Ol Gutpela Tok i Helpim Yumi Long Pas Gut Wantaim Ol Narapela
“Oltaim yupela i mas mekim gutpela tok tasol.”—KL. 4:6.
1, 2. Wanem gutpela samting i kamap long pasin bilong wanpela brata long mekim gutpela tok isi?
WANPELA brata i tok: “Taim mi autim tok long ol haus, mi bin bungim wanpela man husat i belhat nogut tru na maus na bodi bilong em i guria. Mi toktok isi long em na traim long helpim em long save long tok Baibel i mekim, tasol belhat bilong em i go bikpela moa yet. Meri wantaim ol pikinini bilong em, ol tu i stat long kros na daunim mi, na mi save olsem mi mas lusim ol. Mi tokim dispela famili olsem mi kam wantaim bel isi na mi laik lusim ol wantaim bel isi. Mi soim ol Galesia 5:22 na 23 i stori long pasin laikim, pasin isi, bosim bel, na bel isi. Na mi lusim ol.
2 “Bihain, taim mi wok long autim tok long ol haus i stap long hapsait bilong strit, mi lukim dispela famili i sindaun long step long fran bilong haus. Ol i singautim mi, na mi tingting, ‘Nau bai ol i tok wanem long mi?’ Papa bilong ol i holim botol kolwara na em laik givim mi wara. Em i tok sori long pasin em i bin mekim na tok amamas long mi gat strongpela bilip. Mipela i wanbel na mi lusim ol.”
3. Bilong wanem yumi no ken larim pasin bilong ol narapela i mekim yumi belhat?
3 Nau long dispela taim bilong planti presa, bai yumi bungim ol man bilong belhat, na tu, bai yumi bungim kain man olsem long taim bilong autim tok. Taim yumi bungim ol, em i bikpela samting long yumi soim “pasin isi na pasin rispek.” (1 Pi. 3:15, NW) Sapos brata em yumi stori pinis long en em i bin larim belhat na ol tok nogut bilong papa bilong haus i kirapim em long belhat, ating papa bilong haus i no inap mekim gutpela pasin long brata; em bai belhat moa yet. Brata i bin bosim gut bel bilong em na i mekim gutpela tok isi, olsem na gutpela samting i bin kamap.
Wanem Samting i Mekim Toktok Bilong Man i Kamap Gutpela?
4. Bilong wanem em i bikpela samting long yumi mekim ol gutpela tok?
4 Taim yumi toktok wantaim ol man i stap ausait o insait long kongrigesen, na tu, wantaim famili bilong yumi yet, em i bikpela samting long yumi bihainim tok bilong aposel Pol: “Oltaim yupela i mas mekim gutpela tok tasol, em olkain tok ol man i save laik long harim.” (Kl. 4:6) Kain gutpela tok olsem em i bikpela samting bilong toktok gut wantaim ol narapela na kamapim pasin wanbel.
5. Pasin bilong toktok gut wantaim i no makim wanem samting? Stori long dispela.
5 Pasin bilong toktok gut wantaim i no makim olsem kwiktaim yumi mas autim olgeta tingting bilong yumi na ol samting yumi pilim, na moa yet long taim yumi belhat. Nogat. Tok bilong Baibel i soim olsem taim man i belhat na i no bosim gut maus, dispela i soim olsem em i no gat strong. (Ritim Sindaun 25:28; 29:11.) Moses—em “man bilong daunim em yet” na i no gat wanpela man long dispela taim bipo i gat kain pasin daun olsem—em i larim bikhet pasin bilong lain Israel i kirapim em long autim belhat bilong em na em i no bin givim glori long God. Moses i bin autim samting em i bin pilim long bel, tasol Jehova i no amamas long dispela. Inap 40 yia Moses i bin stiaim ol Israel, tasol bihain em i no kisim gutpela wok bilong bringim ol i go insait long Graun Bilong Promis.—Nam. 12:3; 20:10, 12; Sng. 106:32.
6. Pasin bilong bihainim gutpela tingting taim yumi toktok wantaim ol narapela, dispela i makim wanem samting?
6 Baibel i tok pasin bilong bosim bel na bihainim gutpela tingting taim yumi toktok wantaim ol narapela, dispela em i gutpela pasin. Baibel i tok: “Sapos man i mekim planti toktok, em inap mekim sin long tok bilong en. Tasol man i no mekim planti toktok, em i gat gutpela tingting.” (Snd. 10:19; 17:27) Tasol pasin bilong bihainim gutpela tingting i no makim olsem yumi mas pasim maus na i no kamapim tingting bilong yumi, nogat. Em i makim olsem taim yumi toktok, yumi mas “mekim gutpela tok” bilong mekim man i stap gut na i no bilong bagarapim bel bilong man.—Ritim Sindaun 12:18; 18:21.
“Taim Bilong Pasim Maus na Taim Bilong Toktok”
7. Yumi no ken mekim wanem kain tok? Bilong wanem?
7 Yumi mas mekim gutpela pasin na bosim yumi yet taim yumi toktok wantaim ol wanwok o wantaim ol man long taim bilong autim tok, na olsem tasol yumi mas mekim wankain pasin long ol bratasista long kongrigesen o long famili bilong yumi. Sapos yumi autim belhat bilong yumi na yumi no tingim wanem samting inap kamap long dispela pasin, dispela inap bagarapim pasin bilong yumi yet na bilong ol narapela long pas gut wantaim God, na bagarapim bel, tingting, na helt bilong yumi tu. (Snd. 18:6, 7) Yumi mas daunim pasin bilong tingting nogut—em pasin bilong yumi ol sinman. Pasin bilong tok nogut, tok bilas, bel nogut, na belhat, ol i no stret. (Kl. 3:8; Jem. 1:20) Ol dispela pasin inap bagarapim gutpela pasin pren yumi gat wantaim ol narapela na wantaim Jehova. Jisas i skulim ol man olsem: “Man i kros nogut long brata bilong en, em i mas kamap long kot. Na man i tok nogut long brata bilong en, em i mas kamap long namba wan kaunsil. Na man i tokim narapela man olsem, ‘Yu longlong man tru,’ em i mas i go long paia bilong hel [“Gehena,” NW].”—Mt. 5:22.
8. Yumi mas autim tingting bilong yumi long wanem taim? Tasol yumi mas mekim long wanem kain pasin?
8 Tasol i gat sampela samting i gutpela long toktok wantaim ol narapela long en. Sapos i gat wanpela tok o pasin wanpela brata i mekim na dispela i mekim na yu tingting planti long en na yu no inap lusim tingting long dispela samting, yu no ken larim bel nogut i kamap strong long bel bilong yu. (Snd. 19:11) Sapos wanpela i mekim yu belhat, yu mas bosim gut belhat bilong yu na bihain mekim ol samting bilong stretim dispela. Pol i tok: “Nogut yupela i belhat yet i stap na san i go daun.” Sapos dispela hevi i wok long bagarapim bel bilong yu, makim gutpela taim bilong stretim dispela hevi na mekim long gutpela pasin. (Ritim Efesus 4:26, 27, 31, 32.) Toktok wantaim brata bilong yu long dispela samting, na long gutpela pasin tokaut stret long ol samting na mekim long pasin bilong kamap wanbel gen wantaim em.—Wkp. 19:17; Mt. 18:15.
9. Bilong wanem yumi mas bosim gut bel bilong yumi paslain long yumi go stretim hevi?
9 Tru, yumi mas makim taim i stret long mekim olsem. I gat “taim bilong pasim maus na taim bilong toktok.” (Sav. 3:1, 7) Tasol tu, “stretpela man i save tingting gut pastaim, na bihain em i bekim tok long arapela man.” (Snd. 15:28) Dispela inap makim olsem yumi mas larim liklik haptaim i lus na bai yumi ken stretim dispela hevi. Long wanem, sapos yumi laik stretim hevi long taim man i kros yet, dispela bai mekim hevi i go bikpela moa; tasol tu, em i no savetingting long wet inap longpela taim.
Gutpela Pasin i Helpim Yumi Long Pas Gut Wantaim Ol Narapela
10. Olsem wanem pasin bilong mekim gutpela pasin inap strongim pasin wanbel?
10 Gutpela tok na pasin bilong toktok gut wantaim i save helpim yumi long pas gut wantaim ol narapela. Sapos yumi mekim ol samting bilong strongim pasin wanbel wantaim ol narapela, dispela inap helpim pasin bilong yumi long toktok gut wantaim ol. Sapos yumi bel tru na mekim gutpela pasin long ol narapela—painim rot long helpim ol, bel tru na givim presen, o invaitim ol—dispela inap strongim pasin bilong toktok gut wantaim. Na long dispela rot i olsem yumi hipim “hatpela sit bilong paia” antap long het bilong man na dispela i kirapim em long kamapim ol gutpela pasin bilong em, na i no hatwok long stretim hevi wantaim em.—Ro. 12:20, 21; NW.
11. Jekop i bin mekim wanem bilong stap wanbel wantaim Iso? Wanem samting i kamap?
11 Bilipman Jekop i save gut long dispela. Twin brata bilong em, Iso, i bin belhat nogut tru long em na Jekop i mas ranawe, long wanem, em i pret Iso bai kilim em i dai. Planti yia bihain, Jekop i kam bek long ples. Iso wantaim 400 man i kam bilong bungim em. Jekop i beten long Jehova i helpim em. Orait, em i salim bikpela lain bulmakau na sipsip samting i go paslain long em olsem presen long Iso. Dispela presen i mekim gut wok bilong en. Taim tupela i bung, bel bilong Iso i no hat moa, em i ran i go long Jekop na holimpasim em.—Stt. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.
Mekim Ol Gutpela Tok Bilong Strongim Ol Narapela
12. Bilong wanem yumi mas mekim ol gutpela tok long ol bratasista bilong yumi?
12 Ol Kristen i lotuim God na i no ol narapela man. Tasol em nomol long yumi laik bai ol narapela i laikim yumi. Ol gutpela tok yumi mekim inap helpim ol brata na sista bilong yumi long karim ol hevi bilong ol. Tasol pasin bilong mekim hatpela tok na daunim man, dispela inap mekim na ol i pilim olsem ol hevi ol i karim i hevi tumas na ating dispela inap kirapim sampela long pilim olsem Jehova i no orait moa long ol. Olsem na yumi mas bel tru na mekim ol tok i strongim ol narapela, yumi mas mekim ol ‘gutpela tok inap long strongim ol man i slek. Dispela kain tok i save bringim marimari bilong God i kam long ol man i harim.’—Ef. 4:29.
13. Ol elda i mas tingim wanem samting (a) taim ol i givim tok kaunsel? (b) taim ol i raitim pas?
13 Moa yet, ol elda i mas mekim gutpela pasin “isi” long ol bratasista. (1 Te. 2:7, 8) Taim ol elda i mas givim tok kaunsel long wanpela, ol i mas mekim long pasin “isi,” maski ol i toktok wantaim man husat i “sakim tok.” (2 Ti. 2:24, 25) Sapos i gat wok long ol elda i mas raitim wanpela pas i go long narapela lain elda o long brens ofis, ol i mas mekim ol gutpela tok. Ol i mas skelim gut ol tok ol i raitim, na ol tok i mas stret wantaim tingting i stap long Matyu 7:12.
Mekim Ol Gutpela Tok Insait Long Famili
14. Pol i givim wanem tok long ol maritman? Bilong wanem?
14 Ol toktok na pasin bilong wokim pes na han samting inap mekim bikpela samting long ol narapela. Olsem: Ating sampela man i no luksave olsem toktok bilong ol i save nogutim tru bel bilong ol meri. Wanpela sista i tok, “Mi save pret taim man bilong mi i kros na apim nek bilong em taim em i toktok long mi.” Hatpela tok inap bagarapim tru bel bilong ol meri inap longpela taim, winim ol man. (Lu. 2:19) Meri i save pilim nogut moa taim hatpela tok i kam long wanpela em i laikim tumas na em i rispektim. Pol i tokim ol maritman: “Yupela i mas laikim tru ol meri bilong yupela, na yupela i no ken mekim nogut bel bilong ol.”—Kl. 3:19.
15. Tok piksa long as na man i mas mekim gutpela pasin isi long meri bilong em.
15 Long dispela samting, wanpela marit brata i mekim tok piksa long as na man i mas mekim gutpela pasin isi long meri bilong em, em “bodi bilong ol meri i no strong tumas.” Em i tok: “Taim yu holim wanpela naispela botol i dia tumas, yu no ken holim strong tumas, nogut em bai bruk. Maski yu stretim hap i bruk, mak bilong en bai stap ples klia. Sapos man i mekim hatpela tok long meri bilong em, em inap bagarapim bel bilong meri. Na mak bilong dispela samting bai stap oltaim namel long tupela.”—Ritim 1 Pita 3:7.
16. Olsem wanem meri inap strongim famili bilong em?
16 Na tu, tok bilong ol narapela inap strongim o daunim ol man, na tok bilong ol meri bilong ol tu inap mekim olsem. “Meri i gat gutpela tingting”—em man bilong em i save bilip long em—em bai tingim filings bilong man, wankain olsem em i laik bai man i tingim filings bilong em. (Snd. 19:14; 31:11) Tru tumas, pasin bilong meri inap mekim bikpela samting long famili, em inap kamapim gutpela samting o samting nogut. Baibel i tok: “Meri i gat gutpela tingting, em i save mekim gutpela wok long haus bilong en, na ol famili bilong en i wok long kamap strong. Tasol meri i no gat gutpela tingting, em yet i save bagarapim haus na famili bilong en.”—Snd. 14:1.
17. (a) Ol pikinini i mas bihainim wanem kain pasin taim ol i toktok long papamama? (b) Ol papamama na ol elda i mas bihainim wanem kain pasin taim ol i toktok long ol pikinini? Bilong wanem?
17 Ol papamama na pikinini tu i mas mekim gutpela pasin taim ol i toktok wantaim. (Mt. 15:4) Taim yu toktok wantaim ol pikinini, tingting gut pastaim na mekim tok, dispela bai helpim yu long abrusim pasin bilong mekim ol i “kros” o “belhat.” (Kl. 3:21; Ef. 6:4) Maski sapos ol pikinini i mas kisim tok kaunsel bilong stretim ol, ol papamama na ol elda i mas bihainim pasin rispek taim ol i toktok long ol. Long dispela rot, ol bai i mekim na i isi moa long ol pikinini i stretim pasin bilong ol na holimpas yet pasin bilong i stap gut wantaim God. Dispela pasin i gutpela moa, winim pasin bilong soim olsem yumi les pinis long ol. Dispela inap kirapim ol tu long kisim wankain tingting long ol yet. Ating ol pikinini bai no inap tingim olgeta tok kaunsel, tasol ol bai tingim yet pasin ol narapela i bin mekim taim ol i toktok long ol.
Mekim Ol Gutpela Tok Tasol
18. Olsem wanem yumi inap rausim tingting nogut long bel?
18 Pasin bilong bosim belhat i no makim tasol olsem yumi soim olsem yumi stap isi. Nogat. Yumi laik daunim belhat, na i no dispela samting tasol. Sapos yumi traim long stap isi maski bel bilong yumi i hat nogut tru, dispela inap putim presa long yumi. I kain olsem yu krungutim brek na ekselereta bilong ka long seim taim. Dispela bai givim hevi long ka na em inap bagarap. Olsem na yu no ken holim belhat i go i go na bihain yu pairap bikmaus. Beten long Jehova i ken helpim yu long rausim tingting nogut long bel. Larim spirit bilong Jehova i stiaim tingting na bel bilong yu long bihainim laik bilong em.—Ritim Rom 12:2; Efesus 4:23, 24.
19. Yumi inap mekim wanem ol samting bilong helpim yumi long abrusim belhat?
19 Mekim sampela samting bilong helpim yu long bosim gut bel bilong yu. Sapos sampela samting i kamap na yu pilim olsem bel bilong yu i wok long hat, orait mobeta yu lusim dispela hap bambai bel i ken kol. (Snd. 17:14) Sapos man yu toktok wantaim em, em i stat long belhat, yu mas wok strong moa long toktok isi long em. Tingim: “Sapos man i belhat long yu, orait bekim tok isi long em, na bai belhat bilong en i dai. Tasol sapos yu rabisim narapela man long tok bilong yu, bai yu mekim em i belhat nogut tru long yu.” (Snd. 15:1) Sapos yu tromoi hevipela tok o tok bilong sutim bel bilong man, dispela bai mekim hevi i go bikpela moa, maski yu mekim dispela tok long pasin isi. (Snd. 26:21) Olsem na taim wanpela samting i kamap na i traim pasin bilong yu long bosim bel, yu ‘no ken hariap long mekim toktok, na kros kwik.’ Beten long spirit bilong Jehova i ken helpim yu long mekim ol gutpela tok na i no ol tok nogut.—Jem. 1:19.
Fogivim Tru Ol Narapela
20, 21. Wanem samting inap helpim yumi long fogivim ol narapela? Bilong wanem yumi mas fogivim ol narapela?
20 Sori tru, yumi olgeta i no inap bosim gut maus. (Jem. 3:2) Maski olgeta long famili na olgeta gutpela bratasista wanbilip bilong yumi i wok strong long bosim maus, ating long sampela taim ol inap mekim ol tok i bagarapim bel bilong yumi. Yumi no ken belhat kwik long ol, nogat, gutpela sapos yumi skelim wanem samting i kirapim ol long mekim dispela tok. (Ritim Saveman 7:8, 9.) Ating sampela hevi i putim presa long ol, o ol i pret, pilim sik, o karim wanpela hevi we yumi no save long en.
21 Kain samting olsem i no givim eskius long man long autim belhat bilong em. Tasol taim yumi luksave long ol dispela samting, dispela bai helpim yumi long kliagut long as na sampela taim ol man i save mekim tok o samting i no stret, na ating dispela bai kirapim yumi long fogivim ol. Yumi olgeta i bin mekim sampela tok o pasin i bagarapim bel bilong ol narapela, na yumi laik bai ol i fogivim yumi. (Sav. 7:21, 22) Jisas i tok, bilong God i ken fogivim yumi, yumi mas fogivim ol narapela. (Mt. 6:14, 15; 18:21, 22, 35) Olsem na yumi mas hariap long tok sori na fogivim ol narapela, na kamapim yet pasin laikim—em wanpela pasin i save mekim ol man i stap wanbel—insait long famili na kongrigesen.—Kl. 3:14.
22. Bilong wanem pasin bilong yumi long wok strong long mekim gutpela tok, em i no inap lus nating?
22 Pinis bilong pasin nogut bilong dispela graun we i gat planti kros na belhat i wok long kam klostu, olsem na bai i gat planti samting moa i kamap na i givim hatwok long yumi long holimpas pasin bilong yumi long stap amamas na wanbel. Taim yumi bihainim ol gutpela stiatok i stap long Baibel, dispela bai helpim yumi long mekim gutpela wok long maus bilong yumi long mekim gut long ol narapela na i no nogutim ol. Bai yumi kisim bikpela amamas long stap gut wantaim ol narapela insait long kongrigesen na famili, na pasin bilong yumi long i stap olsem gutpela piksa bai tokaut long ol narapela long God bilong yumi, em Jehova, “em i as bilong pasin tru bilong amamas.”—1 Ti. 1:11.
Yu Inap Stori Long Dispela?
• Bilong wanem em i bikpela samting long makim gutpela taim bilong stretim hevi?
• Bilong wanem olgeta insait long famili i mas “mekim gutpela tok” long narapela narapela?
• Olsem wanem yumi ken abrusim pasin bilong mekim ol tok i bagarapim bel bilong ol narapela?
• Wanem samting inap helpim yumi long fogivim ol narapela?
[Ol Piksa long pes 21]
Larim bel bilong yu i kol, na bihain painim gutpela taim bilong toktok
[Piksa long pes 23]
Oltaim man i mas mekim gutpela tok isi long meri bilong em