Ol Drak—Bilong Wanem Ol Man i Kisim?
“MI BIN i gat 13 krismas, na wanpela taim bikpela susa bilong poroman bilong mi i singautim mipela i go long haus bilong ol. Olgeta i kirap long smok mariwana, olsem spakbrus. Pastaim mi no laik kisim, tasol ol i subim mi planti taim, olsem na mi kisim na traim.” Michael, bilong Saut Afrika, i tok em i bin kirap kisim drak long dispela rot.
“Mi kamap long wanpela famili i save gut long wokim ol musik. Mi insait long wanpela ben na wanpela man insait long ben em i save smok mariwana long taim bilong malolo. Inap sampela mun em i wok long subim mi long smok mariwana. Bihain mi traim na mi kirap long smok mariwana long olgeta taim.” Darren, bilong Kanada, em i kirap kisim drak long dispela rot.
Dispela tupela man i kirap kisim ol narapela drak tu, olsem LSD, opiam, na ol drak bilong kirapim tingting. Nau ol i no kisim drak moa, tasol ol i wanbel long tok olsem ol wanlain yet i bin kirapim ol long kisim drak. Michael i tok: “Mi no tingting liklik olsem mi bai kisim drak, tasol ol dispela manki ol i pren bilong mi na mi no gat ol narapela pren, olsem na mi bihainim laik bilong ol.”
Ol Amamas Samting
Wanpela bikpela samting i save kirapim ol man long kisim drak, em ol wanlain i strong long pulim ol, na ol yangpela i save hatwok moa long sakim drak. Na tu, ol lain i gat nem insait long ol piksa wokabaut na spot samting, ol i gat strong long senisim tingting na pasin bilong ol man.
Planti taim ol man i gat nem long wokim musik samting ol i save kisim ol strongpela drak. Planti man em ol i gat nem long ol piksa wokabaut ol tu i save kisim drak long olgeta taim.
Ol man bilong pilaim musik na mekim ol piksa wokabaut samting ol inap mekim na pasin bilong kisim drak i olsem i gutpela samting, na dispela i save kirapim tru ol yangpela long kisim drak. Nius Newsweek i kamapim dispela ripot long 1996: “Ol rot bilong Seattle i pulap long planti yangpela em ol i bin i go long dispela hap bilong kisim heroin, long wanem, Cobain [man bilong pilaim rok-musik] i bin kisim heroin.”
Ol magasin na ol piksa wokabaut na televisen i save litimapim tru pasin bilong kisim drak. Sampela lain bilong wokim klos i gat stail taim ol i kisim ol meri bilong putim ol dispela klos na soim long ol man, ol i laik kisim ol meri i bun nating, kain olsem ol lain bilong kisim drak.
Bilong Wanem Sampela i Kalabus Long Drak?
I gat planti samting i olsem as na namba bilong ol man i kisim drak i wok long i go bikpela. Sampela i save kisim drak, long wanem, ol i stap bel hevi na ol i pilim olsem i stap bilong ol i no gat as bilong en. Sampela ol i gat hevi bilong mani, o ol i no holim wanpela wok mani, o papamama i no stap olsem gutpela piksa.
Sampela man i save hatwok long bung wantaim ol narapela o stap pren bilong ol, na ol i save kisim drak bilong helpim ol long mekim olsem. Ol i ting drak i save strongim bel bilong ol na bai ol i no pret o sem na ol inap mekim ol tok pilai bilong kirapim ol narapela long laikim ol. Sampela man i gat planti hevi long i stap bilong ol, olsem na ol i ting taim ol i kisim drak, dispela bai helpim ol long i stap fri na ol i no gat wok long lain long pasin bilong bosim wokabaut bilong ol.
Narapela as na ol yangpela i save kisim drak, em ol i bel hevi long i stap wanpis long haus na ol i les. Wanpela buk (The Romance of Risk—Why Teenagers Do the Things They Do) i stori long bel hevi bilong i stap wanpis na ol papamama i no save bosim gut ol pikinini, na buk i tok: “Taim ol pikinini i pinis skul na kam bek long haus, i no gat man i stap long haus. Ol i save stap wanpis na ol i no laik long i stap olsem. Ol pren i save kam bung wantaim ol tasol maski ol i stap wantaim, planti taim ol i save les. Ol i save lukim ol piksa long televisen na harim musik o ol i save painim ol amamas samting long Intenet. Olsem na i no hatwok long ol i kirap long kisim smok, drak, na dring.”
Michael, em yumi stori pinis long em, em i stori long papamama i no save bosim gut ol: “Famili bilong mipela i stap amamas. Mipela i save pas gut wantaim. Tasol papa na mama wantaim i mekim wok mani, olsem na long san i no gat man i save stap bilong bosim mipela. Na tu, papamama i larim mipela i mekim wanem wanem samting mipela i laik mekim. Ol i no save stretim mipela. Papamama i no save liklik olsem mi wok long kisim ol drak.”
Planti man, taim ol i kalabus pinis long drak, ol i save kisim yet, long wanem, ol i amamas long kisim. Michael i bin kisim drak long olgeta de na em i stori long ol samting i painim em: “Mi pilim olsem mi stap long narapela ples. Mi inap lusim tingting long olgeta hevi bilong mi. Mi no pret liklik long wanpela samting. Olgeta samting i gutpela tasol.”
Narapela man em bipo i save kisim drak, nem bilong em Dick, bilong Saut Afrika, em i bin kirap long kisim drak taim em i gat 13 krismas na em i stori long ol samting mariwana i mekim long em: “Mi save lap long olgeta tok pilai. Olgeta samting i pani tasol.”
Maski i gat ol tok lukaut long ol samting nogut drak inap kamapim, dispela i no save pretim ol yangpela. Ol i save ting “ol dispela samting i no inap kamap long mi.” Buk Talking With Your Teenager i stori long as na ol yangpela i save sakim ol tok lukaut olsem ol drak inap nogutim bodi bilong ol: ‘Bodi bilong ol i gat strong na em inap long stretim bek em yet, olsem na ol i no ting ol drak inap nogutim ol. Planti yangpela i gat dispela tingting. Ol yangpela i ting olsem sik kensa bilong waitlewa, na pasin bilong dring oltaim, na kalabus long drak, ol i save painim ol bikpela man tasol.’ Planti man moa i kisim drak ekstasi na dispela i kamapim klia olsem planti man i kisim drak ol i no save long ol samting nogut drak inap kamapim. Drak ekstasi em i wanem samting?
Drak Ekstasi na Danis Reiv
Long ol pati ol i kolim reiv, planti man i save kisim drak ekstasi—dispela drak i gat marasin MDMA, bilong mekim man i spak. Ol man i salim dispela drak ol i save grisim ol man long ting olsem taim ol i kisim ekstasi ol bai pilim bikpela amamas tru na bai ol i gat strong long danis inap long nait olgeta, i go inap long “ol i pilim olsem ol i slip na lukim piksa olsem driman,” olsem wanpela man bilong raitim buk i tok. Wanpela yangpela meri i stori long amamas em i kisim long ekstasi na em i tok: ‘Isi isi amamas i save kamap bikpela na i go inapim bodi olgeta.’
Taim ol dokta i glasim kru bilong ol man i save kisim ekstasi ol i lukim olsem, ol man i salim dispela drak ol i giaman taim ol i tok em i no inap bagarapim man. Ekstasi i save bagarapim ol rop bilong kru na em i save mekim marasin serotonin i go liklik. Dispela kain bagarap inap stap longtaim na i no gat rot bilong stretim. Bihain, isi isi dispela inap mekim na man i stap bel hevi na em bai lusim tingting long planti samting. Sampela man i bin i dai taim ol i kisim ekstasi. Na tu, ol lain bilong salim drak ol i save bungim ekstasi wantaim heroin bilong kalabusim ol man i save kisim dispela drak.
Ol Man Inap Kisim Olsem Wanem?
Long planti kantri, ol man i wok long bringim planti drak, i kam insait long kantri, olsem na pe bilong drak i go daun. Wanpela as bilong dispela em ol senis i kamap long wok politik na mani samting. Kain samting olsem i bin kamap long Saut Afrika. Ol senis long wok politik bilong dispela kantri i kirapim planti man long baim na salim ol samting long ol narapela kantri na ol lain inap i go i kam long kantri. Na tu, planti taim ol soldia i no save was long boda, olsem na i no hatwok long ol man i bringim drak i kam insait long kantri. I no gat wok mani inap long olgeta man, olsem na planti tausen man ol i save salim ol drak bilong kisim mani. Pait na bagarapim man i pulap tru long ol hap i gat planti drak long en. Wanpela nius i tok, ol polis i wok long was gut tru long ol pikinini long ol skul bilong provins Gauteng long Saut Afrika—sampela i gat 13 krismas tasol—long wanem, ol i wok long salim drak. Sampela skul long dispela hap i kirap pinis long glasim ol sumatin bilong painimaut olsem husat i save kisim drak.
Wanem As Tru Bilong En?
I gat planti samting i olsem as na ol man i save kisim drak. Tasol dispela i olsem mak bilong wanpela bikpela as tru bilong dispela hevi. Man bilong raitim buk, Ben Whitaker, i tok: “Dispela hevi bilong planti man i kisim drak em wanpela tok lukaut olsem ol pasin i bosim i stap bilong ol man, i gat sampela samting long en i no stret: sapos i no olsem, orait i gat wanem as na planti man em ol i gat save na ol i holim ol bikpela wok samting ol i kirap long kisim drak?”
Em wanpela gutpela askim bilong kirapim yumi long luksave olsem, planti man i save tingting tasol long kisim planti mani kago na ol i no save tingim ol samting bilong spirit em ol i mas kisim na ol samting bilong mekim tingting na bel i stap isi. Planti lotu i no bin helpim ol man long kisim ol dispela samting bilong spirit ol i mas kisim, long wanem, ol i no bin tingim as tru bilong ol hevi i painim ol man.
Pastaim yumi mas kisim save gut long as tru bilong ol dispela hevi na bai yumi ken save long rot bilong pinisim hevi bilong drak. Bai yumi stori long dispela samting long stori i kamap bihain long dispela.
[Piksa long pes 7]
Sampela taim, ol man i gat nem long piksa wokabaut samting ol i save litimapim tru pasin bilong kisim drak
[Ol Piksa long pes 7]
Planti musik bilong nau i save stori long pasin bilong kisim drak
[Ol Piksa long pes 8]
Ol man i save kisim drak ekstasi long ol pati reiv
[Ol Kredit Lain]
AP Photo/Greg Smith
Gerald Nino/U.S. Customs