Eksasais Inap Helpim Yu
OL I bin skelim 17,000 sumatin bilong skul Havat, na 4-pela yia bipo wanpela nius (The New England Journal of Medicine) i stori long dispela na i tok, eksasais inap long strongim skin bilong man na bai em i no ken dai hariap. Dokta Ralph S. Paffenbarger, Jr., em i tok, sapos man i eksasais na wokim skin bilong em, em bai i no ken sik tumas.
Long Jun 1989 wanpela nius (The Journal of the American Medical Association) i tok, eksasais inap long sakim o oraitim sampela kain sik, olsem sik bilong klok (CHD), na sik haipatensen (mak bilong blut i antap tumas), na sik bilong tingting. Nius i tok, sapos man i no kisim eksasais em bai givim rot long sik bilong klok (CHD) i painim em.
Long Novemba 1989 dispela nius i bin stori long 13,344 man em eksasais i helpim ol long sakim sik. Nius i tok, sapos ol i no inap mekim bikpela eksasais, tasol ol inap mekim liklik eksasais, olsem wokabaut hariap inap 30 minit long olgeta de, dispela tu i gutpela long strongim skin bilong ol na pasim planti kain sik inap kilim ol i dai.
Dokta Norman M. Kaplan bilong wanpela yunivesiti (Texas Southwestern Medical School, Dalas) em i save gut long sik haipatensen. Bipo em i no ting eksasais inap helpim tumas man i gat dispela sik, tasol nau em i gat narapela tingting na em i tok, inap sampela yia em i bin skelim ol samting bilong dispela sik na nau em i save tokim ol man i gat dispela sik, i gutpela sapos ol i kisim planti eksasais.
Dokta Kaplan i save tokim ol man i gat sik haipatensen long ol i mas kisim eksasais i save mekim ol i pulim strong planti win na mekim klok bilong ol i wok hariap liklik. Em i tokim ol, pastaim ol i ken mekim liklik eksasais, na isi isi ol i ken wok long mekim i go bikpela liklik—pastaim ol i ken wokabaut, na bihain ol i ken ran liklik; sapos ol i kisim sampela pen o airaun samting long dispela, ol i ken malolo. Tasol bilong eksasais i ken helpim ol tru, ol i mas mekim 3-pela o 4-pela taim long olgeta wik inap 20 o 30 minit.