LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w24 August map. 8-13
  • Jehova Uyanda Kuti Bantu Boonse Beempwe

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Jehova Uyanda Kuti Bantu Boonse Beempwe
  • Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • JEHOVA NCAAKAYIISYA BANA ISRAYELI KUJATIKIZYA KWEEMPWA
  • JEHOVA MBWAAKABAGWASYA BASIZIBI KUTEGWA BEEMPWE
  • JESU NCAAKAYIISYA BASIKUMUTOBELA KUJATIKIZYA KWEEMPWA
  • Ncaakacita Jehova Kutegwa Anunune Bantu
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
  • Baalu Mbobatondezya Luyando Aluse Kuli Basizibi
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
  • Amusyome Kuti Jehova Wakamulekelela
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Baalu Mbobakonzya Kubagwasya Aabo Ibagusyidwe Mumbungano
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
w24 August map. 8-13

CIBALO CAKWIIYA 32

LWIIMBO 44 Mupailo Wamuntu Uupengede

Jehova Uyanda Kuti Bantu Boonse Beempwe

“Jehova . . . tayandi kuti muntu uuli woonse anyonyoonwe, pele uyanda kuti boonse bakonzye kweempwa.”—2PET. 3:9.

ZILAAYIIGWE

Tulabona kweempwa ncokubikkilizya, kaambo ncokuyandika alimwi a Jehova mbwabagwasya bantu bamisyobo yoonse kutegwa beempwe.

1. Ino muntu iweempwa ucita nzi?

CIINDI notwacita cintu cimwi citaluzi, cilayandika kapati kweempwa. Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, muntu weempwa ulabikkila maano kujatikizya bukkale bwakwe, ulabuleka bukkale oobo alimwi ulasolekesya kutabwiinduluka.—Amubone Bupanduluzi Bwamabala Aamu Bbaibbele, “Kweempwa.”

2. Nkaambo nzi toonse ncotweelede kwiiya kujatikizya kweempwa? (Nehemiya 8:9-11)

2 Bantu boonse beelede kwiiya kujatikizya kweempwa. Nkaambo nzi? Akaambo kakuti toonse tulabisya buzuba abuzuba. Mbotuli bana ba Adamu a Eva, toonse twakakona cibi alufwu. (Rom. 3:23; 5:12) Aboobo toonse buyo tuli basizibi. Nobaba bamaalumi ibakajisi lusyomo luyumu, mbuli mwaapostolo Paulo, abalo cakali kubayumina kucita zintu zili kabotu. (Rom. 7:21-24) Pele sena eeci caamba kuti tweelede kuba bantu bauside lyoonse akaambo kazibi zyesu? Peepe, kayi Jehova ngusiluse alimwi uyanda kuti katukkomene. Amubone icakabacitikila ba Juda mumazuba aa Nehemiya. (Amubale Nehemiya 8:9-11.) Jehova tanaakali kuyanda kuti kabauside kapati akaambo kazibi nzyobakacita kaindi. Pele wakali kuyanda kuti kabakkomene ciindi nobakali kumukomba. Ulizyi kuti kweempwa kusololela kulukkomano, nkakaambo kaako ncatuyiisya kujatikizya nkuko. Ikuti tweempwa zibi zyesu, tulakonzya kuba masimpe kuti Taateesu siluse, ulakonzya kutulekelela.

3. Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci?

3 Lino amuleke twiiye zinji kujatikizya kweempwa. Mucibalo eeci, tulalanga-langa mbazu zyotatwe. Yakusaanguna, tulabona Jehova ncaakayiisya bana Israyeli kujatikizya kweempwa. Yabili, tulabikkila maano kubona Jehova mbwaakabagwasya basizibi kutegwa beempwe. Mpoonya yamamanino, tulabona Jesu ncaakayiisya basikumutobela kujatikizya kweempwa.

JEHOVA NCAAKAYIISYA BANA ISRAYELI KUJATIKIZYA KWEEMPWA

4. Ncinzi Jehova ncaakayiisya bana Israyeli kujatikizya kweempwa?

4 Ciindi Jehova naakapa bana Israyeli milawo, bakamusyomezya kuti bakali kuyakwiitobela. Awalo Jehova wakabasyomezya kuti, ikuti naa baitobela milawo eeyo, wakali kuyoobakwabilila alimwi akubalongezya. Kujatikizya milawo eeyo, wakabaambila kuti: “Lino mulawo ooyu ngondimulailila sunu tauli muyumu kutobela, alimwi tauli kule.” (Dt. 30:11, 16) Pele kuti naa tiibaitobela milawo yakwe naa kusala kukomba baleza bambi, tanaakali kuyoobakwabilila alimwi bakali kuyoopenga. Pele eeci tiicakali kwaamba kuti Jehova wakali kuyoobalekelezya cakumaninina. Bakali kukonzya ‘kupiluka kuli Jehova Leza wabo akuswiilila jwi lyakwe.’ (Dt. 30:1-3, 17-20) Munzila imwi, bakali kukonzya kweempwa. Alimwi ikuti bacita oobo, Jehova wakali kukonzya kuba acilongwe ambabo akutalika kubalongezya alimwi.

5. Mbuti Jehova mbwaakatondezya kukkazika moyo ciindi bantu bakwe nobakamuzangila? (2 Bami 17:13, 14)

5 Bantu ba Jehova ibakasalidwe, cakwiinduluka-induluka bakali kumuzangila. Bakatalika kukomba mituni alimwi akucita zintu zibyaabi kapati. Akaambo kaceeci, bakapenga. Pele Jehova wakazumanana kubagwasya bantu bakwe kutegwa batalike kumubelekela alimwi. Mucikozyanyo, cakwiinduluka-induluka wakabatumina basinsimi kutegwa babagwasye kuti beempwe alimwi akupiluka kulinguwe.—Amubale 2 Bami 17:13, 14.

6. Ino Jehova wakababelesya buti basinsimi kuyiisya bantu bakwe kaambo ncobakeelede kweempwa? (Amubone acifwanikiso.)

6 Kanji-kanji, Jehova wakali kubelesya basinsimi kucenjezya bantu bakwe alimwi akubalulamika. Mucikozyanyo, Leza wakaambila Jeremiya kwaambila bana Israyeli kuti: “Akaka kopiluka, yebo Israyeli omuzangi . . . Tandikoomulanga cabukali pe, nkaambo mebo ndilasyomeka . . . Tandikoozumanana kunyema mane kukabe kutamani. Lino kouzumina buyo mulandu wako, nkaambo wazangila Jehova.” (Jer. 3:12, 13) Kwiinda mukubelesya Joeli, wakaamba kuti: “Amujokele kulindime amyoyo yanu yoonse.” (Joel. 2:12, 13) Mpoonya wakaambila Isaya kwaamba kuti: “Amulisalazye; amugusye micito yanu mibi kumbele lyangu; amuleke kucita zibi.” (Is. 1:16-19) Kumane kwiinda mukubelesya Ezekieli, Jehova wakabuzya kuti: “Sena mebo ndilalukkomanina naaceya lufwu lwamuntu mubi?’ . . . Sena ncendiyanda tacili cakuti aleke nzila zyakwe akuzumanana kupona? Mebo tandilukkomanini naaceya lufwu lwamuntu uuli woonse, . . . aboobo amupiluke, muzumanane kupona.” (Ezk. 18:23, 32) Jehova ulakkomana kapati ciindi nabona bantu kabeempwa nkaambo uyanda kuti bakapone mane kukabe kutamani. Pele Jehova takkali buyo akulindila kuti bantu bacince nkokuya atalike kubagwasya. Amuleke tubone zikozyanyo zimwi.

Zifwanikiso: Basinsimi mbaakatuma Jehova kuti bakagwasye bantu bakwe ibakazanga. 1. Joeli: cakuma 820 B.C.E. 2. Hosea: nowakainda mwaka wa 745 B.C.E. 3. Isaya: nowakainda mwaka wa 732 B.C.E. 4. Ezekieli: cakuma 591 B.C.E. 5. Jeremiya: 580 B.C.E.

Kanji-kanji Jehova wakali kubelesya basinsimi kukulwaizya bantu bakwe bazangi kuti beempwe (Amubone muncali 6-7)


7. Kwiinda mukubelesya cikozyanyo camusinsimi Hosea amukaintu wakwe, ino Jehova wakabayiisya nzi bantu bakwe?

7 Amubone Jehova ncaakayiisya bantu bakwe kwiinda mukubelesya cikozyanyo ca Goma, mukaintu wamusinsimi Hosea. Mukaintu ooyu wakacita bumambe, mpoonya wakamusiya Hosea akutalika kweenda amwaalumi uumbi. Ino Jehova wakacita buti? Mbwaanga ulakonzya kubona zili mumoyo wamuntu, wakaambila Hosea kuti: “Koya alimwi, ukayande mukaintu uuyandwa amusankwa umbi alimwi uucita bumambe, mbubonya Jehova mbwayanda bana Israyeli nokuba kuti batobela baleza bambi.” (Hos. 3:1; Tus. 16:2) Amubone kuti mukaintu wa Hosea wakacili kucita cibi cipati. Pele Jehova wakaambila Hosea kuti amulekelele akumupilusya kuba mukaintu wakwe alimwi.a Kwiinda mukubelesya cikozyanyo eeci, wakali kuyanda kuyiisya bantu bakwe kutegwa bazyibe mbwaakali kulimvwa kujatikizya mbabo. Nokuba kuti bakacili kucita zintu zibyaabi kapati, Jehova wakacili kubayanda. Aboobo wakazumanana kutuma basinsimi bakwe kutegwa babagwasye kuti beempwe alimwi akucinca bukkale bwabo. Cikozyanyo eeci cituyiisya kuti Jehova ulizyi zyoonse kujatikizya muntu, alimwi akuti uyoozumanana kugwasya muntu ooyo kuti ayempwe nokuba kuti ucicita zibi zipati. (Tus. 17:3) Atubone Jehova mbwaakacita boobo.

JEHOVA MBWAAKABAGWASYA BASIZIBI KUTEGWA BEEMPWE

8. Ncinzi Jehova ncaakacita kutegwa agwasye Kaini kweempwa? (Matalikilo 4:3-7) (Amubone acifwanikiso.)

8 Kaini wakali mwana mutaanzi wa Adamu a Eva. Awalo wakakona cibi kuzwa kubazyali bakwe. Kuyungizya waawo, Bbaibbele lyaamba kuti: “Milimo yakwe yakali mibi.” (1Joh. 3:12) Ambweni eeci ncecakapa kuti Jehova ‘atamukkomanini Kaini acituuzyo cakwe.’ Muciindi cakucinca bukkale bwakwe, “Kaini wakanyema kapati alimwi wakatyompwa.” Ino Jehova wakacita buti? Wakabandika a Kaini. (Amubale Matalikilo 4:​3-7.) Amubone kuti Jehova wakabandika a Kaini caluzyalo ikumugwasya kubona kuti, ikuti naa wacinca, wakali kuyoomukkomanina. Pele kuti naa wazumanana kunyema wakali kuyoocita cibi cipati. Cuusisya ncakuti, Kaini wakakaka kuswiilila. Tanaakayanda kuti Jehova amugwasye kweempwa. Pele sena eeci cakapa kuti Jehova acileke kugwasya basizibi bambi kuti beempwe? Peepe.

Kaini ujisi nkoli kaunka kuyoojaya Abelo. Waceba kuswiilila jwi lya Jehova kuzwa kujulu.

Caluyando, Jehova wakabandika a Kaini, kumugwasya kuti ayempwe akumwaambila kuti wakali kuyoolongezyegwa ikuti naa wacita oobo (Amubone muncali 8)


9. Mbuti Jehova mbwaakagwasya Davida kuti ayempwe?

9 Jehova wakali kumuyanda kapati Mwami Davida. Mane buya wakamwaamba kuti “imwaalumi weendelana amoyo wangu.” (Mil. 13:22) Pele Davida wakacita zibi zipati mbuli bumambe alimwi abujayi. Kweelana a Mulawo wa Musa, Davida wakeelede kujayigwa. (Lev. 20:10; My. 35:31) Pele Jehova wakali kuyanda kumugwasya kuti ayempwe.b Aboobo wakatuma musinsimi Natani kuti akamuswaye, nokuba kuti Davida aciindi eeci tanaakaningatondezya citondezyo cili coonse cakweempwa. Natani wakabelesya cikozyanyo icakamusika amoyo Davida. Aboobo, wakabona kuti wakamubisizya kapati Jehova, mpoonya wakeempwa. (2Sam. 12:1-14) Kumane wakalemba ntembauzyo imwi yalo iyakatondezya kuti wakeempwa ncobeni. (Int. 51, katwe kamakani) Intembauzyo eeyi yabagwasya bantu banji ibakacita cibi akubapa kweempwa. Eelo kaka cilakkomanisya kubona Jehova mbwaakamugwasya caluyando mubelesi wakwe Davida kuti ayempwe!

10. Ino cimupa kulimvwa buti kuzyiba kuti Jehova ulatukkazikila moyo alimwi ulatulekelela?

10 Jehova ulicisulide cibi camusyobo uuli woonse. (Int. 5:4, 5) Nokuba boobo, ulizyi kuti toonse tuli basizibi alimwi akaambo kakuti ulatuyanda, ulatugwasya kutegwa tucikonzye kucilwana cibi. Lyoonse ulilibambilide kubagwasya nobaba bantu basizibi kapati kutegwa beempwe akuba acilongwe anguwe. Eelo kaka cilaumbulizya kapati kuzyiba kaambo aaka! Ciindi notuzinzibala kuyeeya kujatikizya kukkazika moyo kwa Jehova alimwi akulekelela, cilatukulwaizya kuzumanana kusyomeka kulinguwe akufwambaana kweempwa ciindi notwacita cibi. Lino amuleke tulange-lange Jesu ncaakayiisya basikwiiya bakwe kujatikizya kweempwa.

JESU NCAAKAYIISYA BASIKUMUTOBELA KUJATIKIZYA KWEEMPWA

11-12. Ncinzi Jesu ncaakayiisya baswiilizi bakwe kujatikizya mbwalibambilide kulekelela Usyi? (Amubone cifwanikiso icili aacivwumbyo.)

11 Mumwaka wa 29 C.E., Jehova wakabelesya Johane Mubbapatizi kukambaukila bantu alimwi akubakulwaizya kuti beempwe. Awalo Jesu naakatalika mulimo wakwe, wakabayiisya bantu kujatikizya mbokwakali kuyandika kapati kweempwa.—Mt. 3:1, 2; 4:17.

12 Naakali kucita mulimo wakwe waanyika, Jesu wakayiisya baswiilizi bakwe kujatikizya Bausyi mbobalibambilide kulekelela. Wakacita oobo kwiinda mukwaamba cikozyanyo camwana mutaka. Mwana ooyu wakasala kupona buumi butali kabotu. Nokuba boobo, ‘wakaliyeeya’ akupiluka kuŋanda. Ino bausyi bakacita buti? Jesu wakaamba kuti “kacili kulaale, bausyi bakamubona aboobo bakamufwida luzyalo, eelyo bakamubalikila, baakumukumbata akumumyonta. Ooyu mwana tanaakali kuyeeyela kuti bausyi inga bamulekelela. Aboobo wakali kuyanda kubalomba kuti abe buyo umwi wababelesi babo. Pele bausyi bakaliyandide kumulekelela, mane buya bakamwaamba kuti “mwanaangu ooyu” akumutambula kuba cibeela camukwasyi. Bausyi bakaamba kuti: “Wakalisweekede pele wajanwa.” (Lk. 15:11-32) Ciindi Jesu naakali kujulu, tacidoonekwi buya kuti wakalibonena ziindi zinji Bausyi kabatondezya lweetelelo alimwi akufwambaana kubalekelela aabo basizibi ibakali kweempwa. Eelo kaka cikozyanyo ca Jesu cilaumbulizya kapati alimwi citondezya mbwali siluse Taateesu, Jehova!

Mwana mutaka wamucikozyanyo ca Jesu wakotama kumbele lyabausyi, balo ibayanda kumukumbata.

Usyi wamucikozyanyo ca Jesu camwana mutaka ubalikila kuyookumbata mwanaakwe, iwapiluka kuŋanda (Amubone muncali 11-12)


13-14. Ncinzi mwaapostolo Petro ncaakaiya kujatikizya kweempwa? Ino wakabayiisya nzi bamwi kujatikizya nkuko? (Amubone acifwanikiso.)

13 Mwaapostolo Petro wakaiya ziiyo ziyandika kapati kuzwa kuli Jesu kujatikizya Jehova mbwabalekelela basizibi beempwa. Nokuba kuti Petro wakalubizya ziindi zinji, Jesu wakamulekelela. Mucikozyanyo, ciindi Petro naakamana kumukaka Mwami wakwe ziindi zyotatwe, wakalimvwa bubi kapati, lyakamuleka. (Mt. 26:34, 35, 69-75) Pele naakabusyigwa Jesu, wakalibonya kuli Petro ciindi naakali alikke kutegwa abandike anguwe. (Lk. 24:33, 34; 1Kor. 15:3-5) Jesu wakalizyi kuti Petro wakeempwa, aboobo wakali kuyanda kutondezya kuti wakamulekelela.

14 Akaambo kaceeci cakamucitikila, Petro wakali kukonzya kuyiisya bamwi kujatikizya kweempwa alimwi akulekelelwa. Mucikozyanyo, nolyakainda pobwe lya Pentekoste, Petro wakaambila nkamu yaba Juda kuti bakamujaya Mesiya. Aboobo caluyando, wakabakulwaizya kuti: “Aboobo, amweempwe akusanduka kutegwa zibi zyanu zimwaigwe, ikutegwa ziindi zyakukatalukwa zimusikile kuzwa kuli Jehova lwakwe.” (Mil. 3:14, 15, 17, 19) Petro wakayiisya kuti sizibi ulatondezya kuti weempwa kwiinda mukusanduka. Eeci caamba kuti ulacinca kuyeeya kwakwe kutaluzi, ulaleka kucita zintu zibi, mpoonya akutalika kucita zintu nzyakkomanina Leza. Mwaapostolo alimwi wakatondezya kuti Jehova wakali kuyoozimwaya zibi zyabo naa kubalekelela cakumaninina. Nokwakainda myaka minji, Petro wakaambila Banakristo kuti: “Jehova . . . umukkazikila moyo nkaambo tayandi kuti muntu uuli woonse anyonyoonwe, pele uyanda kuti boonse bakonzye kweempwa.” (2Pet. 3:9) Eelo kaka cilaumbulizya kuzyiba kuti, ikuti tweempwa zibi zyesu nokuba kuti nzipati kapati, Jehova ulakonzya kutulekelela cakumaninina!

Zifwanikiso: 1. Mwaapostolo Petro ulalila. 2. Jesu iwakabusyigwa ulabandika a Petro kabotu-kabotu.

Caluyando, Jesu wakamulekelela mwaapostolo wakwe iwakeempwa alimwi wakamukulwaizya (Amubone muncali 13-14)


15-16. (a) Mbuti mwaapostolo Paulo mbwaakaiya kujatikizya kulekelelwa? (1 Timoteyo 1:12-15) (b) Ino tuyoolanga-langa nzi mucibalo citobela?

15 Saulo waku Tarso wakacita zintu zinji zibyaabi kapati. Mucikozyanyo, wakabapenzya calunya basikutobela Kristo. Kweelede kuti bunji bwa Banakristo bakali kuyeeya kuti tanaakali kukonzya kucinca. Pele Jesu wakalizyi kuti Saulo wakali kukonzya kucinca akweempwa. Walo a Bausyi bakabona bube bubotu mbwaakajisi. Jesu wakaamba kuti: “Mwaalumi ooyu ncibelesyo ncindasala.” (Mil. 9:15) Mane buya wakabelesya maleele kugwasya Saulo kuti ayempwe. (Mil. 7:58–8:3; 9:1-9, 17-20) Saulo walo kumbele iwakazikuzyibwa kuti Paulo, kanji-kanji wakali kutondezya kulumba akaambo kakutondezyegwa luzyalo alimwi aluse munzila eeyi. (Amubale 1 Timoteyo 1:12-15.) Aboobo, Paulo wakaamba kuti: “Leza muluzyalo lwakwe uyanda kukusololela kukweempwa.”—Rom. 2:4.

16 Ciindi Paulo naakamvwa makani aajatikizya bwaamu mumbungano ya Banakristo yaku Korinto, ino wakaayendelezya buti makani aaya? Wakaayendelezya munzila iituyiisya ciiyo ciyandika kapati kujatikizya lulayo lwa Jehova lwaluyando alimwi ambociyandika kutondezya luse. Tuyakwaalanga-langa makani aaya cakulomya mucibalo citobela.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

  • Ncinzi Jehova ncaakabayiisya bana Israyeli kujatikizya kweempwa?

  • Mbuti Jehova mbwabagwasya basizibi kutegwa beempwe?

  • Ino basikutobela Jesu bakaiya nzi kujatikizya kweempwa?

LWIIMBO 33 Kowaala Mukuli Wako Uuminya Mumaanza aa Jehova

a Bukkale oobu bwakalilibedelede. Mazuba aano, Jehova tasinikizyi kuti ooyo uunyina mulandu azumanane kukkala kabakwetene ayooyo wacita bumambe. Caluyando Jehova wakalailila Mwanaakwe kupandulula kuti mulumi naa mukaintu ulakonzya kusala kulekana ayooyo ngobakwetene limwi ikuti wacita bumambe.—Mt. 5:32; 19:9.

b Amubone cibalo cakuti “Ino Kulekelela Kwa Jehova Kwaamba Nzi Kulindinywe?” mu Ngazi Yamulindizi ya November 15, 2012, pp. 21-23, munc. 3-10.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi