Yu Ken Trastim Jehova Long Taim Bilong Hevi

1-2. (a) Wanem ol hevi long taim bilong yumi i wankain long ol hevi i painim ol Juda i go bek long Jerusalem? (b) Stori long sampela hatwok em ol Juda i bin bungim. (Lukim blok “Taim bilong Hagai, Sekaraia, na Esra.”)

SAMPELA taim yu save wari long ol samting bai kamap bihain? Ating kampani i pinisim yu long wok na yu wari long hau yu bai lukautim famili bilong yu. Ating yu tingting planti long seifti bilong famili bilong yu bikos long hevi i kamap long sait bilong gavman, ol man i mekim nogut long yumi, o ol i birua long wok autim tok yumi mekim. Yu bungim wanpela bilong ol dispela hevi? Sapos olsem, orait yu bai kisim helpim taim yumi skelim hau Jehova i bin helpim lain Israel bilong bipo taim ol i bungim ol wankain hevi olsem.

² Ol Juda em ol i bin stap long Babilon long laip olgeta bilong ol, ol i mas i gat strongpela bilip na bai ol i ken lusim mani kago na gutpela sindaun bilong ol long Babilon na go bek long Jerusalem, em ples we planti bilong ol i no save gut long en. Taim ol i kamap long Jerusalem, i no longtaim na ol i bungim hevi bilong mani na hevi insait long gavman, na tu, ol kantri i stap klostu i birua long ol. Olsem na sampela i pilim hatwok long putim tingting olgeta long wokim gen tempel bilong Jehova. So long 520 B.C.E. samting, Jehova i salim tupela profet em Hagai na Sekaraia i go bilong strongim ol manmeri long givim bel yet long mekim dispela wok. (Hag. 1:1; Sek. 1:1) Olsem bai yumi lukim, ol tok em ol dispela profet i mekim long ol manmeri i helpim tru ol. Tasol klostu 50 yia bihain, ol Juda em ol i go bek long Jerusalem, ol i nidim gen ol tok bilong strongim ol. Esra em wanpela man i save gut long raitim tok bilong Lo, em i lusim Babilon na em i go long Jerusalem bilong strongim ol manmeri bilong God long putim lotu i tru i stap nambawan samting long laip bilong ol.—Esr. 7:​1, 6.

3. Yumi bai skelim wanem ol askim? (Provep 22:19)

³ Ol tok profet em Hagai na Sekaraia i bin mekim i helpim lain bilong God long bipo long wok yet long trastim Jehova long taim ol man i birua long ol. Olsem tasol ol dispela tok inap helpim yumi long nau long wok yet long trastim Jehova olsem em bai helpim yumi taim yumi bungim ol hevi. (Ritim Provep 22:19.) Taim yumi skelim tok bilong God em Hagai na Sekaraia i bin mekim na eksampel bilong Esra, yumi bai bekim ol dispela askim: Ol Juda i go bek long Jerusalem i bungim wanem ol hevi? Wai na yumi mas putim tingting olgeta long mekim laik bilong God long taim bilong hevi? Na hau yumi ken strongim pasin bilong yumi long trastim Jehova long taim bilong hevi?

OL JUDA I BUNGIM OL HEVI TAIM OL I GO BEK LONG JERUSALEM

4-5. Wanem samting i pinisim amamas bilong ol Juda long wokim tempel?

⁴ Taim ol Juda i go bek long Jerusalem, i gat planti wok ol i mas mekim. Wantu tasol ol i wokim gen alta bilong Jehova na ol i putim pinis as bilong tempel bilong Jehova. (Esr. 3:​1-3, 10) Tasol i no longtaim, amamas bilong ol i pinis. Bilong wanem? Ol i mas wokim tempel, na tu, ol i mas wokim ol haus bilong ol yet, planim ol gaden, na bungim ol kaikai bilong famili bilong ol. (Esr. 2:​68, 70) Na moa yet, ol i karim hevi long ol birua bilong ol em ol i wokim plen bilong stopim wok bilong ol long sanapim gen tempel.—Esr. 4:​1-5.

⁵ Ol Juda em ol i go bek long Jerusalem, ol i karim hevi tu long sait bilong mani na gavman. Nau graun bilong ol i stap aninit long wok bos bilong Gavman Persia. Bihain long King Sairus i dai long 530 B.C.E., Kambises i kisim ples bilong em na kamap king na em i kisim ami bilong em i go bilong pait na daunim Isip. Taim ol i laik i go long Isip bilong pait, ating ol soldia bilong em i askim strong ol Israel long givim kaikai, wara, na ples slip long ol, na dispela i mekim laip bilong ol Israel i go hatwok moa. Taim Darius Namba 1 i kisim ples bilong Kambises na kirap mekim wok king, ol man i bikhet na pait long Gavman Persia na i gat ol narapela hevi tu. Olsem na planti Juda em ol i go bek long Jerusalem i wari long hau ol bai lukautim famili bilong ol. Dispela i mekim na sampela Juda i pilim olsem ating nau em i no gutpela taim bilong wokim gen tempel bilong Jehova.—Hag. 1:2.

6. (a) Olsem Sekaraia 4:​6, 7 i kamapim, ol Juda i bungim wanem ol narapela hatwok? (b) Sekaraia i mekim wanem tok bilong strongim ol?

⁶ Ritim Sekaraia 4:​6, 7. Ol Juda i bungim hevi bilong mani na hevi long sait bilong gavman, na tu, ol i karim hevi long ol man i birua long ol. Long 522 B.C.E., ol birua i kirapim Gavman Persia long stopim wok bilong sanapim gen tempel bilong Jehova. Tasol Sekaraia i strongim ol Juda olsem Jehova bai yusim holi spirit bilong Em i gat bikpela strong long helpim ol long wok yet maski wanem hatwok ol i bungim. Long 520 B.C.E., King Darius i givim tok orait long ol i ken kirapim gen wok bilong sanapim tempel na em i givim mani long ol i ken mekim olsem. Na tu, em i tokim ol gavana bilong ol wan wan ples long sapotim dispela wok.—Esr. 6:​1, 6-10.

7. Ol Juda i go bek long Jerusalem i kisim wanem ol blesing taim ol i putim laik bilong God i stap nambawan samting long laip bilong ol?

⁷ Long rot bilong Hagai na Sekaraia, Jehova i promisim lain bilong em olsem em bai helpim ol sapos ol i putim wok bilong sanapim gen tempel i stap nambawan samting long laip bilong ol. (Hag. 1:​8, 13, 14; Sek. 1:​3, 16) Ol dispela profet i strongim ol Juda em ol i go bek long Jerusalem, olsem na ol i kirapim gen wok bilong sanapim gen tempel long 520 B.C.E. na ol i pinisim dispela wok aninit long 5-pela yia. Ol Juda i putim laik bilong God i stap nambawan samting long laip bilong ol maski ol i karim ol hevi, olsem na Jehova i helpim ol long sait bilong skin na bilip. Dispela i mekim na ol i amamas long lotuim Jehova.—Esr. 6:​14-16, 22.

PUTIM TINGTING OLGETA LONG MEKIM LAIK BILONG GOD

8. Olsem wanem tok bilong Hagai 2:4 inap helpim yumi long putim tingting olgeta long mekim laik bilong God? (Lukim tu futnot.)

⁸ Taim bilong traipela hevi tru i wok long i kam klostu, olsem na yumi luksave olsem em i bikpela samting moa long yumi mas bihainim tok bilong God long autim tok. (Mak 13:10) Tasol yumi inap pilim hatwok long putim tingting olgeta long wok autim tok sapos yumi bungim hevi bilong mani o ol man i birua long yumi taim yumi autim tok. Wanem samting inap helpim yumi long putim wok bilong Kingdom i stap nambawan samting long laip bilong yumi? Em pasin bilong holimpas bilip olsem “Jehova, bosman bilong bikpela lain ami”b i stap bilong helpim yumi. Em bai helpim yumi sapos yumi daunim laik bilong yumi na wok yet long putim Kingdom i stap nambawan samting long laip bilong yumi. So yumi no gat wok long pret long wanpela samting.—Ritim Hagai 2:4.

9-10. Olsem wanem tupela marit i lukim truim bilong tok bilong Jisas long Matyu 6:33?

⁹ Tingim stori bilong Oleg na Irina,c em tupela marit i mekim wok painia. Bihain long ol i muv i go long narapela hap bilong sapotim wanpela kongrigesen, kampani i pinisim ol long wok bikos i gat bikpela hevi bilong mani long kantri bilong ol. Maski ol i no mekim wok mani insait long wanpela yia samting, oltaim ol i lukim Jehova i helpim ol na sampela taim ol bratasista i helpim ol. Ol i mekim wanem bilong karim dispela hevi? Oleg, em pastaim em i tingting planti, em i tok: “Taim mipela i bisi long wok autim tok, dispela i helpim mipela long putim tingting olgeta long nambawan bikpela samting long laip bilong mipela.” Em na meri bilong em i wok yet long painim wok mani, na long wankain taim ol i givim bel long autim tok.

¹⁰ Wanpela taim bihain long wok autim tok, ol i kam bek long haus na ol i luksave olsem wanpela gutpela pren i raun inap 160 kilomita bilong bringim tupela beg kaikai i kam long ol. Oleg i tok: “Long dispela de, mipela i luksave gen olsem Jehova na kongrigesen i tingim tru mipela. Mipela i bilip tru olsem Jehova i no inap tru long lusim tingting long ol wokman bilong em maski ol i karim wanem hevi na i luk olsem i no gat rot tru bilong kisim helpim.”—Mat. 6:33.

11. Wanem gutpela samting inap kamap sapos yumi putim tingting olgeta long mekim laik bilong God?

¹¹ Jehova i laik bai yumi putim tingting olgeta long wok bilong kamapim disaipel, em wok bilong seivim laip bilong ol man. Olsem yumi stori pinis long paragraf 7, Hagai i kirapim ol Juda long kirap gen long mekim wok bilong God, i olsem ol i mas kirap gen long wokim as bilong tempel. Sapos ol i mekim olsem, Jehova i tok promis long “mekim gut long [ol].” (Hag. 2:​18, 19) Yumi tu i ken save tru olsem Jehova bai blesim ol hatwok bilong yumi sapos yumi putim wok em i givim yumi long mekim i stap nambawan samting long laip bilong yumi.

STRONGIM PASIN BILONG TRASTIM JEHOVA

12. Wai na Esra na ol wanlain Juda i mas i gat strongpela bilip?

¹² Long 468 B.C.E., Esra wantaim nambatu grup bilong ol Juda i lusim kalabus long Babilon na ol i go long Jerusalem. Bilong mekim dispela raun, Esra wantaim ol dispela Juda i mas i gat strongpela bilip. Ol bai wokabaut long ol rot i nogut tru, na ol bai karim planti gol na silva em ol Juda i stap bek long Babilon i bin givim bilong helpim wok bilong sanapim tempel. Olsem na ol stilman inap mekim nogut long ol na kisim ol dispela samting. (Esr. 7:​12-16; 8:31) Na ol i luksave tu olsem em i no seif long ol i go stap long Jerusalem. I no gat planti man i stap long dispela taun, na i gat wok bilong stretim gen ol banis na ol geit em ol i bagarap i stap. Yumi kisim wanem skul long Esra long strongim pasin bilong yumi long trastim Jehova?

13. Olsem wanem Esra i strongim pasin bilong em long trastim Jehova? (Lukim tu futnot.)

¹³ Esra i lukim hau Jehova i bin helpim lain bilong Em taim ol i karim hevi. Sampela yia paslain, long yia 484 B.C.E., ating Esra i bin stap long Babilon taim King Ahasuerus i mekim tokaut long ol i mas kilim i dai olgeta Juda i stap long ol hap em Gavman Persia i bosim. (Est. 3:​7, 13-15) Esra na olgeta Juda inap lusim laip bilong ol! Taim ol i harim dispela tokaut, ol Juda “long olgeta provins” i tambu long kaikai na ol i krai sori na beten askim Jehova long helpim ol. (Est. 4:3) Piksaim long tingting hau Esra na ol wanlain Juda i pilim taim ol i kisim save olsem king i kilim i dai ol man em ol i wokim plen long kilim i dai olgeta Juda! (Est. 9:​1, 2) Ating ol samting Esra i lukim long dispela taim bilong bikpela hevi i redim em long karim ol hevi bai kamap bihain na dispela i strongim pasin bilong em long trastim Jehova olsem em i save long rot bilong lukautim lain bilong Em.d

14. Wanpela sista i kisim wanem skul taim Jehova i lukautim em long taim bilong hevi?

¹⁴ Taim Jehova i lukautim yumi long ol taim bilong hevi, pasin bilong yumi long trastim em i save kamap strong moa. Tingim stori bilong Anastasia, em i save stap long Isten Yurop. Em i lusim wok mani bilong em bikos em i laik stap niutrol. Em i tok: “Em fes taim long laip bilong mi we mi no gat wanpela mani.” Bihain em i tok: “Mi lusim dispela hevi long han bilong Jehova na mi lukim hau em i lukautim gut mi. Bihain sapos mi no gat wanpela wok mani gen, mi no inap pret. Sapos Papa bilong mi long heven i lukautim mi long nau, em bai lukautim mi long tumora tu.”

15. Wanem samting i helpim Esra long holimpas pasin bilong em long trastim Jehova? (Esra 7:​27, 28)

¹⁵ Esra yet i bin lukim Jehova i helpim em. Taim Esra i tingim i go bek ol taim we Jehova i bin helpim em, dispela i helpim em long holimpas pasin bilong em long trastim Jehova. Lukim tok em i mekim, em i tok: “Jehova, em God bilong mi, i helpim mi.” (Ritim Esra 7:​27, 28.) Esra i yusim ol wankain tok 6-pela taim long buk i gat nem bilong em.—Esr. 7:​6, 9; 8:​18, 22, 31.

16. Long wanem ol taim yumi inap lukim God i helpim yumi? (Lukim tu piksa.)

¹⁶ Jehova inap helpim yumi taim yumi bungim wanpela hatwok. Olsem, taim yumi laik askim bos long kisim de-of so yumi ken go long wanpela kibung o askim em long senisim sediul bilong yumi long wok so yumi ken go long olgeta miting, yumi opim rot long Jehova i ken helpim yumi. Yumi inap kirap nogut taim gutpela samting i kamap. Dispela inap mekim pasin bilong yumi long trastim Jehova i kamap strong moa.

17. Olsem wanem Esra i soim pasin daun long taim i gat hatwok? (Lukim fran pes piksa.)

¹⁷ Esra i daunim em yet na beten askim Jehova long helpim em. Long olgeta wan wan taim Esra i tingting planti long ol wok em bai mekim, em i save daunim em yet na beten long Jehova. (Esr. 8:​21-23; 9:​3-5) Pasin bilong Esra long trastim Jehova i kirapim ol narapela long sapotim em na bihainim pasin bilong em long bilip. (Esr. 10:​1-4) Taim yumi tingting planti long ol samting bilong skin em yumi nidim o seifti bilong famili bilong yumi, orait yumi mas trastim Jehova na beten long em.

18. Wanem samting inap mekim pasin bilong yumi long trastim Jehova i kamap strong moa?

¹⁸ Sapos yumi daunim yumi yet na kisim helpim i kam long Jehova na long ol wanbilip bilong yumi, pasin bilong yumi long trastim God bai kamap strong moa. Erika, em mama bilong 3-pela pikinini, em i holimpas pasin bilong em long trastim Jehova taim em i karim hevi long sampela long famili i dai. Insait long sotpela haptaim, bebi i stap long bel bilong em i dai na man bilong em tu i dai. Em i tingting i go bek na em i tok: “Pastaim yu no inap save hau Jehova bai helpim yu. Em inap helpim yu long ol rot we yu no ting long en. Mi luksave olsem planti taim Jehova i bekim ol beten bilong mi long rot bilong ol toktok na ol pasin ol pren i mekim long mi. Sapos mi kamapim hevi bilong mi long ol pren bilong mi, em bai isi moa long ol i helpim mi.”

TRASTIM YET JEHOVA I GO INAP LONG PINIS

19-20. Yumi kisim wanem skul long ol Juda em ol i no inap go bek long Jerusalem?

¹⁹ Yumi inap kisim gutpela skul tu long ol Juda em ol i no inap go bek long Jerusalem. Ating sampela bilong ol i no inap go bek bikos krismas bilong ol i antap, o ol i gat bikpela sik, o ol i gat wok bilong lukautim famili. Maski i olsem, ol i redi long sapotim ol Juda i go bek long Jerusalem long rot bilong givim ol mani samting olsem kontribiusen. (Esr. 1:​5, 6) I luk olsem inap 19 yia bihain long ol fes lain i kam bek long Jerusalem, ol Juda i stap bek long Babilon i wok yet long givim ol kontribiusen i go long ol Juda i stap long Jerusalem.—Sek. 6:10.

²⁰ Sapos yumi pilim olsem yumi no inap mekim planti samting long wok bilong God olsem yumi laik mekim, yumi ken save tru olsem Jehova i amamas taim yumi givim bel tru long mekim ol samting bilong amamasim em. Wai na yumi tok olsem? Long taim bilong Sekaraia, Jehova i tokim em long wokim wanpela kraun long gol na silva em ol Juda i stap kalabus long Babilon i bin salim i kam long Jerusalem. (Sek. 6:11) Dispela “kraun” bai helpim ol Juda long Jerusalem long “tingim” gutpela pasin bilong ol Juda long Babilon long givim kontribiusen long ol. (Sek. 6:14) Yumi ken bilip tru olsem Jehova i no inap tru long lusim tingting long ol hatwok bilong yumi long mekim wok bilong em long taim bilong hevi.—Hib. 6:10.

21. Wanem samting bai helpim yumi long trastim God taim ol hevi i kamap long bihain?

²¹ Yumi bai wok yet long bungim ol hevi long dispela taim bilong las de, na ol samting bai go nogut moa long bihain. (2 Tim. 3:​1, 13) Tasol yumi no ken larim pasin bilong tingting planti i daunim tru yumi. Tingim tok Jehova i mekim long lain bilong em long taim bilong Hagai, em i tok: “Mi stap wantaim yupela . . . Olsem na yupela i no ken pret.” (Hag. 2:​4, 5) Yumi tu i ken save tru olsem Jehova bai helpim yumi taim yumi givim bel tru long mekim laik bilong em. Taim yumi bihainim ol skul yumi kisim long ol tok profet bilong Hagai na Sekaraia na eksampel bilong Esra, yumi bai holimpas pasin bilong yumi long trastim Jehova maski yumi bungim wanem ol hevi long bihain.