Yu Amamas Long Stap Laip?
“MI LAIK lukim lait.” Ating wanpela man bilong Itali i save raitim stori, em Giacomo Leopardi, i mekim dispela tok long ol man i lukautim em klostu long taim em i dai. Tok bilong em i makim olsem ol man i gat bikpela laik long i stap laip, em lait i olsem piksa bilong en.
Tru tumas, ol man i gat bikpela laik long i stap laip na dispela i kirapim ol long abrusim ol samting inap bagarapim ol na long mekim olgeta samting ol inap mekim bambai ol i ken i stap laip. Long dispela samting, ol man i no narapela kain tumas long ol animal, em skin bilong ol i kirapim ol long mekim ol samting bilong lukautim laip bilong ol.
Tasol wanem kain laip i gutpela na ol man inap amamas long en? Yumi stap—yumi save pulim win na wokabaut—tasol i no dispela samting tasol yumi amamas long en. Na pasin bilong kisim olgeta samting yumi inap kisim, dispela tu i no rot bilong mekim yumi bel gut tru. Tingting bilong ol Epikurian olsem “yumi kaikai na dring, long wanem, tumora bai yumi dai,” i no bin helpim ol man long kisim amamas tru tru. (1 Korin 15:32) Tru, i gat sampela samting bilong skin ol man i mas kisim, tasol i gat sampela samting moa—olsem ol i gat laik long mekim o lukim ol samting, olsem ol danis o musik samting bilong kantri, na ol i gat laik long i stap gut wantaim ol narapela na helpim ol, na i gat ol samting bilong spirit ol i mas kisim, olsem bilip long wanpela Bikpela Man Antap. Tasol sori tru, ol hevi long sindaun bilong ol man long planti hap bilong graun i mekim na planti handet milion manmeri ol i no amamas—i olsem ol i stap tasol. Taim ol man i stap tasol bilong kisim ol samting bilong skin—olsem kisim kaikai, dring, holim mani kago samting, inapim laik bilong skin long mekim maritpasin—i stap bilong ol i wankain olsem bilong ol animal, na ol i kisim liklik amamas tasol long dispela samting. I olsem ol i no mekim wok long ol gutpela gutpela samting bilong inapim tingting na laik bilong ol. Tru tumas, ol man i wok long inapim laik tasol bilong ol, ol i no amamas tru tru long i stap bilong ol, tasol i no dispela samting tasol; ol i mekim nogut long ol lain ol i stap namel long ol, na ol i no helpim wok bilong ol narapela.
Wanpela jas i save mekim wok bilong helpim ol manki i bin brukim lo, em tu i tok olsem. Em i tok, ‘ol i no save wanem samting i stret na wanem samting i no stret, na ol i save litimapim nem bilong ol man i no stap olsem gutpela piksa, na ol i laik kamap maniman hariap, na ol dispela samting i kirapim ol long resis wantaim narapela na wok long winim em.’ Dispela i save pulim ol long mekim sampela pasin i save nogutim ol narapela na ol yet—olsem kisim ol drak nogut.
I gat planti samting ol man i ting i gutpela samting na i pulim ol, olsem go long sampela naispela hap long taim bilong malolo, kaunim ol buk o nius samting i save kirapim tingting bilong ol, bung wantaim ol gutpela poroman, putim yau long ol naispela musik. Na i gat sampela narapela samting tu i save mekim gut bel bilong man. Ol man i gat strongpela bilip long God, olsem long God bilong Baibel, em Jehova, ol inap amamas tru long i stap laip. Ol man i bilip tru ol i save kisim strong long dispela na stap bel isi, na dispela inap helpim ol long taim bilong hevi. Ol man i bilip long trupela God ol inap tok: “Bikpela i save helpim mi na mi no inap pret.” (Hibru 13:6) Ol man i save long pasin sori bilong God, ol i pilim olsem em i laikim tru ol. Dispela i kirapim ol long pilim tru pasin sori bilong God na dispela i givim bikpela amamas long ol. (1 Jon 4:7, 8, 16) Ol inap mekim ol wok na helpim ol narapela na dispela inap mekim gut bel bilong ol. I olsem Krais Jisas i tok: “Amamas bilong man i givim samting long ol arapela man, dispela i winim amamas bilong man i kisim samting bilong em yet.”—Aposel 20:35.
Tasol sori tru, i gat planti samting i save mekim nogut long i stap bilong yumi long nau. Long olgeta hap bilong graun, ol man i save kisim pen na hevi, narapela i no mekim stretpela pasin long narapela, na i gat pasin olsem stap rabis, sik, na dai—ol dispela samting i mekim na planti man i no amamas long i stap laip. Solomon em i king bilong lain Israel bilong bipo na em i wanpela maniman i gat strong na em i gat gutpela tingting na save, na em i no sot long ol samting man i mas kisim bambai em i ken i stap amamas. Tasol i gat wanpela samting i givim hevi long em—em i save pinis olsem taim em i dai, em i mas lusim ‘ol samting em i bin hatwok long kamapim’ long ‘gutpela save na tingting’ bilong em, na ol narapela bai kisim.—Saveman 2:17-21.
Olsem Solomon, klostu olgeta man i save pinis olsem laip bilong ol em i sotpela na i save pinis hariap. Baibel i tok, God ‘i putim tingting long yumi olsem taim i save stap oltaim oltaim.’ (Saveman 3:11, Baibel Byington) Dispela tingting i save kirapim man long tingim laip bilong em i sotpela. Bihain, sapos em i no kisim save long as na em i stap laip na em i dai, em inap ting i stap bilong em i no gat as bilong en na i no gat gutpela samting inap kamap. Dispela inap mekim na em i bel hevi tru.
Olsem wanem? I gat bekim bilong ol dispela askim ol man i laik save long en? Yu ting wanpela taim bai kamap na ol man bai amamas long i stap laip na ol inap stap longpela taim?