilizya mbungano kabali bakutausi.—1 Timoteo 3:8-10, 12, 13.

10. Kweelana a Matayo 18:15-17, ino mbuti mapenzi mapati mbwaakali kunoolanganyizyigwa?

10 Jesu wakatondezya kuti bubambe oobu bwakali kuyoobako kumbele. Amuyeeye makani ali ku Matayo 18:15-17 kwalo Jesu nkaakaamba kuti mapenzi akali kukonzya kuba kuti babisilana bantu ba Leza. Ooyu wabisyilwa wakali kukonzya ‘kumwaanza’ mweenzinyina akumwaambila kaambo kakwe kabali bobilo buyo. Ikuti kaambo aako tiikamanizyigwa aciindi eeci, omwe naa bobilo ibakazyi kaambo aako bakali kukonzya kulombwa kuti bagwasyilizye. Ino mbuti kuti alimwi tiikakosolwa? Jesu wakati: “Kuti tabaswiilili abalo, ambila imbungano. Kuti taswiilili imbungano, abe kulinduwe mbuli muhedeni nanka simutelo.” Jesu naakaamba makani aya, ba Juda bakacili “mbungano ya-Leza,” aboobo kumatalikilo wakali kwaamba mbabo.a Pele noyakatalikwa mbungano ya Banakristo, malailile ngaakapa Jesu akatalika kubeleka. Eeci ncitondezyo acimbi cakuti bantu ba Leza bakali kunoojisi bubambe bwambungano kutegwa Munakristo umwi aumwi ayumizyigwe akusololelwa.

11. Mulimo nzi ngobali kunoojisi baalu mukulanganya mapenzi?

11 Aboobo, baalu naa balangizi bakali kwiiminina mbungano mukulanganya mapenzi naa twaambo tujatikizya kucita cibi. Kucita boobo, kuleendelana azyeelelo zyabaalu zyaambidwe kuli Tito 1:9. Masimpe, baalu bakali baalumi batalondokede mbubonya mbwaakabede Tito ngwaakatuma Paulo kumbungano kuti ‘amanizye kubamba makani oonse.’ (Tito 1:4, 5) Mazuba aano, aabo balangwa-langwa kuti basalwe kuba baalu beelede kutondezya kwaciindi cili mbocibede kuti balasyomeka alimwi balilyaabide. Aboobo, ibamwi mumbungano balakonzya kusyoma busolozi bupegwa kwiinda mububambe oobu.

12. Mukuli nzi ngobajisi baalu mumbungano?

12 Kubaalu bamumbungano yaku Efeso, Paulo wakati: “Kamulibamba lwanu nobeni, alimwi kamububamba butanga boonse oobo Muuya Uusalala mbwamupede kuti mubulange. Amweembele bambungano ya Leza eeyo njaakanununa alufu lwa Mwanaakwe mwini.” (Milimo 20:28, Ci) Ncimwi buyo amazuba aano, balangizi bambungano balasalwa kutegwa ‘beembele mbungano ya Leza.’ Beelede kucita oobo caluyando kutali mbuli kuti mbami kubutanga. (1 Petro 5:2, 3) Balangizi beelede kusoleka kuyumya akugwasya “butanga boonse.”

Kukakatila Kumbungano

13. Zimwi ziindi, ncinzi cikonzya kucitika mumbungano, alimwi nkaambo nzi?

13 Ibaalu alimwi aboonse bali mumbungano tabalondokede, aboobo cimwi ciindi kulakonzya kuba kutamvwana naa mapenzi mbubonya mbocakabede mumwaanda wamyaka wakasaanguna nobakaciliko baapostolo bamwi. (Ba-Filipi 4:2, 3) Mulangizi naa muntu umbi buyo ulakonzya kwaamba munzila itali kabotu naa kwaamba kaambo katali kamasimpe. Antela tulakozya kuyeeya kuti kuli bukkale bumwi buteendelani a Magwalo, pele kuboneka kuti nokuba kuti baalu balibuzi, baide kubulanga. Mubwini, ambweni kaambo aako kakalangwa-langwa kale naa kali mukulangwa-langwa kweelana a Magwalo alimwi atwaambo ntotutazi swebo. Nokuba kuti ncobeni kuli bukkale bumwi butali kabotu, amuyeeye kaambo aaka: Kwaciindi cili mbocibede, kwakali cibi cipati mumbungano ya Korinto, imbungano njaakali kulanganya Jehova. Mukuya kwaciindi, Jehova wakapa kuti makani aajatikizya cibi eco alanganyizigwe bweelede. (1 Ba-Korinto 5:1, 5, 9-11) Tulakonzya kulibuzya kuti, ‘Ikuti ciindi eco nondakali kukkala mu Korinto, ino nondakacita buti?’

14, 15. Nkaambo nzi ibamwi ncobakacileka kumutobela Jesu, alimwi ino eeci cituyiisya nzi?

14 Amulange-lange bukkale bumwi bujatikizya mbungano. Umwi muntu ulakonzya kuti kajisi penzi lyakumvwisya alimwi akuzumina njiisyo imwi yamu Magwalo. Ambweni wakavwuntauzya mu Bbaibbele amumabbuku aapegwa kwiinda mumbungano alimwi wakalomba lugwasyo ku Banakristonyina basimide nobaba baalu buya. Nokuba boobo, ucikatazyigwa kumvwisya naa kuzumina njiisyo eeyo. Ncinzi ncakonzya kucita? Icili boobo cakacitika kakuceede mwaka omwe kuti ajaigwe Jesu. Wakaamba kuti wakali “insima yabuumi” alimwi ikutegwa muntu apone mane kutamani weelede ‘kulya mubili wa Mwana a muntu akunywa bulowa bwakwe.’ Eeco cakabatyompya basikwiiya bakwe bamwi. Muciindi cakuyandaula bupanduluzi naa kulindila cakukkazyika moyo, basikwiiya banji tiibakacili “kweenda limbi [a Jesu].” (Johane 6:35, 41-66) Ikuti notwakaliko ciindi eco, ino notwakacita buti?

15 Mazuba aano, ibamwi bakacileka kuyanzana ambungano, kabayeeya kuti balakonzya kumubelekela Leza kabali balikke. Balakonzya kwaamba kuti nkaambo kakuti kuli wakabatyompya naa bayeeya kuti bukkale bumwi butali kabotu bulangwa buyo antela tabazumini njiisyo imwi. Sena baliluzi? Nokuba kuti ncobeni Munakristo umwi aumwi weelede kuba acilongwe a Leza, tweelede kuziba kuti walo uli mukubelesya mbungano yaanyika yoonse mbubonya mbwaakali kucita kubamazuba abaapostolo. Kunze lyaboobo, Jehova wakabelesya akulongezya mbungano imwi aimwi mumwaanda wamyaka wakasaanguna alimwi wakapa kuti kube baalu abakutausi beelela kutegwa bagwasye mbungano. Ncimwi buyo amazuba aano.

16. Ikuti umwi wasunkwa kuzwa mumbungano, ncinzi nceelede kuyeeya?

16 Ikuti Munakristo umwi kayeeya kuti ulakonzya kusyoma buyo Leza kakunyina kuyanzana ambungano, nkokuti uli mukukaka bubambe bwa Leza—bwambungano yabantu ba Leza yanyika yoonse ayakubusena nkwabede. Muntu ooyo ulakonzya kuzanga naa kuyanzana buyo abantu bamwi basyoonto, pele sena ulakonzya kugwasyigwa abubambe bwabaalu abakutausi? Kaambo kateelede kulubwa nkakuti, Paulo naakalembela mbungano yaku Kolose akulailila kuti lugwalo oolo lubalwe aku Laodikeya, wakaamba zya ‘kusimpa miyanda akuyakwa muli Kristo.’ Aabo ibakali mumbungano, mbibakali kukonzya kugwasyigwa abubambe oobo, kutali baabo ibakalizandula.—Ba-Kolose 2:6, 7; 4:16.

Musemu Alimwi Acisiko ca Kasimpe

17. Ncinzi 1 Timoteo 3:15 ncoitondezya kujatikizya mbungano?

17 Mulugwalo lwakwe lwakusaanguna ndwakalembela mwaalu Munakristo Timoteo, imwaapostolo Paulo wakaamba zyeelelo zyabaalu abakutausi mumbungano. Mpoona, Paulo wakaamba kujatikizya “mbungano ya-Leza muumi,” kati “ngomusemu, alimwi ncecisiko calusinizyo.” (1 Timoteo 3:15) Ncobeni imbunganyo yoonse ya Banakristo bananike yakabeleka kaili musemu mumwaanda wamyaka wakusaanguna. Alimwi cilisalede kuti Munakristo umwi aumwi wakali kutambula kasimpe kwiinda mumbungano mwaakabede. Kwiinda mulinjiyo wakali kukonzya kumvwa kasimpe kamu Bbaibbele kakayiisyigwa akutolwa ambele alimwi wakali kukonzya kuyumizyigwa.

18. Nkaambo nzi miswaangano yambungano ncoiyandika?

18 Mbubwenya buyo, imbungano yanyika yoonse ya Banakristo neŋanda ya Leza, “ngomusemu, alimwi ncecisiko calusinizyo.” Ikujanika kwesu lyoonse alimwi akutola lubazu mumiswaangano yambungano yesu nenzila mpati mbotunga twayumya cilongwe cesu a Leza alimwi akulibambila kucita kuyanda kwakwe. Naakalembela mbungano yaku Korinto, Paulo wakagama kwaamba zyakali kwaambwa amiswaangano iili boobo. Wakalemba kuti wakali kulombozya kuti izyakali kwaambwa amiswaangano yabo zyakali zyeezyo zimvwugwa kutegwa aabo bajanika bakonzye ‘kuyakwa.’ (1 Ba-Korinto 14:12, 17-19) Andiswe mazuba aano tulakonzya kuyakwa ikuti katuzumina kuti Jehova Leza ngowakabikka bubambe bwambungano akuti uli mukubulongezya.

19. Ncinzi citupa kukkalilila mumbungano yesu?

19 Ncobeni ikuti katuyanda kuyumizyigwa mbotuli Banakristo, tweelede kukkalilila mumbungano. Kuzwa kaindi, imbungano yali nentobo iitukwabilila kunjiisyo zyakubeja alimwi Leza wali kwiibelesya kutegwa makani mabotu aa Bwami bwa Mesiya akambaukwe nyika yoonse mboizulwa. Cakutadooneka, nzinji Leza zyaazuzikizya kwiinda mumbungano ya Banakristo.—Ba-Efeso 3:9, 10.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Sikwiiya Bbaibbele Albert Barnes wakaamba kuti malailile aa Jesu aakuti “ambila imbungano” alakonzya kwaamba “baabo bapedwe nguzu zyakulanganya twaambo tuli boobo nkokuti baiminizi bacikombelo. Muŋanda yakukombela yaba Juda mwakali kujanika baalu ibakali kubeteka, elyo twaambo tuli boobu twakali kuletwa kulimbabo.”

Baalu abakutausi balayiisyigwa kutegwa bakonzye kuzuzikizya mikuli yabo mumbungano

Sena Muciyeeyede?

• Nkaambo nzi ncotusyomena kuti Leza ubelesya mbungano anyika?

• Nokuba kuti tabalondokede, ncinzi baalu ncobacitila mbungano?

• Ino mbuti mbomuyumizyigwa kwiinda mumbungano?

[Cifwanikiso icili apeeji 15]

Ibaapostolo abapati bamu Jerusalemu bakali kubeleka kabali kabunga keendelezya

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi