LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w25 February map. 2-7
  • Tulamulumba Kapati Jehova Akaambo Kakutulekelela Zibi

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Tulamulumba Kapati Jehova Akaambo Kakutulekelela Zibi
  • Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • KUYANZANISYIGWA
  • KUMANYA MILANDU
  • CINUNUZYO
  • KUNUNUNWA AKWAAMBWA KUTI BALULAMI
  • Ino Cinunuzyo Cituyiisya Nzi?
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Mbotugwasyigwa Aluyando lwa Jehova
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Ino Mugwasyigwa Buti Akulekelela kwa Jehova?
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Ncaakacita Jehova Kutegwa Anunune Bantu
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2024
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
w25 February map. 2-7

CIBALO CAKWIIYA 6

LWIIMBO 18 Kulumba Akaambo ka Cinunuzyo

Tulamulumba Kapati Jehova Akaambo Kakutulekelela Zibi

“Leza wakaiyanda kapati nyika cakuti wakapa Mwanaakwe simuzyalwaalikke.”—JOH. 3:16.

ZILAAYIIGWE

Tuyanda kuzumanana kumulumba kapati Jehova akaambo kakutulekelela zibi. Kutegwa tucikonzye kucita oobo, tulaiya ncaakacita Jehova kutegwa zibi zyesu zilekelelwe.

1-2. Muunzila nzi bukkale bwesu mobukozyenye abwamulombwana waambidwe mumuncali 1?

AMWEEZEEZYE mulombwana iwakakomenena mumukwasyi uuvwubide kapati. Mpoonya bumwi buzuba cakutayeeyela, bazyali bakwe bafwa muntenda. Camucisa kapati naamvwa mulumbe ooyu uumanina maano. Pele kuli makani aambi aamusikila aatakkomanisyi. Wazyiba kuti bazyali bakwe bakalumana lubono loonse mane akunjila muzikwelete zinji. Aboobo muciindi cakukona lubono, wakona zikwelete zyabo. Alimwi aabo ibakakweletesya bazyali bakwe bayanda kuti azibbadele mpoonya-mpoonya. Pele zikwelete nzinji kapati cakuti inga taacikonzya kuzibbadela.

2 Munzila imwi, bukkale bwesu bulikozyenye abwamulombwana ooyu. Bazyali besu bakusaanguna ba Adamu a Eva, bakalilondokede alimwi bakali kukkala muparadaiso yeebeka. (Matl. 1:27; 2:​7-9) Bakalijisi coolwe cakupona buumi bulaampindu alimwi butamani. Nokuba boobo, zintu zyakacinca mukulaba kwaliso. Bakasweekelwa munzi wabo wa Paradaiso alimwi acoolwe ncobakajisi cakupona mane kukabe kutamani. Ncinzi bana babo ncobakakona kuzwa kulimbabo? Bbaibbele lyaamba kuti: ‘Cibi cakanjila munyika kwiinda mumuntu omwe [Adamu] alufwu kwiinda mucibi, eelyo lufwu lwakasikila bantu boonse nkaambo boonse bakabisya.’ (Rom. 5:12) Twakakona cibi kuzwa kuli Adamu, calo cipa kuti katufwa. Cibi ncotwakakona cili mbuli cikwelete cipati calo ncotutakonzyi kubbadela.—Int. 49:8.

3. Nkaambo nzi zibi zyesu ncozikozyanisyigwa ‘kuzikwelete’?

3 Jesu wakakozyanisya zibi ‘kuzikwelete.’ (Mt. 6:​12, bupanduluzi buyungizyidwe) Ciindi notwabisya, cili mbuli kuti twaba acikwelete kuli Jehova. Pele kuti naa tiitwagwasyigwa, tatukonzyi kucibbadela cikwelete eeco alimwi cilakonzya kumana lilikke buyo twafwa.—Rom. 6:​7, 23.

4. (a) Ncinzi cakali kukonzya kucitikila basizibi boonse kuti nokwanyina lugwasyo? (Intembauzyo 49:​7-9) (b) Ino bbala lyakuti “cibi” lyaamba nzi mu Bbaibbele? (Amubone kabbokesi kakuti “Cibi.”)

4 Sena inga twacikonzya kupilusya zintu eezyo zyoonse nzyobakasweekelwa ba Adamu a Eva? Swebo lwesu inga tiitwacikonzya. (Amubale Intembauzyo 49:​7-9.) Ikuti notwatakagwasyigwa, nocatakakonzyeka kuba abulangizi bwakuyooba abuumi butamani kumbele naa kubusyigwa. Bwini mbwakuti, notwali kufwa katunyina bulangizi mbubonya mbuli banyama.—Muk. 3:19; 2Pet. 2:12.

Cibi

Mu Bbaibbele, ibbala lyakuti “cibi” lilakonzya kwaamba zintu zinji:

  • cakusaanguna, lilakonzya kwaamba cibi cakusaanguna naa kubisya, ooko Adamu nkwaakabisyila Jehova Leza.—Matl. 3:​17-19; Rom. 5:​14, 17.

  • cabili, ikutalondoka nkotwakakona toonse akaambo kacibi ca Adamu.—Int. 51:5.

  • catatu, izintu zibi nzyotukonzya kucita (cakutazyiba naa acaali) akaambo kacibi ncotwakakona.—Joh. 8:34; Jak. 1:​14, 15.

5. Mbuti Taateesu siluyando mbwaakatugwasya kubbadelela zibi zyesu? (Amubone icili aacivwumbyo.)

5 Amuyeeye kujatikizya mulombwana iwaambwa kumatalikilo aacibalo eeci, ino inga walimvwa buti ikuti muntu umwi muvwubi walyaaba kumubbadelela zikwelete zyakwe zyoonse? Cakutadooneka, mulombwana ooyu inga wakambila aakasolo akucitambula cipego eeci cabwaabi. Mbubwenya buyo, Taateesu siluyando Jehova, wakatupa cipego cakubbadelela cikwelete cacibi ncotwakakona kuli Adamu. Jesu wakacaamba boobu: “Leza wakaiyanda kapati nyika cakuti wakapa Mwanaakwe simuzyalwaalikke, kutegwa muntu uuli woonse uumusyoma atanyonyoonwi, pele abe abuumi butamani.” (Joh. 3:16) Kuyungizya waawo, cipego eeci cipa kuti cikonzyeke kuba acilongwe cibotu a Jehova.

Zifwanikiso: 1. Jesu ulabandika ciindi camasiku. 2. Basikalumamba bana Roma bagwisya mubili wa Jesu acisamu cakupenzyezya.

Jesu wakakambauka makani mabotu kujatikizya kulekelela kwa Jehova ikuyeeme acipaizyo cacinunuzyo. (Joh. 3:16) Kumane wakalisungula kwaaba buumi bwakwe kutegwa ape cinunuzyo eeco (Amubone muncali 5)


6. Mabala nzi aamu Bbaibbele ngotuyanda kubandika mucibalo eeci? Nkaambo nzi?

6 Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tugwasyigwe acipego eeci citaliboteli calo icipa kuti zibi zyesu zilekelelwe? Bwiinguzi kumubuzyo ooyu bulajanika notulanga-langa Bbaibbele mbolibelesya mabala mbuli aakuti kuyanzanisyigwa, kumanya milandu, kumanya zibi, cinunuzyo, kunununwa alimwi akwaambwa kuti balulami. Mucibalo eeci, tulabandika ncaamba mabala aaya. Kuzinzibala kuyeeya bupanduluzi bwamabala aaya, kunootugwasya kumulumba kapati Jehova akaambo kazintu nzyaakacita kutegwa tulekelelwe zibi.

KUYANZANISYIGWA

7. (a) Ncinzi acimbi ba Adamu a Eva ncobakasweekelwa? (b) Mbwaanga tuli bana ba Adamu a Eva, ncinzi ncotuyandika kapati? (Baroma 5:​10, 11)

7 Kunze buyo lyakusweekelwa bulangizi bwakupona kukabe kutamani, ba Adamu a Eva bakasweekelwa coolwe cakuba acilongwe citaliboteli a Usyi, Jehova. Kabatanabisya, ba Adamu a Eva bakali cibeela camukwasyi wa Leza. (Lk. 3:38) Pele nobakamuzangila, bakatandwa mumukwasyi ooyu kabatanaba abana. (Matl. 3:​23, 24; 4:1) Aboobo mbwaanga tuli bana babo, tuyandika kuyanzanisyigwa a Jehova. (Amubale Baroma 5:​10, 11.) Munzila imwi, tuyandika kuba acilongwe cibotu anguwe. Bbuku limwi lyaamba kuti, ibbala lya Chigiriki ilyakasandululwa kuti “kuyanzanya,” lilakonzya kwaamba “kutalika kumvwana amuntu iwakali sinkondonyoko.” Cikkomanisya ncakuti, Jehova ngowakasaanguna kubweza ntaamu eeyi kutegwa cikonzyeke kuyanzana anguwe. Mubuti?

KUMANYA MILANDU

8. (a) Ino kumanya milandu caamba nzi? (b) Ino kumanya zibi caamba nzi?

8 Kumanya milandu mbubambe mbwaakabikka Jehova kutegwa cikonzyeke kuba acilongwe anguwe alimwi, nokuba kuti tuli basizibi. Eeci cibikkilizya kucincanya cintu cimwi ceelene acintu eeco icakasweeka. Kwiinda mukucita boobo, nkokuti cintu cakasweekede naa kunyonyoonwa cilakonzya kupilusyigwa. Magwalo aa Banakristo aa Chigiriki abelesya bbala lyakuti kumanya zibi, lyalo ilijisi bupanduluzi bukonzyenye abwabbala lyakuti “kumanya milandu.” (Rom. 3:25) Kumanya zibi nintaamu iipa kuti cikonzyeke kuba muluumuno a Leza alimwi akuba acilongwe cibotu anguwe.

9. Mbubambe nzi mbwaakabikkide Jehova kutegwa bana Israyeli kabalekelelwa zibi?

9 Kutegwa bana Israyeli babe acilongwe cibotu a Jehova, wakabikka bubambe bwaciindi cisyoonto bwakuti kabalekelelwa zibi zyabo. Mu Israyeli, Buzuba Bwakumanya Milandu bwakali kucitwa ciindi comwe amwaka. Mubuzuba oobo, mupaizi mupati wakali kutuula banyama kutegwa bantu balekelelwe zibi. Nokuba boobo, zituuzyo zyabanyama tiizyakali kukonzya kumanya zibi zyabantu cakumaninina, akaambo kakuti banyama tabeelene abantu. Pele kufwumbwa leelyo bana Israyeli ibeempwa nobakali kupa zituuzyo izyakali kuyandika, Jehova wakalilibambilide kubalekelela zibi zyabo. (Heb. 10:​1-4) Kunze lyaboobo, zituuzyo nzyobakali kupa mu Buzuba Bwakumanya Milandu alimwi amuziindi zimwi, zyakabagwasya bana Israyeli kuyeeya kuti bakali basizibi akuti kwakali kuyandika cintu cimwi icakali kukonzya kupa kuti zibi zyabo zivwumbwe cakumaninina.

10. Ncinzi Jehova ncaakacita kutegwa bantu balekelelwe zibi cakumaninina?

10 Ncinzi Jehova ncaakacita kutegwa bantu balekelelwe zibi? Wakapanga bubambe bwakuti Mwanaakwe uuyandwa ‘atuulwe ciindi comwe buyo kuti abweze zibi zyabanji.’ (Heb. 9:28) Jesu wakapa “buumi bwakwe kuti bube cinunuzyo cakununuzya banji.” (Mt. 20:28) Ino cinunuzyo ninzi?

CINUNUZYO

11. (a) Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, ino cinunuzyo ninzi? (b) Nguni wakali kukonzya kubbadela cinunuzyo?

11 Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, cinunuzyo muulo uubbadelwa kumanya milandu alimwi akuyanzanya.a Kweelana ambwazibona zintu Jehova, cinunuzyo cakapa kuti eeco cakasweeka cikonzye kupilusyigwa. Munzila nzi? Amuyeeye kuti, ba Adamu a Eva bakasweekelwa coolwe cakupona buumi bulondokede alimwi akupona kukabe kutamani. Aboobo kwakali kuyandika cinunuzyo ceelene aceeco cakasweeka. (1Tim. 2:6) Cinunuzyo eeci, cakali kukonzya kubbadelwa buyo amuntu mupati walo (1) iwakalondokede; (2) iwakali kukonzya kupona kukabe kutamani anyika; alimwi (3) iwakalyaabide kwaaba buumi bwakwe kutegwa tunununwe. Zintu eezyi, nzezyakali kukonzya kupa kuti muntu ooyo acikonzye kubbadelela ceeco icakasweeka.

12. Nkaambo nzi Jesu ncaakali kweelela kubbadela muulo wacinunuzyo icakali kuyandika?

12 Atulange-lange twaambo totatwe itwakapa kuti Jesu ayelele kubbadela muulo wacinunuzyo. (1) Wakalilondokede, “tanaakacita cibi.” (1Pet. 2:22) (2) Wakali kukonzya kupona kukabe kutamani anyika. (3) Wakalilibambilide kwaaba buumi bwakwe kutegwa tunununwe. (Heb. 10:​9, 10) Jesu wakalilondokede mbubwenya mbuli mbwaakabede Adamu katanabisya. (1Kor. 15:45) Akaambo kakuti Jesu wakatufwida, wakacikonzya kupa muulo weelene iwakali kuyandika kutegwa apilusye ceeco Adamu ncaakasweekelwa. (Rom. 5:19) Aboobo Jesu wakaba “Adamu wamamanino.” Alimwi buya takuciyandiki kuti muntu uumbi aboole kuzoobbadela ceeco Adamu ncaakasweekelwa. Nkaambo Jesu wakafwa “ciindi comwe buyo.”—Heb. 7:27; 10:12.

13. Ino bubambe bwakumanya milandu alimwi acinunuzyo ziindene buti?

13 Ino bubambe bwakumanya milandu alimwi acinunuzyo ziindene buti? Kumanya milandu kujatikizya ntaamu njaakabweza Leza yakubukulusya cilongwe cibotu akati kanguwe abantu. Mpoonya cinunuzyo muulo wakabbadelwa kupa kuti cikonzyeke kulekelelwa zibi. Muulo ooyu wiiminina bulowa bwa Jesu ibwakatika ciindi naakatufwida.—Ef. 1:7; Heb. 9:14.

KUNUNUNWA AKWAAMBWA KUTI BALULAMI

14. Ncinzi ncotuyanda kubandika lino? Nkaambo nzi?

14 Ino tugwasyigwa buti akaambo kancaakatucitila Jehova? Kutegwa twiingule mubuzyo ooyu, tulabandika bupanduluzi bwamabala obilo Bbaibbele ngolibelesya ibutugwasya kumvwisya mbotugwasyigwa akaambo kakulekelela kwa Jehova.

15-16. (a) Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, ino bbala lyakuti “kunununwa” lyaamba nzi? (b) Ino eeci citujatikizya buti?

15 Kweelana ancolyaamba Bbaibbele, kunununwa caamba kwaangununwa kuboola akaambo kacinunuzyo cakabbadelwa. Mwaapostolo Petro wakaamba kuti: “Mulizyi kuti teensyi zintu zinyonyooka, nkokuti nsiliva naa ngolida, nzyomwakaangununwa anzizyo [mu Chigiriki, “nzyomwakanununwa”] kubukkale bwanu bwabuyo oobo mbumwakatambula kuzwa kuli bamauso. Pele mwakanununwa abulowa buyandisi buli mbuli bwamwanaambelele uunyina kampenda nokaba kabala, nkokuti bwa Kristo.”—1Pet. 1:​18, 19; bupanduluzi buyungizyidwe.

16 Akaambo kacipaizyo cacinunuzyo, tulakonzya kwaangununwa kubuzike bwacibi alufwu. (Rom. 5:21) Eelo kaka tulamulumba kapati Jehova alimwi a Jesu akaambo kakutunununa kwiinda mubulowa bwa Jesu!—1Kor. 15:22.

17-18. (a) Ino kwaambwa kuti balulami caamba nzi? (b) Ino eeci citujatikizya buti?

17 Bbaibbele lyaamba kuti babelesi ba Jehova baambwa kuti mbalulami. Eeci caamba kuti Jehova talangili kuti katubbadelela zibi nzyotwacita. Kwiinda mukucita boobu, tacaambi kuti tazitobeli zyeelelo zyakwe zyabululami, kayi taciyandi cibi. Pele utwaamba kuti tuli balulami ikutali akaambo kakuti mbotubede oobo, pele akaambo kakuti cinunuzyo cakabbadelwa alimwi tulijisi lusyomo mububambe bwakumanya milandu. Masimpe, Jehova ulijisi twaambo tumupa kuti atulekelele zibi.—Rom. 3:24; Gal. 2:16.

18 Ino eeci caamba nzi kuli umwi aumwi wesu? Bamwi ibaambwa kuti balulami, balasalwa kuyoolela a Kristo kujulu alimwi baba bana ba Leza. (Tit. 3:7; 1Joh. 3:1) Mpoonya zibi zyabo zilalekelelwa. Cili mbuli kuti kunyina nobakacitide cibi, aboobo baleelela kuba mu Bwami. (Rom. 8:​1, 2, 30) Kumane aabo ibajisi bulangizi bwakuyoopona aano anyika, baambwa kuti mbalulami akuba balongwe ba Leza alimwi abalo balalekelelwa zibi. (Jak. 2:​21-23) Munyika mpya, bankamu mpati, nkokuti aabo ibayoofwutuka lya Amagedoni antoomwe abaabo “baluleme” alimwi “abataluleme” ibayoobusyigwa, bayooba abulangizi bwakupona kukabe kutamani ‘akuba alwaanguluko lwabulemu bwabana ba Leza.’ (Mil. 24:15; Rom. 8:21; Joh. 5:​28, 29; 11:26) Eelo kaka tulacilangila ciindi notuyooba bana balondokede ba Taateesu, Jehova!

19. Ino bukkale bwesu bwakacinca buti? (Amubone akabbokesi kakuti “Ncocaamba Kulindiswe.”)

19 Masimpe, tiitwakajisi bulangizi mbubonya mbuli mulombwana iwaambwa kumatalikilo, walo iwakasweekelwa zintu zyoonse akukona cikwelete cipati kapati ncaatakali kukonzya kubbadela. Pele tulamulumba kapati Jehova akaambo kakuti wakatugwasya. Wakapanga nzila yakuti zibi zyesu zilekelelwe kwiinda mucinunuzyo ncaakabbadela Jesu. Aboobo lusyomo lwesu muli Jesu Kristo lupa kuti twaangununwe kubuzike bwacibi alufwu. Ciindi Jehova natulekelela zibi, inga cili mbuli kuti kunyina notwakazicitide zibi eezyo. Cintu cipati kwiinda zyoonse ncakuti, tulakonzya kuba acilongwe cibotu a Taateesu wakujulu siluyando, Jehova.

Zifwanikiso: 1. Bantu ibazwa mubukkale bwiindene-indene. 2. Jesu unyamwide cisamu cakwe cakupenzyezya.

Ncocaamba Kulindiswe

KUYANZANISYIGWA: Makanze aa Jehova aakuti bantu batalondokede babe acilongwe cibotu anguwe

KUMANYA MILANDU (alimwi AKUMANYA ZIBI): Mbubambe bwa Jehova bwakuba acilongwe cibotu abantu basizibi

CINUNUZYO: Muulo wakabbadelwa kwiinda mubulowa bwa Jesu ibwakatilwa akaambo kazibi zyesu

KUNUNUNWA: Nkwaangununwa kukubbadelela zibi zyesu akaambo kancaakatucitila Jehova a Jesu

KWAAMBWA KUTI BALULAMI: Jehova utwaamba kuti tuli balulami alimwi cili mbuli kuti kunyina cibi ncotwakacitide akaambo kabubambe bwakumanya milandu

20. Ncinzi ncotuyoobandika mucibalo citobela?

20 Ciindi notuzinzibala kuyeeya kujatikizya Jehova alimwi a Jesu ncobakatucitila, citupa kubalumba kapati. (2Kor. 5:15) Ikuti nobatakatugwasya, notwanyina bulangizi buli boonse. Pele ino kulekelela kwa Jehova kwaamba nzi kuli umwi aumwi wesu? Tuyoowiingula mubuzyo ooyu mucibalo citobela.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

  • Nkaambo nzi Jehova ncaakapa kuti cikonzyeke kulekelelwa zibi?

  • Ncinzi cipa kuti Jehova katulekelela zibi?

  • Ino tugwasyigwa buti akaambo kakulekelela zibi kwa Jehova?

LWIIMBO 10 Atutembaule Jehova Leza Wesu!

a Mumyaambo imwi, bbala lyakuti “cinunuzyo” lyakasandululwa kubelesya bbala ilyaamba “muulo wabuumi,” naa “muulo wakubbadela cintu cimwi.”

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi