Lukaut Long Ol Binatang Jem!
WANPELA MAN LONG HONDURAS I RAITIM DISPELA STORI BILONG KIRAP!
YU KIRAP long slip na bel bilong yu i tantanim. Skin bilong yu i les hariap. Bel bilong yu i solap liklik. Em ol mak bilong meri i gat bel, a? Tru, em inap makim dispela. Tasol sapos yu stap long wanpela ples hat, sampela kain binatang jem inap i stap long bel bilong yu. Ol binatang jem i save kamap long bel ol i wanem samting, na olsem wanem yu ken save ol i stap long bel bilong yu o nogat?
Binatang jem em i wanpela samting i gat laip, na em i kisim sampela gutpela samting long dispela man o animal em i stap long en. Tupela kain lain binatang jem i kamap long bel i olsem: Wanpela ol i kolim ol protosoan, ol binatang jem amiba i bilong dispela lain. Narapela ol i kolim helmit o ol liklik snek. Ol samting i makim man bai kisim bikpela sik o liklik sik long ol binatang jem em i olsem: Wanem kain binatang jem i stap long bel bilong em na hamas bilong ol i stap, na man i gat hamas krismas na skin bilong em i strong o nogat.
Olsem: Liklik snek ol i kolim raunwom, em inap kamapim 200 tausen kiau long wanpela de. Tasol ol kiau i mas i stap insait long graun bambai ol inap kamapim ol liklik snek. Man i daunim hamas kiau i gat liklik snek insait long en, dispela i makim hamas raunwom bai kamap long bel bilong em. Planti man i gat sampela raunwom long bel bilong ol, tasol ol i no save long dispela samting. Tasol taim planti raunwom i stap long bel dispela inap pasim bel na man bai hatwok long pekpek.
Sampela mak i kamapim klia olsem ol binatang jem i stap long bel bilong man i olsem: Bel i pen, bel i tantanim, man i les long kaikai, bel i solap, skin i les, bel i no inap brukbrukim kaikai, pekpek wara, o bel i pas. Na tu, ol binatang jem inap mekim na man i lusim skin, o em i no inap slip gut, o skin i skrap, o em i no inap pulim gut win, o skin i hat. Tru, ol dispela mak inap makim kain kain sik, tasol taim dokta i glasim pekpek bilong man inap sampela taim, em inap save dispela man i gat ol binatang jem o nogat.
Em i bikpela samting long save gut man i gat wanem kain binatang jem. Olsem: Sapos man i gat raunwom na sampela narapela kain binatang jem long bel bilong em, pastaim em i mas dring marasin bilong pinisim ol raunwom. Bilong wanem i olsem? Long wanem, sampela marasin i no save kilim ol raunwom, marasin i bagarapim ol liklik tasol, olsem na ol bai i go long sampela narapela hap bilong skin na kamapim bikpela hevi.
Lukaut Long Ol—Dispela i Winim Marasin
Tru, marasin inap pinisim ol binatang jem, tasol i gutpela moa long lukaut long ol bambai ol i no ken kamap long bel bilong yu. Olsem wanem yu inap lukautim yu yet na ol binatang jem i no ken kamap long bel?
Nambawan gutpela rot bilong lukautim yu yet em olsem: Ol samting i mas i stap klin! Yu mas karamapim pekpek na toilet. Toilet i mas i stap longwe liklik long hap bilong kisim wara. No ken putim pekpek bilong man long gaden bilong mekim kaikai i kamap gut. Em i bikpela samting long wasim gut han. Na tu, no ken larim ol pikinini i putim graun long maus. Sapos wanpela pikinini i gat ol binatang jem, i gutpela long dokta i glasim famili olgeta.
Taim yu baim na redim kaikai, yu mas was gut long en. Baim kaikai i bin kamap long hap i gat nem olsem em i klinpela hap. Abus i mas tan gut. No ken kaikai abus ol man i no bin kukim. Wasim gut pastaim ol prut na kaikai bilong gaden. Tasol yu no ken mekim narapela wok long dispela wara yu wasim kaikai long en, long wanem, ating wara i gat ol binatang jem long en.
Boilim wara bilong dring. Taim wara i kol pinis, larim em i stap bambai wara i ken kisim win oksijen gen. Planti liklik masin bilong klinim wara, ol i no inap kilim olgeta binatang jem. Ol botol wara bilong stua i klin sapos ol samting bilong faktori i wokim dispela wara i klin.
Yu mas was gut moa yet taim yu raun long ol narapela hap o yu kaikai long ol haus kaikai. Ating ol dring i stap long botol na long liklik katon i no kamapim sik, sapos ol i no putim ais long en. Sampela binatang jem inap i stap laip long bokis ais, olsem na ais i klin sapos wara ol i wokim ais long en i klin. Gutpela sapos yu no kaikai ol samting ol man i salim long rot. Ating yu gat laik long kaikai painap na melon ol i katim pinis, tasol planti taim ol i kapsaitim liklik wara antap long en bambai kaikai i luk gutpela, tasol ating dispela wara i no klin. Was gut, tasol no ken tingting planti tumas. Yu mas amamas yet long raun bilong yu. Taim yu was gut, i gat planti samting yu ken mekim bilong lukautim yu yet na bai ol binatang jem i no ken kamap long bel bilong yu.
[Piksa long pes 26]
Ol samting i mas i stap klin, dispela em i nambawan gutpela rot bilong lukautim yu
[Piksa long pes 27]
Ais i klin sapos wara ol i wokim ais long en i klin
[Ol Piksa long pes 27]
Tupela kain lain binatang jem, em ol amiba na ol liklik snek
[Kredit Lain]
DPDx, the CDC Parasitology Website