Jisas i Kam Bek o Jisas i Kam i Stap—Wanem Tok i Stret?
“Wanem mak bai i kamap na mipela i ken save, yu kam i stap na pasin bilong dispela graun i laik pinis?”—MATYU 24:3, NW.
PASIN bilong Jisas long kamapim ol askim i kirapim tru tingting bilong ol man i harim ol tok bilong em, na ol i kirap skelim ol tok long pasin i nupela long ol. (Mak 12:35-37; Luk 6:9; 9:20; 20:3, 4) Na yumi ken tenkyu tru long Jisas i bin bekim ol askim. Ol bekim bilong em i kamapim klia ol tok i tru, na sapos em i no bin bekim ol dispela askim, ating yumi no inap save long ol dispela tok i tru, o yumi no inap kisim gut.—Mak 7:17-23; 9:11-13; 10:10-12; 12:18-27.
2 Long Matyu 24:3, i gat wanpela bikpela askim tru Jisas i bekim. Em klostu long taim Jisas i mas i dai, na nau tasol em i bin toksave olsem haus lotu bilong Jerusalem bai bagarap, na dispela bai i makim las de bilong ol pasin na lo bilong lain Juda. Dispela stori Matyu i raitim i tok moa olsem: “Jisas i sindaun long maunten Oliv, na ol disaipel tasol i kam long em na ol i askim em olsem, ‘Yu tokim mipela, wanem taim ol dispela samting bai i kamap? Wanem mak bai i kamap pastaim, na mipela i ken save, yu laik i kam bek [“kam i stap,” NW] na dispela graun i laik pinis?’ ”—Matyu 24:3.
3 Planti milion man bilong kaunim Baibel ol i bin tingting, ‘Bilong wanem ol disaipel i bin mekim dispela askim? Na bekim bilong Jisas i mas mekim wanem long mi?’ Taim Jisas i bekim dispela askim, em i toktok long ol nupela lip i save kamap long diwai na ol i ken save, taim bilong gutpela san “i laik kamap nau.” (Matyu 24:32, 33) Olsem na planti lotu i save tok, ol aposel i askim Jisas long mak na bai ol i ken save em i laik “kam bek,” em wanpela mak i kamapim klia tru olsem klostu nau bai em i kam bek. Ol i ting taim em i “kam bek,” long dispela taim stret em bai kisim ol Kristen i go long heven, na bihain long en bai em i pinisim pasin nogut bilong dispela graun. Yu ting dispela tok i stret?
4 Sampela Baibel, na Baibel New World Translation of the Holy Scriptures tu, ol i no raitim dispela tok “kam bek”; ol i raitim olsem “kam i stap.” Olsem wanem? Ating dispela askim ol disaipel i bin mekim, na bekim bilong Jisas, i narapela kain long tok ol lotu i save mekim? Ol i askim Jisas long wanem samting tru? Na Jisas i givim wanem tok long ol bilong bekim dispela askim?
Ol i Askim Long Wanem Samting?
5 Jisas i bin toktok long ol samting bai painim haus lotu, olsem na ating ol disaipel i tingting long ol pasin na lo bilong ol Juda taim ol i askim em long ‘mak bai i kamap pastaim, na ol i ken save, em i laik i kam bek [olsem “kam i stap”] na dispela graun [olsem “dispela taim”] i laik pinis.’—Skelim wantaim Galesia 1:4.
6 Long dispela taim, ol aposel i no klia gut long sampela tok bilong Jisas. Ol i bin ting, “nau tasol kingdom bilong God bai i kamap ples klia.” (Luk 19:11; Matyu 16:21-23; Mak 10:35-40) Na bihain long taim ol i bin toktok wantaim Jisas long maunten Oliv, tasol paslain long taim God i bin makim ol long spirit holi, ol i askim Jisas, em bai i kamapim gen Kingdom long Israel o nogat?—Aposel 1:6.
7 Tasol ol i save pinis em bai lusim ol, long wanem, i no longtaim na em i bin tokim ol: “Liklik taim tasol bai lait i stap yet wantaim yupela. Nau yupela i gat lait yet, olsem na yupela i mas wokabaut long lait.” (Jon 12:35; Luk 19:12-27) Olsem na ating ol i bin tingting olsem: ‘Sapos tru Jisas bai lusim mipela, olsem wanem mipela inap luksave olsem em i kam bek pinis?’ Taim Jisas i kamap Mesaia, klostu olgeta i no luksave long em. Na wanpela yia samting bihain, ol i gat askim yet olsem em bai inapim tru olgeta wok em Mesaia i mas mekim o nogat. (Matyu 11:2, 3) Olsem na i gat as na ol aposel i laik save long ol samting bai kamap bihain. Tasol olsem wanem? Ol i askim Jisas long wanpela mak na bai ol i ken save, liklik taim bai em i kam bek, o ol i laik save long narapela samting?
8 Yu ken tingting olsem yu wanpela pisin na yu wok long harim ol dispela toktok i kamap long maunten Oliv. (Skelim wantaim Saveman 10:20.) Ating dispela tok yu harim Jisas wantaim ol aposel i mekim, em tok Hibru. (Mak 14:70; Jon 5:2; 19:17, 20; Aposel 21:40) Tasol yumi ken ting ol i save tu long tok ples Grik.
Tok Matyu i Raitim—Long Tok Grik
9 Ol rait i go inap long 200 yia samting bihain long Krais, ol i makim olsem Matyu i bin raitim Gutnius bilong em pastaim long tok Hibru. Ating bihain em i bin raitim gen long tok Grik. Planti rait bilong dispela Gutnius long tok Grik ol i stap yet inap long nau, na ol man i save lukim ol dispela rait taim ol i tanim Gutnius bilong em long ol tok ples bilong nau. Matyu i bin raitim wanem ol tok long tok Grik long dispela toktok i bin kamap long maunten Oliv? Em i bin raitim wanem tok long dispela tok “kam bek,” o “kam i stap,” olsem ol disaipel i bin askim Jisas long en na em i bin bekim?
10 Long sapta 1 i go inap sapta 23 bilong Buk Matyu, inap 80 taim samting i gat wanpela tok Grik bilong dispela tok “kam,” em erʹkho·mai. Planti taim dispela tok i makim olsem “i kam,” olsem long Jon 1:47, i tok: “Jisas i lukim Nataniel i kam long em.” Sampela taim dispela tok erʹkho·mai inap makim tu olsem “go kamap,” “go,” “kam,” “kam bek,” o “lusim wanpela hap na i go long narapela hap.” (Matyu 2:8, 11; 8:28; Jon 4:25, 27, 45; 20:4, 8; Aposel 8:40; 13:51) Tasol long Matyu 24:3, 27, 37, 39, Matyu i kolim narapela tok i no stap long ol narapela Gutnius—em pa·rou·siʹa. Spirit bilong God i bin kirapim ol man long raitim Baibel, olsem na bilong wanem God i bin kirapim Matyu long kolim dispela tok Grik long ol dispela ves taim em i raitim Gutnius bilong em long tok Grik? Wanem insait bilong dispela tok? Na bilong wanem yumi mas save long en?
11 Insait bilong dispela tok pa·rou·siʹa i olsem “kam i stap.” Wanpela buk (Expository Dictionary of New Testament Words, bilong Vine) i tok: “PAROUSIA, . . . i olsem ‘kam i stap,’ para i olsem ‘wantaim,’ na ousia i olsem ‘i stap,’ (ol i kisim long hap tok eimi, olsem ‘kamap i stap’) i makim olsem kamap pinis, na i stap. Olsem: Long pepa ol i wokim long pitpit bilong wara, wanpela meri i raitim pas na em i toktok long em i mas parousia long wanpela ples na bai em i ken stretim tok long wanpela hap graun bilong em.” Sampela buk lexicon i tok, pa·rou·siʹa i makim olsem ‘wanpela king i kam lukim ples.’ Olsem na dispela tok i no makim taim stret man i kamap long wanpela hap na em tasol, nogat. Em i makim wanpela hap taim kirap long taim man i kamap pinis long dispela hap na i go moa long taim em i stap long dispela hap. Man bilong raitim stori bilong ol Juda, em Josifas, em i bin i stap long taim bilong ol aposel, em tu i bihainim dispela pasin taim em i kolim tok pa·rou·siʹa.a
12 Dispela insait bilong tok pa·rou·siʹa, olsem “kam i stap,” em i kamap klia long ol rait bilong bipo yet, tasol ol Kristen i laik save tru olsem Baibel i kolim dispela tok pa·rou·siʹa bilong makim wanem samting. Baibel i kolim dispela tok bilong makim wankain samting olsem ol dispela rait bilong bipo i bin makim—olsem “kam i stap.” Yumi inap lukim dispela samting long ol pas Pol i bin raitim. Em i bin tokim ol Filipai: “Oltaim yupela i save bihainim tok bilong mi, na nau tu yupela i mas mekim olsem. Yupela i no ken bihainim tok long taim mi stap wantaim yupela tasol. Nogat. Nau mi stap longwe, na yupela i mas bihainim gut tru. God i kisim bek yupela pinis, na nau yupela i mas pret na guria na wok strong long kisim tru dispela presen em i makim bilong yupela.” Na Pol i tok tu olsem “[em] bai stap yet [pa·rou·siʹa] na wok wantaim [ol],” olsem na bai ol i ken amamas. (Filipai 1:25, 26; 2:12) Sampela ol narapela Baibel i tanim dispela tok olsem “bai mi stap gen wantaim yupela” (Weymouth; New International Version); “taim mi stap gen wantaim yupela” (Jerusalem Bible; New English Bible); na “taim mi stap gen namel long yupela.” (Twentieth Century New Testament) Long 2 Korin 10:10, 11, Pol i toktok long taim em “i kam i stap wantaim” ol na taim em “i stap longwe” long ol. Long ol dispela ves, em i no toktok long taim em i kam klostu pinis o taim em i kamap pinis, nogat; taim em i kolim tok pa·rou·siʹa, dispela i makim olsem em i kam i stap wantaim ol.b Tasol olsem wanem long ol skripsa i toktok long pa·rou·siʹa bilong Jisas? Dispela tok i makim olsem em i “kam bek”? O dispela tok i makim bikpela hap taim moa, olsem em i kam i stap?
13 Ol Kristen long taim bilong Pol, em God i bin makim ol, ol i tingting tru long pa·rou·siʹa bilong Jisas. Tasol Pol i givim toksave long ol, olsem ol i no ken larim wanpela man i ‘giamanim ol.’ Pastaim “man bilong sakim lo” i mas kamap ples klia, na ol samting i kamapim klia olsem dispela man i makim ol pris pasto bilong ol lotu i holim nating nem Kristen. Pol i tok, “dispela man bilong sakim lo bai i kamap ples klia [olsem “i stap ples klia,” NW] long strong bilong Satan tasol. Na long pasin giaman bilong Satan em bai i mekim olgeta kain strongpela wok na ol kain kain giaman mirakel.” (2 Tesalonaika 2:2, 3, 9) Em nau, pa·rou·siʹa bilong dispela man bilong sakim lo, olsem taim em i stap ples klia, dispela i no makim taim em i kamap ples klia na em tasol, nogat; dispela tok i makim taim em i stap ples klia na i kamapim ol giaman mirakel. Bilong wanem dispela i bikpela samting long yumi?
14 Tingim tok bilong ves 8: “Dispela man bilong sakim lo em bai i kamap ples klia. Na Bikpela Jisas bai i kilim em i dai long win bilong maus bilong em yet. Bikpela bai i kamap [“i stap,” NW] ples klia wantaim bikpela lait bilong en, na long dispela lait yet em bai i bagarapim tru dispela man bilong sakim lo.” Dispela “man bilong sakim lo” bai i stap inap longpela hap taim, na olsem tasol Jisas bai kam na i stap inap longpela hap taim liklik, na long pinis bilong dispela hap taim, “dispela man bilong sakim lo,” em “dispela man bilong bagarap,” em bai i bagarap olgeta.—2 Tesalonaika 2:8.
Ol Tok Long Tok Ples Hibru
15 Olsem yumi tok pinis, yumi ken ting olsem Matyu i bin raitim Gutnius bilong em pastaim long tok Hibru. Olsem na Matyu i kolim wanem tok long Matyu 24:3, 27, 37, 39? Long ol Baibel ol i bin tanim tok bilong Matyu long tok Hibru bilong nau, ol i raitim wanpela tok ol i kisim long tok bohʼ, na ol i putim dispela hap tok insait long askim bilong ol aposel na long bekim bilong Jisas. Dispela inap mekim na bai yumi kaunim tok olsem: “Wanem mak bai i kamap na mipela i ken save, yu [bohʼ] na pasin bilong dispela graun i laik pinis?” (NW) na “Kain pasin ol i bin mekim long taim bilong Noa, ol bai i mekim wankain pasin tasol long taim Pikinini Bilong Man i [bohʼ].” (Matyu 24:3, 37) Wanem insait bilong dispela tok bohʼ?
16 Insait bilong dispela tok Hibru bohʼ i olsem “kam.” Wanpela buk (Theological Dictionary of the Old Testament) i tok: ‘Dispela tok bohʼ i kamap 2,532 taim long Ol Skripsa Hibru na i no gat planti tok i kamap planti taim long en olsem dispela tok, na planti taim ol i kolim bilong makim samting i go o i kam, o wokabaut samting.’ (Stat 7:1, 13; Kisim Bek 12:25; 28:35; 2 Samuel 19:30; 2 King 10:21; Song 65:2; Esekiel 11:16; Amos 8:11) Sapos Jisas na ol aposel i bin kolim wanpela tok i gat planti insait bilong en olsem dispela tok bohʼ, ating yumi no inap kisim gut insait bilong dispela tok. Tasol ol i bin kolim dispela tok o nogat?
17 Yumi mas save, ol man bilong nau i bin tanim tok bilong Buk Matyu long tok Hibru, ating tok ol i raitim i no stret olgeta wantaim tok Matyu i bin raitim long tok Hibru. Yumi ken ting olsem Jisas i bin kolim narapela tok i stret wantaim dispela tok pa·rou·siʹa, na em i no bin kolim dispela tok bohʼ. Yumi inap kisim dispela tingting long wanpela buk bilong 1995, em Hebrew Gospel of Matthew, bilong Profesa George Howard. Dispela buk i stori long strongpela tok em wanpela dokta Juda, em Sem-Top ben Aisak Ibn Saprut, i bin raitim bilong daunim lotu Kristen inap 600 yia samting bipo. Dispela buk i kamapim tok bilong Gutnius bilong Matyu long tok Hibru. I gat sampela samting i makim olsem ol i no bin kisim dispela tok bilong Matyu long Baibel tok Latin o tok Grik bilong taim bilong Sem-Top, nogat. Dispela rait bilong Buk Matyu em i olpela tru na ol i bin raitim pastaim long tok Hibru.c Olsem na ating em inap helpim yumi long kisim gut dispela tok i bin kamap long maunten Oliv.
18 Long Matyu 24:3, 27, 39, Buk Matyu bilong Sem-Top i no gat dispela tok bohʼ. Em i gat wanpela tok olsem bi·ʼahʹ. Long Ol Skripsa Hibru dispela tok i kamap long Esekiel 8:5 tasol, na insait bilong en long dispela skripsa i olsem “dua bilong go insait.” Long dispela skripsa, bi·ʼahʹ i no makim wok bilong kam—em i makim dua bilong i go insait long wanpela haus; taim yu sanap insait long dua, yu stap pinis insait long haus. Na tu, sampela rait bilong lotu ol i bin painim long hap bilong raunwara Detsi em ol i no bilong Baibel, planti taim ol i kolim dispela tok bi·ʼahʹ bilong makim wok bilong ol pris i kamap o i kirap. (Lukim 1 Stori 24:3-19; Luk 1:5, 8, 23.) Long 1986, ol tok bilong Baibel Siria (olsem Aram) Peshitta bilong bipo yet, ol i tanim i go long tok Hibru, na dispela i kolim tok bi·ʼahʹ long Matyu 24:3, 27, 37, 39. Olsem na i gat ol samting i makim olsem long bipo yet, insait bilong tok bi·ʼahʹ i narapela kain liklik long dispela tok bohʼ em Baibel i kolim. Bilong wanem i gutpela yumi save long dispela samting?
19 Ating ol aposel i kamapim dispela tok bi·ʼahʹ insait long askim bilong ol, na Jisas i kamapim insait long bekim bilong em. Na taim ol aposel i kolim dispela tok, sapos ol i bin tingting tasol long Jisas bai kam kamap long wanpela taim bihain, ating Krais i bin tingim sampela samting moa tu na em i kolim tok bi·ʼah.ʹ Ating Jisas i bin toktok long taim em i kam kamap bilong kirapim wanpela nupela wok; taim em i kamap pinis em bai kirapim nupela wok bilong em. Dispela bai i stret wantaim insait bilong tok pa·rou·siʹa, em Matyu i kolim bihain long dispela tok bi·ʼah.ʹ Dispela wok Matyu i mekim long tok bi·ʼahʹ i helpim tok ol Witnes Bilong Jehova i bin skulim ol man long en inap longtaim pinis, olsem ol samting Jisas i kolim olsem “mak” i bilong makim klia olsem em i kam i stap pinis.
Yumi Wetim Laspela Bikpela Samting Bilong En
20 Stadi yumi mekim long Jisas i kam i stap, dispela i mas mekim sampela samting long i stap bilong yumi na ol samting yumi wet long en. Jisas i tokim ol disaipel bilong em long was i stap. Em i givim mak long ol na bai ol i ken luksave olsem em i kam pinis na i stap; tasol planti man ol i no ken tingim dispela samting: “Kain pasin ol i bin mekim long taim bilong Noa, ol bai i mekim wankain pasin tasol long taim Pikinini Bilong Man i kamap. Taim bikpela tait i no kamap yet, ol i wok long kaikai na dring, na ol man i maritim ol meri, i go inap long taim Noa i go insait long sip. Ol i no save long dispela samting bai i kamap long ol, na ol i stap olsem tasol i go inap long taim bikpela tait i kamap na i pinisim olgeta dispela manmeri. Orait wankain pasin tasol bai i kamap long taim Pikinini Bilong Man i kamap.”—Matyu 24:37-39.
21 Long taim bilong Noa, klostu olgeta manmeri bilong dispela taim ol i mekim ol wok bilong ol olsem ol i save mekim long olgeta de. Na Jisas i tok profet olsem ol man bai mekim wankain pasin “taim Pikinini Bilong Man i kamap.” Ating ol man i stap klostu long Noa ol i ting i no gat wanpela samting bai kamap. Tasol yu save pinis long samting i bin kamap. Dispela taim bilong Noa i go i go inap planti yia, na bihain laspela samting bilong en i kamap—“bikpela tait i kamap na i pinisim olgeta dispela manmeri.” Luk i kamapim wankain stori, em Jisas i tok, “taim bilong Noa” i wankain olsem “taim Pikinini Bilong Man i laik i kam.” Jisas i tok: “Orait wankain pasin tasol bai i kamap long de Pikinini Bilong Man i kamap ples klia.”—Luk 17:26-30.
22 Ol dispela tok i bikpela samting tru long yumi, long wanem, nau yumi stap long wanpela taim em yumi luksave long ol samting i kamap olsem Jisas i bin tok profet long en—olsem ol bikpela pait, ol bikpela guria, ol bikpela sik, kaikai i sot, ol man bai mekim nogut long ol disaipel bilong em. (Matyu 24:7-9; Luk 21:10-12) Kirap long taim bilong bikpela pait ol i kolim Namba Wan Pait Bilong Olgeta Hap, ol dispela samting i wok long kamap, tasol klostu olgeta man i ting ol kain samting olsem i bin kamap long bipo tu na i kam inap long nau. Tasol ol Kristen tru ol i pilim tru olsem ol dispela samting i wok long kamap ol i makim bikpela samting tru—ol dispela Kristen i kain olsem ol man i was i stap na taim ol i lukim ol diwai fik i putim nupela lip, ol i save, taim bilong gutpela san i klostu pinis. Jisas i tok: “Olsem tasol, taim yupela i lukim ol dispela samting i kamap, yupela i ken save, kingdom bilong God i kam klostu pinis.”—Luk 21:31.
23 Planti tok long bekim bilong Jisas long maunten Oliv, em i givim long ol disaipel bilong em. Ol yet i mas mekim wok bilong autim gutnius long olgeta hap bilong graun na bihain bai las de i kamap. Ol yet inap luksave long “dispela samting nogut tru . . . bai i sanap i stap long haus bilong God yet.” Ol yet bai bihainim tok na “ranawe” taim bikpela hevi tru i no kamap yet. Na narapela tok bilong Jisas i makim moa yet dispela lain, em i tok: “Sapos God i no bin sotim taim bilong ol dispela hevi, orait olgeta manmeri bai i lus. Tasol em i tingting long ol manmeri em i makim pinis. Olsem na bai em i sotim dispela taim.” (Matyu 24:9, 14-22) Tasol wanem insait tru bilong dispela tok? Na olsem wanem yumi inap tok, ol dispela tok i olsem wanpela as na yumi ken amamas na bilip na wok strong moa yet long nau? Stori i kamap bihain long dispela, em yumi bai stadi long tok bilong Matyu 24:22, em bai bekim ol dispela askim.
[Ol Futnot]
a Sampela stori bilong Josifas: Long maunten Sainai klaut i pairap na dispela “i makim olsem God i stap [pa·rou·siʹa] long dispela hap.” Klaut i stap insait long haus sel bilong God “i makim olsem God i stap [pa·rou·siʹa] insait long dispela haus.” Taim God i soim bikpela lain hos na karis long wokman bilong Elisa, God i “soim wokman bilong em long strong bilong em na long em i stap [pa·rou·siʹa] wantaim em.” Josifas i tok, taim wanpela ofisa bilong Rom, em Petronias, i laik daunim kros bilong ol Juda, God i salim ren i kam, na long dispela rot ‘God i soim Petronias olsem em i stap [pa·rou·siʹa].’ Taim Josifas i kolim dispela tok pa·rou·siʹa, dispela i no makim taim stret God i bin kam, nogat; em i makim olsem God i stap, maski ol i no inap lukim em. (Kisim Bek 20:18-21; 25:22; Wok Pris 16:2; 2 King 6:15-17)—Skelim wantaim buk Antiquities of the Jews, Buk 3, sapta 5, paragraf 2 [80]; sapta 8, paragraf 5 [202]; Buk 9, sapta 4, paragraf 3 [55]; Buk 18, sapta 8, paragraf 6 [284].
b Wanpela buk (A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament, bilong E. W. Bullinger) i tok, insait bilong tok pa·rou·siʹa i olsem ‘i stap o i kam na i stap; i stap pinis, kamap pinis; olsem em i kam bek na i stap olgeta, kirap long taim em i kam bek.’
c Wanpela samting i olsem: Dispela Buk Matyu i gat wanpela tok Hibru olsem “Dispela Nem,” na inap 19 taim ol i raitim olgeta o ol i sotim. Profesa Howard i tok: “Yumi kirap nogut long kaunim Nem bilong God long wanpela buk Kristen em wanpela Juda i kolim ol tok bilong en, tasol em i man bilong raitim ol tok bilong daunim lotu Kristen. Taim ol i tanim dispela tok long tok Hibru, sapos ol i bin lukim buk Kristen i stap long tok Grik o tok Latin, yumi ken ting bai yumi lukim dispela tok adonai [Bikpela], na yumi no inap lukim ol leta i makim nem bilong God yumi no inap kolim long maus, olsem YHWH. . . . Yumi no inap save, i gat wanem as na em i bin raitim dispela nem. Yumi ken ting olsem taim Sem-Top i kisim dispela Buk Matyu, nem bilong God i stap pinis long en, na ating em i bin lukautim gut dispela nem, nogut em i rausim na em i gat asua long dispela.” Baibel New World Translation of the Holy Scriptures—With References i save mekim wok long Buk Matyu bilong Sem-Top (J2) bilong helpim pasin bilong mekim wok long nem “Jehova” long Ol Skripsa Kristen Grik.
Bai Yu Bekim Olsem Wanem?
◻ Bilong wanem yumi mas save long ol narapela narapela pasin bilong ol Baibel long tanim tok bilong Matyu 24:3?
◻ Wanem insait bilong tok pa·rou·siʹa? Bilong wanem yumi mas tingim dispela samting?
◻ Long Matyu 24:3 long tok Grik na tok Hibru, ating i gat wanem samting i olsem wankain?
◻ Bilong kisim gut tok bilong Matyu 24:3, yumi mas save long hap taim bilong wanem samting?
[Askim Bilong Stadi]
1. Taim Jisas i mekim wok bilong em long autim tok, em i mekim wanem wok long ol askim?
2. Nau yumi mas skelim gut wanem askim?
3, 4. Ol Baibel i tanim wanpela bikpela tok bilong Matyu 24:3 long wanem ol narapela narapela pasin?
5, 6. Taim ol aposel i mekim askim olsem yumi lukim long Matyu 24:3, yumi ken ting ol i gat wanem tingting long dispela samting?
7. Bilong wanem ol aposel i askim Jisas long wok em bai mekim bihain?
8. Taim ol aposel i toktok wantaim Jisas, ating ol i mekim wanem tok ples?
9. Klostu olgeta man i bin tanim Buk Matyu long nau, ol i lukim wanem rait na ol i tanim tok bilong en?
10. (a) Dispela tok “kam,” planti taim Matyu i bin kolim olsem wanem? I gat wanem ol narapela insait bilong en? (b) I gat wanem narapela tok Grik yumi laik skelim?
11. (a) Wanem insait bilong tok pa·rou·siʹa? (b) Olsem wanem sampela tok long ol rait bilong Josifas i stret wantaim tingting bilong yumi long insait bilong tok pa·rou·siʹa? (Lukim sta daunbilo.)
12. Olsem wanem Baibel yet i strongim tok yumi bin mekim long insait bilong tok pa·rou·siʹa?
13, 14. (a) Olsem wanem yumi ken save, pa·rou·siʹa i makim bikpela hap taim? (b) Yumi mas ting olsem wanem long pa·rou·siʹa bilong Jisas?
15, 16. (a) Wanem wanpela tok em planti man bilong tanim Buk Matyu long tok Hibru ol i mekim wok long en? (b) Dispela tok bohʼ long Baibel i makim wanem samting?
17. (a) Buk Matyu ol man bilong nau i bin tanim long tok Hibru, bilong wanem yumi ken ting ol i no kamapim stret tumas ol tok em Jisas na ol aposel i bin mekim? (b) Wanem narapela buk inap helpim yumi long save wanem tok Jisas na ol aposel i bin kolim? I gat wanem narapela as na tok bilong dispela buk i kirapim tingting bilong yumi? (Lukim sta daunbilo.)
18. Wanem wanpela tok Hibru em Sem-Top i mekim wok long en? Wanem insait bilong dispela tok?
19. Sapos Jisas na ol aposel i bin kolim dispela tok bi·ʼah,ʹ yumi inap ting olsem wanem?
20, 21. Tok Jisas i mekim long taim bilong Noa, em inap lainim yumi long wanem samting?
22. Bilong wanem yumi mas tingim tru tok profet bilong Jisas long Matyu sapta 24?
23. Tok bilong Jisas long Matyu sapta 24 i bikpela samting tru long husat? Bilong wanem em i bikpela samting long ol?
[Piksa long pes 10]
Em maunten Oliv, klostu long Jerusalem