Sampela Tok i Kam Long Olgeta Hap
Lainim Ol Long Daun Long Man i Gat Namba
Wanpela ripot long nius The Toronto Star i tok: “Ol papamama bilong nau ol i no strong long pikinini i mas daun long man i gat namba, olsem na ating ol papamama i mekim na ol pikinini i kisim tingting olsem ol i no gutpela man.” Saveman Ronald Morrish i tok: “Taim ol pikinini i save long ol mak ol i no ken abrusim dispela i helpim ol pikinini long stap bel isi na long save long ol samting ol i mas mekim na dispela bai helpim ol tu long laikim ol yet. Ol pikinini i no gat ol lo ol i mas bihainim na ol wok ol i mas mekim, taim ol i go bikpela bai ol i no stap bel isi na bilip tumas long ol yet.” Em i tok moa: ‘Mi save long sampela pikinini i gat 6-pela krismas na ol yet i save makim taim bilong ol i go slip. Mi save long sampela pikinini i gat 3-pela krismas, em mama bilong ol i tokim pikinini long em bai i pilim nogut sapos pikinini i sakim tok. Ol i mekim olsem bambai pikinini i no ken bikhet.’ Morrish i tok, ol pikinini i mas lain long daun long ol lo bilong famili, na tingting bilong sampela man, olsem em pasin bilong ol pikinini na ol i no save harim tok tumas taim ol i go bikpela, dispela tingting i no stret. Em i tok: “Yumi ting save bilong ol pikinini ol i kisim long skul i mas i go bikpela long olgeta yia. Olsem na bilong wanem yumi no ting pasin bilong ol tu i mas kamap gutpela moa long olgeta yia? Sapos yu no strong long liklik pikinini i mas kisim samting em i bin tromoi long plua, orait taim pikinini i gat 15 krismas samting bai em i no kam long haus taim yu tokim em long kam.”
Ol i Pilai Kaset Long Haus Kakaruk
Nius New Scientist i tok, ol saientis bilong Kanada ol i bin kisim save olsem ol inap kirapim ol liklik animal bilong fam long kaikai, taim ol i pilai kaset i gat krai bilong mama bilong ol long en. Luis Bate bilong Yunivesiti Bilong Prins Edwat Ailan, em i tok: “Mipela i putim long kaset krai bilong mama kakaruk taim em i painim samting em i laik ol pikinini bilong em i kaikai.” Taim ol i pilai kaset long ol bikmaus i stap klostu long kaikai, ol liklik kakaruk i kaikai maski mama bilong ol i no stap wantaim ol. Tasol krai bilong mama i mas stret. Bate i tok: “Taim mipela i pilai kaset i gat krai bilong mama kakaruk bihain long pikinini kakaruk i lusim kiau, ol liklik kakaruk i no mekim wanpela samting. Long yau bilong mi dispela krai i wankain olsem krai bilong mama kakaruk taim em i singautim ol pikinini long kaikai.” Ol saientis i laik ol animal i go bikpela hariap, na taim ol i mekim traim long dispela samting long namba wan taim, ol liklik kakaruk i go bikpela hariap inap 20 pesen insait long 3-pela wik bihain long mama i bin karim ol, winim ol liklik kakaruk i no bin harim krai bilong mama long kaset. Ol i bin mekim wankain samting long ol pikinini bilong teki na pik bilong kirapim ol tu long kaikai planti taim.
Marasin Inap Bagarapim Man
Wanpela nius (Stuttgarter Nachrichten) i tok: “Long yia i go pinis, planti man moa i dai long Jemani long marasin, winim ol man i dai long birua long rot.” Long 1998, inap 25,000 manmeri i dai long marasin em dokta i makim, tasol i no stret long sik bilong ol. Dispela namba i winim 3-pela taim namba bilong ol man i dai long ol birua long rot long wankain yia. Pasin bilong kisim marasin bilong ol yet long kemis i no nambawan as bilong dispela hevi. I luk olsem nambawan bikpela hevi i olsem: Ol i no lainim gut ol dokta na ol dokta i no gat gutpela save long ol marasin na long ol samting marasin inap mekim long skin bilong man. Ripot i tok, wanpela saveman bilong marasin, em Ingolf Cascorbi, em i tok, marasin i mekim na ating “long olgeta yia long Jemani, inap 10,000 manmeri i dai na 250,000 ol i kisim bikpela hevi long skin, tasol ol inap abrusim ol dispela hevi sapos ol dokta i givim bel long kisim save na skul.”
Na tu, wanpela nius (Sciences et avenir) bilong Frans i stori long save wanpela lain i kisim long Frans, olsem ol dokta i bin raitim 150,000 pepa bilong kisim marasin long kemis bilong ol man i winim 70 krismas, na 10,700 marasin i no stret long sik bilong man o marasin i no gat strong long oraitim sik. Klostu wanpela bilong olgeta 50 50 marasin inap bagarapim man, long wanem, marasin inap pait wantaim narapela marasin em man i save kisim o marasin inap kamapim ol narapela hevi. Ol lapun manmeri long Frans, ol i save slip inap wan milion de long haus sik long olgeta yia, long wanem, marasin i kamapim hevi long skin bilong ol.