Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w09 6/15 p. 3-6
  • Bai Mi Givim Wanem Samting i Go Bek Long Jehova?

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Bai Mi Givim Wanem Samting i Go Bek Long Jehova?
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2009
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Taim Nogut i Laik Kamap
  • Ol i Rausim Mipela
  • Inapim Ol Mak Bilong Mi
  • Skul Gileat na Bihain Long En
  • Mi Bilip Olsem Jehova Bai Lukautim Mi
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2004
  • Mi Bilip na Wet Long Jehova Kirap Long Taim Mi Yangpela Yet
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1997
  • Pasin Bilong Famili Bilong Mi Long Stap Gut Long God i Kirapim Mi
    Kirap!—1998
  • Jehova i Helpim Mipela Long Sanap Strong Aninit Long Ol Hatpela Gavman
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2007
Lukim Moa
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2009
w09 6/15 p. 3-6

Bai Mi Givim Wanem Samting i Go Bek Long Jehova?

Stori bilong Ruth Danner

Mama i save lap liklik na tok, 1933 em yia i gat planti hevi: Hitler i kirap bosim Jemani, Pop i tok em wanpela Yia Holi, na mama i karim mi.

PAPAMAMA bilong mi i bin sindaun long taun Yutz, long Lorraine, em wanpela hap bilong Frans, em i stap klostu long boda bilong Jemani. Long 1921, Mama, em wanpela strongpela Katolik, i maritim Papa em wanpela Protestan. Mama i karim bikpela susa bilong mi, Helen, long 1922, na papamama i baptaisim em long Misin Katolik taim em i bebi yet.

Wanpela de long 1925, Papa i kisim wanpela buk The Harp of God long tok ples Jeman. Em i ritim dispela buk na i bilip olsem em i painim pinis tok i tru. Em i raitim pas i go long lain bilong wokim dispela buk na ol i stretim rot na wanpela Bibelforscher i kam lukim em, em nem bilong ol Witnes Bilong Jehova long Jemani long bipo. Wantu Papa i kirap autim tok long ol samting em i lain long en. Mama i no amamas long Papa i mekim olsem. Long tok ples Jeman, em i tokim Papa olsem: “Mekim samting long laik bilong yu, tasol no ken go bung wantaim ol Bibelforscher!” Tasol Papa i tingting pinis long samting em i laik mekim, na long 1927 em i kisim baptais na kamap wanpela bilong ol.

Dispela i mekim na mama bilong mama bilong mi i subim Mama long katim marit. Wanpela de long taim bilong Misa, pris i givim tok lukaut long ol lain bilong em olsem ol i mas “stap longwe long dispela profet giaman, Danner.” Taim mipela i kam bek long haus bihain long Misa, bubu meri i stap long rum antap long haus bilong mipela na i tromoi plaua pot i kam daun long Papa. Dispela hevipela plaua pot i pundaun antap long sol bilong Papa, klostu em i paitim het bilong em. Dispela samting i mekim na Mama i tingting olsem, ‘Lotu i mekim ol man i kamap olsem kilman, dispela em i no gutpela lotu.’ Em i kirap ritim ol buk na nius bilong ol Witnes Bilong Jehova. I no longtaim, em i bilip olsem em i painim pinis tok i tru na em i kisim baptais long 1929.

Papamama bilong mi i wok strong tru long helpim mi na susa bilong mi long tingim olsem Jehova em i wanpela man i stap tru. Ol i save ritim ol stori bilong Baibel na bihain askim mitupela long bilong wanem ol man em Baibel i stori long ol, ol i mekim ol dispela pasin. Long dispela taim, Papa i no laik wok moa long nait o long ol apinun, maski dispela i makim olsem famili bai sot tru long mani. Em i laik i gat haptaim bilong i go long ol miting Kristen, autim tok, na stadi wantaim mipela ol pikinini.

Taim Nogut i Laik Kamap

Papamama i save singautim ol wasman raun na ol bratasista long Betel, i kam long haus na ol dispela bratasista i save stori long ol hevi ol bratasista long Jemani i karim, em ol i stap sampela kilomita tasol longwe long hap mipela i stap long en. Gavman Natsi i wok long rausim ol Witnes Bilong Jehova long ples bilong ol na salim ol i go long ol kalabus nogut na tekewe ol pikinini long ol Witnes papamama bilong ol.

Mitupela Helen i bin redi long karim hevi bilong ol samting nogut bai kamap. Papamama i helpim mipela long putim long tingting ol ves bilong Baibel bilong stiaim tingting bilong mipela. Olsem, ol i save tok: “Sapos yu no save long wanem samting yu bai mekim, tingim Sindaun 3:​5, 6. Sapos yu pret long ol traim i kamap long skul, tingim 1 Korin 10:13. Sapos ol i tekewe yupela long mipela, kolim gen Sindaun 18:10.” Mi lain long olgeta tok bilong Song 23 na Song 91, na ol dispela tok i stap long tingting bilong mi na mi bilip olsem olgeta taim Jehova bai i lukautim mi.

Long 1940, Natsi Jemani i kisim na bosim Alsace-​Lorraine, na dispela nupela gavman i tok long olgeta man i bikpela pinis i mas joinim lain Natsi. Papa i no laik mekim olsem, na ol Gestapo em lain polis bilong Hitler, ol i tok ol bai arestim em. Taim Mama i no laik samapim ol yunifom bilong ol ami, ol Gestapo i tokim em tu olsem ol bai arestim em.

Mi kisim bikpela hevi long skul. Olgeta wan wan de, ol sumatin long klas bilong mi ol i save mekim beten bilong helpim Hitler, mekim salut ol i kolim “Heil Hitler,” na ol i save apim han sut bilong ol na singim singsing bilong kantri. Papamama bilong mi i no save tokim mi olsem mi no ken salut long Hitler, nogat, ol i save helpim mi long skulim maus bilong bel bilong mi. Olsem na mi yet i makim olsem mi no ken mekim salut bilong Natsi. Ol tisa i paitim mi na ol i tokim mi olsem ol bai i rausim mi long skul. Long wanpela taim, taim mi gat 7-pela krismas, mi bin sanap long ai bilong olgeta 12-pela tisa bilong skul. Ol i laik subim mi long mekim salut bilong Hitler. Maski i olsem, Jehova i bin helpim mi long sanap strong.

Wanpela tisa i kirap mekim ol samting bilong grisim mi. Em i tokim mi olsem mi wanpela gutpela sumatin na em i laikim mi tru, na em bai bel hevi sapos ol i rausim mi long skul. Em i tok: “Yu no mas apim han bilong yu. Apim liklik tasol. Na yu no mas tok, ‘Heil Hitler!’ Opim maus na giaman long mekim olsem yu kolim tok.”

Taim mi tokim Mama long samting em tisa i mekim, Mama i tokim mi long tingim gen stori bilong 3-pela yangpela Hibru em ol i tokim ol long brukim skru long imis em king bilong Babilon i bin wokim. Mama i askim mi: “King i laik ol i mas mekim wanem?” Mi tok: “Brukim skru long imis.” Em i tok: “Long dispela taim em king i laik ol i mas brukim skru long imis, sapos ol i bin bendaun na giaman long pasim rop bilong su bilong ol, yu ting dispela i stret? Yu makim wanem samting yu laik mekim, na mekim samting em yu ting i stret.” Olsem Satrak, Mesak, na Abetnego, mi tingting long givim biknem long Jehova wanpela tasol.​​—Dan. 3:​1, 13-​18.

Ol tisa i rausim mi planti taim long skul na ol i tok long tekewe mi long papamama bilong mi. Mi tingting planti tru, tasol papamama bilong mi i wok long strongim mi. Paslain long mi lusim haus bilong i go long skul, Mama i beten wantaim mi, na i askim Jehova long lukautim mi. Mi save olsem Em bai strongim mi long sanap strong long tok i tru. (2 Ko. 4:7) Papa i tokim mi olsem sapos ol i putim planti hevi tumas long mi, orait mi no ken pret long kam bek long haus. Em i tok: “Mipela i laikim yu tru. Long olgeta taim bai yu stap yet olsem pikinini meri bilong mipela. Mekim samting yu pilim i stret long ai bilong Jehova.” Ol dispela tok i strongim mi long stap gut yet long Jehova.​​—Jop 27:​5, 6.

Ol Gestapo i save kam planti taim long haus bilong mipela bilong painim sampela buk na nius bilong ol Witnes na sutim kain kain askim long papamama bilong mi. Ol i save kisim mama bilong mi i go i stap inap sampela aua na ol i save kisim papa na susa bilong mi long ples wok bilong tupela. Mi no save Mama bai i stap long haus o nogat taim mi kam bek long skul. Sampela taim meri i sindaun klostu long mipela bai tokim mi: “Ol i kisim mama bilong yu i go.” Mi save hait insait long haus na askim mi yet: ‘Ating ol i wok long paitim em na givim pen long em? Bai mi lukim em gen o nogat?’

Ol i Rausim Mipela

Long Janueri 28, 1943, ol Gestapo i kirapim mipela long 3 klok samting long bikmoning. Ol i tok sapos mi na susa bilong mi na papamama bilong mipela i joinim lain Natsi, ol bai i no rausim mipela long ples bilong mipela. Ol i givim 3-pela aua long mipela i mas redi long lusim ples. Mama i bin redi long dispela samting bai kamap na em i pulapim pinis wanpela Baibel na ol klos bilong senis long beg bilong mipela, olsem na mipela i yusim dispela haptaim bilong beten na strongim narapela narapela. Papa i tokim mipela olsem i no gat wanpela samting “inap pasim laik bilong God” long laikim yumi.​​—Ro. 8:​35-​39.

Ol Gestapo i bin kam bek. Mi no inap lusim tingting long lapun Sista Anglade taim em i tok gutbai long mipela wantaim aiwara long ai. Ol Gestapo i draivim mipela i go long tren stesin long Metz. Bihain long mipela i ron inap 3-pela de long tren, mipela i kamap long Kochlowice, wanpela kem bilong Auschwitz long Polan. Tupela mun bihain, ol i salim mipela i go long Gliwice, long wanpela haus sister em ol i bin senisim i kamap ples wok bilong ol kalabus lain. Ol Natsi i tokim mipela olsem sapos mipela wan wan i sainim wanpela setifiket bilong tokaut olsem mipela i lusim bilip bilong mipela, orait ol bai lusim mipela i go na ol bai givim bek ol samting bilong mipela. Papa na Mama i tok nogat, na ol soldia i tok: “Yupela i no inap tru long i go bek long ples bilong yupela.”

Long Jun, ol i salim mipela i go long Swietochlowice, em hap we mi kirap long kisim het pen na dispela het pen i stap yet wantaim mi inap long nau. Mi kisim sua long ol pinga bilong mi na dokta i rausim kapa bilong sampela pinga, tasol em i no givim sut bilong kilim i dai pen. Tasol gutpela samting i olsem, taim mi save raun mekim wok em ol gad i givim mi long mekim, mi save kamap long wanpela haus bret. Wanpela meri i wok long dispela hap i save givim kaikai long mi.

Long kalabus, famili bilong mipela i stap wantaim na mipela i no stap wantaim ol narapela kalabusman. Long Oktoba 1943, ol i salim mipela i go long wanpela kalabus long Ząbkowice. Mipela i slip long ol dabol bet long wanpela rum antap long haus, na i gat olsem 60 arapela man, meri na na pikinini tu i slip long dispela rum. Ol Schutzstaffel o SS em lain polis bilong Hitler, ol i save was gut na bai kaikai mipela i kisim em ol kaikai i sting pinis na i no gutpela.

Maski i hatwok, mipela i bilip strong olsem gutpela samting bai kamap bihain. Mipela i ritim long Wastaua olsem bihain long woa bai i gat bikpela wok bilong autim tok. So mipela i save long as na mipela i karim pen na hevi na klostu ol dispela hevi bai pinis.

Mipela i harim ripot bilong ol kantri i pait long Jemani olsem ol Natsi i wok long lus long pait. Long kirap bilong 1945, ol SS i tingting long lusim kalabus mipela i stap long en. Long Februeri 19, ol i subim mipela long mats inap 240 kilomita. Bihain long 4-pela wik, mipela i kamap long Steinfels, long Jemani, we ol gad i kisim ol kalabusman i go insait long wanpela main. Planti i ting olsem ol bai kilim mipela i dai. Tasol long dispela de, ol soldia bilong ol kantri i pait long Jemani, ol i kam kamap, ol SS i ranawe, na hevi bilong mipela i pinis.

Inapim Ol Mak Bilong Mi

Long Me 5, 1945, klostu 2 na hap yia bihain, mipela i kam kamap long haus long Yutz, mipela i doti na pulap long laus. Mipela i no bin senisim klos bilong mipela kirap long Februeri na i kam, olsem na mipela i kukim ol dispela olpela klos bilong mipela. Mi tingim tok Mama i mekim long mipela: “Dispela de i mas i stap olsem nambawan gutpela de long laip bilong yupela. Yumi no gat wanpela samting. Ol klos yumi werim tu i no bilong yumi. Tasol yumi 4-pela i bin holim strong bilip bilong yumi. Yumi no lusim bilip.”

Bihain long mi stap 3-pela mun long Switzerland na mi kisim bek strong, mi go bek long skul na mi no pret moa olsem ol bai rausim mi long skul. Nau mipela inap bung wantaim ol brata spirit bilong mipela na autim tok long ples klia. Long Ogas 28, 1947, taim mi gat 13 krismas, mi kamapim long ples klia dediket mi bin mekim long Jehova sampela yia i go pinis. Papa bilong mi i baptaisim mi long wara Moselle. Mi laik mekim wok painia bihain stret long dispela, tasol Papa i tokim mi olsem mi mas skul long mekim wanpela wok. Mi skul long samapim klos. Long 1951, taim mi gat 17 krismas, ol i makim mi long mekim wok painia long Thionville, em taun i stap klostu.

Long dispela yia, mi go long wanpela kibung long Paris na pulimapim fom bilong kamap misineri. Krismas bilong mi i no bikpela, tasol Brata Nathan Knorr i tok em bai holim aplikesen bilong mi i stap “bilong bihain.” Long Jun 1952, mi kisim invatesen bilong i go long klas namba 21 bilong Wastaua Baibel Skul Bilong Gileat long South Lansing, long New York, Amerika.

Skul Gileat na Bihain Long En

Long tok ples bilong mi yet mi save pilim hatwok tru long toktok long ai bilong ol man na nau mi mas mekim tok Inglis. Maski i olsem, ol tisa i helpim mi. Wanpela brata i givim nem Kingdom Smail long mi, long wanem, mi save smail taim mi sem.

Long Julai 19, 1953, gretiuesen bilong mipela i kamap long Yankee Stadium long New York, na ol i makim mi long i go mekim wok misineri long Paris wantaim Ida Candusso (bihain em i kisim nem Seignobos). Mi pret long autim tok long ol maniman bilong Paris, tasol mi stadi wantaim sampela bilong ol em ol i gat pasin daun. Ida i marit na i go long Afrika long 1956, tasol mi stap bek long Paris.

Long 1960, mi maritim wanpela brata long Betel, na mipela i mekim wok painia salim long Chaumont na Vichy. Faipela yia bihain, mi kisim sik TB na lusim wok painia. Mi pilim nogut tru, long wanem, taim mi liklik yet mi bin putim mak long insait long fultaim sevis na long stap yet long dispela wok. Sampela taim bihain, man bilong mi i lusim mi na i go maritim narapela meri. Ol bratasista Kristen i helpim mi long ol dispela yia mi gat hevi, na Jehova i wok yet long karim hevi bilong mi.​​—Sng. 68:19.

Nau mi stap long Louviers, long Normandy, klostu long brens ofis bilong France. Maski mi save sik planti taim, mi amamas long lukim ol samting Jehova i bin mekim bilong helpim mi. Pasin em papamama i bihainim bilong mekim bikpela long mi, dispela i helpim mi nau yet long holim stretpela tingting long ol samting. Papamama i skulim mi olsem Jehova em wanpela man i stap tru em mi ken laikim, toktok wantaim em, na em i save harim ol beten bilong mi. Tru tumas, “Bikpela i bin mekim gut tru long mi. Olsem na bai mi givim wanem samting long em?”​​—Sng. 116:12.

[Rait long pes 6]

“Mi amamas long lukim ol samting Jehova i bin mekim bilong helpim mi”

[Piksa long pes 5]

Wantaim samting bilong pasim nus long sakim win nogut, taim mi gat 6-pela krismas

[Piksa long pes 5]

Wantaim ol misineri na painia long Luxembourg, bilong mekim wanpela spesel wok bilong autim tok long taim mi gat 16 krismas

[Piksa long pes 5]

Wantaim Papa na Mama long wanpela kibung 1953

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim