Jehova Ulabapa Bulumbu Aabo Bamuyandaula Cabusungu
“Kufwumbwa ooyo uuswena afwaafwi kulinguwe weelede kusyoma kuti nkwali ncobeni akuti uba sikupa bulumbu kuli baabo bamuyandaula cabusungu.”—HEB. 11:6.
1, 2. (a) Mbuti luyando alimwi alusyomo mbolweendelana? (b) Mibuzyo nzi njotutiilange-lange?
TULAMUYANDA Jehova “nkaambo walo nguwakasaanguna kutuyanda.” (1Joh. 4:19) Nzila yomwe Jehova mbwaatondezya luyando lwakwe nkwiinda mukulongezya babelesi bakwe basyomeka. Mboluyaabukkomena luyando lwesu kuli Leza, alwalo lusyomo lwesu lulayuma, ikutali buyo lwakuti nkwali, pele akuti taalilwi kubapa bulumbu aabo mbayanda.—Amubale Bahebrayo 11:6.
2 Taciluzi pe kuyeeya kuti Jehova takonzyi kubapa bulumbu babelesi bakwe basyomeka. Lusyomo lwesu taluzulide ccita buyo kuti katusinizyide kuti Leza uyoobapa bulumbu aabo bumuyandaula cabusungu, nkaambo “Lusyomo mbulangizi businizyidwe bwaceeco cilangilwa.” (Heb. 11:1) Inzya, lusyomo lubikkilizya kuba abulangizi bwazilongezyo nzyasyomezya Leza. Pele, ino mbuti kuba abulangizi bwakuyoopegwa bulumbu mbokutugwasya? Mbuti Jehova mbwaakabapa bulumbu babelesi bakwe bakaindi alimwi ambwabapa bulumbu babelesi bakwe mazuba aano? Atubone.
JEHOVA USYOMEZYA KUBALONGEZYA BABELESI BAKWE
3. Ino ncisyomezyo nzi cijanika kulugwalo lwa Malaki 3:10?
3 Jehova Leza walisungula kubapa bulumbu babelesi bakwe basyomeka, aboobo ulatutamba kuti tubeleke canguzu kutegwa tujane zilongezyo zyakwe. Tubala kuti: “‘Amundisole buyo, . . .’ Mbwaamba Jehova wamakamu, ‘mubone naa tandikoomujalwida milyango yakujulu akumupoomweda zileleko zinji kapati cakuti tamukoobulizya cintu cili coonse.’” (Mal. 3:10) Ciindi notuzumina cipego eeci cabuuya ca Jehova, tutondezya kuti tulalumba kapati.
4. Ino nkaambo nzi ncotukonzya kusyoma cisyomezyo ca Jesu cilembedwe kulugwalo lwa Matayo 6:33?
4 Jesu wakasyomezya basikwiiya bakwe kuti ikuti babikka Bwami mubusena bwakusaanguna, Leza uyoobagwasya. (Amubale Matayo 6:33.) Jesu wakali kukonzya kwaamba boobu nkaambo wakalizyi kuti Jehova ulasyomeka. Wakalizyi kuti kufwumbwa ncaasyomezya Leza cilacitika. (Is. 55:11) Mbubwenya buyo, andiswe tulakonzya kuba alusyomo lwakuti, ikuti twamusyoma Jehova kuzwa ansi amoyo, uyoocizuzikizya cisyomezyo cakwe cakuti: “Ziyume zitete, tandikakusiyi pe alimwi tandikakulekelezyi pe.” (Heb. 13:5) Tulakonzya kweelanya kaambo aako kakasololelwa amajwi ngaakaamba Jesu kujatikizya kuzumanana kusaanguna kuyandaula Bwami abululami bwa Leza.
Jesu wakaamba kuti basikwiiya bakwe bayoopegwa bulumbu akaambo kakulyaaba kwabo (Amubone muncali 5)
5. Nkaambo nzi majwi Jesu ngaakaambila Petro ncaayumya lusyomo?
5 Mwaapostolo Petro cimwi ciindi wakabuzya Jesu kuti: “Twasiya zintu zyoonse akutobela nduwe; aboobo ino ncinzi ncotuyoojana?” (Mt. 19:27) Muciindi cakumunyemena Petro akaambo kakubuzya mubuzyo ooyo, Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti bakali kuyoopegwa bulumbu akaambo kakulyaaba kwabo. Baapostolo basyomeka alimwi abamwi bakali kuyoolela anguwe kujulu. Pele amazuba aano kuli bulumbu. Jesu wakaamba kuti: “Kufwumbwa wakasiya maanda naa banabokwabo naa bacizyi naa bausyi naa banyina naa bana naa myuunda akaambo kazina lyangu, uyootambula zintu ziyungizyidwe ziindi zili 100 alimwi akukona buumi butamani.” (Mt. 19:29) Basikwiiya bakwe bakali kukonzya kuyoojana zilongezyo ziinda aali zyeezyo nzyobakali kunoojana akaambo kamilimo yabo yakumubili. Sena kuba amukwasyi wakumuuya, nkokuti bamatata, bamamama, bakwesu, bacizyi, alimwi abana bakumuuya tazili zilongezyo ziinda kubota aali zyeezyo nzyotwakasiya akaambo ka Bwami?
“NGOBYO YIIMIKA BWATO YABUUMI BWESU”
6. Ino nkaambo nzi Jehova ncasyomezya kubapa bulumbu bakombi bakwe?
6 Jehova ulabagwasya bakombi bakwe kuliyumya ciindi lusyomo lwabo nolusunkwa kwiinda mukubasyomezya kuti uyoobapa bulumbu. Kunze lyakukkomana azilongezyo zyakumuuya lino, babelesi ba Jehova Leza basyomeka caluyandisisyo balangila kuzilongezyo zinji kapati kumbele. (1Tim. 4:8) Inzya, lusyomo ndotujisi lwakuti Jehova “uba sikupa bulumbu kuli baabo bamuyandaula cabusungu” luyootugwasya kwiima nji mulusyomo.—Heb. 11:6.
7. Mbuti bulangizi mbobubeleka mbuli ngobyo?
7 Mu Mulumbe waa Cilundu, Jesu wakati: “Amukondwe akusekelela, mbwaanga bulumbu bwanu mbupati kujulu, nkaambo mbubonya oobo mbubakabapenzya basinsimi ibakamusaangunina.” (Mt. 5:12) Kunze lyabaabo ibayoopegwa bulumbu kujulu, bulangizi bwakupona kukabe kutamani anyika muparadaiso nkaambo ikapa ‘kukondwa akusekelela.’ (Int. 37:11; Lk. 18:30) Kufwumbwa naa tuyoopona kujulu naa anyika, bulangizi mbotujisi inga bwaba “ngobyo yiimika bwato yabuumi bwesu, ibusinizyide alimwi ibuyumu nta.” (Heb. 6:17-20) Mbubwenya ngobyo mboipa kuti bwato butatontwi aguwo, bulangizi mbotujisi bwakuyoopegwa bulumbu bulakonzya kutugwasya kusitikila mumizeezo alimwi akutazungaana kumuuya. Bulakonzya kutugwasya kuba anguzu zyakuliyumya mumapenzi.
8. Ino mbuti bulangizi mbobujisi nguzu zyakucesya kulibilika?
8 Bulangizi mbotujisi ibuyeeme a Bbaibbele bulijisi nguzu zyakucesya kulibilika nkotukonzya kuba ankuko lino. Zisyomezyo zya Leza zili mbuli mafwuta akumuuya akonzya kukkazyika myoyo yesu iilibilikide. Eelo kaka cilaumbulizya ‘kuwaala mukuli wesu mumaanza aa Jehova,’ katuzyi kuti ‘uyootulanganya’! (Int. 55:22) Inga twasyoma cakumaninina kuti Leza ulakonzya kucita “zintu zinji kapati kwiinda aali zyeezyo nzyotumulomba naa nzyotuyeeyela.” (Ef. 3:20) Amweezyeezye kuti—kutali buyo zintu zinji alimwi kutali zintu zinji kapati pele “zintu zinji kapati kwiinda”!
9. Ino inga twaba buti masimpe kuti Jehova uyootulongezya?
9 Kutegwa tukatambule bulumbu, tweelede kutondezya lusyomo luzwide muli Jehova alimwi akutobela malailile aakwe. Musa wakaambila bana Israyeli kuti: “Ncobeni Jehova uyoomulongezya munyika eeyo Jehova Leza wanu njayoomupa kuti ibe lukono lwanu, pele lilikke kuti mukaswiilile jwi lya Jehova Leza wanu akuutobela cakulomya mulawo woonse ooyu ngondimulailila sunu. Nkaambo Jehova Leza wanu uyoomulongezya mbubonya mbwaakamusyomezya.” (Dt. 15:4-6) Sena mulijisi lusyomo lwakuti Jehova uyoomulongezya kuti mwazumanana kumubelekela cakusyomeka? Mulijisi twaambo tubotu tumupa kuba alusyomo oolo.
JEHOVA NGOWAKALI SIKUBAPA BULUMBU
10, 11. Ino mbulumbu nzi Jehova mbwaakapa Josefa?
10 Ibbaibbele lyakalembelwa kuti tugwasyigwe. Lilijisi zibalo zinji zyaamba Leza mbwaakabapa bulumbu babelesi basyomeka. (Rom. 15:4) Josefa wakali citondezyo cibotu kapati. Akaambo kakusambalwa abanabokwabo alimwi akubejekezyegwa amukaintu wasimalelaakwe, wakalijana muntolongo ku Egepita. Sena wakaandaanizyigwa a Leza wakwe? Peepe! “Jehova wakali aa Josefa alimwi wakazumanana kumutondezya luyando lutamani . . . Jehova wakali a Josefa alimwi Jehova wakapa kuti kufwumbwa zintu nzyaakali kucita kazwidilila.” (Matl. 39:21-23) Muziindi zyamasunko zyoonse eezyo, Josefa wakalindila cakukkazyika moyo kuti Leza aalanganye makani.
11 Myaka yakatobela, Farao wakamugwisya Josefa muntolongo alimwi akubikka muzike ooyu uulicesya kuba mweendelezi wabili mu Egepita. (Matl. 41:1, 37-43) Ciindi mukaintu wakwe naakamuzyalila bana basankwa bobilo, “Josefa wakaulika mwanaakwe mutaanzi kuti Manase, nkaambo wakati, ‘Leza wandipa kuti ndilube mapenzi aangu oonse alimwi abamuŋanda yataata boonse.’ Alimwi wakaulika mwana wabili kuti Efraimu, nkaambo wakati, ‘Leza wandipa kuti ndizyale bana munyika yamapenzi.’” (Matl. 41:51, 52) Akaambo kakuti Josefa wakazumanana kusyomeka kuli Leza, wakapegwa zilongezyo izyakapa kuti bana Israyeli alimwi abana Egepita boonse bafwutuke. Kaambo nkakuti, Josefa wakazyiba kuti Jehova ngowakamupa bulumbu alimwi azilongezyo.—Matl. 45:5-9.
12. Ino mbuti Jesu mbwaakazumanana kusyomeka ciindi naakali kusunkwa?
12 Mbubwenya buyo, Jesu Kristo awalo, wakazumanana kusyomeka kuli Leza ciindi lusyomo lwakwe nolwakasunkwa munzila ziindene-indene, aboobo wakapegwa bulumbu. Ino ncinzi cakamugwasya kuti aliyumye? Ijwi lya Leza lipandulula kuti: “Akaambo kalukkomano ndwaakabikkilidwe kumbele wakaliyumya acisamu cakupenzyezya, wakaubaula kuusyigwa nsoni.” (Heb. 12:2) Cakutadooneka Jesu wakajana lukkomano akaambo kakuti wakacikonzya kulisalazya zina lya Leza. Kuyungizya waawo, wakakkomaninwa a Bausyi alimwi wakapegwa zyoolwe zitaliboteli zinji. Bbaibbele lyaamba kuti: “Ulikkede kujanza lyalulyo lyacuuno cabwami ca Leza.” Alimwi mulugwalo lumbi tubala kuti: “Leza wakamusumpula akumupa cuuno caatala azina liinda mazina oonse.”—Flp. 2:9.
JEHOVA TALUBI NZYOTUCITA
13, 14. Ino Jehova ulimvwa buti kujatikizya zintu nzyotumucitila?
13 Tulakonzya kuba masimpe kuti Jehova ulakkomana ciindi notusola kumubelekela. Ulakumvwisya kulibilika naa kulitenga nkotukonzya kuba aankuko. Ulatumvwida lubomba kuti naa twatyompwa akaambo kapenzi lyamali naa kuciswa-ciswa alimwi akuti mbotulimvwa kwapa kuti tucileke kubeleka kabotu milimo iisetekene. Aboobo tulakonzya kusyoma kuti Jehova ulalumba zintu zyoonse nzyobacita babelesi bakwe kutegwa bazumanane kusyomeka kulinguwe.—Amubale Bahebrayo 6:10, 11.
14 Mutalubi kuti, tulakonzya kumusikila ‘Sikuswiilila mipailo’ katusinizyide kuti uyootulanganya. (Int. 65:2) “Taateesu siluzyalo, Leza siluumbulizyo loonse” uyootupa lugwasyo lwakumuuya ndotuyandika . . . ambweni uyoocita oobo kwiinda mubakombima. (2Kor. 1:3) Jehova ulakkomana ciindi notutondezya lubomba kubantu bambi. “Ooyo uufwida luzyalo muntu uupengede ukweletesya Jehova, eelyo walo uyoomupa bulumbu akaambo kazintu eezyo nzyacita.” (Tus. 19:17; Mt. 6:3, 4) Aboobo, ikuti naa twabagwasya aabo ibali mumapenzi, Jehova ubona cintu cibotu ncotwacita kuti twamukweletesya buya. Alimwi usyomezya kutupa bulumbu akaambo kacintu cibotu ncotwacita.
BULUMBU MBOTUKONZYA KUJANA LINO ALIMWI AKUMBELE
15. Ino mbulumbu nzi mbomulangila? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)
15 Banakristo bananikidwe amuuya balayumizyigwa abulangizi bwakutambula ‘musini wabululami, ooyo Mwami, mubetesi uululeme, ngwayoobapa . . . kabuli bulumbu mubuzuba oobo.’ (2Tim. 4:7, 8) Nokuba boobo, ikuti naa mujisi bulangizi bwiindene aboobu takuli kuti Leza wamunyengelela. Bunji bwa “mbelele zimbi” zya Jesu caluyandisisyo balangila bulumbu bwakumbele bwakuyoopona kukabe kutamani muparadaiso anyika. Mwalo oomo ‘mobayoobotelwa kapati muluumuno lunji.’—Joh. 10:16; Int. 37:11.
16. Ino nduumbulizyo nzi ndotujana mulugwalo lwa 1 Johane 3:19, 20?
16 Zimwi ziindi, inga twalimvwa kuti tatubeleki kapati, naa kuyeeya kuti Jehova takukkomanini kusolekesya kwesu. Mane buya inga twadooneka ikuti naa tuleelela kutambula bulumbu buli boonse. Nokuba boobo, tutalubi kuti “Leza mupati kwiinda myoyo yesu alimwi ulizyi zintu zyoonse.” (Amubale 1 Johane 3:19, 20.) Ulaulongezya mulimo uusetekene uuli woonse uucitwa kuzwa aansi aamoyo uukulwaizyigwa alusyomo alimwi aluyando, nokuba kuti inga kaulibonya kuti tauyandiki kuli yooyo waucita.—Mk. 12:41-44.
17. Ino mbulumbu nzi mbotujisi lino?
17 Nomuba mumazuba aano mabi aamamanino abweende bwazintu zibi zya Saatani, Jehova ulabalongezya bantu bakwe. Uba masimpe kuti bakombi bakasimpe balazwidilila muparadaiso yakumuuya yalo iijisi zintu zyakumuuya zinji kapati. (Is. 54:13) Mbubwenya mbwaakasyomezya Jesu, Jehova ulatupa bulumbu lino kwiinda mukutuzumizya kuti tube cibeela camukwasyi wabakwesu abacizyi wakumuuya, walo uukamantene nyika yoonse. (Mk. 10:29, 30) Kuyungizya waawo, aabo bamuyandaula Leza cabusungu balapegwa bulumbu bubotu kapati bwaluumuno lwamumizeezo, kukkutila alimwi alukkomano.—Flp. 4:4-7.
18, 19. Ino babelesi ba Jehova balimvwa buti kujatikizya bulumbu mbobatambula?
18 Babelesi ba Jehova nyika yoonse balakonzya kuba masimpe kuti Leza ulabapa bulumbu butaliboteli lino. Mucikozyanyo ba Bianca baku Germany bakaamba kuti: “Ndilamulumba kapati Jehova akaambo kakundigwasya kujatikizya kulibilika kwangu. Zintu munyika zilinyongene. Pele nondibelekela Jehova, ndilimvwa kukwabililwa. Kufwumbwa ndaliimya zintu zimwi kutegwa ndimubelekele, ulandilongezya kwiinda mukundipa ziinda aali zyeezyo.”
19 Ba Paula baku Canada ibajisi myaka iili 70 ibaalilwa kweenda akaambo kakuciswa bulwazi butegwa spina bifida, bakaamba kuti: “Kwaalilwa kweenda tacaambi kuti tandikonzyi kubeleka mawoola manji mubukambausi, ndibelesya nzila zimbi mbuli kukambauka afooni alimwi abukambausi bwamukwiizya. Kutegwa kandikulwaizyigwa, ndijisi kabbuku imuli magwalo alimwi azibalo zyamumabbuku eesu nzyondikonzya kubala ciindi aciindi. Kabbuku aaka ndikaita kuti ‘Kabbuku Kangu Kabuumi.’ Kutyompwa kuyoomana ino-ino ikuti naa twabikkila maano kuzisyomezyo zya Jehova. Jehova unootugwasya lyoonse, kufwumbwa naa tuli mubukkale buli buti.” Bukkale bwanu inga kabwiindene abwaba Bianca naa ba Paula. Nokuba boobo, inga mwayeeya Jehova mbwaamupa bulumbu alimwi abantu bamwi buyo. Eelo kaka ncibotu kuyeeya Jehova mbwamupa bulumbu lino, alimwi ambwayoomupa bulumbu kumbele!
20. Ncinzi ncotukonzya kulangila ikuti twazumanana kubelekela Jehova camoyo woonse?
20 Mutalubi kuti mipailo yanu njomupaila camoyo woonse alimwi akubandika a Leza cakulikwaya ‘kuyoomuletela bulumbu bupati.’ Mulakonzya kuba masimpe kuti “mwamanizya kucita kuyanda kwa Leza, [muyootambula] zintu eezyo izyakasyomezyegwa.” (Heb. 10:35, 36) Aboobo lino atuzumanane kuyumya lusyomo lwesu alimwi akumubelekela Jehova camoyo woonse. Tulakonzya kucita oobo, nkaambo tulizyi kuti tuyootambula bulumbu kuzwa kuli Jehova.—Amubale Bakolose 3:23, 24.