Bai Yumi Mekim Wanem Sapos i No Gat Donki?
DISPELA STORI I KAM LONG ITIOPIA
LONG ol rot bilong Addis Ababa, biktaun bilong Itiopia—em namba 16 kantri bilong graun we i gat planti man tru—ol donki i stap olsem nambawan trenspot bilong karim ol kago samting i go i kam, kirap long bipo yet. Planti draiva i lain pinis long pasin bilong ol donki, olsem ol donki i save pinis long hap ol bai go long en na no gat wanpela samting inap pasim ol. Ol donki i no save pret long planti ka long rot. Ol i save karim ol bikpela kago na ol i no save lukluk i go bek. Olsem na sapos yu no laik long ol blakpela as bilong paia, pekpek bilong bulmakau i drai, o wanem kain samting em donki i karim i pas long yu, orait klia long rot bilong ol!
Ol i bin ting namba bilong ol donki long Itiopia em inap olsem 5 milion, klostu wanpela donki long olgeta 12-pela 12-pela man. Planti milion Itiopia i save sindaun long ol maunten, longwe long ol taun. Ol bikpela baret i brukim ol maunten. Namel long dispela kantri i gat wanpela bikpela hap graun i stap antap liklik, em planti liklik wara i brukim. Sapos ol i laik wokim ol bris o rot i go long ol ples, ol i mas tromoi bikpela mani moa bilong mekim olsem. Olsem na donki em i gutpela trenspot long ol kain ples olsem, long wanem, em i animal bilong wok na i no save les.
Donki inap stap long kain ples olsem Itiopia, we ples i drai na san i hat tru. Na em inap wokabaut gut long ol maunten i antap tru, na long ol rot i liklik tru, na long ol rot arere long ol wara i gat planti ston, na long hap i gat graun malumalum. Em inap go long ol rot we ol hos na kamel i no inap wokabaut long en. Long planti manmeri, donki i gutpela rot bilong karim ol kago samting, moa yet long ol taun we ol haus i stap longwe long ol rot bilong ka.
Ol donki inap wokabaut long ol rot i gat ol kona kona na long ol liklik rot i krungut nabaut. Ol i no olsem ka em taia bilong en i gat bikpela pe long en. Wan wan taim tasol ol i gat hevi long taim graun i wel. Ol i save karim ol bikpela na liklik kago samting i go long klostu olgeta hap. Taim draiva i sindaun belhat i stap na putim hon long bikpela lain ka long rot, donki i isi tasol i go namel long ol ka na i go pinis. Na polis i no inap sasim em sapos em i wokabaut i go insait long wanpela rot we ol ka i save go wan wei tasol. Em i no gat hevi olsem ol ka long painim ples bilong sanap. Ating ol i save salim donki long 50 dola samting, tasol taim yu skelim pe bilong lukautim wanpela ka em i bikpela mani tru, winim wanpela donki!
Ol Donki Long Biktaun
Long moningtaim, planti tausen man i raun long ol donki i go long Addis Ababa—winim tri milion manmeri i sindaun long dispela taun—planti taim ol i wokabaut inap olsem 25 kilomita. Long ol Trinde na ol Sande, ol i save bisi tru, long wanem, em ol de bilong maket. Ating ol i mas wokabaut inap 3-pela aua, olsem na ol i mas kirap long taim tulait i no bruk yet. Sampela taim ol papa bilong ol donki i wokabaut wantaim ol, tasol planti taim ol i save ran bihainim ol.
Planti taim ol i save karim ol bek rais, ol kumu samting, paiawut, simen, na ol blakpela as bilong paia, na tu, ol dram i gat wel bilong kukim kaikai, na ol bokis i gat ol loliwara o bia samting. Sampela donki i save karim ol samting em hevi bilong en inap olsem 90 kilogram o moa. Ol longpela samting olsem mambu o pos bilong diwai kumurere, ol i pasim long sait na donki i pulim. Tasol ating wanpela narapela kain kago donki i save karim em ol gras i drai pinis, dispela i save karamapim klostu donki olgeta.
Long moning taim donki i karim ol samting bilong go long maket, em i save wokabaut hariap. Taim ol i maketim pinis olgeta samting na donki i no gat hevi moa, em i save wokabaut isi isi i go bek long haus, na tu, em bai stop bilong kaikai gras arere long ol rot. Long ol taim we donki i no karim ol samting i go long maket, ol man i yusim em bilong karim wara na paiawut. Ol man i save haiarim ol bilong mekim wok bilong ol. Sampela donki ol i bilong wanpela lain donki em ol man i save haiarim bilong mekim wok long ol, na wanpela bisnisman o wanpela lain i bosim ol! Long sampela ples donki i save pulim karis i gat tupela wil, o sampela taim tupela donki bai pulim bikpela karis i gat 4-pela wil.
I Stret Yumi Tingim Ol
I no gat bikpela wok bilong lukautim ol donki long kaikai na ol narapela samting. Ol yet i save painim kaikai bilong ol na ol i save kaikai klostu olgeta kain samting. Sapos papa bilong donki i lukautim gut ol, ol i pas tru long em. Ol donki i smat tru, taim ol man i skelim ol long save bilong ol, ol i winim ol hos. Na tu, ol i gat gutpela save long tingim gut rot bilong ol. Maski i no gat man i go wantaim ol, ol yet inap go longwe olsem 8-pela kilomita, long ples bilong kisim wara, tasol i mas i gat ol man i stap bilong putim wara antap long ol na kisim wara i kam daun. Ating ol i gat ol liklik belo long ol tu, na taim ol i kam ol man i ken harim krai bilong belo na ol i save olsem donki i kam wantaim kago bilong ol na ol i kam kisim.
Tru, donki i strongpela animal bilong wok, tasol em i save sapos kago i bikpela tumas, na tu, em i save sapos em i mas malolo. Long ol dispela taim, o sapos ol man i no putim gut ol samting na mekim skin bilong em i pen em bai slip i go daun. Long kain taim olsem, ating ol man bai i no kliagut na ol i bikmaus long em o paitim em. Ating yu tingim wanpela stori bilong Baibel long dispela samting i bin kamap, laka?—Namba 22:20-31.
I stret yumi tingim gut ol donki na lukautim gut ol. Taim ol man i no putim gut ol kago na kago i surik i go i kam, dispela i save mekim na donki i pundaun long baret na brukim lek bilong en. Ol sua, kain kain binatang jem, ol sua aninit long lek, bikpela kus, na ol narapela hevi inap pinisim strong bilong dispela gutpela animal bilong karim hevi bilong ol man. Olsem na long Debre Zeyit, em klostu long Addis Ababa, ol i kamapim wanpela nupela haus sik bilong ol donki. Dispela haus sik i gat ol kompiuta, rum bilong givim marasin, ambiulens bilong karim ol donki i go i kam, na tu, wanpela gutpela rum bilong katim ol. Long 2002, inap olsem 40,000 donki i bin kisim kain kain helpim bilong stretim sik bilong ol.
Abraham i bin wokabaut brukim ol maunten wantaim donki bilong em taim em i go long maunten Moria. (Stat 22:3) Long stori bilong ol Israel bilong bipo, donki em i wanpela animal i save stap wantaim ol long olgeta de. Na tu, Jisas Krais i bin sindaun long donki na go insait long Jerusalem olsem king.—Matyu 21:1-9.
Long Itiopia tu, kirap long bipo yet ol donki i bin i stap. Na ol i stap yet olsem bikpela samting long laip bilong ol man. Long olgeta yia stail bilong ol trak na ka i save senis senis, tasol donki i stap wankain tasol. Olsem na i stret yumi tingim gut ol!
[Piksa Kredit Lain long pes 10]
‘The Donkey Sanctuary’, Sidmouth, Devon, UK