Kamapim Pasin Sori Long Ol Lapun

SAMUEL JONSON i bin stap long yia 1700 samting na em i man bilong raitim buk. Em i bin stori long wanpela yangpela man i go lukim sampela pren na em i lusim tingting long em i bin putim hat bilong em we. No gat wanpela man i gat tok long dispela samting em i mekim. Jonson i tok: ‘Tasol sapos wanpela lapun i mekim wankain pasin, ol man bai pulim nus na tok: “Tingting bilong em i wok long lus.” ’

Stori bilong Jonson i kamapim klia olsem ol man i save sutim ol kain kain tok giaman long ol lapun, wankain olsem ol i save mekim long sampela lain ol i no laikim ol. Em bikpela wok long lukautim ol lapun, tasol olgeta man i insait long dispela wok bai kisim gutpela pe long en. Olsem na yumi mas mekim wanem wok bilong lukautim ol lapun, na yumi inap kisim wanem gutpela pe long en? Bilong wanem planti famili i gat wok long lukautim ol lapun?

Long olgeta hap 6 pesen bilong olgeta manmeri long graun i winim 65 krismas. Long ol kantri i gat planti wok bisnis long en, ol i gat planti lapun moa, winim 12 pesen samting. Lain Yuropian Komuniti i bin makim 1993 olsem, ‘Yia Bilong Ol Lapun Long Yurop na Mekim Ol Lain Yangpela na Lapun i Pas Gut Wantaim.’ Long olgeta 3-pela 3-pela manmeri long ol kantri i insait long Yuropian Komuniti, wanpela i winim 50 krismas. Na long planti kantri i gat wok bisnis long en, ol marit i no kamapim planti pikinini moa na ol lapun i no dai hariap. Olsem na wok bilong lukautim ol lapun i bikpela wok tru. Tasol pastaim long hap bilong Is i no olsem!

‘As Bilong Save’

Wanpela buk (Handwörterbuch des Biblischen Altertums für gebildete Bibelleser) i stori long pasin bilong ol man long hap bilong Is long bipo, olsem: ‘Ol i ting ol lapun i gat planti save na gutpela tingting, olsem na ol man i strong long ol yangpela i poromanim ol na wok long kisim save long ol.’ Wanpela buk i tok: ‘Olgeta long famili i tingim lapun i olsem as bilong save. Ol yangpela i larim lapun i kamapim tingting bilong em pastaim.’​—⁠Smith’s Bible Dictionary.

Lo bilong Moses i tok: “Yupela i mas aninit long ol lapun na mekim gut long ol.” (Wok Pris 19:32) Olsem na yumi save, long dispela taim ol lapun i no olsem samting nating, ol i gat nem. Wanpela meri bilong Moap, em Rut, em i gat dispela tingting long tambu mama bilong em bilong lain Israel, em Naomi.

Rut i strong long lusim Moap na go wantaim Naomi long Israel. Rut i bihainim gut tok bilong Naomi. Taim tupela i sindaun pinis long Betlehem, Naomi i luksave olsem han bilong Jehova yet i stiaim ol samting, olsem na em i tokim Rut long ol samting em i mas mekim. (Rut 2:20; 3:​3, 4, 18) Naomi i bin stap longpela taim na em i gat planti save na gutpela tingting, olsem na dispela i bin stiaim Rut long wokabaut long pasin bilong God.

Long nau tu ol yangpela meri Kristen inap kisim ol gutpela samting sapos ol i poromanim ol lapun meri insait long kongrigesen. Ating wanpela sista i laik marit o em i gat wanpela hevi na em i hatwok long stretim. Sapos em i askim wanpela strongpela lapun sista i gat save long dispela samting long helpim em, em i bihainim savepasin!

Ol lapun i gat planti save na gutpela tingting, olsem na lain elda i ken kisim gutpela tingting long ol. Lot i no mekim olsem, na dispela inap lainim yumi. Kros i kamap namel long ol wokman bilong Abraham na Lot. Olsem na Abraham na Lot i mas mekim wanpela samting bilong stretim dispela hevi na helpim olgeta. Rot Lot i bihainim i no gutpela. Mobeta Lot i kisim stretpela tingting long Abraham pastaim. Tasol nogat, wantu em i pasim tok na bihainim laik bilong em yet, olsem na famili bilong em i kisim planti hevi. (Stat 13:​7-13; 14:12; 19:​4, 5, 9, 26, 29) Taim yu laik pasim tok long wanpela samting, yu save harim gut tok bilong ol strongpela elda pastaim?

Planti lapun i givim bel tru long mekim wok bilong Jehova olsem Simeon na Ana i bin mekim long taim bilong Jisas. (Luk 2:​25, 36, 37) Sapos yumi daun long ol lapun na tingim ol, bai yumi larim ol i mekim sampela wok insait long kongrigesen inap long strong bilong skin bilong ol. Ating wanpela yangpela i laik bai wanpela i helpim em long redim tok bilong em long Skul Bilong Wok Autim Tok. Ating wanpela elda i gat gutpela tingting bai makim wanpela lapun insait long kongrigesen bilong helpim yangpela. Em wanpela lapun i gat gutpela save, na gutpela pasin, na em i gat taim bilong mekim olsem.

Tasol sampela lapun i gat kain kain hevi, olsem na em i bikpela wok long lukautim ol. Olsem: Sampela i bel hevi na pilim olsem ol i stap wanpis, o ol i pret long pasin raskol, o bel hevi long mani samting. Na taim skin bilong lapun i no strong moa na tingting i no wok gut olsem bipo, em i bel hevi stret. Em nau, wok bilong lukautim ol i go bikpela moa. Olsem na olgeta wan wan insait long kongrigesen i mas kisim wanem kain tingting long dispela?

‘Mekim Pasin God i Laikim’

Pol i tok long 1 Timoti 5:​4, 16: “Meri i gat ol pikinini bilong em yet o ol tumbuna pikinini, orait . . . namba wan wok bilong ol long ai bilong God em wok bilong lukautim gut dispela mama bilong ol. Long dispela pasin ol i ken bekim olgeta hatwok bipo papamama bilong ol i bin mekim bilong helpim ol. God i laikim tumas dispela kain pasin. Sapos long famili bilong wanpela meri i bilip long Krais, i gat sampela meri, man bilong ol i dai pinis, orait dispela meri yet i mas lukautim ol. . . . Na ol manmeri bilong sios i ken lukautim ol meri i stap wanpis tru.” Olsem na yumi save, em samting bilong famili yet long lukautim ol lapun. Sapos wanpela lapun long kongrigesen i sot long ol samting na famili i no inap helpim em moa, orait, em wok bilong kongrigesen long lukautim em. Ol dispela lo i no senis.

Ol Kristen i mekim pasin God i laikim insait long famili, olsem wanem dispela i helpim ol long kamapim sori Kristen long ol lapun? Tingim stori bilong sampela Witnes i gat save long lukautim ol lapun.

Ol Samting Bilong Spirit

Felix i bin helpim meri bilong em long lukautim papamama bilong meri na em i tok: ‘Mipela olgeta i bin mekim teks long olgeta de na dispela em i samting tru bilong helpim mipela. Ol lo bilong Jehova i stiaim ol samting mipela i bin mekim na laik mekim.’ Tru tumas, wanpela bikpela wok long lukautim ol lapun, em long helpim ol long ol samting bilong spirit. Na yumi save em i bikpela samting taim yumi tingim tok bilong Jisas long Matyu 5:3: “Ol manmeri i save, ol i stap rabis tru long ol samting bilong God, em ol i ken amamas.” I gutpela long stori long teks, kaunim hap tok bilong Baibel, stori long wanpela buk Baibel i as bilong en, na beten. Peter i tok: ‘Ol lapun i laik yumi mekim ol samting long olgeta taim.’

Na long ol samting bilong spirit tu, i bikpela samting sapos yumi mekim long olgeta taim. Na ol lapun i amamas sapos yumi mekim ol narapela samting oltaim. Ursula i tok: ‘Ol lapun i gat liklik sik, yumi ken amamas long strongim ol long lusim bet na pasim gut klos long olgeta de.’ Tasol i no gutpela sapos yumi mekim olsem yumi bosim lapun. Doris i tok em i gat gutpela tingting long helpim papa bilong em, tasol sampela taim em i popaia. Em i tok: ‘Planti taim mi popaia. Wanpela taim mi tokim papa em i mas senisim siot bilong em long olgeta de. Nau mama i kirap na tok: “Em i man bilong mi!” ’

Bipo ol lapun i yangpela, tasol i hatwok long ol yangpela i pilim hevi bilong ol na sori long ol, tasol dispela i bikpela samting. Taim wanpela i go lapun, planti samting i mekim na em i save bel hevi. Gerhard i tok: ‘Tambu papa bilong mi i no amamas long em yet, long wanem, em i no inap mekim ol wok olsem bipo em i bin mekim. Bel bilong em i bagarap stret taim em i save, skin bilong em i no strong olsem bipo. Pasin bilong em i senis olgeta.’

Taim ol dispela senis i kamap, planti lapun i no amamas na ol i kirap na toktok planti na sutim tok long ol man i save lukautim ol. I no hatwok long save long as bilong dispela. Taim ol narapela i mekim gut long ol, nau ol lapun i save skin bilong ol i no strong moa. Olsem na taim lapun i sutim tok long yu, yu mas mekim wanem?

Tingim: Tingting kranki bilong lapun long ol samting yu save mekim i no wankain long tingting bilong Jehova. Na maski wan wan taim lapun i mekim ol tok kranki, wok yet long mekim ol gutpela pasin na bel bilong yu i no gat tok. (Lukim 1 Pita 2:19.) Kongrigesen inap helpim yu tu.

Ol Samting Kongrigesen Inap Mekim

Planti kongrigesen i ken amamas long ol gutpela wok ol lapun brata sista i bin mekim pastaim. Ating bipo i no gat planti pablisa, olsem na wok ol dispela lapun i bin mekim i helpim kongrigesen long kamap bikpela. Olsem wanem long kongrigesen sapos bipo ol dispela lapun i no bin givim bel tru long wok autim tok samting? Na olsem wanem sapos nau ol i no givim mani bilong ol bilong helpim kongrigesen?

Taim wok bilong lukautim wanpela lapun pablisa i go bikpela, i no olsem ol wanblut tasol i mas karim hevi long dispela. Ol narapela i ken mekim sampela samting olsem go long stua, kukim kaikai, klinim haus, kisim lapun i go wokabaut, o kisim em i go long ol miting Kristen long ka, o long Haus Kingdom yet ol i ken toktok gut wantaim em. Olgeta i ken mekim sampela wok, tasol bilong mekim stret dispela wok ol i mas skelim gut na ol i mas wok gut wantaim.

Na ol elda i ken tingim gut dispela samting taim ol i stretim tok long go lukim ol lapun. Sampela kongrigesen i mekim gut dispela wok, na olgeta taim ol elda i wokim rot bilong lukim ol lapun na ol man skin bilong ol i no strong moa. Na maski famili i lukautim sampela olsem, ol elda i save go lukim ol. Tasol sampela kongrigesen i no mekim olsem. Ol i mas tingim wok bilong ol long tingim ol lapun.

Tupela marit i lusim Betel bilong lukautim lapun papa bilong meri, em i gat 80 samting krismas. Tasol taim ol narapela insait long kongrigesen i kam lukim em, dispela i bikpela samting long em. Lapun brata i tok: ‘Taim mi bin go na lukim ol sikman, mi save beten wantaim ol. Tasol i no gat wanpela i beten wantaim mi.’ Olsem na maski ol wanblut i lukautim gut lapun, i no olsem ol elda i no gat wok nau. Nogat. Ol i mas “lukautim gut ol manmeri bilong God.” (1 Pita 5:⁠2) Na yumi mas tingim ol famili bilong lapun, em ol i save mekim bikpela wok long lukautim ol. Yumi mas strongim ol.

‘Lapun na Amamas’

Long yia 1800 samting wanpela yangpela meri i givim askim long wanpela lapun saientis bilong Jemani (Alexander von Humboldt). Meri i askim lapun, em i save les long pasin bilong go lapun o nogat. Saveman i tok: ‘Yu tok stret. Tasol long dispela rot tasol yumi inap i stap laip longpela taim.’ Long nau tu, planti brata sista i gutpela piksa, long wanem, maski ol i lapun na karim ol hevi bilong lapun, ol i amamas long i go lapun na i stap longpela taim. Ol i gat wankain tingting olsem Abraham, Aisak, Devit, Jop. Baibel i tok, ol i “lapun tru” na ol i “amamas long laip” bilong ol.​—⁠Stat 25:8; 35:29; 1 Stori 23:1; Jop 42:17.

Ol lapun i no laik bai narapela i helpim ol; ol i no laik putim hevi long narapela. Tasol taim narapela i mekim wok bilong helpim ol, ol i mas tok tenkyu. Na ol i mas tingting gut, olsem skin i no strong moa. Tasol i no olsem lapun i mas stap nating na em i no inap mekim wanpela samting. Nogat. Maria i winim 90 krismas, tasol em i go yet long ol miting na em i save bekim tok. Em inap mekim olsem wanem? Em i tok: ‘Mi no inap kaunim buk moa tasol mi save harim ol kaset i kamapim ol tok bilong Wastaua. Mi save lusim tingting long planti samting mi harim, tasol mi inap givim bekim long miting.’ Olsem Maria, sapos lapun i mekim ol samting bilong strongim em long spirit, em i no ken stap nating, em bai mekim yet wok na kamapim ol pasin Kristen.

Aninit long Kingdom bilong God bai i no gat wanpela lapun. Ol man na meri i bin go lapun long nau, o ol lapun i dai pinis, bai ol i amamas long tingting bek long taim ol narapela i bin lukautim gut ol. Na taim skin bilong ol dispela lapun i go strongpela gen, ol bai laikim tru Jehova na tenkyu tru long ol man i bin lukautim na helpim ol long taim ol i bin stap long olpela pasin bilong graun.​—⁠Lukim Luk 22:28.

Olsem wanem long ol man i save lukautim ol lapun long nau? Klostu nau taim Kingdom i bosim graun, ol bai tingting bek na amamas long ol i bin mekim pasin God i laikim na karim hevi bilong ol long kamapim sori Kristen long ol lapun.​—⁠1 Timoti 5:⁠4.

[Blok long pes 30]

Ol Lapun Bai Amamas Sapos Yu Go Lukim Ol

Gutpela samting bai kamap sapos yu makim taim bilong go lukim wanpela lapun bihain long yu autim tok, maski em 15 minit tasol. Yumi no ken ting, taim yumi raun autim tok long ol haus bai yumi bungim ol.

Brigitte na Hannelore i autim tok long wanpela lapun man long haus bilong em. Tupela sista i autim tok inap 5 minit samting na bihain ol i kisim save olsem em tu i wanpela Witnes Bilong Jehova na em i insait long kongrigesen bilong tupela. Olaman! Tupela i sem nogut tru, tasol gutpela samting i kamap long dispela. Wantu Hannelore i makim taim bilong go lukim em na em i helpim lapun long go long ol miting.

Olsem wanem long yu? Yu save long nem na haus bilong wan wan lapun pablisa i stap long teritori yu save autim tok long en? Yu inap i go lukim ol inap liklik taim? Ating ol bai amamas sapos yu mekim olsem.