Ensel Bilong Jehova i Save Stap Klostu
Stori bilong Christabel Connell
Mipela i putim tingting olgeta i go long bekim ol askim bilong Christopher long Baibel, olsem na mipela i no lukim olsem klostu em i biknait, na mipela i no lukim Christopher i wok long lukluk long windo. Orait bihain em i tok, “Orait nau em i seif long yutupela i ken go.” Em i tok olsem, na em i bringim mipela i go long baiskol bilong mipela na tok gutnait. Em i bin lukim wanem samting em mipela inap kisim nogut long en?
MAMA i karim mi long Sheffield, Inglan, long 1927, na mi kisim nem Christabel Earl. Long taim bilong Wol Woa 2, wanpela bom i bagarapim haus bilong mipela, olsem na mi mas i go i stap wantaim bubu meri inap long taim mi pinisim skul bilong mi. Long skul Katolik mi go long en, mi wok long askim askim ol sister, bilong wanem i gat planti pasin nogut na pait na bagarapim man? Ol dispela sister na sampela manmeri bilong lotu, ol i no inap bekim gut askim bilong mi.
Taim Wol Woa 2 i pinis, mi lain long kamap nes. Mi go sindaun long London bilong wok long haus sik bilong Paddington, tasol insait long taun mi lukim moa yet pasin bilong pait na bagarapim man. Taim bikbrata i lusim Inglan na em i go long Pait Bilong Korea, mi lukim wanpela pait nogut tru i kamap ausait long haus sik. I no gat wanpela i helpim man ol i bin paitim na em i kamap aipas. Long dispela taim mama i go wantaim mi long sampela miting bilong wanpela lain i laik toktok wantaim ol man i dai pinis long rot bilong wanpela wailis, tasol dispela i no helpim mi long kisim save long as na i gat planti pasin nogut i stap.
Mi Kirap Stadi Long Baibel
Namba wan bikbrata bilong mi, John, em i bin kamap wanpela Witnes Bilong Jehova na em i kam lukim mi. Em i askim mi: “Yu save long as na ol dispela pasin nogut i wok long kamap?” Mi tok, “Nogat.” Em i opim Baibel bilong em na em i ritim Kamapim Tok Hait 12:7-12. Nau mi save, Satan wantaim ol spirit nogut i as bilong ol pasin nogut i stap long graun. Olsem na mi bihainim tok bilong John na mi kirap stadi long Baibel. Tasol long dispela taim mi larim pasin bilong pret long ol man i pasim mi long kisim baptais.—Snd. 29:25.
Susa bilong mi, Dorothy, em tu i kamap wanpela Witnes. Taim em i kam bek long kibung intenesenel long New York (1953) wantaim man em i laik maritim, em Bill Roberts, mi tokim tupela olsem mi bin stadi long Baibel. Bill i askim mi: “Yu bin skelim olgeta skripsa i stap long buk? Yu bin makim ol bekim bilong ol askim long buk?” Taim mi tok nogat, em i tokim mi: “Sapos olsem, yu no bin stadi long Baibel! Salim tok long dispela sista na tokim em olsem yu laik kirap stadi gen!” Long dispela taim ol spirit nogut i kirap givim hevi long mi. Mi tingim yet mi bin singaut long Jehova long lukautim mi na bai ol i no ken bosim mi.
Wok Painia Long Skotlan na Aialan
Mi kisim baptais long Janueri 16, 1954, na long Me mi pinisim kontrak bilong wok nes na mi kirap mekim wok painia long Jun. Inap 8-pela mun bihain mi kisim asainmen long mekim wok painia salim long Grangemouth, Skotlan. Mi stap longwe long ol biktaun, tasol mi pilim olsem ol ensel bilong Jehova i stap klostu long mi.—Sng. 34:7.
Long 1956, ol i singautim mi i go mekim wok autim tok long Aialan. Mi wantaim tupela sista moa i go long biktaun Galway. Long namba wan de stret, mi go long haus em wanpela pris i stap long en. Sampela minit bihain, wanpela polisman i kamap na em i kisim mi wantaim poroman bilong mi i go long polis stesin. Em i kisim nem na atres bilong mipela, na kwiktaim em i ring long telefon. Mipela harim em i tok: “Yes Pater, mi save gut long haus ol i slip long en.” Em nau, dispela pris yet i bin salim polis i kam! Ol i tokim papa bilong haus mipela i stap long en long rausim mipela, olsem na brens ofis i tokim mipela long lusim dispela hap. Taim mipela i kamap long tren stesin mipela i leit inap 10-pela minit, tasol tren i stap yet, na wanpela man i wetim mipela bilong kalap long tren. Mipela i bin stap 3-pela wik tasol long Galway!
Brens ofis i salim mipela i go mekim wok long Limerick, em narapela biktaun em Misin Katolik i gat bikpela strong tru long en. Planti taim ol man i bung na singaut bikmaus na tok bilas long mipela. Planti manmeri i pret long opim dua long mipela. Wanpela yia paslain long dispela, ol i bin paitim nogut wanpela brata long Cloonlara, em wanpela liklik taun i stap klostu. Olsem na mipela i amamas long bungim Christopher, em mi bin stori pastaim long em. Em i askim mipela long kam bek na bekim ol askim bilong em long Baibel. Taim mipela i go lukim em, wanpela pris i kam insait na em i tok strong long Christopher i mas rausim mipela. Tasol em i stap strong na tokim pris: “Mi bin singautim ol dispela meri hia long kam long haus bilong mi, na ol i bin paitim dua pastaim na ol i kam insait. Tasol mi no bin singautim yu, na yu no bin paitim dua.” Pris i belhat na i lusim haus.
Mipela i no save olsem pris i bungim wanpela bikpela lain man na ol i wetim mipela ausait long haus bilong Christopher. Em i save olsem ol dispela man i birua long mipela na ol i belhat tru, olsem na Christopher i pasim mipela i stap i go inap long taim ol i go pinis, olsem mi bin stori long en. Bihain mipela i kisim save olsem ol i givim bikpela hevi long em, na em wantaim famili bilong em i mas lusim dispela ples na i go sindaun long Inglan.
Mi Go Long Gileat
Mi bin tingting pinis long i go long Laik Bilong God Kibung Intenesenel long New York long 1958, na mi kisim pas i singautim mi i go long namba 33 klas bilong Gileat. Mi no go bek long ples bihain long kibung, na mi mekim wok autim tok long Collingwood, Ontario, long Kanada, inap long taim mi go long Skul Gileat long 1959. Long dispela kibung mi bungim Eric Connell. Em i bin kisim tok i tru long 1957 na kirap mekim wok painia long 1958. Bihain long kibung, em i raitim pas long mi long olgeta de taim mi stap long Kanada na long taim mi skul long Gileat. Mi tingting long mitupela bai mekim wanem long taim mi grediuet pinis long skul.
Skul Gileat i wanpela bikpela samting tru long laip bilong mi. Dorothy wantaim man bilong em ol tu i stap long dispela klas. Ol i makim tupela long i go long Potugal. Mi kirap nogut long ol i makim mi long i go long Aialan. Mi bel hevi tru long mi no inap i go wantaim susa bilong mi! Mi askim wanpela tisa bilong skul long mi bin mekim wanpela rong o olsem wanem? Em i tok, “Nogat. Yu na poroman bilong yu Eileen Mahony i bin wanbel long i go long wanem wanem kantri i stap long dispela graun,” na Aialan em wanpela bilong ol dispela kantri.
Mi Go Bek Long Aialan
Mi go bek long Aialan long Ogas 1959, na ol i makim mi long wok long Kongrigesen Dun Laoghaire. Long dispela taim Eric i go bek long Inglan na em i amamas tru long mi stap klostu long hap bilong em. Em tu i laik mekim wok misineri. Em i tingting olsem ol i save salim ol misineri i go wok long Aialan, olsem na em bai mekim wok painia long dispela hap. Em i go sindaun long Dun Laoghaire, na mitupela i marit long 1961.
Inap 6-pela mun bihain, Eric i kisim bikpela bagarap long motobaik eksiden. Bun bilong het i bruk na ol dokta i no save em bai stap laip o em bai i dai. Em i slip 3-pela wik long haus sik na em i kam bek long haus na mi lukautim em inap 5-pela mun, inap long taim em i orait gen. Mi mekim yet wok bilong autim tok.
Long 1965, mipela i kisim asainmen long wok wantaim wanpela kongrigesen i gat 8-pela pablisa, long Sligo, em wanpela taun long not-wes kos. Tripela yia bihain, mipela i go long narapela liklik kongrigesen long Londonderry, i stap long hap not. Wanpela taim mipela i autim tok pinis na mipela i laik i kam bek long haus, tasol ol i bin pasim rot long banis waia. Em nau, taim nogut bilong kros pait long Noten Aialan i kirap pinis. Sampela lain yangpela i kukim ol ka long paia. Ol i bin brukim taun i go olsem tupela hap—wanpela hap bilong ol Talatala na wanpela hap bilong ol Katolik. Sapos man i laik brukim mak na i go insait long narapela hap bilong taun, em inap kisim bagarap.
I Stap na Autim Tok Long Taim Nogut
Tasol bilong mekim wok autim tok mipela i mas i go long olgeta hap. Long dispela taim tu mipela i pilim olsem ol ensel i stap klostu long mipela. Taim mipela i wok long wanpela hap na pait i kirap, kwiktaim mipela i lusim, na taim pait i dai mipela i kam bek gen. Wanpela taim pait i kamap klostu long flet bilong mipela na stua bilong salim peint klostu long mipela i paia, na hap paia i pundaun long windo bilong mipela. Mipela i no inap slip, nogut bikpela haus em flet bilong mipela i stap long en bai paia. Long 1970 mipela i go i stap long Belfast, na bihain mipela i harim olsem ol i bin tromoi bom i gat petrol na stua bilong salim peint i paia, na flet mipela i bin slip long en i paia olgeta.
Long narapela taim, mi wantaim wanpela sista i autim tok na mipela i lukim wanpela narapela kain hap paip i stap long wanpela windo. Mipela i wokabaut i go. Sampela minit bihain, em i pairap. Ol lain bilong dispela hap i kam ausait na ol i ting mipela i bin putim dispela bom! Tasol long dispela taim stret wanpela sista i singautim mipela i go insait long haus bilong em. Ol neiba i lukim dispela na nau ol i bilip olsem mipela i no gat asua.
Long 1971, mipela i go bek long Londonderry bilong lukim wanpela sista. Mipela i stori long rot mipela i bihainim na hap ol i bin banisim rot bilong sekim ol ka, na em i askim mipela: “I no gat man i was i stap?” Mipela i tok: “I gat, tasol ol i no tingim mipela.” Em i kirap nogut, long wanem, sampela de paslain long dispela, sampela lain i bin kisim ka bilong wanpela dokta na wanpela polisman na kukim long paia.
Long 1972, mipela i go sindaun long taun Cork. Bihain, mipela i go mekim wok long Naas, na bihain, Arklow. Long 1987, ol i salim mipela i go long Castlebar, na mipela i stap yet long dispela hap. Mipela i amamas tru long helpim wok bilong sanapim wanpela Haus Kingdom. Long 1999, bikpela sik i painim Eric. Tasol Jehova wantaim kongrigesen i helpim mi, na mi inap karim dispela hevi na lukautim em i go inap long taim em i orait gen.
Mitupela Eric i bin go long Skul Bilong Wok Painia inap tupela taim pinis. Em i mekim yet wok elda. Mi gat strongpela sik atraitis, na ol dokta i senisim bun bilong tupela hip bilong mi na long skru bilong lek tu. Mi bin kisim hevi long pasin birua bilong ol lotu, na long ol pait politik na pait bilong ol lain i birua birua, tasol hevi i bikpela moa, em mi no inap draivim ka moa. Dispela em i olsem wanpela bikpela traim, long wanem, nau mi no inap raun long laik bilong mi. Kongrigesen i save helpim mi gut. Mi save wokabaut wantaim stik, na bilong i go long hap i longwe liklik, mi gat wanpela baiskol i gat 3-pela wil na ensin i wok long bateri.
Ol yia em mitupela Eric i bin mekim wok painia salim i winim 100 yia—98 bilong ol dispela yia mipela i bin mekim wok painia hia long Aialan. Mipela i no gat tingting liklik long ritaia long wok. Mipela i no wetim ol mirakel i helpim mipela, tasol mipela i bilip olsem ol strongpela ensel bilong Jehova “i save stap klostu long ol manmeri” i pret long em na i stap gut long mekim wok bilong em.