LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w23 November map. 26-30
  • Ndilimvwa Kukwabililwa Akaambo Kakusyoma Jehova

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Ndilimvwa Kukwabililwa Akaambo Kakusyoma Jehova
  • Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2023
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • MBONDAKAMUZYIBA JEHOVA AKUTALIKA KUMUSYOMA
  • KUSYOMA JEHOVA MUBUSENA MWAKALI NKONDO
  • KUKAZYIGWA MU NIGER
  • “TATUZYI KABOTU MBOWEENDA MULIMO WA BWAMI MU GUINEA”
  • KUSYOMA JEHOVA KATULI BANABUKWETENE
  • JEHOVA NGUUKWABILILA NCOBENI
  • Mbomunga Mwayungizya Mulimo Wanu
    Bakamantene Mukucita Kuyanda kwa Jehova
  • Lukono lwa Bunakristo Lubotu kapati Lwakapa Kuti Ndizwidilile
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2019
  • Ndalibonena Kusyomeka Kwabantu ba Jehova
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2023
Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2023
w23 November map. 26-30
Israel Itajobi.

MAKANI AAKULUULA

Ndilimvwa Kukwabililwa Akaambo Kakusyoma Jehova

AKALUULWA ABA ISRAEL ITAJOBI

CIINDI bantu nobakali kundibuzya kujatikizya buumi bwangu, kanji-kanji ndakali kubaingula kuti: “Ndili mbuli cibbeeke mumaanza aa Jehova!” Ncondakali kupandulula ncakuti mbubonya mbuli cibbeeke cangu ncondikonzya kutola kufwumbwa nkondiyanda, ndakali kuyanda kuti Jehova ambunga yakwe kabacita mbubonya oobo akulindime, nkokuti ikundaambila nkondeelede kuunka alimwi aciindi nondeelede kucita boobo. Eeci cakandipa kuzumina milimo iyakali kuyandika kulyaaba ncobeni alimwi iyakali kundibikka muntenda zimwi ziindi. Pele ndakaiya kuti kusyoma Jehova nkokwakali kukonzya kundipa kulimvwa kukwabililwa ncobeni.

MBONDAKAMUZYIBA JEHOVA AKUTALIKA KUMUSYOMA

Ndakazyalwa mu 1948 mumunzi musyoonto uuli kumusanza lwaambo ku Nigeria. Aciindi eeco, basyoonto babataata ba Moustapha, amupati wangu musankwa Wahabi, bakabbapatizyigwa kuba Bakamboni ba Jehova. Mpoonya nondakajisi myaka iili 9, bataata bakafwa. Cakandicisa kapati. Pele mupati wangu Wahabi wakandaambila kuti tuyoobabona alimwi abataata baakubusyigwa. Kaambo aaka kakanduumbulizya kapati alimwi kakandipa kutalika kwiiya Bbaibbele. Mpoonya mu 1963, ndakabbapatizyigwa. Kumane tiilyakalampa, abalo banabokwesu basankwa botatwe bakabbapatizyigwa.

Mu 1965, ndakatalika kukkala aamupati wangu musankwa Wilson mu Lagos alimwi ndakali kukkomana kuyanzana abapainiya baciindi coonse mumbungano ya Igbobi. Lukkomano ndobakajisi abusungu bwabo, zyakandikulwaizya kapati cakuti mu January 1968 andime ndakatalika bupainiya.

Mukwesu Albert Olugbebi, iwakali kubelekela ku Beteli, wakabamba bubambe bwakuba amuswaangano waalubazu andiswe notwakali bakubusi kujatikizya kuyandika kwabapainiya baalubazu ku Nigeria nkoili kunyika. Ndicaayeeyede majwi aakulwaizya aamukwesu Olugbebi aakuti: “Mucili baniini, aboobo mulakonzya kubelesya ciindi canu anguzu zyanu kubelekela Jehova. Kuli mulimo mupati ngomukonzya kucita kubusena oobu!” Ndakali kuyanda kuba mbuli musinsimi Isaya akuunka kufwumbwa Jehova nkwaakali kuyanda kuti nduunke. Aboobo ndakalembela kutegwa nditalike kubeleka mbuli mupainiya waalubazu.—Is. 6:8.

Mu May 1968, ndakasalwa kuba mupainiya waalubazu mudolopo lya Kano, lili ku Nigeria nkoili kunyika. Eeci cakali ciindi cankondo yakali kwiitwa kuti Biafran iyakatalika mu 1967 kusikila mu 1970. Nkondo eeyi yakaleta mapenzi aataambiki alimwi alufwu mu Nigeria nkoili kunyika, kumane yakatalika akumasena aakali kujwe. Mukwesu umwi wakasola kundaambila kuti nditaunki kubusena ooku nkaambo tanaakali kuyanda kuti ndikabe muntenda. Pele ndakamwaambila kuti: “Ndalumba kapati akaambo kakundibikkila maano. Pele kuti naa Jehova uyanda kuti ndimubelekele mumulimo ooyu, ndili masimpe kuti unooli aandime.”

Maapu iitondezya West Africa, imasena amwi nkobakabelekela ba Israel Itajobi: Conakry, Guinea; Sierra Leone; Niamey, Niger; Kano, Orisunbare, alimwi a Lagos, ku Nigeria.

KUSYOMA JEHOVA MUBUSENA MWAKALI NKONDO

Cakali kuusisya kapati kubona cakacitika akaambo kankondo iyakali mudolopo lya Kano. Dolopo eeli lyakalinyonyookede kapati akaambo kankondo. Zimwi ziindi notwakali mubukambausi, twakali kujana mitunta yabantu ibakajaigwa lyankondo. Nokuba kuti kwakali mbungano zili mbozibede mudolopo eeli, bakwesu banji bakatija. Kwakasyeede buyo basikumwaya bali 15, alimwi bakaliyoowede kapati akutyompwa. Pele bakwesu abacizyi aaba bakakkomana kapati ciindi notwakasika tobapainiya baalubazu notuli 6. Twakabakulwaizya alimwi bakalimvwa kabotu. Twakabagwasya kubukulusya bubambe bwakucita miswaangano, kuunka mumulimo wamumuunda, kutuma malipooti amumuunda alimwi akutalika kooda mabbuku kumutabi.

Twakatalika kwiiya mwaambo waci Hausa. Aboobo bantu banji bamudolopo eeli bakatalika kutuswiilila ciindi notwakatalika kukambauka mulumbe wa Bwami mumwaambo wabo. Nokuba boobo, bantu ibakali kuzulilwa mucikombelo icakadumide kapati mudolopo eeli kunyina nobakaukkomanina mulimo wesu wakukambauka, aboobo twakeelede kucenjela kapati. Aciindi cimwi, mebo angotwakali kubeleka limwi, wakatutandaanya mwaalumi umwi iwakajisi naifi. Mucoolwe, twakacikonzya kumusiya aboobo wakaalilwa kutweenzya. Nokuba kuti kwakali ntenda zili boobu, Jehova wakatupa “kukkala cakuliiba,” alimwi mweelwe wabasikumwaya wakazumanana kukomena. (Int. 4:8) Mazuba aano, kuli basikumwaya bainda ku 500 mumbungano zili 11 mudolopo lya Kano.

KUKAZYIGWA MU NIGER

Kandili mupainiya waalubazu mu Niamey, ku Niger

Nokwainda buyo myezi misyoonto katubelekela mudolopo lya Kano, mu August 1968 mebo antoomwe abapainiya baalubazu bambi bobilo, twakatumwa kuyoobelekela ku Niamey, idolopo mpati mu Republic of Niger. Tiilyakalampa, twakazyiba kuti dolopo eeli lyaku West Africa, lyakali akati kamasena aapya kapati munyika. Aboobo twakeelede kwiiya mbotukonzya kukambauka mubusena bupya kapati alimwi akwiiya mwaambo waci French iwakali kubelesyegwa. Nokuba kuti eeci tiicakali cuubauba, twakasyoma Jehova akutalika kukambauka antoomwe abasikumwaya basyoonto ibakaliko. Muciindi buyo cisyoonto, bunji bwabantu ibakkala mu Niamey ibakacizyi kubala bakapegwa bbuku ilyakali kubelesyegwa kwiiya Bbaibbele lyakuti The Truth That Leads to Eternal Life. Bantu bakatalika kutuyandaula buya kutegwa babweze bbuku eeli.

Kalitanalampa, twakazyiba kuti mfwulumende tiiyakali kubayanda Bakamboni ba Jehova. Mucikozyanyo, mu July 1969, twakaswaangana muswaangano wabbazu wakusaanguna mudolopo eeli. Kwakajanika bantu babalilwa ku 20. Twakaliyandide kubona kubbapatizyigwa kwabasikumwaya bapya bobilo. Pele buzuba bwakusaanguna bwamuswaangano, kwakasika bakapokola ibakayiimika pulogilamu. Bakatubweza tobapainiya baalubazu amulangizi wabbazu akututola kupolisi. Nobakamana kutubuzya-buzya, bakatwaambila kuti tukapiluke alimwi buzuba bwakali kutobela. Notwakabona kuti tulalangilwa kunjila mumapenzi, twakabikka bubambe bwakuti makani aalubbapatizyo akapedwe muŋanda, mpoonya akuyoobabbapatizya basikubbila kumulonga icakusisikizya.

Nokwakainda buyo nsondo zisyoonto, mfwulumende yakanditanda mebo abapainiya baalubazu bambi bali 5. Yakatupa buyo mawoola aali 48 kuti tuzwe mucisi alimwi twakeelede kulizyibila bweende. Twakazwa, akuunka kuofesi yamutabi ku Nigeria kwalo nkotwakapegwa milimo mipya.

Mebo ndakatumwa kuyoobelekela kumunzi umwi waku Nigeria uutegwa Orisunbare, kwalo nkondakakkomana kukambauka akusololela ziiyo zya Bbaibbele antoomwe akabunga kasyoonto kabasikumwaya ibakali kukkala nkuko. Pele nokwakainda myezi iili 6, ofesi yamutabi yakandilomba kuti ndipiluke ku Niger. Kumatalikilo, ndakagambwa akuyoowa kapati, pele ndakaliyandide kuyoobonana abakwesu alimwi.

Ndakapiluka ku Niamey. Nokwakainda buyo buzuba bomwe, mwaalumi umwi simakwebo muna Nigeria wakandizyiba kuti ndili Kamboni aboobo wakatalika kubuzya mibuzyo iijatikizya Bbaibbele. Twakatalika kwiiya antoomwe, kumane wakaleka kufweba akuciindizya kunywa bukoko mpoonya wakabbapatizyigwa. Kuzwa waawo, ndakalikkomene kukambauka antoomwe abakwesu abacizyi mumasena aayindene-indene aamu Niger akubona bantu mbobakali kukazumina kasimpe. Nondakasika, kwakali buyo Bakamboni bali 31; nondakazwa bakali 69.

“TATUZYI KABOTU MBOWEENDA MULIMO WA BWAMI MU GUINEA”

Mu December 1977, ndakapiluka ku Nigeria kuyakwiiya. Kumamanino aalwiiyo oolu ilwakatola nsondo zyotatwe, mukwesu Malcolm Vigo, sicuuno wa Kkomiti Yamutabi wakandipa kubala lugwalo lwakazwa kumutabi waku Sierra Leone. Bakwesu bakali kuyandaula mukwesu painiya uutakwete iwakali kukonzya kwaambaula Cikuwa aci French kutegwa akabe mulangizi wabbazu mu Guinea. Mukwesu Vigo wakandaambila kuti ndakali kuyiisyigwa kuti ndikabeleke mulimo ooyu. Cakusalazya wakapandulula kuti ooyu tiiwakali mulimo muuba-uba. Wakandaambila kuti: “Uyeeyesye kotanazumina.” Mpoonya aawo ndakaingula kuti: “Mbwaanga ngu Jehova wandituma ndilaunka.”

Ndakaunka ku Sierra Leone akubonana abakwesu kuofesi yamutabi. Mukwesu umwi wamu Kkomiti Yamutabi wakandaambila kuti: “Tatuzyi kabotu mboweenda mulimo wa Bwami mu Guinea.” Nokuba kuti mutabi waku Sierra Leone ngowakali kulanganya mulimo wakukambauka mu Guinea, tiicakali kukonzyeka kubandika abasikumwaya akaambo kamanyongwe aatwaambo twacisi aakali mu Guinea. Nokuba kuti ofesi yamutabi yakasola kwaziindi zili mbozibede kuti itume mukwesu kuyooswaya bakwesu ku Guinea, yakaalilwa. Aboobo, ndakalombwa kuti nduunke ku Conakry, idolopo mpati lya Guinea, kutegwa ndikasole kulomba mfwulumende kuti indizumizye kukkala.

“Mbwaanga ngu Jehova wandituma ndilaunka.”

Nondakasika mu Conakry, ndakaunka ku Embassy ya Nigeria kuyoobonana a ambassador. Ndakamwaambila kuti ndakali kuyanda kutalika kukambauka mu Guinea. Wakandaambila kuti nditasoli kukkala nkaambo ndakali kukonzya kwaangwa naa kucitikilwa cintu cimwi cibyaabi. Wakaamba kuti: “Piluka ku Nigeria ukakambaukile nkuko.” Ndakamwiingula kuti: “Mebo ndiyanda kukkala.” Aboobo wakalemba lugwalo kuli Guinean Minister of the Interior kulomba kuti andigwasye, mpoonya minisita ooyu wakandigwasya.

Nokwakainda buyo ciindi cisyoonto, ndakapiluka kuofesi yamutabi ku Sierra Leone kuti ndikabazyibye bakwesu kujatikizya ncaakasala minisita. Bakwesu bakakkomana citaambiki nobakamvwa Jehova mbwaakandilongezya mulweendo lwangu. Imfwulumende yakandizumizya kukkala mu Guinea.

Ba Israel calukkomano banyamude zintu zyabo.

Mumulimo wabbazu ku Sierra Leone

Kuzwa mu 1978 kusikila mu 1989, ndakabeleka kandili mulangizi wabbazu mu Guinea, Sierra Leone alimwi akugwasyilizya mu Liberia. Kumatalikilo, ndakali kuciswa-ciswa. Zimwi ziindi ndakali kuciswa kandili kumasena aakulamfwu kapati. Pele bakwesu bakali kucita kufwumbwa ncobakonzya kutegwa banditole kucibbadela.

Aciindi cimwi, ndakaciswa kapati akaambo kabulwazi bwantuntumaanzi alimwi amaweemu. Nondakapona, ndakazikuzyiba kuti bakwesu bakali kuyeeya kuti ndilafwa aboobo bakali kubandika kujatikizya nkobakali kuyoondizikkila. Nokuba kuti ndakali kuciswa calufwu, kunyina nondakayeeya zyakuleka mulimo wangu. Alimwi ndakalisinizyide kuti Leza alikke nguukonzya kundikwabilila ncobeni, nkaambo nokuba kuti ndafwa ulakonzya kundibusya.

KUSYOMA JEHOVA KATULI BANABUKWETENE

Ba Israel aba Dorcas mubuzuba bwamucado wabo.

Buzuba bwamucado wesu 1988

Mu 1988, ndakazyibana aba Dorcas mucizyi mupainiya uulicesya alimwi uumuyanda kapati Jehova. Twakakwatana mpoonya bakandisangana mumulimo wangu wamubbazu. Ba Dorcas bakandigwasyilizya kapati mumulimo ooyu alimwi bakalilyaabide kuliimya zintu zimwi akaambo ka Jehova. Mucikozyanyo, twakali kweenda makkilomita aali 25 antoomwe kuunka kumbungano imbi katunyamwide azibbeeke. Mpoonya notwakali kuunka kumbungano izyakali kule kapati, twakali kubelesya kufwumbwa ceendelo icajanika akwiinda mumigwagwa mibyaabi kapati.

Bakaintu bangu mbaasicamba kapati. Mucikozyanyo, zimwi ziindi twakali kuzabuka milonga iyakazwide baciwena. Cimwi ciindi twakeenda kwamazuba aali 5, akuzabuka mulonga kwiinda mukubelesya kabwato kasyoonto akaambo kakuti bbiliji yazisamu iyakali kubelesyegwa yakanyonyooka. Mpoonya ciindi bakaintu bangu nobakali kuyanda kuseluka, bakawida mumulonga. Toonse tobilo tiitwakacizyi kudwaya naa kusaya alimwi mwakali ntale mumulonga ooyu. Mucoolwe, bamaalumi bamwi bakanjila mumulonga akubagwisya bakaintu bangu. Twakayoowa kapati cakuti zimwi ziindi twakali kutilimuka masiku akaambo kaceeci cakacitika, pele twakazumanana amulimo wesu.

Jahgift alimwi a Eric kabacili bana, baliimvwi kumbele aa Ŋanda ya Bwami.

Bana besu bobilo Jahgift a Eric, masimpe zipego kuzwa kuli Jehova

Kumatalikilo aamwaka wa 1992, twakagambwa kapati notwakazyiba kuti bakaintu bangu balaada. Sena aaya ngaakaba mamanino aamulimo wesu waciindi coonse? Twakayeeya kuti, “Jehova ngowakatupa cipego eeci!” Aboobo twakasala kuti mwaneesu tumuulike zina lyakuti Jahgift, ilyaamba kuti cipego kuzwa kuli Jehova. Nokwakainda myaka yone kuzwa naakazyalwa Jahgift, twakaba amwana umbi musankwa wazina lya Eric. Bana besu boonse bobilo, masimpe nzipego kuzwa kuli Jehova. Jahgift wakabeleka kwaciindi cili mbocibede kumaofesi aabasanduluzi mu Conakry, mpoonya Eric mukutausi.

Ba Israel aba Dorcas abana babo, Eric a Jahgift, baliimvwi kumbele aa Ŋanda ya Bwami.

Nokuba kuti mukuya kwaciindi bakaintu bangu bakaleka bupainiya bwaalubazu, bakazumanana abupainiya bwaciindi coonse kumwi kabalanganya bana besu. Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, ndakazumanana kandili mupainiya waalubazu. Mpoonya nobakakomena bana besu, bakaintu bangu abalo bakatalika alimwi bupainiya bwaalubazu. Lino toonse tobilo tuli bamisyinali mu Conakry.

JEHOVA NGUUKWABILILA NCOBENI

Lyoonse ndali kuunka kufwumbwa Jehova nkwaakali kuyanda kuti nduunke. Alimwi mebo abakaintu bangu twalibonena mbwaali kutukwabilila akutulongezya. Aboobo, kwiinda mukusyoma Jehova muciindi cazintu zyakumubili, twakwabililwa kumapenzi manji alimwi akulibilika. Twayeeya zintu zyakatucitikila, mebo abakaintu bangu twaiya kuti lukwabililo lwini-lwini luzwa kuli “Leza walufwutuko lwesu,” Jehova. (1Mak. 16:35) Alimwi ndili masimpe kuti buumi bwabaabo boonse bamusyoma ‘uyoobukwabilila mbubonya mbuli muntu mbwavwunga zintu ziyandisi mucibbeeke.’—1Sam. 25:29.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi