Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w04 12/15 p. 8-11
  • Ol Pren Bilong God Long Ol Ailan Bilong Tonga

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Pren Bilong God Long Ol Ailan Bilong Tonga
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2004
  • Ol Liklik Het Tok
  • Ol i No Save Bungim Planti Samting Bilong Skin
  • Ol i Autim Gutnius Long Ol Ples i Longwe Tru
  • Ol i Mekim Wok Long Bot Quest Long Painim Ol Manmeri
  • Ol Gutpela Samting Inap Kamap Long Ol Dispela Ailan
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2004
w04 12/15 p. 8-11

Ol Pren Bilong God Long Ol Ailan Bilong Tonga

Long 1932 wanpela sip i kisim sampela gutpela pikinini kaikai i go long Tonga. Kepten bilong sip i givim buklet “Where Are the Dead?” long Charles Vete. Charles i ritim dispela buklet na em i bilip olsem em i painim pinis tok i tru. Sampela taim bihain, ol brata long hetkota bilong ol Witnes Bilong Jehova i tok orait long askim bilong Charles long tanim tok bilong dispela buklet i go long tok ples bilong em. Taim em i tanim pinis, wanpela kampani i prinim 1,000 bilong dispela buklet na salim i go long em na em i kirap tilim. Long dispela rot ol pikinini kaikai bilong tok i tru bilong Kingdom Bilong Jehova i go nabaut long Tonga.

LONG mep yu inap lukim Tonga i stap long hap bilong Saut Pasifik. Namba wan bikpela ailan bilong Tonga, em Tongatapu, em i stap 2,000 kilomita longwe long Auckland, Nu Silan, long hap not-is. I gat 171 ailan long Tonga, na ol manmeri i sindaun long 45 bilong ol dispela ailan. Long yia 1773, James Cook bilong Briten, man bilong raun na painim ol narapela ples, em i bin givim nem long ol dispela ailan olsem Ol Ailan i Gat Pasin Pren.

Inap 106,000 manmeri i stap long Tonga, na i gat 3-pela lain ailan​—⁠ol bikpela lain ailan em Tongatapu, na Ha’apai, na Vava’u. Long ol 5-pela kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova long Tonga, 3-pela i stap long Tongatapu, wanpela i stap long Ha’apai, na wanpela i stap long Vava’u. Bilong helpim ol manmeri long kamap pren bilong God, ol Witnes Bilong Jehova i gat wanpela haus misineri na wanpela ofis bilong tanim tok i stap klostu long Nuku’alofa, biktaun bilong Tonga.​​—⁠Aisaia 41:⁠8.

Kirap long 1933 samting, maski Charles Vete i no baptais yet, planti manmeri i save long em olsem wanpela Witnes Bilong Jehova, i go inap long taim em i kisim baptais long 1964. Ol narapela i bung wantaim em long mekim wok autim tok, na long 1966 ol i wokim wanpela Haus Kingdom inap long 30 manmeri i ken sindaun. Long 1970, ol i kamapim wanpela kongrigesen i gat 20 pablisa long en long Nuku’alofa.

Kirap long dispela taim, yumi ken lukim klia olsem tok profet bilong Aisaia i kamap tru long ol ailan bilong Tonga. Em i tok: “Yupela ol manmeri i stap klostu na yupela ol manmeri i stap longwe [“long ol ailan,” NW ], yupela olgeta i mas litimapim nem bilong Bikpela na givim biknem long em.” (Aisaia 42:12) Dispela wok bilong Kingdom i wok long i go bikpela, na em i helpim planti long kamap pren bilong Jehova. Long kibung distrik i bin kamap long Nuku’alofa long 2003, inap 407 manmeri i bin bung, na 5-pela i kisim baptais. Yumi ken ting olsem namba bilong ol inap i go bikpela moa, long wanem, i bin i gat 621 i bung long Memorial long 2004.

Ol i No Save Bungim Planti Samting Bilong Skin

Tasol long ol ailan i stap longwe long biktaun, ol i sot long ol man bilong autim tok bilong Kingdom. Olsem long Ha’apai, inap 8,500 manmeri i sindaun long 16 ailan, ol i mas harim sampela moa tok i tru bilong Baibel. Ol ailan bilong Ha’apai i gat planti diwai pam na ol naispela nambis i gat waitpela wesan i go longwe tru. Solwara i klia tru, na yu inap lukim ol samting i stap daunbilo tru inap 30 mita. Taim yu swim long solwara bai yu swim namel long ol rip, na ol kain kain pis i gat kain kain kala, namba bilong ol i winim wan handet samting. Ol wan wan ples i liklik. Ol i save wokim haus long ol samting bilong bus, tasol ol i wokim strong bambai em inap long sanap strong yet long taim bilong saiklon.

Diwai kapiak na mango i save kamapim gutpela ples kol na kaikai. Wok bilong painim na redim kaikai em bikpela hap wok bilong ol manmeri long olgeta de. Ol i save kaikai pik olsem abus bilong ol, na tu ol i save kaikai planti kain kain pis bilong solwara. Ol famili i save wokim liklik gaden na planim ol kaikai olsem taro na ol kumu samting. Ol diwai muli na orens samting i save kamap nating, na ol kokonas na banana i pulap tru. Ol i gat save long mekim wok long ol sayor, na ol lip, na ol skin bilong diwai, na ol rop bilong diwai, olsem marasin. Na dispela save em ol tumbuna i skulim ol pikinini na tumbuna pikinini long en bai i go i go.

Wanpela gutpela samting moa bilong Ha’apai em olsem ol manmeri bilong en i gat pasin pren, dispela i gutpela, long wanem, ples bilong ol i no gat pait samting na ol samting i stap isi tasol. Ol manmeri i no save tingting long bungim planti samting bilong skin. Ol meri i save wokim ol samting long han olsem basket, wokim klos long skin bilong diwai, na ol mat. Taim ol meri Tonga i mekim wok i stap, ol i save sindaun, toktok, singsing, na lap wantaim aninit long wanpela diwai, na planti taim ol pikinini na ol bebi i pilai o i slip klostu long ol. Na long taim bilong draiwara, ol meri i save painim ol kina long ol rip na ol narapela samting bilong kaikai, na tu ol i kisim gras bilong solwara na wokim gutpela kaikai long en.

Ol man i save wokim gaden, hukim pis, wokim ol kaving na bot, na stretim umben bilong ol i bruk. Ol man, meri, na ol pikinini ol i save go kam long ol narapela narapela ailan long ol liklik bot bilong ol bilong lukim ol wanblut, o lukim dokta samting, o baim na salim ol kaikai bilong ol.

Ol i Autim Gutnius Long Ol Ples i Longwe Tru

Long dispela kain taim, tupela marit misineri na tupela painia i kam kamap long Ha’apai paslain long Memorial bilong 2002. Ol Witnes i bin go long Ha’apai long bipo, na ol manmeri i bin kisim sampela nius em ol Witnes Bilong Jehova i bin wokim, na tu ol i stadi long Baibel wantaim ol Witnes Bilong Jehova.

Dispela 4-pela tisa bilong Baibel i laik mekim 3-pela samting: tilim ol nius bilong Baibel, kirapim ol Baibel stadi, na singautim ol man i kam long bung bilong Kaikai Bilong Bikpela. Ol i mekim dispela 3-pela samting. Na inap 97 manmeri i bihainim dispela singaut bilong ol na ol i kam long bung bilong Memorial bilong tingim indai bilong Jisas. Sampela bilong ol i kam long bot maski i gat bikpela ren na strongpela win. Dispela bikpela win ren i mekim na planti manmeri i stap bek long ples bilong mekim Memorial long nait, na long de bihain ol i go long haus bilong ol.

Brata i mekim tok bilong Memorial i mekim bikpela hatwok tru. Dispela brata em i wanpela misineri, em i tok: ‘Mi tingting planti tru long mekim tupela tok bilong Memorial long narapela tok ples long wankain apinun. Bel bilong mi i no i stap isi. Tasol beten i bin helpim mi tru! Mi kolim ol tok na bungim ol tok bilong sentens em mi no inap tingim olsem mi bin save long ol.’

Gutpela samting i kamap long wok autim tok ol i mekim bilong helpim ol manmeri bilong Ha’apai em ol i amamas yet long harim gutnius. I gat 4-pela marit i kisim baptais. Man bilong wanpela i kirap laikim ol nius bilong ol Witnes long taim em i skul long kamap wanpela pasto bilong wanpela sios.

Maski ol i no gat planti samting bilong skin, dispela man na meri bilong em i save givim bikpela mani olsem kontribiusen long olgeta yia taim ol i kolim nem bilong tupela long haus lotu long taim bilong givim mani. Wanpela Witnes i bin go autim tok pastaim long ol dispela ailan, i bin tokim dispela man long opim Baibel bilong em na ritim 1 Timoti 5:⁠8. Aposel Pol i tok: “Sapos wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet na ol arapela wanlain tu, orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut.” Dispela stiatok bilong Baibel i sutim tru bel bilong man. Em i luksave olsem sios i save singaut long bikpela mani na em i save givim tasol, na long dispela rot em i no lukautim famili long ol samting ol i mas i gat. Long narapela yia long taim bilong kisim mani, maski em i gat mani long poket, em i no inap lusim tingting long tok bilong 1 Timoti 5:⁠8. Taim ol i kolim nem bilong em, em i strongim bel na tokim pris olsem wok bilong lukautim famili bilong em long ol samting ol i mas kisim em i bikpela samting moa. Taim em i tok olsem, ol elda bilong sios i kros na tok bilas na daunim tupela marit long ai bilong ol narapela.

Bihain long ol i stadi long Baibel wantaim ol Witnes, dispela man wantaim meri bilong em i kamap Witnes Bilong Jehova. Man i tok: “Tok i tru bilong Baibel i bin senisim mi. Mi no moa mekim nogut long ol narapela na mekim hatpela pasin long famili bilong mi. Mi no moa dring planti. Ol manmeri long ples i ken lukim dispela senis tok i tru i mekim long laip bilong mi. Mi laik bai ol i ken laikim tok i tru olsem mi bin mekim.”

Ol i Mekim Wok Long Bot Quest Long Painim Ol Manmeri

Sampela mun bihain long Memorial bilong 2002, narapela bot i kisim sampela gutpela samting i go long Ha’apai. Dispela bot Quest bilong Nu Silan, em inap 18 mita, i go long ol ailan bilong Tonga. Ol lain i stap insait long bot em Gary na Hetty, na pikinini meri bilong tupela, Katie. Nainpela brata na sista bilong Tonga na tupela misineri i poromanim ol long tupela raun bilong ol. Ol asples Witnes i helpim ol long stiaim bot, sampela taim ol i go namel long ol rip em ol mep o buk i no stori long en. Ol dispela raun ol i mekim i no raun bilong amamas. Ol lain i stap long bot ol i go bilong skulim ol man long tok i tru bilong Baibel. Ol i mas raun long bikpela hap bilong solwara bilong lukim ol manmeri i stap long 14 ailan. Ol manmeri long sampela bilong ol dispela ailan i no bin harim gutnius bilong Kingdom long bipo.

Ol manmeri i mekim wanem taim ol Witnes i go long ol? Ol manmeri i gat laik long save long wanem as bilong raun bilong ol, tasol ol i mekim gut tu long ol na givim kaikai samting long ol. Taim ol lain bilong ailan i save long as bilong raun bilong ol, ol i pilim tru na i amamas. Ol Witnes i luksave olsem ol lain bilong ailan i rispektim Tok Bilong God na ol i laik tru long harim.​—⁠Matyu 5:⁠3.

Planti taim, ol dispela Witnes i sindaun aninit long ol diwai na ol manmeri i sindaun raunim ol em ol i gat planti askim long ol tok bilong Baibel. Ol bai stori i go inap tudak i kamap, orait ol bai go insait long haus na pulim stori bilong Baibel i go yet. Long wanpela ailan, taim ol Witnes i laik lusim ol na i go, ol manmeri i tokim ol olsem: “Yupela no ken go! Husat bai bekim ol askim bilong mipela taim yupela i go pinis?” Wanpela Witnes i tok: “Long olgeta taim em i hatwok long lusim ol manmeri em ol i olsem sipsip na ol i hangre long tok i tru. Mipela i bin planim planti pikinini kaikai bilong tok i tru.” Taim bot Quest i go kamap long wanpela ailan, ol i lukim olsem olgeta manmeri i putim klos bilong sori. Meri bilong bikman bilong taun i bin dai. Dispela bikman i tok tenkyu long ol brata long bringim gutpela tok bilong Baibel i mekim gut bel bilong ol.

Long sampela ailan, em i hatwok tru long go long en. Hetty i tok: “Wanpela ailan i no gat stretpela hap nambis bilong bot i ken sua long wanem, nambis i stap wan mita antap long solwara. Wanpela rot tasol bilong kamap long hap em long rot bilong liklik raba dingi bilong mipela. Pastaim mipela i mas tromoi ol bek bilong mipela i go long ol manmeri i stap long nambis. Na taim traipela biksi i solap i kam na i mekim dingi i go antap na i stap level wantaim nambis, long dispela taim mipela i mas kalap kwik i go daun paslain long biksi i go pinis na dingi i go daun gen.”

I no olgeta i stap long bot ol i strongpela man bilong solwara. Taim ol i raun pinis inap 2-pela wik, boskru i raitim stori long raun bilong ol i go bek long Tongatapu, na em i tok: “Mipela i gat 18 aua long ron long bot i go bek. Mipela i no inap ron tasol i go, nogat, mipela i mas stop long sampela hap, long wanem, sampela i sik. Mipela i amamas long go bek long ples tasol mipela i sori tru long lusim ol man em ol i harim tok bilong Kingdom. Mipela i lusim ol long han bilong Jehova, long rot bilong holi spirit na ol ensel bilong em, em bai helpim ol long kamap strong long spirit.”

Ol Gutpela Samting Inap Kamap Long Ol Dispela Ailan

Inap olsem 6-pela mun bihain long bot Quest i go bek, ol i bin makim tupela painia salim, Stephen na Malaki long autim tok long ol ailan bilong Ha’apai. Long hap, ol i wok wantaim 4-pela marit em nau tasol ol i kisim baptais, long skulim ol man long Baibel. Ol pablisa i save stori gut wantaim ol man long ol samting bilong bilip, na ol i mekim gut wok long Baibel.

Long Disemba 1, 2003, ol i kamapim wanpela kongrigesen long Ha’apai, em namba 5 kongrigesen long Tonga. Planti bilong ol lain i save go bung long dispela Haus Kingdom em ol pikinini. Ol dispela pikinini i bin lain long putim gut yau long ol tok. Ol i sindaun isi na ol i laik insait long bekim tok long ol hap bilong miting i gat ol askim na bekim. Wasman sekit i tok olsem “save bilong ol long buk Baibel Stori Buk Bilong Mi i soim olsem papamama i wok strong long mekim gut wok bilong ol long putim tok i tru bilong Baibel i go daun long bel bilong ol pikinini bilong ol.” Yumi ken lukim klia olsem i gat ol gutpela samting inap kamap long ol dispela ailan olsem planti man moa bai kamap pren bilong Jehova.

Winim 70 yia i go pinis, taim Charles Vete i tanim dispela buklet Where Are the Dead? i go long tok ples Tonga, em i no bin save dispela pikinini kaikai bilong Kingdom bai go bikpela olsem wanem long ol wanples bilong em. Pastaim ol i wanpela liklik lain, tasol Jehova i wok yet long blesim wok bilong autim gutnius i go bikpela long dispela hap bilong graun. Long nau yumi ken tok olsem Tonga em i wanpela ailan i stap long ol longwe ples long solwara em ol i wok long i go long Jehova. (Song 97:1; Aisaia 51:⁠5) Ol ailan bilong Tonga i stap nau olsem ol ailan bilong planti ol pren bilong Jehova.

[Piksa long pes 8]

Charles Vete, 1983

[Piksa long pes 9]

Ol i wokim klos long skin bilong diwai

[Piksa long pes 10]

Ol i bin mekim wok long bot “Quest” bilong autim gutnius long Tonga

[Piksa long pes 11]

Ol lain bilong tanim tok, Nukuʹalofa

[Ol Piksa Kredit Lain long pes 9]

Making tapa cloth: © Jack Fields/CORBIS; background of pages 8 and 9, and fishing: © Fred J. Eckert

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim