BAKUBUSI BALABUZYA
Kweebana—Cibeela 1: Sena Ndililibambilide Kweebana?
Mucibalo eeci tulalanga-langa makani aatobela:
Ino kweebana ninzi?
Bantu bamwi babona kweebana kuti ncintu buyo cakulikkomanisya. Pele mucibalo eeci, “kweebana” caamba ciindi bantu bobilo baindene zizo nobasyabene kutegwa babone naa inga beelela kukwatana. Aboobo, kweebana kulaamakanze. Tacili buyo ciindi muntu nalimvwa kabotu kubikkilwa maano amuntu ngobaindene zizo.
Mukuya kwaciindi, kweebana kweelede kumugwasya kupanga cakusala—kukwatana naa kucimana cisyabo. Aboobo mwatalika kweebana, mweelede kulibambila zintu eezyi.
Masimpe ngakuti: Ikuti mwatalika kweebana, mweelede kuti kamulibambilide kukwata naa kukwatwa.
Kweebana kakunyina makanze aakukwata naa kukwatwa cili mbuli kuunka kumaintavyu aamulimo pele kamutajisi makanze aakuyanda kubeleka
Sena mulilibambilide kweebana?
Mbwaanga kweebana kulakonzya kusololela kucikwati, mweelede kuyeeyela limwi bube mbomujisi bukonzya kugwasya naa kunyonganya cikwati. Mucikozyanyo, amubone twaambo tutobela:
Mbomumvwana abanamukwasyi. Mbomubeendelezya bazyali banu abanabokwanu—kwaambisya ciindi nomukopene mumizeezo—kanji-kanji citondezya mbomunooyendelezya muntu ngomuyookwatana limwi.
Njiisyo yamu Bbaibbele: “Amuzisowe zintu zyoonse eezyi, kulutila, bukali, kunyema, kubwenta alimwi amajwi aakusampaula antoomwe abubi buli boonse.”—Baefeso 4:31.
Amulibuzye kuti: ‘Sena bazyali bangu abanabokwesu balimvwa kuti ndilabalemeka? Ciindi nondazwangana aumwi, sena tulabandika cakukkazika moyo, naa ndilaalilwa kulijata akutalika kukazyanya?’
Ikuti kamutakonzyi kwaamana mazwanga abazyali banu, nkokuti tamukacikonzyi kucita oobo amuntu ngomuyookwatana limwi
Kulyaaba. Ikuti kamukwete naa kukwatwa, mweelede kuyeeya kujatikizya nzyayandika ngomukwetene limwi alimwi kanji-kanji mweelede kumucitila nzyayanda.
Njiisyo yamu Bbaibbele: “Umwi aumwi kayandisya kugwasya bamwi ikutali buyo kuligwasya lwakwe mwini.”—1 Bakorinto 10:24.
Amulibuzye kuti: ‘Sena lyoonse ndiyanda kuti zintu kazicitwa kweelana ambondiyanda? Sena bamwi bandibona kuti ndili muntu uunyoneka? Ino muunzila nzi monditondezya kuti ndibikka zintu nzyobayandika bamwi kumbele kwiinda nzyondiyanda?’
Kulicesya. Muntu uuli kabotu ulalyaambilila kulubizya kwakwe alimwi akulomba kulekelelwa.
Njiisyo yamu Bbaibbele: “Toonse tulalubizya ziindi zinji.”—Jakobo 3:2.
Amulibuzye kuti: ‘Sena ndilalyaambilila ikuti ndalubizya naa ndipa cilitamizyo? Sena ndilanyema ciindi bamwi nobandilulamika?’
Makani aamali. Mali ali akati kazintu zipati zipa kuti banabukwetene kabazwangana. Aboobo ikuti kamwaayendelezya kabotu mali mazwanga alaceya.
Njiisyo yamu Bbaibbele: “Nguni akati kanu uuyanda kuyaka ngazi uutasaanguni kukkala ansi akubona mali aayandika, kutegwa azyibe naa ulijisi mali aakkwana kuyasya alimwi akumanizya ngazi eeyo?”—Luka 14:28.
Amulibuzye kuti: ‘Sena ndilaayendelezya kabotu mali naa lyoonse ndilaazikwelete? Ino nditondezya buti kuti ndilakonzya kwaabelesya kabotu mali?’
Bukkale bwakumuuya. Ikuti kamuli Kamboni wa Jehova, mweelede kuti lyoonse kamujisi cilengwa cakubala Bbaibbele alimwi akujanika kumiswaangano ya Bunakristo.
Njiisyo yamu Bbaibbele: “Balikkomene aabo bazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza.”—Matayo 5:3.
Amulibuzye kuti: ‘Sena ndilabeleka canguzu kuyumya lusyomo lwangu? Sena kukomba Leza ncecintu ncondibikkila kapati maano mubuumi bwangu, naa sena ndilekela zintu zimwi kundinyonganya?’
Masimpe ngakuti: Muntu ngomuyakukwatana limwi uyandika muntu uulomene. Ikuti muli mukubeleka canguzu kuba muntu uuli boobu, mulalangilwa kukwelelezya muntu uucita mbubwenya oobo.