Kirap Bek—Wanpela Gutpela Samting Tru
PLANTI man i bilip long kirap bek. Buk holi bilong Islam, em Koran, i gat wanpela sapta long en i stori long kirap bek. Hap tok bilong Surah 75 i olsem: “Mi tok tru antap long De Bilong Kirap Bek . . . Ating ol man i ting olsem Mipela i no inap bungim ol bun bilong ol, a? . . . Ol i askim: ‘De Bilong Kirap Bek bai kamap long wanem taim?’ Em i gat strong long givim laip long ol man i dai pinis, laka?”—Surah 75:1-6, 40.
Buk The New Encyclopædia Britannica i tok: “Ol man i bihainim lotu Soroastrian i bilip olsem Pasin Nogut bai pinis, ol man i dai pinis bai kirap bek, i gat Laspela Kot, na ol stretpela man bai stap long graun i kamap klinpela pinis.”
Buk Encyclopaedia Judaica i tok kirap bek em “dispela bilip olsem ol man i dai pinis ol bai kirap bek long bodi bilong ol na stap laip gen long graun.” Buk i tok tu, dispela bilip em lotu Juda i bin kisim olsem man i gat wanpela spirit i no save dai, dispela i save givim hatwok long ol man i bilip long kirap bek. Buk i tok: “Dispela tupela bilip, man i dai pinis bai kirap bek na man i gat wanpela spirit i no save dai, dispela tupela bilip i pait wantaim.”
Lotu Hindu i tok, ol man i dai pinis i save kamap nupela gen long narapela bodi. Sapos dispela tok i tru, orait man i mas i gat wanpela spirit i stap laip yet taim man i dai. Buk holi bilong ol Hindu, em Bhagavad Gita, i tok: “Spirit i stap long olgeta hap bilong bodi na dispela spirit i no inap i dai. I no gat wanpela man inap bagarapim dispela spirit i no save dai.”
Lotu Buda i narapela kain long lotu Hindu olsem: Lotu Buda i tok yumi no gat wanpela spirit i no save dai. Tasol long nau, planti Buda long hap bilong Is ol i bilip olsem spirit i no save dai em i save lusim bodi bilong man i dai pinis na i go insait long nupela bodi.a
Ol i Paul Long Tok Bilong Kirap Bek
Taim ol man bilong Kristendom i mekim fiuneral tok, ol i save tok long spirit bilong man i dai pinis i stap laip yet, na long kirap bek tu. Ol pris pasto bilong lotu Angliken i save beten: “Em laik bilong God i Gat Olgeta Strong long mekim bikpela pasin marimari na kisim spirit bilong brata bilong yumi i dai pinis i go stap wantaim em, olsem na yumi planim bodi bilong em long graun; graun i go bek long graun; na wetim Kirap Bek na laip i stap oltaim oltaim, long nem bilong Bikpela bilong yumi Jisas Krais.”—The Book of Common Prayer.
Dispela tok inap mekim na man i laik save olsem Baibel i skulim ol man long wanem samting—kirap bek o long wanpela spirit i no save dai. Tasol tingim dispela tok bilong wanpela Talatala bilong Frans, Profesa Oscar Cullmann. Long buk Immortality of the Soul or Resurrection of the Dead? em i tok: “Bilip bilong ol Kristen olsem man i dai pinis bai kirap bek na bilip bilong ol Grik olsem spirit i no save dai, dispela tupela bilip i narapela narapela kain stret. . . . Maski lotu Kristen long bihain i bin bungim dispela tupela bilip wantaim, na ol Kristen nating long nau ol i no luksave olsem dispela tupela bilip i narapela narapela, mi yet i no ken haitim samting em mi yet na planti saveman i ting em i tok i tru. . . . Bilip bilong kirap bek i stap long olgeta hap bilong Nupela Testamen. . . . Man i dai pinis, em i dai tru tru, na em bai stap laip gen long rot bilong God i wokim em i kamap nupela gen.”
Olsem na yumi ken save i gat as na ol man i paul long ol samting bilong indai na kirap bek. Bilong stretim dispela samting ol man i paul long en, yumi mas lukim Baibel, em buk i kamapim ol tok i tru em God Jehova, Man Bilong Wokim yumi, i bin kamapim. Baibel i kamapim stori bilong sampela man i kirap bek. Nau bai yumi skelim 4-pela bilong ol dispela stori na ol samting bilong kirap bek ol dispela stori i kamapim.
“Ol Man i Dai Pinis Ol i Kirap Bek”
Long pas aposel Pol i salim long ol Juda i bin kamap Kristen, em i tok: “Ol man i dai pinis ol i kirap bek,” na mama bilong ol i kisim ol bek gen. (Hibru 11:35) Wanpela bilong ol dispela meri em i stap long taun Sarefat long hap bilong Fonisia klostu long Saidon long nambis bilong Mediterenian. Dispela meri, man bilong em i dai pinis, i bin mekim gut long profet bilong God, Elaija, na givim kaikai long em long taim bilong bikpela hangre. Sori tru, sik i painim pikinini man bilong dispela meri na em i dai. Kwiktaim Elaija i karim em i go antap long haus we rum slip bilong profet i stap long en na em i beten askim Jehova long givim laip long dispela pikinini gen. Long rot bilong mirakel, pikinini “i kirap gen.” Elaija i givim em long mama bilong em na em i tok: “Lukim. Pikinini bilong yu i stap gut.” Mama i mekim wanem? Em i amamas nogut tru na i tok: “Tru tumas, nau mi save, yu man bilong mekim wok bilong God. Na tru tumas, Bikpela yet i save givim tok long yu na yu save autim.”—1 King 17:22-24.
Inap olsem 100 kilomita longwe long Sarefat long hap saut, i gat tupela marit i save mekim gut long profet Elisa, em senis bilong Elaija. Meri marit i bilong taun Sunem na em i gat planti mani samting. Em wantaim man bilong em i bin wokim wanpela rum slip bilong Elisa antap long rup bilong haus bilong ol. Pastaim tupela i bel hevi, long wanem, ol i no gat pikinini, tasol ol i amamas tru taim meri i karim wanpela pikinini man. Taim pikinini i kamap bikpela liklik em i save go wantaim ol wokman na bungim papa long gaden. Wanpela de, bikpela hevi i kamap. Mangi i singaut olsem het bilong em i pen nogut tru. Kwiktaim wanpela wokman i kisim em i go bek long haus. Mangi i slip i stap long lek bilong mama, tasol bihain liklik em i dai. Mama i bel hevi stret na em i tingting strong long singautim Elisa i kam helpim em. Em wantaim wanpela wokboi i go long maunten Karmel long hap not-wes we Elisa i stap.
Profet i salim wokboi bilong em Gehasi i go pas na taim Gehasi i kamap long haus, em i lukim olsem dispela mangi i dai pinis. Elisa na meri i bihainim em, tasol wanem samting i kamap taim ol i kamap long Sunem? Namba 2 King 4:32-37 i tok: “Orait na ol i go kamap long haus, na Elisa i go long dua bilong rum bilong en na i lukim bodi bilong dispela mangi i slip i stap long bet. Orait na em i go insait long rum na pasim dua, na i beten long Bikpela. Na em i go antap long bet na i lindaun antap long bodi bilong mangi, na i putim maus na ai na han bilong en antap long maus na ai na han bilong mangi. Elisa i mekim olsem, na bodi bilong mangi i kamap hat liklik. Orait na Elisa i lusim bet na i wokabaut liklik insait long rum. Na em i go bek na lindaun gen antap long mangi. Na mangi i kus 7-pela taim na i opim ai bilong en. Na Elisa i singautim Gehasi na tokim em olsem, ‘Yu go tokim mama bilong mangi i kam.’ Orait Gehasi i mekim olsem, na dispela meri i kam antap na i go insait long rum. Na Elisa i tokim em olsem, ‘Yu ken kisim pikinini bilong yu.’ Orait na meri i brukim skru na putim het i go daun long graun klostu long lek bilong Elisa, bilong givim biknem long Elisa. Na bihain em i kirap na i kisim pikinini bilong en na i go.”
Olsem meri wanpis bilong Sarefat, meri bilong Sunem tu i save olsem samting i bin kamap, em i bin kamap long strong bilong God. Tupela meri i kisim bikpela amamas taim God i kirapim bek pikinini man bilong ol.
Jisas i Kirapim Bek Sampela Man
Inap olsem 900 yia bihain, wanpela kirap bek i kamap long hap not klostu long Sunem, klostu long taun Nain. Jisas Krais na ol disaipel bilong em ol i lusim Kaperneam. Ol i kamap klostu long bikpela dua bilong banis i raunim Nain na bungim sampela man i karim bodi bilong wanpela man i dai pinis. Jisas i lukim mama bilong dispela man, em i gat dispela wanpela pikinini tasol na man bilong em i dai pinis. Jisas i tokim em long no ken krai. Luk, wanpela dokta, i stori long samting i kamap: “[Jisas] i go klostu, na i putim han long bet ol i karim bodi long en. Na ol man i karim dispela bet ol i sanap. Na Jisas i tok, ‘Yangpela man, mi tokim yu, yu kirap.’ Na dispela man i dai pinis, em i kirap na i sindaun, na em i stat long toktok. Na Jisas i givim em bek long mama bilong en.” (Luk 7:14, 15) Ol manmeri i lukim dispela mirakel ol i litimapim nem bilong God. Tok bilong dispela kirap bek i go kamap long distrik Judia long hap saut na long ol arapela hap nabaut. Ol disaipel bilong Jon Bilong Baptais i harim tok bilong dispela mirakel na ol i tokim Jon long en. Orait nau Jon i salim ol i go painim Jisas bilong askim em olsem Em i Mesaia o nogat. Jisas i tokim ol: “Yutupela go tokim Jon long ol samting nau yutupela i lukim na harim. Ol aipas ol i lukluk gen, na ol lek nogut ol i wokabaut. Skin bilong ol man i gat sik lepra, em i kamap klin, na ol yaupas i harim toktok. Ol man i dai pinis, ol i kirap gen, na ol rabisman i harim gutnius.”—Luk 7:22.
Wanpela mirakel Jisas i wokim em planti manmeri i save long en, em mirakel bilong kirapim bek gutpela pren bilong em Lasarus. Tasol Jisas i no kamap kwik long haus taim Lasarus i dai. Taim em i kamap pinis long Betani, Lasarus i bin stap long matmat 4-pela de. Jisas i tokim ol long rausim ston i karamapim maus bilong hul bilong matmat na Marta i tok: “Bikpela, nau em i namba 4 de bilong em i stap long matmat. Olsem na smel nogut bai i kamap.” (Jon 11:39) Tasol maski bodi bilong Lasarus i wok long bagarap, dispela i no pasim wok bilong kirap bek. Jisas i tok, na “Lasarus i kirap bek na i kam ausait. Lek na han na pes bilong en ol i bin karamapim long laplap.” Ol samting ol birua bilong Jisas i mekim long bihain i kamapim klia olsem tru tru em Lasarus i bin kirap bek.—Jon 11:43, 44; 12:1, 9-11.
Yumi kisim wanem save long ol dispela 4-pela stori bilong kirap bek? Ol 4-pela man i kirap bek ol i wankain olsem bipo. Ol manmeri na ol wanblut tru i luksave long ol. I no gat wanpela bilong ol dispela 4-pela i stori long samting i bin kamap insait long dispela sotpela haptaim ol i dai pinis. Ol i no tok ol i bin go stap long narapela hap. Yumi ken ting olsem taim ol i kirap bek, ol i gat gutpela helt. Long ol wan wan yet, i olsem ol i bin slip liklik na bihain ol i kirap, olsem Jisas i bin tok. (Jon 11:11) Tasol bihain, olgeta wan wan bilong ol i dai gen.
Bung Gen Wantaim Famili—Em Wanpela Gutpela Samting Tru
Bihain liklik long i dai bilong Owen, em stori paslain long dispela i bin toktok long en, papa bilong em i go lukim wanpela neiba. Long tebol em i lukim wanpela pepa i tokaut long wanpela pablik tok ol Witnes Bilong Jehova i redim. Em i laikim nem bilong dispela tok, “Ol Man i Dai Pinis i Stap We?” Em wanpela askim em yet i bin tingting long en. Em i go long pablik tok na ol tok bilong Baibel em i harim i mekim gut bel bilong em. Em i kisim save olsem ol man i dai pinis ol i no kisim pen. Ol i no kisim pen long wanpela helpaia na God i no kisim ol i go long heven bilong kamap ensel. Em i kisim save olsem ol man i dai pinis, na Owen tu, ol i stap long matmat na wetim taim God i makim bilong kirapim bek ol.—Saveman 9:5, 10; Esekiel 18:4.
Olsem wanem? Hevi i bin painim famili bilong yu? Olsem papa bilong Owen, yu laik save ol famili bilong yu i dai pinis ol i stap we na i gat rot long lukim ol gen? Sapos olsem, orait mipela singautim yu long skelim sampela tok moa bilong Baibel long kirap bek. Ating yu laik save: ‘Wanem taim bai kirap bek i kamap? Husat bai kirap bek?’ Plis ritim ol stori i kamap bihain long dispela bilong kisim bekim bilong ol dispela askim na sampela askim moa.
[Futnot]
a Lukim buk Mankind’s Search for God, pes 150-4, ol Witnes Bilong Jehova i wokim.
[Piksa long pes 5]
Jehova i mekim wok long Elisa bilong kirapim bek pikinini man bilong meri Sunem
[Piksa long pes 5]
Elaija i beten askim Jehova long givim laip gen long wanpela mangi
[Piksa long pes 6]
Jisas i kirapim bek pikinini man bilong meri bilong Nain, em man bilong em i dai pinis
[Piksa long pes 7]
Long rot bilong kirap bek bai yumi inap bung gen wantaim ol wanblut