Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g04 7/8 p. 24-27
  • Lukaut—Ol Plaua Nogut!

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Lukaut—Ol Plaua Nogut!
  • Kirap!—2004
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Ol Trap
  • Trap i Wel
  • Gutpela Plaua Bilong Haus na Wok Bisnis
  • Lukautim Ol Plaua
  • Ol i Wok Long Painim Ol Nupela Marasin
    Kirap!—1995
Kirap!—2004
g04 7/8 p. 24-27

Lukaut—Ol Plaua Nogut!

Wanpela man long Briten i raitim dispela stori bilong Kirap!

YUMI save olsem ol animal i save kisim ol plaua samting olsem kaikai bilong ol. Tasol olsem wanem? Yu save tu olsem sampela plaua i save kisim ol animal olsem kaikai bilong ol? Ol i bin painim pinis inap olsem 550 plaua i save kaikaim ol binatang, na ol i wok long painim yet planti moa. Ol dispela narapela kain plaua inap wokim kabohaidret, tasol ol plaua i kamap long graun nogut ol i sot long ol gutpela kaikai ol i mas kisim, olsem naitret. Ol binatang i kamap olsem kaikai ol dispela plaua i sot long en.

Wan wan plaua i gat pasin bilong em yet long kisim ol binatang. Sampela i gat ol trap, na sampela i gat wanpela hap bilong ol i wel o i olsem glu na ol binatang i no inap ranawe long en. Orait nau yumi ken skelim gut sampela bilong ol dispela plaua i save kaikaim ol binatang.

Ol Trap

Ating wanpela plaua olsem em planti man i save long en em Venus flytrap, longpela bilong en i olsem 30 sentimita. Dispela plaua i stap long hap i gat planti wara long en long North na South Carolina long Amerika. Ol lip bilong en i gat kala kala na i lait tru na long arere bilong ol lip i gat samting bilong kamapim hani​—em i bun tru bilong ol binatang! Dispela i mekim na bagarap inap painim ol binatang, long wanem, long namel bilong wan wan lip i gat tripela gras i mekim wok olsem wailis. Taim wanpela binatang i tatsim ol dispela gras, lip bai pas. Olsem ol sait sait bilong wanpela trap ol i wokim long ain, samting olsem nil long sait sait bilong lip bai pas na stopim binatang long ranawe.

Sapos trap i holim wanpela samting em win i karim i kam​—olsem wanpela hap stik i drai​—plaua bai rausim insait long sampela de tasol. Tasol sapos lip i pilim olsem i gat sampela marasin naitret, lip bai kamapim sampela marasin bilong brukbrukim bodi bilong binatang na bai plaua i ken kisim ol gutpela samting bilong en. Dispela samting bai kamap insait long 10 i go 35 de, inap long sais bilong binatang.

Samting i narapela kain em olsem: Sapos wanpela samting i tatsim wanpela gras wailis tasol, olsem liklik hap wara bilong ren, trap bai i no inap pas. Trap bai pas tasol taim samting i tatsim tupela o tripela gras wailis​—maski em i tatsim bihain long 20 seken 20 seken. Mak bilong hat na lait bilong san i kisim plaua bai mekim na trap bai pas hariap o isi isi. Sampela taim em inap pas hariap tru, insait long hap seken tasol.

Trap bilong sampela plaua inap pas hariap moa, winim dispela. Tingim plaua bladderwort, em i save kamap long wara, na ol lip bilong en i save stap aninit long wara. Ol lip bilong en i gat ol samting olsem poket, na wan wan bilong ol dispela poket i gat wanpela dua i olsem trap na sampela longpela gras. Taim wanpela liklik binatang i tatsim ol gras, trap bai op. Strong bilong wara insait long poket i no bikpela olsem long ausait, olsem na wara long poket bai pulim binatang i go insait na trap bai pas bihain long em. Dispela samting inap kamap insait long sotpela taim stret, paslain tru long wanpela seken i pinis!

Trap i Wel

Wanpela plaua i save kaikaim ol binatang samting na i bikpela long ol arapela plaua olsem em hanging pitcher plants. Sampela bilong ol, olsem ol dispela i stap long Saut-is Esia, ol i olsem rop i save go antap long het bilong ol diwai. Ol dispela plaua i gat ol trap em inap holim 2 lita wara bilong trapim ol bikpela samting, olsem rokrok. Ol man i tok sampela bilong ol dispela plaua i bin trapim ol rat. Tasol ol trap i wok olsem wanem?

Wan wan lip bilong dispela plaua i olsem wanpela kap, na em i gat ai bilong pasim ren long i go insait. Kala na hani bilong plaua i save pulim ol binatang i go long en, tasol maus bilong kap i wel. Taim binatang i laik kisim hani, lek bilong en bai wel na em bai pundaun i go insait long wara long as bilong kap. Insait long kap ol gras i pasim rot bilong binatang long ranawe. Na tu, hani bilong sampela plaua olsem i gat marasin bilong paulim binatang.

Pitcher plant i luk narapela kain tru em cobra plant, em i save kamap long ol maunten bilong California na Oregon long Amerika. Dispela plaua i luk olsem snek kobra i redi long pait. Binatang inap i go insait long maus bilong plaua, tasol lait i kam insait long ol liklik windo i paulim em. Binatang i wok long flai i go long lait bilong ranawe, tasol em i no inap. Em bai mekim i go i go inap strong bilong en i pinis, na em bai pundaun i go daun long wara long as bilong kap na dring wara na i dai.

Gutpela Plaua Bilong Haus na Wok Bisnis

Plaua butterwort i gat ol lip olsem glu na dispela i save pulim sampela kain liklik lang. Ol dispela kain lang i save bagarapim ol plaua samting bilong wok bisnis, na tu, ol plaua ol man i lukautim long haus. Ol trap ol man i wokim i gutpela, tasol ol i save trapim olkain binatang, ol i save trapim ol binen na ol narapela lang tu. Glu bilong plaua butterwort i gutpela na i winim tru trap ol man i bin wokim, long wanem, em i save trapim tasol ol dispela liklik lang i save bagarapim ol plaua.

Long nau planti man moa i wok long lukautim North American pitcher plants. Plaua na lip bilong en i naispela olsem bilong planti ol narapela plaua, na em i isi long lukautim. Na tu, dispela plaua i save kaikaim planti lang. Insait long sampela mun, wan wan lip inap trapim planti tausen lang. Ol binen i no inap kisim bagarap long en, long wanem, ol samting bilong dispela plaua i no pulim ol. Tasol olsem wanem ol binatang inap mekim wok bilong ol na plaua i no ken trapim ol? Ol plaua i save kamap paslain, taim ol samting olsem kap i wok yet long kamap. Taim ol kap i redi, plaua i dai pinis na ol binatang i mekim pinis wok bilong ol.

Wanpela plaua em i isi long kamapim, na em inap kamap long kain kain ples, em Australia’s fork leaf sundew. Chris Heath, em wanpela saveman bilong ol dispela plaua long Walworth Garden Farm Environmental Education Centre long London, em i tok: “Em i wanpela gutpela plaua yu mas i gat sapos ol natnat i pasim yu long sindaun ausait long nait. Planim dispela plaua long wanpela basket i hangamap na bai ol liklik wara bilong en i pulim ol natnat.” Ol liklik gras bilong lip bilong en i olsem glu na bai holim na taitim strong ol natnat i go pas long en.

Lukautim Ol Plaua

Sori tru, planti bilong ol kain plaua olsem i kamap long ol hap em ol man i wok long bagarapim. Olsem: Hanging pitcher plant long Saut-is Esia inap pinis olgeta, long wanem, ol man i wok long katim na kukim bus bilong wokim gaden samting. Long sampela hap i gat planti wara long en, ol man i laik mekim wok long graun, olsem na ol i rausim wara na mekim graun i kamap drai na ol i ken wokim ol haus samting long en. Olsem na ol i pinisim pinis sampela bilong ol dispela plaua.a

Olsem wanem? Yu laik planim wanpela kain plaua olsem? I no gat wok long kisim ol long bikbus, long wanem, yu inap kisim ol long ol bisnis i kamapim ol long rot bilong ol sid samting. Em i isi long lukautim ol: Oltaim ol i mas i gat wara bilong ren. Na tu, ol i save kamap gut tru long ol hap i gat planti san long en, tasol ol plaua bilong ol ples i no hot o kol tumas, ol i mas stap long hap i kol liklik long taim bilong kol. Yu mas i gat pasin bilong no ken les kwik, long wanem, sampela plaua olsem i kisim 3-pela yia bilong kamap bikpela. Tasol yu no gat wok long givim kaikai long ol, long wanem, ol yet i save painim kaikai bilong ol!

[Futnot]

a Convention on International Trade in Endangered Species i lukautim sampela bilong ol dispela kain plaua na ol i no ken pinis olgeta.

[Blok long pes 27]

▪ Kaikai Bilong Fangi

Ol liklik plaua tru i save kaikaim ol binatang em ol fangi, na i save trapim ol liklik snek i stap insait long graun. Sampela fangi i gat ol han i olsem glu, tasol sampela narapela i gat 3-pela kain rop olsem trap, na ol i save taitim ol liklik snek i go insait long ol dispela rop. Taim ol i trapim pinis wanpela liklik snek, ol samting long fangi bai bagarapim snek na i no longtaim na em bai i dai. Ol dispela fangi inap daunim ol binatang nogut, olsem na ol saveman i wok long stadi long dispela pasin bilong ol, long wanem, ol liklik snek i mekim na long olgeta yia planti kaikai i save bagarap, em mak bilong en i winim planti handet milion dola.

[Blok long pes 27]

▪ Ol Binatang i Bekim Pait!

I no olgeta binatang i larim ol dispela plaua i kilim ol. Olsem: Binatang blowfly i gat wanpela kain samting long ol lek bilong en. Olsem ain bilong ol man i go antap long maunten, ol samting long lek bilong dispela binatang i helpim em long lusim trap bilong pitcher plant. Taim ol kiau bilong dispela binatang i bruk insait long pitcher plant, ol liklik snek bilong en i save kaikaim ol arapela binatang i sting pinis. Bihain, taim ol i redi long kamap binatang, ol i wokim hul long pitcher plant na i go ausait. Ol katapila bilong wanpela bataplai i save wokim haus na karamapim ol gras bilong pitcher plant na long dispela rot ol inap ranawe. Sampela spaida i wokim haus bilong ol klostu long maus bilong pitcher plant na bai ol inap holimpas ol binatang na kaikaim ol, na wanpela spaida i gat narakain skin na dispela i helpim em long stap laip insait long wara bilong pitcher plant sapos birua i laik bagarapim em.

[Piksa long pes 24]

Lip bilong “hanging pitcher plant”

[Piksa long pes 24, 25]

“Venus flytrap”

Lip long han kais i soim wanpela lang i stap long trap; lip long han sut i soim ol gras i olsem wailis

[Kredit Lain]

Plants: Copyright Chris Heath, Kentish Town City Farm, London

[Piksa long pes 25]

Plaua na nupela lip bilong “cobra plant”

[Kredit Lain]

Copyright Chris Heath, Kentish Town City Farm, London

[Piksa long pes 26]

“North American pitcher plant”

Sais bilong plaua bilong en i olsem orens

[Piksa long pes 26]

“Butterwort”

Ol lang i pas long lip i olsem glu

[Ol Piksa long pes 26]

Ol lip bilong “North American pitcher plant”

Liklik piksa: Wanpela lang i kaikaim hani i mekim em i airaun

[Piksa long pes 26]

“Fork leaf sundew”

Wanpela binatang i pas long ol gras bilong lip i olsem glu

[Kredit Lain]

Plants: Copyright Chris Heath, Kentish Town City Farm, London

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim