Sapta 12
Yu Gat Mak Bilong Kisim Bagarap o Bilong Abrusim Bagarap?
OL SAMTING i kamap insait long ol lotu long nau, dispela i mekim na yumi mas kamapim bel bilong yumi—yumi laikim tumas Jehova na ol pasin bilong em o nogat? Olsem wanem? Yumi mekim pasin wankain olsem Pikinini bilong em, Krais Jisas? Baibel i stori long pasin bilong Jisas, olsem: “Yu bin laikim tumas stretpela pasin, na yu no laik tru long pasin bilong sakim lo.” (Hibru 1:9) Orait, olsem wanem long yumi? Yumi redi long kamapim bel bilong yumi long ples klia na bai ol man i ken save yumi laikim tumas stretpela pasin na nolaik tru long pasin bilong sakim lo? Stori bilong Baibel long Jihu na Jehonadap, em pikinini bilong Rekap, dispela stori inap helpim yumi long skelim bel bilong yumi.
2 Samting olsem 900 yia paslain long taim bilong Krais, ol i makim Jihu bilong kamap king long 10-pela lain bilong Isrel, nambawan biktaun bilong ol em Sameria. God i givim wok long Jihu bilong kilim i dai olgeta man long lain nogut bilong King Ehap, na Kwin Jesebel tu, long wanem Jesebel i bin kirapim ol Isrel long lotuim god giaman Bal na em i laik pinisim lotu bilong Jehova. Jehonadap em i bilong lain bilong Ken (olsem na em i no wanpela Isrel); em i save long dispela wok bilong Jihu long kilim i dai ol dispela lain, na em i go bungim Jihu long rot. Tasol olsem wanem long bel bilong Jehonadap? Em i laikim tumas Jehova? Bai em i kamapim bel bilong em long ples klia na bai ol man i ken save, em i bilip tru olsem Jehova em i God tru na yumi mas lotuim em wanpela tasol?
“YU WANBEL WANTAIM MI?”
3 Tupela i gude pinis, orait Jihu i tokim Jehonadap long kamapim bel bilong em, em i tok: “Yu wanbel wantaim mi olsem mi wanbel wantaim yu?” Jehonadap i no gat tupela tingting; wantu em i kirap na i tok: “Em nau.” Na Jihu i tok: “Sapos olsem, orait han bilong yu i kam.” Jihu i pulim Jehonadap i kam antap long karis na em i tok: “Yu kam wantaim mi na lukim pasin bilong mi—mi no ken larim wanpela man i lotuim narapela god—ol i mas lotuim Jehova tasol.” Jehonadap i no pret o surik liklik. Nogat.—2 King 10:15, 16, NW; lukim tu Diuteronomi 6:13-15.
4 Tupela i kamap pinis long Sameria, orait Jihu i mekim wanpela samting na olgeta man i lotuim Bal ol i mas kamapim long ples klia olsem ol i man bilong lotuim Bal. Jihu i singautim olgeta profet na pris bilong Bal wantaim lain bilong ol i go bung long haus lotu bilong Bal na mekim bikpela ofa. Em i tok, sapos ol i no i go bai em i kilim ol i dai. Jihu i tok ol bai givim bilas long olgeta man i lotuim Bal na ol i mas pasim bambai ol man i ken luksave long ol. Sapos sampela i tok ol i lotuim Jehova tu, orait nau ol i mas kamapim bel bilong ol—ol i lotuim husat tru. I olsem nau em i bikpela taim bilong litimapim nem bilong Bal na Seten tu, long wanem Bal i makim dispela god giaman Seten.
5 Ol man i lotu tru long Jehova ol i no ken bung wantaim ol long dispela haus. Ol i lukluk gut bambai ol i ken save ol man bilong lotuim Bal ol tasol i stap. Nau ol i kirapim lotu. Ol boi bilong Jihu i sanap ausait na ol i redi i stap. Orait, Jihu i singaut na ol i kirap mekim wok bilong ol. Jihu i tok: “Kilim ol i dai! Yupela no ken larim wanpela i ranawe.” Ol i kilim i dai olgeta man bilong lotuim Bal, na ol i brukim haus lotu bilong Bal. “Long dispela rot Jihu i pinisim lotu bilong Bal long Isrel.” Jehonadap i stap wantaim Jihu na em i lukim olgeta dispela samting i bin kamap. (2 King 10:18-28, NW) Yu yet yu ting olsem wanem long dispela samting i bin kamap? Tru, yumi no save amamas long man i dai, maski em i man nogut. Tasol olsem wanem? Yumi save bilong wanem Jihu i mas mekim dispela samting na bilong wanem stori bilong en i stap long Baibel?—Lukim Esikiel 33:11.
6 Dispela stori i no makim olsem yumi mas bagarapim haus lotu bilong sampela lain o kilim i dai ol man i lotuim god giaman. Nogat. Jehova i no makim lain witnes bilong em long nau bilong mekim dispela wok. Em i makim King Krais Jisas, em Man I Winim Jihu, bilong givim strafe bilong em long ol man nogut. Dispela King long heven bai larim ol gavman i bung wantaim long biruaim Bikpela Babilon na mekim pait long en, na long dispela rot bai em i pinisim olgeta lotu giaman. (Revelesen 6:2; 17:16; 19:1, 2) Taim Jisas i stap long graun em i no laik mekim wanpela liklik samting bilong givim biknem long Seten. Em i tokaut strong olsem ol man i sakim tok bilong Jehova long Baibel na bihainim lo bilong ol man, dispela pasin i no stret, na em i tok ol i no ken wok bisnis long lotu bilong Jehova. Em i no laik larim wanpela man i lotuim narapela god—ol i mas lotuim Jehova tasol.—Luk 4:5-8; Matyu 15:3-9; 21:12, 13.
7 Orait, nau Krais i stap king na mekim wok namel long ol birua na bilong wanem em i larim kain lotu olsem bilong Bal i stap na i olsem i kamap strong? Ol man i sakim lo bilong Jehova na i olsem ol i lotuim god bilong dispela graun, bilong wanem Em i larim ol i stap na i olsem ol i no kisim strafe? Ol i mekim pasin pamuk, na laikim tumas mani, na mekim kain kain wok marila posin samting maski ol i tok ol i Kristen, na ol i lainim ol man long ol bilip giaman bilong Babilon olsem em i tok bilong God, orait bilong wanem Jisas i larim ol i mekim ol dispela pasin nogut na i olsem God i no gat tok long en? Stori bilong Jihu i soim yumi, dispela i olsem wanpela traim bilong skelim bel bilong ol man bambai ol i ken kamapim long ples klia olsem ol i lotu tru long husat, na dispela bai makim ol i bilong kisim bagarap o abrusim bagarap.
8 Orait yu yet yu mekim wanem? Yu lusim pinis olgeta pasin inap makim olsem yu mekim lotu bilong Bal long nau? Yu klia olgeta long pasin bilong dispela graun na kamap wanpela man bilong lotuim Jehova?—2 Korin 6:17.
9 Jehonadap em i no bilong lain Isrel, tasol em i lotuim Jehova. Em i makim ol “arapela sipsip” nau Krais Jisas i bungim ol bilong kisim laip i stap oltaim long graun. Yu bihainim pasin bilong Jehonadap? Yu laik bai ol narapela man i ken save yu wok wantaim dispela Man I Winim Jihu? Na yu wok wantaim lain bilong em long graun, em spirit holi i bin makim ol, na ol i autim tok bilong “de bilong God bilong yumi bilong bekim pe nogut”? Yu wok wantaim ol long mekim dispela bikpela wok? (Aisaia 61:1, 2, NW; Luk 9:26; Sekaraia 8:23) Yu givim bel olgeta long Jehova na lotuim em wanpela tasol, na yu no larim narapela samting i kamap nambawan long bel bilong yu? (Matyu 6:24; 1 Jon 2:15-17) Olsem wanem long i stap bilong yu na olgeta samting yu mekim? Dispela i kamapim long ples klia olsem yu laik tumas long i stap gut long ai bilong God na dispela i nambawan tingting bilong yu?—Sam 37:4; Provep 3:1-6.
YU GAT DISPELA MAK?
10 Sapos man i wok long mekim gutpela pasin, na em i klia long ol lotu em Baibel i tok strafe bilong God bai painim ol, na em i ting i no gat narapela samting em i mas mekim bambai God i ken amamas long em, sori, dispela man i popaia tru. Olgeta man i laik abrusim bagarap na i stap long “nupela graun” i gat narapela samting ol i mas mekim—ol i mas mekim ol samting bambai ol man i ken luksave long ol, ol i man bilong lotuim Jehova. (Revelesen 14:6, 7; Sam 37:34; Joel 2:32) Dispela samting i kamap klia long wanpela driman profet Esikiel i lukim klostu long taim Jerusalem i bagarap long yia 607 B.C.E.
11 Esikiel i harim Jehova i singautim ol man i kam, em i bin makim ol bilong bagarapim Jerusalem wantaim ol man i stap long en, long wanem ol i lusim Jehova. Em i lukim 6-pela man i holim samting bilong pait, na em i lukim tu wanpela man i pasim waitpela klos na em i holim pen bilong rait, olsem kuskus. Orait, Jehova i toktok long dispela man pastaim na em i tok: “Yu wokabaut insait long dispela taun Jerusalem na yu putim wanpela mak long pes bilong ol man i krai na bel hevi long ol samting nogut nogut ol man i mekim insait long dispela ples.” Na bihain Jehova i tokim ol dispela 6-pela man: “Yupela i go bihain long em na i go insait long dispela ples, na yupela mas bagarapim ol man. Ai bilong yupela i no ken sori long ol na bel bilong yupela tu i no ken marimari long ol. Maski husat husat—ol lapun, ol yangpela man, na yangpela meri singel, ol liklik pikinini, ol meri marit—yupela mas kilim ol i dai na pinisim ol olgeta. Tasol ol man i gat mak, yupela no ken i go klostu long ol; na yupela mas kirap mekim dispela wok long haus holi bilong mi.” Long driman Esikiel i lukim dispela bagarap i painim ol—em bikpela bagarap tru na i olsem olgeta manmeri i stap yet long Isrel ol bai kisim bagarap. (Esikiel 9:1-11, NW) Orait, wanem samting inap helpim ol long abrusim bagarap? Em dispela mak man i holim pen i bin putim long pes bilong ol.
12 Ol man i “krai na bel hevi long ol samting nogut nogut” ol man i mekim long Jerusalem, ol tasol inap kisim dispela mak. Wanem ol dispela “samting nogut nogut”? Baibel i kolim 5-pela, olsem: (1) Dispela “mak bilong bel nogut” i stap long dua bilong banis insait, em haus lotu bilong Jehova i stap long en. Dispela “mak” em wanem samting tru, em yumi no save, tasol ol i givim baksait long Jehova na lotuim dispela samting. (1 King 14:22-24) (2) Piksa bilong ol snek na animal samting ol i sapim long banis na ol i kukim smok smel long ai bilong en insait long banis bilong haus lotu. (3) Ol meri i krai long god giaman Tamus i dai pinis; Tamus em narapela nem bilong Nimrot, man bilong bikhet long Jehova. (Jenesis 10:9) (4) Ol man i mekim pasin bikhet tru—ol i givim baksait long haus lotu bilong Jehova na lotuim san. (Diuteronomi 4:15-19) (5) Narapela pasin nogut ol i mekim, em olsem: Ol i pait na bagarapim man, na ol i holim wanpela “stik,” ating em i makim sem bilong man, na i olsem ol i subim i go long pes bilong Jehova. Ol i mekim pasin nogut nogut tru, a? Olsem na i stret Jehova i les pinis long ol, a?—Esikiel 8:5-17, NW.
13 Orait, yu ting olsem wanem long ol wankain “samting nogut nogut” ol lotu ol i kolim Kristen i mekim long nau? (1) Long planti haus lotu bilong ol i gat ol piksa o imis na ol man i brukim skru long en na lotu long en, tasol Baibel i tambuim dispela pasin. (1 Korin 10:14; lukim tu 2 King 17:40, 41.) (2) Ol dispela lotu i bihainim tingting bilong ol man i tok yumi bin kamap nating long ol animal, God i no wokim yumi; na ol i lotuim piksa bilong ol animal na pisin samting i olsem mak bilong kantri. (3) Wanpela samting bilong lotu bilong ol em kruse, tasol dispela em mak bilong god giaman Tamus; na ol i insait long ol bung na bikpela de bilong sori long ol man i bagarap pinis long ol pait bilong ol man i bihainim pasin bilong Nimrot. (Tasol lukim Jon 17:16, 17.) (4) Ol dispela lotu i givim baksait long tok bilong God long Baibel, na ol i laik bihainim “save” na tingting bilong ol saveman bilong graun. (1 Timoti 6:20, 21; lukim tu Jeremaia 2:13.) (5) Na narapela pasin nogut ol i mekim, ol i helpim pait bilong daunim gavman long sampela hap, na ol i orait long ol man i mekim pasin pamuk na pasin i gat sem, tasol ol i tok ol i lainim ol man long tok bilong God. (2 Pita 2:1, 2) Sampela man i tingim ol dispela pasin ol man i bihainim long nau na ol i tok, ‘Laik bilong wan wan.’ Ating ol i no orait long olgeta kain pasin olsem, tasol ating ol i insait long sampela o ol i orait long narapela man i mekim. Yu yet yu ting olsem wanem long ol dispela kain pasin i bagarapim nem bilong God na i mekim planti man i givim baksait long Em?
14 Planti man i les pinis long ol dispela lotu na ol i no save go moa long lotu. Na ating ol i tingting planti long pasin bilong pait na bagarapim man na pasin giaman i kamap long graun. Tasol i no olsem ol i gat dispela mak bilong abrusim bagarap. Nogat. Man i gat pen bilong kuskus em yet i mas putim mak long ol. Ol samting i kamap long nau i soim yumi, dispela lain olsem “wokboi i gat gutpela tingting, na i save lukaut gut long wok bilong en,” ol i mekim dispela wok bilong putim mak long ol man.—Matyu 24:45-47.
15 Olgeta man i laik kisim mak olsem God i orait long ol, ol i mas bihainim ol tok Jehova i givim long ol long rot bilong dispela lain i olsem ‘gutpela wokboi,’ na ol i mas kamap man bilong lotu tru long Jehova. Ol i no ken litimapim nem bilong Jehova long maus tasol na long bel ol i laikim tumas ol pasin bilong dispela graun. (Aisaia 29:13, 14; 1 Jon 2:15) Ol i mas laikim tumas Jehova na ol lo bilong em na ol i mas bel hevi, olsem “krai,” long ol tok na pasin bilong ol man i bagarapim nem bilong Em. No gat wanpela man bai kisim pen tru bilong rait na putim mak long pes bilong ol. Nogat. Tasol taim ol i kisim pinis dispela “mak” bai olgeta man i save ol dispela Kristen i dediket na baptais pinis ol i kamap “nupela man” olsem Efesas 4:24 i tok. Ol i bilip na ol i mekim ol pasin i kamapim dispela bilip bilong ol. Maski ol i stap long ai bilong ol man o nogat, ol i wok long mekim pasin i litimapim nem bilong Jehova. I no ol man i lusim ol lotu ol i kolim Kristen, ol tasol i mas kisim mak. Nogat. Ol man i lusim ol narapela lotu tu o ol i no gat lotu—olgeta man i laik abrusim bagarap na i stap long “nupela graun,” olsem ol poroman bilong lain bilong heven, ol i mas i gat dispela mak.
16 Wanpela bikpela samting yumi mas tingim, em olsem: Jehova i tokim ol 6-pela man ol i mas kilim i dai olgeta manmeri i bikhet na sakim lo bilong Jehova, maski husat husat—ol lapun, ol yangpela, ol man, ol meri, ol singel, ol marit. Olsem na maski man o meri i marit, tasol em yet i mas i gat mak bambai em i ken abrusim bagarap; mak bilong poroman bilong em i no inap helpim em. Sapos papamama i no laik bai pikinini bilong ol i kisim mak, o sapos ol yet i no skulim gut pikinini na pikinini i no kamap wanpela wokman bilong Jehova, orait bai ol i gat asua long ol samting i painim pikinini bilong ol. Sapos papamama i pret long God na aninit long em na ol pikinini bilong ol i bihainim tok, orait long ai bilong Jehova ol dispela pikinini i “stap holi”; tasol ol pikinini i bikhet ol i no stap olsem. (1 Korin 7:14; Sam 102:28; Provep 20:11; 30:17) Sapos krismas bilong pikinini i bikpela inap long pikinini i kisim baptais na kamap Kristen, tasol em i no laik bihainim ol lo Kristen, orait maski em i baptais o nogat, tasol God i no ken tingim em i yangpela yet na bai em i abrusim bagarap. Olsem na ol yangpela ol i bikpela inap long ol i gat tingting, i bikpela samting long olgeta wan wan i mas kisim mak olsem man i dediket long God na mekim wok bilong God!
17 Jehova i marimari tru long ol man—em i salim ol witnes bilong em i go toksave long ol long dispela bikpela bagarap i laik kamap na ol i soim rot long ol bilong abrusim bagarap. Tasol Jehova i save gut long ol pasin na wok bilong ol lotu giaman, olsem wanpela diwai i karim kaikai nogut. Olsem na taim Bikpela Babilon i bagarap, God i no ken marimari long ol man i strong yet long pas wantaim Bikpela Babilon. Bilong abrusim bagarap taim strafe bilong God i painim ol man nogut, yumi mas bihainim lek bilong Krais Jisas; yumi mas lotu tru long Jehova, em Man bilong wokim heven na graun.
[Askim Bilong Stadi]
1. Dispela sapta i laik kirapim yumi long tingim wanem ol askim?
2. Jihu na Jehonadap i husat?
3. Jehonadap i mekim wanem na ol man inap save long tingting bilong em long lotuim Jehova?
4, 5. (a) Jihu i mekim wanem na ol man bilong lotuim Bal ol i mas kamapim bel bilong ol na ol man inap luksave long ol? (b) Bihain Jihu i mekim wanem? Long dispela taim Jehonadap i stap we? (c) Yu ting olsem wanem long ol i bin kilim i dai ol man i lotuim Bal?
6. (a) Bikpela Babilon bai bagarap olsem wanem? (b) Taim Jisas i stap long graun em i mekim wanem na yumi ken save, em i no orait long wanpela man i lotuim narapela god?
7. (a) Wanem sampela pasin nogut ol man bilong nau i mekim na yumi save kain lotu olsem bilong Bal i stap yet? (b) Nau Krais i stap king na bilong wanem em i larim dispela pasin i stap?
8. I gat wanem ol strongpela askim yumi yet i mas tingim?
9. (a) Sapos yumi bihainim tru pasin bilong Jehonadap, bai yumi mekim wanem? (b) Ol skripsa long dispela paragraf i tok wanem na yumi ken save ol dispela samting i bikpela samting?
10. Baibel i tok wanem na yumi save ol man i lotuim Jehova ol tasol bai abrusim bagarap?
11. (a) Stori long driman i stap long Esikiel 9:1-11. (b) Wanem samting inap helpim ol long abrusim bagarap?
12. (a) Ol man i gat mak ol i “krai na bel hevi” long wanem ol samting nogut nogut? (b) Bilong wanem Jehova i nolaik tru long ol dispela kain pasin?
13. (a) Stori long olgeta wan wan samting ol man i mekim long nau na i wankain olsem ol dispela “samting nogut nogut” ol Isrel i bin mekim bipo. (b) Yu ting olsem wanem long ol dispela kain pasin?
14. Tru planti man i les pinis long ol lotu, tasol bilong wanem i no olsem ol i gat mak bilong abrusim bagarap?
15. (a) Dispela mak em i wanem samting tru? (b) Man i kisim olsem wanem?
16. Bilong wanem dispela driman bilong Esikiel i bikpela samting long ol pikinini wantaim papamama bilong ol?
17. Yumi skelim pinis ol dispela tok hia na yumi kisim wanem save long marimari bilong Jehova?
[Ol Piksa long pes 95]
Yu kisim tru mak bilong abrusim bagarap?