Samting Bilong Helpim Tru Famili

“I stret yumi ken tok olsem bikpela hevi tru i save painim ol famili long Amerika. Yumi no inap kisim narapela tingting taim yumi skelim namba bilong ol man i katim marit, na ol planti pikinini i kamap long ol meri singel, [na] pasin bilong mekim nogut long ol yangpela na long poroman marit.”

EM TOK bilong wanpela man bilong Yunaitet Stets em i save toktok long televisen, em Tom Brokaw, na dispela tok i stret long planti kantri. Dispela hevi bilong famili i makim wanem samting?

Long planti samting famili i olsem as bilong ol lain man. Sapos famili i bagarap, sindaun bilong ol man tu i bagarap. Na tu, famili i save strongim bel bilong ol pikinini na lukautim ol long ol samting bilong skin. Famili em i namba wan lain i skulim ol pikinini long ol bikpela samting long i stap bilong ol. Sapos famili i bagarap, ol pikinini bai lain long wanem samting? Husat bai lukautim ol bambai ol hevi i no inap painim ol? Taim ol i go bikpela ol bai kamap wanem kain man?

Olsem wanem? I gat sampela samting bilong helpim famili long dispela taim nogut? Yes, i gat. Famili em i wanpela samting God yet i bin kamapim. (Stat 1:​27, 28) Na long Baibel em i bin givim gutpela tok tru bilong helpim famili. (Kolosi 3:​18-​21) Tru, yumi no inap senisim sindaun bilong olgeta manmeri, tasol insait long famili bilong yumi yet, yumi inap bihainim tok bilong Baibel. Mipela i laik stori long yu long sampela man ol i bin mekim olsem, na long ol gutpela samting ol i bin kisim long dispela rot.

Ol i No Katim Marit

Long planti kantri inap olsem 50 pesen bilong ol marit ol i katim marit. Dispela i makim olsem planti man ol i no save long pasin bilong stap gut wantaim narapela man! Pasin bilong katim marit i mekim na planti manmeri i stap wanpis, na planti bilong ol i mekim gutpela wok tru long mekim bikpela long ol pikinini bilong ol. Tasol ating planti man ol i wanbel long dispela tok olsem i gutpela moa long ol marit i stretim ol hevi bilong ol na famili i stap wantaim.

Marit bilong wanpela man na meri bilong ol ailan Solomon i laik bagarap. Man marit, em pikinini man bilong wanpela bikman, em i man bilong kros pait na em i gat planti pasin nogut. Sindaun bilong meri bilong em i nogut tru, olsem na em i traim long kilim i dai em yet. Bihain, man i kirap stadi long Baibel wantaim ol Witnes Bilong Jehova. Em i kisim save olsem man i laik God i orait long em, em i mas save long wanem pasin i no stret, na tu, em i mas nolaik tru long “pasin nogut.” (Song 97:10) Ol samting man i mas nolaik tru long en, em pasin bilong giaman, stil, pait, na spak. Man hia i pilim tru dispela tok na i no longtaim na em i lusim ol pasin nogut bilong em na pasin bilong em long belhat. Meri bilong em i kirap nogut, long wanem, pasin bilong man i senis. Em nau, Tok Bilong God i mekim na marit bilong tupela i kamap gutpela.

Long Saut Afrika wanpela meri Witnes i harim olsem bosmeri na man bilong em ol i laik katim marit. Dispela Witnes i toktok wantaim bosmeri bilong em long tingting bilong God long marit na em i soim em wanpela buk, nem bilong en The Secret of Family Happiness. Dispela buk, em ol Witnes Bilong Jehova i wokim, i kamapim ol lo bilong Baibel i stret long marit, na i stori gut long olsem wanem Baibel i helpim ol marit long stretim hevi bilong ol. Bosmeri na man bilong em ol i ritim dispela buk, na ol i wok strong long bihainim tok bilong Baibel em buk i kamapim. Dispela i mekim na ol i no katim marit​—⁠em nau, pasin bilong bihainim lo bilong Baibel i helpim narapela marit na marit bilong ol i no bagarap.

Narapela Narapela Lotu

Olsem wanem long ol marit i bilong narapela narapela lotu? Baibel i givim gutpela tok long ol Kristen long “maritim man i bilip long bikpela.” (1 Korin 7:​39) Tasol sampela taim poroman marit i senisim lotu bilong em. Olsem wanem? Dispela bai bagarapim marit bilong ol? Nogat tru.

I no longtaim i go pinis na wanpela meri long Botswana em i kamap wanpela Witnes Bilong Jehova, na ol i askim em long olsem wanem nupela bilip bilong em i bin senisim pasin bilong em. Em i tokim man bilong em long bekim dispela askim, na man i tok olsem: “Kirap long taim meri bilong mi i kamap wanpela Witnes Bilong Jehova, mi lukim pasin bilong em i senis tru. Nau em i gat pasin bilong i stap isi na strongpela bel, bipo em i no gat ol dispela pasin. Strong na bilip bilong em i helpim em long lusim smok, em wanpela pasin nogut mi no lusim yet. Meri bilong mi i save mekim pasin sori long mi na long ol pikinini bilong mi na long ol narapela man tu, winim bilong bipo. Em i gat pasin isi, na em i mekim dispela pasin moa yet long ol pikinini bilong mipela. Mi lukim em i givim taim bilong em long mekim wok bilong God, na em i wok strong long helpim ol narapela man long mekim i stap bilong ol i kamap gutpela. Mi lukim olsem sampela gutpela senis i kamap long pasin bilong mi tu. Na mi ting dispela i kamap, long wanem, em i bin stap olsem gutpela piksa.” Man! Ol lo bilong Baibel i bin helpim tru marit bilong tupela! Planti man i no Witnes, ol i bin mekim wankain tok long ol poroman marit bilong ol i Witnes.

Taim Papa i No Mekim Gut Wok Bilong Em

Pasin bilong papa long pas gut wantaim ol pikinini bilong em, dispela i bikpela samting bilong kamapim strongpela famili. Aposel Pol i tok: “Yupela papa, yupela i no ken bagarapim tingting bilong ol pikinini bilong yupela na mekim ol i belhat long yupela. Nogat. Yupela i mas mekim gutpela pasin long ai bilong Bikpela, na stretim gut ol pikinini bilong yupela na skulim ol long tok bilong Bikpela.” (Efesus 6:⁠4) Olsem na yumi no kirap nogut taim wanpela nius (The Wilson Quarterly) i tok, as bilong planti hevi long sindaun bilong ol man em ol papa i no save mekim gut wok bilong ol. Nius i tok: “Namel long 1960 i go inap long 1990, namba bilong ol pikinini i no save stap wantaim papa tru bilong ol i go bikpela olsem dabol . . . Namba bilong ol man i mekim wok bilong ol olsem papa i go daun, na dispela em i wanpela bikpela as na planti bikpela hevi i bagarapim sindaun bilong ol man long Amerika.”

Olsem wanem? Dispela i makim olsem ol pikinini i no gat papa bilong soim rot long ol i no inap kamap gutpela man? Nogat, i no olsem. Man bilong raitim Song em i tok: “Maski papa na mama i givim baksait long mi, Bikpela bai i lukautim mi.” (Song 27:10) Wanpela pikinini man i gat 9-pela krismas long Tailan, em i save dispela tok em i tru. Mama bilong em i dai taim em i bebi yet, na papa bilong em i no laikim em, olsem na papa i lusim em wantaim bubu meri bilong em. Em i pilim olsem i no gat wanpela man i laikim em, olsem na em i bikhet na em i kisim nem olsem manki bilong paitim ol narapela. Em i tokim bubu meri olsem em bai paitim em tu. Tupela Witnes Bilong Jehova i save mekim wok bilong God long olgeta de, ol i lukim dispela pikinini i sanap ausait long Haus Kingdom planti taim, na wanpela taim ol i singautim em long kam long haus bilong ol.

Ol i stori long em long God​—⁠olsem wanpela papa, Em i save laikim tru ol pikinini bilong em. Ol i stori tu long Paradais bai kamap long graun em God i bin tok promis long givim long ol man i stap gut long em. (KTH 21:​3, 4) Olgeta dispela tok i kirapim bel bilong dispela manki, na long olgeta de em i kam bek bilong kisim sampela save moa. Ol Witnes i tokim em olsem em i mas lusim pasin bilong paitim ol narapela sapos em i laik God i stap olsem Papa bilong em. Dispela i stret wantaim tok Pol i mekim long ol Rom, em i tok: “Yupela yet i no ken tingting long kros na pait. Oltaim yupela i mas painim rot bilong i stap wanbel wantaim olgeta man.” (Rom 12:18) Na tu, em i mas mekim gutpela pasin long bubu meri bilong em. (1 Timoti 5:​1, 2) I no longtaim na em i kirap bihainim ol lo bilong Baibel, na dispela i mekim sindaun bilong em wantaim bubu meri i kamap gutpela. (Galesia 5:​22, 23) Ol man i stap klostu long ol, ol i kirap nogut long ol bikpela senis em i bin mekim long pasin bilong em, olsem na ol i laik ol pikinini bilong ol tu i stadi long Baibel wantaim ol Witnes Bilong Jehova!

Bel Isi

Aposel Pol i raitim pas i go long ol Kolosi, na em i tok: “Yupela i mas givim bel bilong yupela long ol arapela manmeri. Dispela pasin i winim tru olgeta arapela pasin. Krais i save givim bel isi long yumi na mekim yumi i stap wanbel.” (Kolosi 3:​14, 15) Pasin bilong stap bel isi na pasin sori bai mekim na famili i pas gut wantaim. Na ol dispela pasin inap stretim ol hevi i stap namel long famili i no stap wanbel. Rukia, em i stap long Albenia, inap 17 yia em i no bin toktok wantaim brata bilong em, long wanem, ol i no wanbel long wanpela samting. Taim em i stadi long Baibel wantaim ol Witnes Bilong Jehova, em i kisim save olsem olgeta wokman bilong God ol i mas stap wanbel wantaim ol narapela man. Baibel i tok: ‘Wok long kamap wanbel wantaim ol arapela manmeri, na wok strong long bihainim dispela pasin.’​—⁠1 Pita 3:⁠11.

Rukia i save em i mas kamap wanbel wantaim brata bilong em. Em i beten long nait olgeta, na long moningtaim em i wokabaut i go long haus bilong brata bilong em na bel bilong em i guria. Pikinini meri bilong brata bilong Rukia i opim dua na em i kirap nogut na em i askim Rukia: “Bilong wanem yu kam?” Long pasin isi Rukia i tok em i laik lukim brata bilong em, na em i tok em i laik kamap wanbel wantaim em. Bilong wanem em i laik mekim olsem? Long wanem, nau em i save God i laik em i mekim olsem. Brata bilong em i amamas long stretim hevi, na narapela i holim narapela na aiwara bilong amamas i pundaun​—⁠em nau, pasin bilong bihainim ol lo bilong Baibel i mekim na dispela famili i stap wanbel wantaim.

Ol Poroman Nogut

Buk The 7 Habits of Highly Effective Families i tok: ‘Long nau planti pikinini ol i save lukim televisen inap 7-pela aua long olgeta de. Taim ol i pinisim komyuniti skul, ol i bin lukim 8,000 taim man i kilim i dai man na 100 tausen taim man i bagarapim man.’ Dispela samting i save mekim wanem long ol pikinini? Ol “saveman” i no wanbel long dispela samting, tasol Baibel i mekim strongpela tok lukaut olsem yumi mas was gut long ol poroman nogut. Em i tok: “Man i poroman wantaim ol man i no gat gutpela tingting, orait trabel bai i painim em.” (Sindaun 13:20) Baibel i tok tu: “Sapos yumi poroman wantaim ol man nogut, bai ol i bagarapim gutpela pasin bilong yumi.” (1 Korin 15:33) Sindaun bilong famili inap kamap gutpela sapos yumi ting dispela tok em i tru​—⁠maski yumi raun wantaim ol poroman nogut o yumi lukim ol samting nogut long televisen.

Wanpela mama long Laksambek i stadi long Baibel wantaim wanpela Witnes Bilong Jehova. Wanpela taim em i tokim dispela Witnes olsem long apinun tupela pikinini meri bilong em, ol i gat 7-pela na 8-pela krismas, ol i save kros pait planti. Witnes i askim mama bilong ol pikinini meri long wanem samting ol i save mekim long apinun. Mama i tok ol i save lukim televisen taim em i klinim haus kuk. Ol i lukim wanem ol program? Mama i tok: “Sampela piksa komik tasol.” Taim Witnes i tok planti piksa komik ol i stori long pasin pait, mama bilong tupela pikinini meri i tok em bai was long tupela.

Long de bihain, mama i tok em i kirap nogut long ol piksa komik tupela pikinini meri i lukim. Piksa komik i stori long ol narakain animal nogut ol i kam long ples antap na ol i bagarapim olgeta samting ol i lukim. Em i tokim tupela pikinini meri olsem Jehova i nolaik tru long pasin pait na em i no amamas taim yumi lukim kain pasin olsem long televisen samting. (Song 11:⁠5) Tupela pikinini meri i laik amamasim Jehova, olsem na ol i tok ol bai wokim ol piksa na ol bai no lukim televisen. Wantu ol i lusim pasin bilong kros pait, na sindaun bilong famili i kamap gutpela moa.

Dispela em ol stori bilong sampela famili tasol bilong kamapim long ples klia olsem pasin bilong bihainim ol lo bilong Baibel i save helpim sindaun bilong famili. Tok bilong Baibel i stret long olgeta kain samting i save kamap insait long famili. Tok bilong en i tru na em i gat strong long kamapim ol gutpela samting. (Hibru 4:12) Taim ol man i stadi long Baibel na ol i givim bel long bihainim tok bilong en, dispela i mekim na ol famili i kamap strong, na pasin bilong man i kamap gutpela moa, na ol i no popaia planti taim. Maski wanpela tasol long famili i bihainim tok bilong God, dispela i save helpim sindaun bilong famili long kamap gutpela moa. Tru tumas, long olgeta samting long i stap bilong yumi, yumi mas tingting long Tok Bilong God olsem man bilong raitim song. Em i tok: “Tok bilong yu i olsem lam bilong helpim mi long wokabaut stret, na i olsem lait bilong soim rot long mi.”​—⁠Song 119:105.

[Piksa long pes 5]

Ol famili i bin stretim sampela hevi bilong ol taim ol i bihainim ol lo bilong Baibel