LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w25 October map. 18-23
  • Mbomukonzya Kupaila Kuzwa Ansi Aamoyo

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Mbomukonzya Kupaila Kuzwa Ansi Aamoyo
  • Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • AMWAANGULUKE KUPAILA KULI JEHOVA
  • MBOMUKONZYA KUPAILA KUZWA ANSI AAMOYO
  • AMUZINZIBALE KUYEEYA MIPAILO IIZWA ANSI AAMOYO IILEMBEDWE MU BBAIBBELE
  • AMUZUMANANE KUBA ACILONGWE A JEHOVA KWIINDA MUKUPAILA
  • Mutalubi Kupailila Bamwi
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
  • Amube Acilongwe a Leza Kwiinda Mumupailo
    Ino Ncinzi Cini Bbaibbele Ncoliyiisya?
  • Kubala Bbaibbele Kulakonzya Kumugwasya Kupaila Kabotu
    Ngazi Yamulindizi—2009
  • Amube Acilongwe a Leza Kwiinda mu Mupailo
    Amupone Kukabe Kutamani!—Lwiiyo Lwamu Bbaibbele
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2025
w25 October map. 18-23

CIBALO CAKWIIYA 42

LWIIMBO 44 Mupailo Wamuntu Uupengede

Mbomukonzya Kupaila Kuzwa Ansi Aamoyo

“ Ndakukwiilila camoyo woonse. Kondivwiila, O Jehova.”—INT. 119:145.

ZILAAYIIGWE

Tulaiya kujatikizya mipailo iilembedwe mu Bbaibbele mboikonzya kutugwasya kupaila kuzwa ansi aamoyo.

1-2. (a) Ncinzi cikonzya kutupa kwaalilwa kupaila camoyo woonse kuli Jehova? (b) Ino tuzyi buti kuti Jehova ulaiswiilila mipailo yesu?

SENA zimwi ziindi mipailo yanu njakwiinduluka-induluka naa kwiinzya buyo mulawo? Ikuti kacili boobo, tamuli nyolikke pe. Akaambo kakuti toonse tujisi bubi, zimwi ziindi tulakonzya kupaila cakubinda. Naa cilakonzya kutwaalila kumwaambila zyoonse zili kumoyo wesu Jehova akaambo kakuti tulimvwa kuti tatweeleli kubandika anguwe.

2 Bbaibbele litondezya kuti iciyandika kapati kuli Jehova taali mabala ngotubelesya ciindi notupaila, pele nkupaila kuzwa ansi aamoyo. Jehova ulakumvwa “kulomba kwababombe myoyo.” (Int. 10:17) Kunze lyaboobo, ulatuswiilila ciindi notupaila akaambo kakuti ulatuyanda.—Int. 139:​1-3.

3. Mibuzyo nzi njotutiilange-lange mucibalo eeci?

3 Tulakonzya kulibuzya kuti: Nkaambo nzi ncotweelede kwaanguluka kupaila kuli Jehova? Mbuti mbotukonzya kupaila kuzwa ansi aamoyo? Mbuti kuzinzibala kuyeeya mipailo iizwa ansi aamoyo iilembedwe mu Bbaibbele mbokukonzya kutugwasya kupaila camoyo woonse? Alimwi ncinzi ncotweelede kucita ikuti kacitwaalila kwaamba mbotulimvwa mumupailo? Amuleke tulange-lange bwiinguzi bwamibuzyo eeyi.

AMWAANGULUKE KUPAILA KULI JEHOVA

4. Ncinzi cikonzya kutugwasya kupaila kuli Jehova cakwaanguluka? (Intembauzyo 119:145)

4 Ciindi notuzyiba kuti Jehova mulongwe wesu alimwi uyanda kuti tuzwidilile, ciyootugwasya kupaila kulinguwe cakwaanguluka. Mulembi wa Intembauzyo 119 wakasola kubona Jehova munzila eeyo ciindi naakali kupaila kulinguwe. Masimpe kuti wakalijisi mapenzi mubuumi. Mucikozyanyo, aciindi cimwi wakabejekezyegwa abantu basilweeno. (Int. 119:​23, 69, 78) Kunze lyaboobo, wakali kutyompwa akaambo kakulezya kwakwe. (Int. 119:5) Nokuba boobo, wakali kupaila cakwaanguluka kuli Jehova kuzwa ansi aamoyo.—Amubale Intembauzyo 119:145.

5. Nkaambo nzi ncotuteelede kulekela kulipa mulandu kutulesya kupaila? Amupe cikozyanyo.

5 Jehova uyanda kuti nobaba baabo ibakacita zibi zipati, kabapaila kulinguwe. (Is. 55:​6, 7) Aboobo, tatweelede kulekela kulipa mulandu ikutulesya kupaila. Mucikozyanyo, ikuti muntu wasweeka musyokwe akwaalilwa kujana nzila, ulakonzya kulomba bantu bakkala afwaafwi kuti bamugwasye. Pele sena weelede kuwayawaya kulomba lugwasyo akaambo kakufwa nsoni kuti wasweeka? Peepe. Mbubwenya buyo, ikuti zimwi ziindi katutasinizyide kujatikizya ncotweelede kucita naa twalubizya, tweelede kwaanguluka kupaila kuli Jehova.—Int. 119:​25, 176.

MBOMUKONZYA KUPAILA KUZWA ANSI AAMOYO

6-7. Mbuti kuzinzibala kuyeeya kujatikizya bube bwa Jehova mbokukonzya kutugwasya kupaila kuzwa ansi aamoyo? Amupe cikozyanyo. (Amubone abupanduluzi buyungizyidwe.)

6 Ciindi notwaanguluka kubandika a Jehova, kumwaambila nzyotuyeeya alimwi ambotulimvwa, ciyoopa kuti mipailo yesu kaizwa ansi aamoyo. Aboobo ncinzi ncotukonzya kucita kutegwa mipailo yesu kaizwa ansi aamoyo?

7 Amuzinzibale kuyeeya bube bwa Jehova.a Ciindi notuzinzibala kuyeeya kujatikizya bube bwa Jehova, ciyoopa kuti katwaanguluka kumwaambila zyoonse zili kumoyo wesu. (Int. 145:​8, 9, 18) Amubone cikozyanyo camucizyi Kristine walo iwakakomezyegwa abausyi basilunya. Wakaamba kuti: “Akaambo kakukomezyegwa abataata basilunya, cakali ciyumu kulindime kusyoma kuti Jehova ngu Taata siluyando alimwi akubandika anguwe. Ndakali kulimvwa kuti wakali kukonzya kuleka kundiyanda akaambo kakulezya kwangu.” Mbube nzi bwa Jehova ibwakamugwasya mucizyi ooyu? Wakaamba kuti: “Kanji-kanji, ndakali kuyeeya kujatikizya luyando lwa Jehova lutamani, calo icakali kundipa kulimvwa kuti ulandiyanda kapati. Ndilizyi kuti lyoonse unooli kulubazu lwangu. Nokuba kuti zimwi ziindi ndilakonzya kulubizya, ndilizyi kuti unoondiyanda akundigwasya. Ciindi nondiyeeya kujatikizya mbwandiyanda kapati Jehova, cilanduubila kubandika anguwe kujatikizya zintu zindipa kukkomana alimwi akuusa.”

8-9. Mbubotu nzi bukonzya kuboola akaambo kakuyeeya zintu nzyotuyanda kwaamba katutanapaila? Amupe cikozyanyo.

8 Amuyeeye kujatikizya nzyomuyanda kwaamba. Kamutanapaila, mulakonzya kulibuzya mibuzyo mbuli yakuti: ‘Mapenzi nzi aacigaminina ngondilwana angayo? Sena kuli muntu umwi ngondiyandika kulekelela? Sena kuli zintu zyacinca mubuumi bwangu zyalo nzyondiyandika kugwasyigwa a Jehova?’ (2Bam. 19:​15-19) Kunze lyaboobo, tweelede kuyeeya nzila Jesu mbwaakatuyiisya kupaila alimwi anzyotuyanda kwaamba mumupailo kujatikizya zina lya Leza, Bwami bwakwe alimwi akuyanda kwakwe.—Mt. 6:​9, 10.

9 Ciindi mucizyi wazina lya Aliska naakazyiba kuti balumi bakwe bakajisi bulwazi bwakkansa yakubongo, cakali ciyumu kulinguwe kupaila. Wakaamba kuti: “Ndakalityompedwe kapati cakuti, tiindakali kucikonzya kuyeeya kabotu kujatikizya zintu nzyondiyanda kwaamba mumupailo.” Ncinzi cakamugwasya? Wakazumanana kwaamba kuti: “Kanditanapaila, ndilayeeya kujatikizya zintu nzyondiyanda kumwaambila Jehova mumupailo ikutegwa kanditaambi buyo zintu zijatikizya ndime alimwi abulwazi bwabalumi bangu. Nzila eeyi yandigwasya kubatama alimwi akucikonzya kupaila kuli Jehova kujatikizya zintu ziindene-indene.”

10. Nkaambo nzi ncotweelede kupaila cakutabinda? (Amubone azifwanikiso.)

10 Amupaile cakutabinda. Nokuba kuti mipailo mifwaafwi ilakonzya kutupa kuba acilongwe a Jehova, kupaila cakutabinda kulakonzya kutugwasya kumwaambila zyoonse zili kumoyo wesu.b Balumi baba Aliska ba Elijah bakaamba kuti: “Ndilasola kupaila ziindi zinji abuzuba. Alimwi ciindi nonditabindi kupaila, cindipa kuba acilongwe ciyumu a Jehova. Aboobo, ndilakonzya kulikwaya kubandika anguwe mbwaanga kunyina natubinzyaanya kupaila.” Amusole nzila eeyi: Amujane ciindi alimwi abusena nkomukonzya kupaila kakunyina kunyonganizyigwa. Kunze lyaboobo, amupaile cakutabinda alimwi ambweni cakupozya akunoozumanana kucita oobo lyoonse.

Zifwanikiso: 1. Kalitanapola zuba, mukwesu ulazinzibala kuyeeya ciindi nakkede kumwi Bbaibbele kalijalukide alimwi kajisi nkapu yakkofi. 2. Zuba nolyapola, wazumanana kakkede mpoonya ulapaila cakulikwaya.

Amujane ciindi alimwi abusena nkomukonzya kupaila cakulikwaya (Amubone muncali 10)


AMUZINZIBALE KUYEEYA MIPAILO IIZWA ANSI AAMOYO IILEMBEDWE MU BBAIBBELE

11. Mbubotu nzi bukonzya kuboola akaambo kakuzinzibala kuyeeya mipailo iizwa ansi aamoyo iilembedwe mu Bbaibbele? (Amubone akabbokesi kakuti “Sena Mulimvwa Mbuli Mbabo?”)

11 Mulakonzya kugwasyigwa kwiinda mukuzinzibala kuyeeya mipailo yababelesi ba Jehova iilembedwe mu Bbaibbele alimwi anyimbo nzyobakali kwiimba kutembaula Jehova. Ciindi nomulanga-langa babelesi ba Leza aaba mbobakali kumwaambila bwini mbobakali kulimvwa, ciyoomugwasya kupaila kuzwa ansi aamoyo. Alimwi kulanga-langa mipailo yabo kulakonzya kumugwasya kujana mabala aambi aakubelesya ciindi nomupaila. Kuyungizya waawo, ambweni mulakonzya kujana mipailo yeendelana abukkale bwanu.

Sena Mulimvwa Mbuli Mbabo?

Babelesi ba Leza basyomeka bakamwaambila Jehova zyakali mumyoyo yabo mubukkale bwiindene-indene. Sena mulimvwa mbuli mbabo?

  • Ciindi Jakobo naakalibilikide, wakapaila kuli Jehova kumulumba alimwi akutondezya mbwaakali kumusyoma.—Matl. 32:​9-12.

  • Ciindi Mwami Solomoni naakayoowede akaambo kamulimo ngwaakapegwa, wakalomba Jehova kuti amugwasye.—1Bam. 3:​7-9.

  • Ciindi Davida naakacita bumambe a Bati-seba, wakalomba Jehova kuti amupe “kuba amoyo uusalala.”—Int. 51:​9-12.

  • Ciindi Mariya naakapegwa mulimo mupya, wakatembaula Jehova.—Lk. 1:​46-49.

Ncomukonzya kucita: Amulange-lange mupailo wamuntu umwi wamu Bbaibbele akubona Jehova mbwaakawiingula mupailo wakwe. Amubone ncomukonzya kwiiya kulinguwe mubukkale bwanu.

12. Mibuzyo nzi njomukonzya kulibuzya ciindi nomuzinzibala kuyeeya mipailo iilembedwe mu Bbaibbele?

12 Ciindi nomuzinzibala kuyeeya mipailo iilembedwe mu Bbaibbele, mulakonzya kulibuzya mibuzyo mbuli yakuti: ‘Nguni wakaamba majwi aaya alimwi ino wakali mubukkale buli buti? Sena nzyaakaamba kuli mbozyeendelana abukkale bwangu? Ncinzi ncondikonzya kwiiya kumupailo ooyu?’ Masimpe mulakonzya kuyandika kuvwuntauzya kutegwa mujane bwiinguzi alimwi kucita boobo kulakonzya kumugwasya kapati. Amubone zikozyanyo zitobela.

13. Ino twiiya nzi kumupailo wa Hana? (1 Samuele 1:​10, 11) (Amubone acifwanikiso.)

13 Amubale 1 Samuele 1:​10, 11. Ciindi Hana naakapaila mupailo ooyu, wakajisi mapenzi obilo. Tanaakali kuzyala alimwi mukazinyina wakali kumuyumizyila buumi. (1Sam. 1:​4-7) Ikuti kamujisi mapenzi aalibonya kuti taamani, ncinzi ncomukonzya kwiiya kumupailo wa Hana? Kamuyeeya kuti Hana naakamwaambila Jehova zyoonse nzyaakalibilikide, cakamupa kukkalwa moyo. (1Sam. 1:​12, 18) Mbubwenya buyo, andiswe tulakonzya kuumbulizyigwa ikuti ‘twawaala mukuli wesu uuminya kuli Jehova’ akumwaambila bwini mbotulimvwa alimwi amapenzi ngotujisi.—Int. 55:22.

Zifwanikiso: 1. Hana ulalila kumwi kalangide kumbali ciindi Elikana nasobana abana bakwe bobilo. 2. Penina ulamweta-mweta ciindi nakumbatide mwanaakwe muvwanda. 3. Hana ulapaila kumwi kalila. 4. Mupaizi Mupati Eli ulikkede kavwungide maanza aakwe kumwi kalangide Hana.

Hana wakawaala mukuli wakwe kuli Jehova ciindi naakajisi penzi lyakutazyala alimwi akupenzyegwa amukazinyina (Amubone muncali 13)


14. (a) Nciiyo nzi acimbi ncotwiiya kucikozyanyo ca Hana? (b) Mbuti kuzinzibala kuyeeya kujatikizya Jwi lya Leza mbokukonzya kutugwasya kupaila kuzwa ansi aamoyo? (Amubone abupanduluzi buyungizyidwe.)

14 Nokwakainda myaka misyoonto kuzwa Hana naakazyala Samuele, wakamutola kuli Eli, Mupaizi Mupati. (1Sam. 1:​24-28) Mumupailo wakwe uuzwa ansi aamoyo, Hana wakamwaambila Jehova mbwaakali kumulumba kapati akaambo kakuti ulabakwabilila alimwi akubalanganya babelesi bakwe basyomeka.c (1Sam. 2:​1, 8, 9) Masimpe kuti mapenzi aakwe tanaakamana, pele wakazumanana kubikkila maano kubona Jehova mbwaakali kumulongezya. Ncinzi ncotwiiya? Tulakonzya kuzumanana kuliyumya kumapenzi ngotujisi ikuti twabikkila maano kubona Jehova mbwaazumanana kutugwasya kusikila lino.

15. Ncinzi ncotwiiya kumupailo wamusinsimi Jeremiya? (Jeremiya 12:1)

15 Amubale Jeremiya 12:1. Aciindi cimwi mubuumi bwakwe, musinsimi Jeremiya wakatyompwa akaambo kakubona bantu babi kabazwidilila. Kunze lyaboobo, wakatyompwa akaambo kakuti bana Israyelinyina bakali kumusampaula. (Jer. 20:​7, 8) Tulakonzya kumvwisya mbwaakalimvwide Jeremiya akaambo kakuti andiswe ambweni twakasampaulwa kale alimwi akubona bantu babi kabazwidilila mubuumi. Nokuba kuti Jeremiya wakalityompedwe, kunyina naakamupa mulandu Leza. Alimwi lusyomo lwakwe muli Jehova lwakayuma ciindi naakabona mbwaakabalaya bantu bakwe ibakali kumuzangila. (Jer. 32:19) Mbubwenya buyo, andiswe tulakonzya kumwaambila Jehova mbotulimvwa katujisi lusyomo lwakuti uyookumana kutalulama koonse aciindi ceelede.

16. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kumupailo wamu Levi? (Intembauzyo 42:​1-4) (Amubone azifwanikiso.)

16 Amubale Intembauzyo 42:​1-4. Lwiimbo oolu lwakalembwa amu Levi iwakali mubuzike walo iwatakali kucikonzya kuyanzana abana Israyelinyina. Intembauzyo njaakalemba itondezya mbwaakalimvwide. Mulakonzya kamuli mubukkale bukozyenye. Ambweni tamubukilwi bulo naa muli muntolongo akaambo kalusyomo lwanu. Masimpe kuti zimwi ziindi tulakonzya kulimvwa kabotu mpoonya zimwi ziindi tulakonzya kuusa. Pele eeci taceelede kutulesya kupaila kuli Jehova. Ikucita boobo kulakonzya kumugwasya kutegwa kamuzibona kabotu zintu. Mucikozyanyo, mu Levi wakalizyi kuti wakali kukonzya kuba azyoolwe zimbi zyakumutembaula Jehova. (Int. 42:5) Alimwi wakali kuzinzibala kuyeeya kujatikizya Jehova mbwaakali kumulanganya. (Int. 42:8) Kupaila kuzwa ansi aamoyo kulakonzya kutugwasya ikuzyiba kaambo ncotulimvwa munzila imwi alimwi akutupa nguzu zyakuliyumya.

Zifwanikiso: 1. Mu Levi ulapaila ciindi nali munkanda. 2. Mukwesu ulapaila nali mucibbadela mpoonya Bbaibbele lijalukide lili amubili wakwe.

Mu Levi iwakalemba Intembauzyo 42 wakaambila Jehova zyoonse zyakali kumoyo wakwe. Ikuti twamwaambila mbotulimvwa Jehova mumupailo, tulakonzya kutalika kuzibona munzila yeelede zintu (Amubone muncali 16)


17. (a) Ncinzi ncotukonzya kwiiya kumupailo wamusinsimi Jona? (Jona 2:​1, 2) (b) Ino majwi amwi aajanika mubbuku lya Intembauzyo inga atugwasya buti ciindi notujisi mapenzi?(Amubone abupanduluzi buyungizyidwe.)

17 Amubale Jona 2:​1, 2. Musinsimi Jona wakapaila mupailo ooyu ciindi naakali mwida lyamuswi mupati. Nokuba kuti tanaakamumvwida Jehova, wakalisinizyide kuti wakali kukonzya kulimvwa jwi lyakwe. Mumupailo ngwaakapaila, Jona wakabelesya majwi manji aajanika mubbuku lya Intembauzyo.d Kweelede kuti wakalizizyi kabotu zibalo zijanika ku Intembauzyo eeyi. Aboobo kwiinda mukuzinzibala kuyeeya kujatikizya nzinzyo, wakalisinizyide kuti Jehova wakali kukonzya kumugwasya. Mbubwenya buyo, ikuti twaswata tupango tumwi twamu Bbaibbele, tulakonzya kutuyeeya ciindi notupaila kuli Jehova calo cikonzya kutuumbulizya ciindi notuli mumapenzi.

AMUZUMANANE KUBA ACILONGWE A JEHOVA KWIINDA MUKUPAILA

18-19. Ikuti zimwi ziindi kacituyumina kwaamba mbotulimvwa mumupailo, ncisyomezyo nzi ncotujana kulugwalo lwa Baroma 8:​26, 27? Amupe cikozyanyo.

18 Amubale Baroma 8:​26, 27. Zimwi ziindi tulakonzya kutyompwa kapati cakuti inga catuyumina kwaamba mbotulimvwa mumupailo. Pele eeci tacaambi kuti tunyina lugwasyo. Muziindi zili boobu, muuya wakwe uusalala ‘ulatukombelezyela’ kulinguwe. Mubuti? Jehova wakabelesya muuya wakwe uusalala ikupa kuti balembi ba Bbaibbele balembe mipailo minji mu Jwi lyakwe. Ciindi notutakonzyi kwaamba mbotulimvwa mumupailo, Jehova ulakonzya kubona mipailo eeyo iilembedwe mu Bbaibbele mbuli kuti njiyanu alimwi akuyiingula kutegwa amugwasye.

19 Eeci ncecakagwasya mucizyi umwi waku Russia wazina lya Yelena walo iwakaangwa akaambo kakuti wakali kupaila alimwi akubala Bbaibbele. Mucizyi ooyu wakali kutyompwa kapati cakuti zimwi ziindi cakali kumuyumina kupaila. Wakaamba kuti: “Ndakali kuyeeya kuti ciindi nondakali kulimvwa kutyompwa kapati cakuti tandicizyi acakwaamba mumupailo, Jehova wakali kukonzya kubona mipailo yababelesi bakwe iilembedwe mu Bbaibbele . . mbuli kuti njiyangu. . . . Eeci cakandigwasya kapati kuliyumya muziindi eezyi zikatazya.”

20. Ciindi notutyompedwe, mbuti mbotukonzya kulibambila mumizeezo katutanapaila?

20 Ikuti katutyompedwe, cilakonzya kutuyumina kubikkila maano ciindi notupaila. Ikutegwa tulibambile mumizeezo, tulakonzya kubala majwi amwi aali mubbuku lya Intembauzyo cakupozya. Alimwi tulakonzya kusola ikwaalemba majwi aatondezya bwini mbotulimvwide mbubwenya mbwaakacita Mwami Davida. (Int. 18, 34, 142; katwe kamakani.) Masimpe kuti, kunyina mulawo uugaminide kujatikizya mbotweelede kulibambila katutanapaila. (Int. 141:2) Amubelesye nzila iikonzya kumubelekela.

21. Nkaambo nzi ncotweelede kupaila kuzwa ansi aamoyo?

21 Eelo kaka cilaumbulizya kuzyiba kuti Jehova ulamvwisya bwini mbotulimvwa nociba ciindi katutanamwaambila! (Int. 139:4) Nokuba boobo, ulakkomana ciindi notumwaambila mbotulimvwa. Aboobo, tamweelede kuwayawaya kupaila kuli Taateesu wakujulu. Amwiiye kumipailo iilembedwe mu Jwi lyakwe akupaila kuzwa ansi aamoyo. Amumwaambile zintu zyoonse zimupa kukkomana alimwi akuusa. Mbwali Mulongwe wanu, lyoonse ulilibambilide kumugwasya.

INO INGA MWAINGULA BUTI?

  • Ncinzi cikonzya kumugwasya kutegwa kamwaanguluka ciindi nomupaila kuli Jehova?

  • Nintaamu nzi nzyomukonzya kubweza kutegwa kamupaila kuzwa ansi aamoyo?

  • Ino kuzinzibala kuyeeya mipailo iizwa ansi aamoyo iilembedwe mu Bbaibbele inga kwamugwasya buti?

LWIIMBO 45 Zintu Nzyondiyeeya Mumoyo

a Amulange-lange “Bube bwa Jehova bumwi” ibwaambidwe mubbuku lya Magwalo Aagwasya Kupona Buumi bwa Bunakristo amutwe wakuti “Jehova.”

b Mipailo iipailwa kwiiminina mbungano kanji-kanji inga mifwaafwi.

c Mumupailo wakwe, Hana wakabelesya majwi aakozyenye amajwi ngaakalemba Musa. Kweelede kuti wakali kujana ciindi cakuzinzibala kuyeeya Magwalo. (Dt. 4:35; 8:18; 32:​4, 39; 1Sam. 2:​2, 6, 7) Myaka minji yakatobela, Mariya banyina Jesu, wakabelesya majwi aantembauzyo aakozyenye ayaayo ngaakabelesya Hana.—Lk. 1:​46-55.

d Mucikozyanyo, amweezyanisye Jona 2:​3-9 a Intembauzyo 69:1; 16:10; 30:3; 142:​2, 3; 143:​4, 5; 18:6; 3:​8, kweelana ambwaakaatobelanya kwaabelesya Jona.

    Chitonga Publications (1991-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi