Olsem Wanem San Inap Lait Long Biknait?
“HAU na san i no inap go daun?” Mi bilong Finlan na taim mi mekim wok misineri long Papua Niugini, mi bin harim dispela askim planti taim. Long ol ples hat ol aua san i save stap antap i klostu wankain long olgeta mun. Olsem na ol man i sindaun long ol ples hat i hatwok long piksaim long tingting olsem long hap bilong Aktik, san i no save go daun inap sampela mun. Na taim mi laik stori long ol olsem long taim bilong kol, olsem wintataim, san i no save kam antap, ol i kirap nogut moa yet.
Orait olsem wanem san inap lait long biknait? Dispela narakain samting i save kamap, long wanem, taim graun i wok long raunim san, graun i save slip sait liklik inap 23.5 digri. Olsem na long taim bilong san, olsem samataim, long Hap Not, Not Pol i slip sait liklik i go long sait bilong san, na long wintataim em i slip sait liklik long hap san i no stap long en. Graun i save tanim inap wanpela taim long de, olsem na long wanpela nait long yia long Aktik Sekel—long Jun 21 samting—san i no save go daun. Na long wanpela de long yia—long Disemba 21 samting—san i no save kam antap, tasol long belo liklik lait inap kamap olsem i save kamap paslain long san i kam antap.
Long samataim, taim yu go longwe moa long hap not antap long Aktik Sekel, bai i gat planti nait moa em san i lait long en, na long wintataim bai i gat planti de moa i no gat lait bilong san. Long Not Pol na long Saut Pol, san i lait inap 6-pela mun na nait i stap inap 6-pela mun.a
Ol man i stap long ol dispela hap i save slip olsem wanem long samataim, na ol i stap olsem wanem long wintataim, taim san i lait inap sampela aua tasol? Long bipo sampela lain man i bin slip planti aua long wintataim, dabolim namba bilong ol aua ol i slip long samataim. Long nau sindaun bilong ol man i senis na planti ol i save slip inap wankain aua long olgeta nait. Tasol ol longpela de long samataim i save givim sampela strong moa long ol man i stap long Hap Not. Patrick i sindaun long Alaska, em i tok: “Taim san i lait yet long 11 klok long nait, mi les long go slip. Sampela taim mi go aut na katim gras o mekim sampela narapela wok.”
Tasol ol mun em san i lait long en o ol mun em ples i tudak, inap pinisim strong bilong skin na tingting. Olsem na sampela i pasim lait bilong san na bai lait i no ken kam insait long rum slip bilong ol long samataim, na long wintataim ol i save stap long ol rum i gat ol strongpela lait long en. Ol i mekim ol dispela samting bilong helpim ol long slip gut long yia olgeta na bilong ol i no ken taiet na bel hevi. Tasol maski i gat sampela hatwok, ol man bilong dispela hap na ol visita i wanbel long tok olsem ol i no inap lusim tingting long lukim san i lait long biknait.—Wanpela man i salim dispela stori i kam.
[Futnot]
a Wankain samting i save kamap long Antaktik, tasol taim san i lait long Antaktik em taim bilong tudak long Aktik.
[Sat/Ol Piksa long pes 31]
(Bilong save ol dispela rait i stap we long pes, lukim buk o magasin)
Graun i slip sait liklik, olsem na long Not Pol na Saut Pol san i lait oltaim long samataim, na long wintataim ples i tudak (Piksa hia i soim lait bilong san i holim graun long Hap Not)
Samataim i pinis ←
● ● ● ● ●
Wintataim ● ◯ ● Samataim
● ● ● ● ● Graun i save tanim
inap wanpela taim
→ Wintataim i pinis long de
[Piksa long pes 31]
Piksa bilong san i lait long biknait
[Kredit Lain]
© Paul Souders/WorldFoto