Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w15 3/1 p. 13-15
  • Ol Presen Yu Inap Givim Long Ol King

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Presen Yu Inap Givim Long Ol King
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2015
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • WOKABAUT LONG PLES NATING BILONG AREBIA
  • “WOK BISNIS BILONG BAIM NA SALIM OL SPAIS”
  • Swit Bilong Kari Samting i Bin Stiaim Ol Samting i Kamap Long Graun
    Kirap!—1993
  • Ol Kosmetik Long Taim Ol i Raitim Baibel
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2012
  • Balsam Bilong Gileat-Em Marasin Bilong Oraitim Man
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2010
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2015
w15 3/1 p. 13-15
Ol kain kain spais

Ol Presen Yu Inap Givim Long Ol King

“Sampela glasman bilong ol sta i lusim hap bilong Is na . . . ol i opim ol bokis bilong ol i gat ol samting i dia tumas, na ol i givim ol presen olsem gol, frenkinsens, na mer long em.”—Matyu 2:1, 11.

YU BAI givim wanem samting olsem presen long wanpela man i gat bikpela namba? Long taim bilong ol man i raitim Baibel ol spais i gat bikpela pe wankain olsem gol, olsem na ol man i save givim ol spais olsem presen long ol king.a Em risen na taim ol glasman i kam bilong givim ol presen long “king bilong ol Juda,” 2-pela bilong ol dispela presen em ol spais i gat gutpela smel.—Matyu 2:1, 2, 11.

Balsam oil

Balsam oil

Baibel i stori tu olsem kwin bilong Seba i go lukim Solomon na “em i givim em planti gol na hevi bilong gol i winim 4 ton. Na kwin i givim em olkain ston i dia tumas na olkain paura samting i gat gutpela smel. Kwin i givim planti bilong dispela gutpela paura long Solomon. Dispela kain paura i gutpela moa na i winim tru olgeta arapela kain paura.” (2 Stori 9:9) Na tu, ol king i salim kain kain paura i gat gutpela smel i go long Solomon bilong soim olsem ol i stap wanbel wantaim em.—2 Stori 9:23, 24.

Bilong wanem ol spais na ol paura i gat bikpela pe long taim bilong ol man i raitim Baibel? Long wanem, ol i save yusim ol spais long mekim planti wok. Olsem, ol i yusim bilong mekim ol wok lotu, ol i putim long bodi bilong man i dai pinis, na tu, ol man i yusim ol spais bilong mekim gut pes na skin bilong ol i luk nais. (Lukim blok “Wok Bilong Ol Spais Long Taim Bilong Ol Man i Raitim Baibel.”) Ol spais i gat bikpela pe, long wanem, planti man i yusim ol, na tu, ol man i mas baim ol spais long ol narapela kantri.

WOKABAUT LONG PLES NATING BILONG AREBIA

Kasia

Kasia

Long taim bilong ol man i raitim Baibel, sampela gras na diwai samting bilong wokim ol spais i save gro long Ples Daun Bilong Jordan. Tasol ol i save baim ol arapela spais long ol narapela kantri. Baibel i kolim nem bilong planti spais. Sampela bilong ol dispela spais em aloe, balsam, frenkinsens, mer, safron, na sinamon. Na tu, i gat ol spais olsem kumin, mint, na dil em ol i save putim bilong mekim kaikai i swit.

Ol i kisim ol dispela spais long we? Ol i kisim ol spais olsem aloe, kasia, na sinamon long ol kantri em nau ol i kolim Saina, India, na Sri Lanka. Na ol i kisim ol spais olsem mer na frenkinsens long ol diwai na bus i gro long hap saut bilong ples nating bilong Arebia i go inap long Somalia long Afrika. Na tu, ol i kisim wanpela spais em ol i kolim nad. Dispela spais i save gro long Himalaya long India.

Safron

Safron

Ol man i save kisim ol spais na wokabaut long ples nating bilong Arebia bilong i go long Israel. Buk The Book of Spices i tok, “long 1500 B.C.E. samting, kantri Arebia i gat nem olsem ples ol man i save karim ol kago samting long hap bilong Is i go long Wes.” Long dispela taim, ol man bilong karim spais i save bihainim rot i go long ol taun, ol taun i gat strongpela banis, na ol ples malolo bilong ol man i raun long kamel we i stap long Negev long hap saut bilong Israel. Lain World Heritage Centre of UNESCO i tok ol dispela hap ol man i bin stap long en i soim olsem “planti man i bin i go i kam bilong baim ol samting long hap bilong ol ples i stap long Saut Arebia i go inap long Mediterenian.”

“Planti man i amamas long salim ol spais, long wanem, ol i liklik na ol i gat bikpela pe, na planti man i save baim.”—The Book of Spices

Planti taim ol man i raun long ol kamel na ol i karim ol spais i gat gutpela smel i save wokabaut klostu 1,800 kilomita long hap bilong Arebia. (Jop 6:19, 20) Baibel i stori long lain Ismael i lusim Gileat wantaim ol kamel na karim “ol kain kain marasin na sanda ol i wokim long blut bilong diwai” bilong i go long Isip. (Stat 37:25) Ol pikinini bilong Jekop i salim brata bilong ol Josep olsem wokboi nating long ol dispela bisnisman.

“WOK BISNIS BILONG BAIM NA SALIM OL SPAIS”

Dil

Dil

Inap planti handret yia ol bisnisman bilong Arebia i save salim na baim ol spais. Ol tasol i save salim ol spais olsem kasia na sinamon i go long Esia. Lain Arebia i kamapim ol giaman stori olsem planti hevi inap painim ol man husat i laik kisim ol spais. Dispela i mekim na ol lain i stap long hap bilong Mediterenian i no wok bisnis wantaim ol lain long hap Is. Buk The Book of Spices i tok, dispela pasin bilong lain Arebia i mekim na ol i “kisim planti mani long wok bisnis bilong baim na salim ol spais.”

Kumin

Kumin

Lain Arebia i kamapim wanem ol stori? Herodotus, em wanpela saveman bilong Grik i stap long yia 450 B.C.E. samting i tok ol i kamapim ol stori olsem ol pisin i save yusim ol skin bilong diwai sinamon long wokim ol haus long ol ples maunten na ol man i no inap go long en. Bilong ol man i ken kisim ol dispela spais i gat bikpela pe, ol i save putim ol abus olsem trap long as bilong maunten. Orait ol dispela gridi pisin i save kisim planti tumas abus i go long haus bilong ol, na dispela i mekim haus i hevi na i bruk. Taim haus bilong pisin i pundaun, ol man inap kisim ol skin bilong diwai sinamon na salim long ol bisnisman. Olkain stori olsem i go long olgeta hap. Na buk The Book of Spices i tok: “Ol man i ting i gat bikpela wok bilong kisim ol spais, olsem na ol i salim sinamon long bikpela pe.”

Mint

Mint

Tasol bihain ol man i painimaut olsem dispela stori bilong lain Arebia i no tru. Olsem na kirap long 65 B.C.E. samting, biktaun Aleksandria long Isip i kamap ples bilong wokim na salim ol spais. Taim ol man bilong raun long sip i kliagut long ron bilong win long solwara India, nau ol i save kalap long ol sip bilong ol Rom long Isip na i go olsem long India. Taim ol man i mekim olsem, planti man moa inap baim ol spais, olsem na pe bilong en i go daun.

Long nau, pe bilong gol i winim pe bilong ol spais. Na tu, ol man i no inap givim ol spais olsem presen long ol man i gat namba. Maski i olsem, planti milion man long olgeta hap bilong graun i yusim ol spais long wokim ol pefium na ol marasin samting, na tu, ol i putim ol spais long mekim kaikai i swit. Tru tumas, planti man long nau i amamas long baim ol spais i gat gutpela smel, wankain olsem ol man i stap planti tausen yia i go pinis i bin amamas long yusim.

Mekpas sinamon

Sinamon

a Long Baibel, dispela tok spais o ol spais i kam long wanpela tok Hibru i makim ol samting i gat gutpela smel na i no makim tasol ol samting ol i putim bilong mekim kaikai i swit.

Wok Bilong Ol Spais Long Taim Bilong Ol Man i Raitim Baibel

Wel bilong makim ol man long mekim wok bilong God na smok i gat gutpela smel. Jehova i tokim Moses long olsem wanem em i ken redim ol wel bilong makim ol man bilong mekim wok bilong God na smok i gat gutpela smel. Bilong wokim ol dispela wel, ol i mas yusim 4-pela kain spais. (Kisim Bek 30:22-25, 34-38) Ol i makim sampela pris bilong wokim ol wel bilong makim ol man bilong mekim wok bilong God, na tu, ol pris i save painim ol spais na ol narapela samting bilong wokim wel.—Namba 4:16; 1 Stori 9:30.

Olkain sanda na paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Ol man husat inap long baim olkain sanda samting i save yusim bilong mekim haus, klos, ol bet, na bodi bilong ol long i gat gutpela smel. (Esta 2:12; Sindaun 7:17; Solomon 3:6, 7; 4:13, 14) Maria em sista bilong Lasarus i bin kapsaitim “sanda, em gutpela nad” long het na lek bilong Jisas. Dispela botol ston i gat “gutpela nad” we i gat bikpela pe. Pe bilong baim dispela nad em inap long pe man i kisim insait long wanpela yia.—Mak 14:3-5; Jon 12:3-5.

Ol i redim bodi bilong man i dai pinis. Nikodemus i givim “wanpela bandel i gat mer na aloe” bilong redim bodi bilong Jisas bilong planim. (Jon 19:39, 40) Na sampela disaipel bilong Jisas i redim “ol lip samting i gat gutpela smel na sampela sanda” na ol i kisim i go long ples matmat.—Luk 23:56–24:1.

Ol i yusim ol spais long mekim kaikai i swit. Ol Israel i putim ol kain kain spais long ol pis na ol mit samting bilong mekim kaikai i swit. Na tu, ol i putim ol spais long wain na bai wain i no ken bagarap.—Solomon 8:2.

Ol i Givim Tupela Kain Spais Long Jisas

Ol i kisim frenkinsens o olibanum, na mer long ol liklik diwai na ol bus i gat nil.

Diwai i gat frenkinsens i save gro long saut kos bilong Arebia, na ol i kisim mer long ples drai nating long ol kantri em nau ol i kolim Somalia na Yemen. Planti man i laikim dispela 2-pela spais, long wanem, ol i gat gutpela smel. Jehova yet i makim ol dispela spais bilong ol man i ken yusim long wok lotu. Ol i putim mer long wel bilong makim man long mekim wok bilong God, na ol i putim frenkinsens bilong wokim paura i gat gutpela smel. (Kisim Bek 30:23-25, 34-37) Tasol ol i yusim ol dispela spais long mekim ol arapela wok tu.

Planti taim ol man i yusim frenkinsens bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Bilong mekim olsem, ol i save kukim diwai frenkinsens. Tasol bilong kisim mer, ol i save kisim blut bilong diwai. Baibel i stori long 3-pela taim ol man i givim mer long Jisas. Namba 1, long taim Jisas i bebi ol i givim mer olsem presen long em (Matyu 2:11). Namba 2, long taim Jisas i hangamap long pos diwai ol i givim em wain i gat drak mer bilong kilim i dai pen bilong em (Mak 15:23). Na namba 3, long taim Jisas i dai ol i yusim mer wantaim ol narapela spais bilong redim bodi bilong em long planim (Jon 19:39).

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim