“Wokabaut Stret . . . Larim Ol i Rongim Yupela”
PLANTI taim ol i holim na kalabusim em na toktok strong long em na givim planti askim long em. Wanpela taim ol i kisim em na putim em namel long ol kalabusman ol i bin bagarapim ol meri na stil na em i mas wokabaut wantaim ol long rot, na ol manmeri i singaut na tok bilas long em. Em i bin stap kalabus inap 20 yia na long ol dispela yia em i no stap wantaim famili bilong em.
Dispela meri Kristen i karim hevi inap planti yia long kalabus. Tasol ating i no em wanpela i bin karim hevi olsem; ating i gat sampela moa tu. Tasol “rong” bilong em i narapela kain. “Rong” bilong em i olsem: Em i wanpela Witnes Bilong Jehova. Sapos em i lusim dispela lotu bilong em, kwiktaim ol bai lusim em i go. Olsem wanem em inap sanap strong na karim dispela hevi, na olsem wanem em inap i stap amamas tu?
Yumi laik save long dispela, olsem na yumi ken stori long narapela man, em tu i strong long bihainim lotu bilong em na ol i kalabusim em inap planti yia. Dispela man, em aposel Pol. Em i raitim pas i go long kongrigesen long Efesas na em i tok: “Mi, mi kalabusman long wok bilong Bikpela, mi ting long God i bin singautim yupela, na mi laik kirapim yupela long yupela i bihainim dispela singaut na yupela i wokabaut stret. Yupela i mas i stap aninit tru long olgeta man na isi isi long ol. Yupela i mas larim ol i rongim yupela [olsem ‘no ken les kwik’]. Yupela i mas givim bel bilong yupela long ol brata na karim hevi ol i givim yupela. Holi Spirit em i givim yumi pasin bilong i stap wanbel, na dispela pasin em i olsem rop i pasim yumi na yumi stap wanlain. Olsem na yupela i mas hatwok long holimpas dispela pasin.”—Efesas 4:1-3.
I gat wanpela gutpela “singaut” ol Kristen long Efesas i ken tingim: Ol i ken tingting long bihain ol bai i stap laip long heven wantaim Jisas Krais. (1 Pita 1:3, 4) Olsem na ol i mas “wokabaut stret” bambai ol inap kisim dispela samting. Pol i tok, ol “i mas larim ol [man] i rongim” ol; em bikpela samting. Tasol dispela tok “larim ol i rongim” yumi, i no olsem yumi mas karim pen o hevi inap longtaim na em tasol; nogat. Sapos lek bilong man i bruk na em i gat pen inap longtaim, tasol em i mas karim, long wanem, em i no gat narapela rot. Tasol man i “larim ol i rongim” em, em i narapela kain. Em i karim dispela hevi, na em i no tingting long bekim, na em i no bel nogut long ol, long wanem, i gat as na em i no les kwik. Em i no belhat hariap, long wanem, em yet i daunim kros long bel bilong em.
Pol i mekim dispela samting long taim ol i kalabusim em; em i daunim kros. Em i save, sapos em i larim ol i rongim em, dispela bai mekim “gutnius . . . i go moa yet.” (Filipai 1:12) Na sapos Pol i larim ol i rongim em, dispela bai makim olsem em i givim bel long God Jehova na “wokabaut stret” na tingim dispela singaut long i go i stap laip long heven. Olsem na em i amamas long i stap strong na karim hevi long kalabus. Na bihain planti ol narapela Kristen tu i bin mekim olsem. Tru, sampela i no tingting long i go long heven, tasol ol i “wokabaut stret,” long wanem, ol i tingting long i stap laip oltaim long bihain, maski ol bai stap long heven o long graun aninit long Kingdom.
Tasol planti man i no bin stap long kalabus na karim hevi. Sapos yumi no stap long kalabus, tasol yumi “larim ol i rongim” yumi, em i gutpela, o nogat? Em i gutpela, long wanem, Pol i bin tokim olgeta manmeri insait long kongrigesen Efesas long “wokabaut stret” na “larim ol i rongim” ol. Efesas em nambawan taun long provins bilong ol Rom long Esia. Efesas em ples bilong bikpela mani kago, na dispela inap pundaunim Kristen. Na i gat pasin nogut na marila na sanguma tu long Efesas, na ol man i save lotuim god meri Atemis o Daiana. Wanpela man bilong bipo, em Lucius Seneca, em i bin raitim stori bilong ol samting i bin kamap bipo, na em i tok: “Ol man i painim amamas long olgeta rot. Maski em pasin nogut, ol i no tingim; ol i mekim tasol . . . mipela i save lusim tingting long ol gutpela pasin.” Olsem na i hatwok long Kristen i “wokabaut stret” long dispela taim.
Olsem na Pol i tok moa long ol Efesas, em i tok: “Mi laik mekim wanpela tok long yupela. Long nem bilong Bikpela mi tokaut strong. Yupela i no ken wokabaut moa long pasin bilong ol haiden. Ol i save tingting long samting nating tasol. Save bilong ol em i tudak. Ol i no gat save tru, na bel bilong ol i pas, olsem na ol i stap ausait long laip bilong God.” (Efesas 4:17, 18) 1 hatwok tru long bihainim pasin Kristen namel long kain man olsem! Tasol sapos Kristen i larim ol i rongim em na em i no les kwik, em inap sindaun gutpela liklik namel long ol.
Long Nau Tu Yumi Mas Larim Ol i Rongim Yumi
Long nau tu yumi stap namel long pasin nogut na ol samting bilong skin na ol wok bilong spirit nogut. Long nau em taim nogut tru, long wanem, Seten i bin raus long heven na i kam daun i stap long graun na em i wok strong long bagarapim bilip bilong yumi. (Revelesen 12:12, 17) Olsem na yumi mas givim bel long wokabaut stret na bai yumi ken winim ol dispela hevi. Tru, planti man i no save larim narapela man i rongim ol, tasol sapos Kristen i mekim, dispela i makim olsem spirit bilong God i stap long em. Galesia 5:22 i tok, “Holi Spirit i save kamapim gutpela pasin olsem: . . . pasin bilong larim ol i rongim yumi.” Dispela pasin i save helpim yumi olsem wanem?
Sapos yumi no les kwik bai yumi inap karim ol hevi bilong mani i sot na sik na ol narapela kain hevi olsem. Yumi save pinis bilong wanem ol dispela hevi i stap, na yumi save tu liklik taim em bai pinis! (2 Timoti 3:1-5; Luk 21:28) Na taim yumi autim gutpela tok bilong Kingdom na ol i biruaim yumi, sapos yumi larim ol i rongim yumi, dispela bai helpim yumi long sanap strong, na helpim yumi tu long tingting yet long ol gutpela samting yumi bai kisim long bihain.
Pol i tok, sapos “yupela inap sanap strong na karim olgeta hevi . . . bai yupela i amamas.” (Kolosi 1:11) Sapos ol marit i bihainim dispela, em bai helpim marit bilong ol. Wanpela man Kristen i tok: “Famili bilong mi i no stap gut. Mi mas karim planti hevi. Meri bilong mi i no kukim kaikai bilong mi o wasim klos bilong mi. Sampela taim em i toknogutim mi.” Tasol dispela man i no les kwik. Em i tok: “Olgeta taim mi beten long Jehova, na mi laik bai em i helpim mi long lainim dispela gutpela pasin bilong larim ol i rongim mi na bai mi no ken lusim pasin bilong Kristen.” Em i bin stap olsem inap 20 yia, na nau meri bilong em i tanim bel na i kamap Kristen! Man i tok: “Mi amamas tru long Jehova, long wanem, em i bin helpim mi long kamapim pasin bilong spirit, em pasin bilong larim ol i rongim mi.”
Narapela i Mas Larim Narapela i Rongim Em
Pasin bilong larim ol i rongim yumi, em i samting bilong spirit holi bilong God, na dispela pasin i narapela kain long “pasin bilong olpela bel,” olsem birua, kros, bel nogut, mangal, hambak, pait. (Galesia 5:19-21) Sapos yumi mekim ol dispela “pasin bilong olpela bel,” wanem samting bai kamap?
Yumi ken save long dispela sapos yumi tingim samting i bin painim Moses. Baibel i tok, Moses i man bilong pasin daun, winim olgeta narapela man long graun. (Nambas 12:3) Tasol wanpela taim em i no bihainim pasin bilong larim ol i rongim em: Lain Isrel i no gat wara, na ol i no bilip long Jehova bai helpim ol, na ol i singaut i tok: “Bilong wanem yupela i bringim kongrigesen bilong Jehova i kam hia long dispela bus na bai mipela wantaim ol animal bilong mipela bilong wok bai dai hia long dispela hap?” (Nambas 20:4, NW) Long dispela taim Moses i mas daunim kros na no ken larim dispela samting i skirapim bel bilong em; em i mas tingting gut na em i mas save, dispela tok bilong ol i sutim Jehova yet! Tasol Moses i larim bel bilong em i kirap na bosim tingting bilong em. Baibel i tok: Ol Isrel i mekim God i kros long wara Meriba, na Moses i kisim hevi bilong asua bilong ol. Ol i mekim Moses i bel nogut tumas na em i mekim tok i no stret.”—Sam 106:32, 33.
Moses i bel nogut long ol na em i kirap na i mekim olsem em yet i wokim mirakel na kamapim wara, na em i tok kros long ol na i tok: “Yupela ol bikhetman, yupela harim: Olsem wanem? Mipela bai kamapim wara long dispela ston na bai yupela i gat wara?” (Nambas 20:10, NW) Ol dispela man i bin tok pait na toktok planti, na Moses i larim dispela samting i kirapim em long mekim pasin kranki. Em i no bin bosim bel bilong em na daunim belhat, na em i no bin litimapim nem bilong Jehova tu, olsem na em i no inap go insait long Graun Bilong Promis.
Ol Kristen bilong nau i mas was gut, nogut ol i popaia olsem. Sampela taim ol brata Kristen bilong yumi ol i skirapim bel bilong yumi, olsem ol Isrel i bin mekim long Moses. “Wokboi bilong Bikpela i no ken pait. Nogat. Em i mas wok isi long olgeta man. Em i mas i stap gutpela tisa, na daunim belhat na larim ol man i mekim nogut long em.” (2 Timoti 2:24) Olsem na dispela tok long 1 Tesalonaika 5:14 i stret; em i tok: “Yupela i mas isi isi long olgeta man.”
Gutpela Pasin Yumi Ken Bihainim
Krais i makim gutpela pasin bilong larim ol man i rongim em, na yumi ken bihainim. “Ol man bilong sin bipo ol i birua nogut long Jisas,” na sampela hevi tu i kamap namel long lain disaipel bilong em, tasol em i no larim dispela ol samting i daunim em—em i larim ol i rongim em na em i karim dispela hevi. (Hibru 12:3) Sampela taim ol disaipel i no pilim o bihainim tok bilong em, tasol em i no krosim ol. Long wanpela nait ol man i kamapim em long ol birua, na ol disaipel i slip, tasol em i tok isi long ol na i tok: “Bilong wanem yupela i slip? Yupela kirap na beten. Nogut samting bilong traim i kam painim yupela.”—Luk 22:46.
Bihain long taim Jisas i kirap bek em i bihainim yet pasin bilong isi long ol man na no ken les kwik long ol. Yumi ken tingim Sol. Sol i mekim nogut long ol Kristen, na em i tok bilas long ol na mekim pasin bikhet, tasol Krais i marimari long em, olsem na Sol i traim bel na bihainim Krais. Pol (bipo em i Sol) i tok: “Krais Jisas i laik mekim olgeta marimari bilong en i kamap ples klia long mi pastaim, na mi stap olsem piksa, bai olgeta man bihain ol i ken lukim mi, na ol tu ol i ken bilip long em na kisim laip i stap gut oltaim oltaim.”—1 Timoti 1:15, 16.
Baibel i toktok long bihainim pasin bilong Krais: “Em i soim yupela dispela pasin bilong em, bai yupela i ken bihainim.” (1 Pita 2:21) Sapos sampela wanbilip i no bihainim stret sampela tok bilong Baibel, yu save bihainim pasin bilong Jisas na yu isi long ol? Na taim yu bungim ol man bilong graun, em ol i no save long tok i tru, yu save bekim gutpela pasin long ol, olsem pasin isi? Bel bilong yu i kirapim yu long helpim ol long painim tok i tru?
Tasol Jehova i win tru long bihainim pasin bilong larim ol i rongim yumi. “[Jehova] i save sori na marimari long yumi. Em i no save belhat kwiktaim, na em i save laikim tru yumi.” (Sam 103:8; Eksodas 34:5-7) Sampela man, olsem Moses, ol i les long pasin bikhet bilong ol Isrel, tasol Jehova nogat. Em i tok: “Longpela taim moa mi wok long singautim ol dispela lain man i save sakim tok na bekim tok nogut.” (Rom 10:21) Tasol i gat as bilong dispela pasin Jehova i mekim long ol. Olsem papa i mekim long pikinini i popaia, olsem tasol Jehova i mekim long ol Isrel—em i tingting long ol bai stretim pasin bilong ol na bihainim gen tok bilong em. Em i no bin les kwik, na dispela i kamapim gutpela wok—hap lain Isrel i kamap gutpela na ol i no bagarap!
God i No Ken Larim Ol i Rongim Em long Olgeta Taim
Tasol Jehova i no ken larim ol man i rongim em i go inap long olgeta taim bihain; nogat. Em i bin toksave planti taim long ol Isrel long ol i mas tanim bel, tasol ol i no mekim, olsem na God i rausim ol. Aisaia i tok: “Ol yet i bikhet na ol i mekim nogut long spirit holi bilong em. Olsem na em i senis na i kamap birua bilong ol; em yet i pait wantaim ol.” (Aisaia 63:10, NW) Na bihain moa “Jehova i belhat long lain bilong em.” (2 Kronikel 36:15, 16, NW) Em i les pinis long ol.
Yumi mas tingting gut long dispela samting. God i no ken larim pasin nogut i stap long olgeta taim. Tru, Pol i tok: “God . . . i laik kamapim ples klia belhat bilong em, bai olgeta man i ken save strong bilong em. Na ol sospen bilong kisim pe nogut ol i redi pinis long bagarap, tasol em i larim ol na i wet longtaim.” I gat as bilong dispela pasin bilong God long wet longtaim. As bilong en i olsem: “Em i laik bai olgeta man i save long bikpela lait na bilas bilong heven em i laik kamapim long ol sospen bilong kisim marimari.” (Rom 9:22, 23) God i bin pasim kros bilong em, olsem na nem bilong em i bin kamap long olgeta hap bilong graun. Na long rot bilong lain bilong em em i bin toksave long ol man long de bilong “bekim pe nogut” long ol. (Aisaia 61:2, NW) Planti man i tok bilas long dispela tok. Long taim bilong Pol ol Epikurian na Stoik i bin mekim olsem. Ol i tok long Pol na i tok: “Dispela man bilong toktok nabaut em i laik tok wanem?” (Aposel 17:18) Tasol yumi ken save, bihain God “bai em i bekim pe nogut long ol man i no save long God na i no bihainim gutnius bilong Bikpela bilong yumi Jisas.”—2 Tesalonaika 1:8.
Tasol long nau yumi mas mekim yet dispela wok bilong autim ol tok bilong God, i go inap long taim God i tok em inap. Yumi ‘mas strongim bel bilong yumi na karim hevi, na wetim Bikpela.’ (Jems 5:7) Na sapos yumi no les na yumi karim ol hevi bilong nau, dispela bai kamapim gutpela samting. Em bai kirapim yumi long tingim Jehova bai helpim yumi. Na em bai helpim yumi long stap wanbel wantaim ol narapela narapela na bai hevi i no ken kamap namel long yumi. Sapos yumi larim ol man i rongim yumi, ating dispela bai putim hevi long yumi, tasol bai yumi stap bel isi na i stap wanbel, na bai yumi stap amamas, maski yumi husat o yumi stap we o yumi kalabus o yumi no kalabus o yumi stap long haus o yumi autim tok. (Efesas 4:2) Olsem na yumi mas givim bel long wokabaut stret na larim ol i rongim yumi.