Yumi Stap Long Taim Bilong Las De?
DISPELA tok ‘taim bilong planti hevi nogut tru’ ol i kisim long hap tok Grik kai·roiʹ kha·le·poiʹ. (2 Timoti 3:1) Hap tok kha·le·poiʹ i makim samting “i nogut tru,” olsem samting nogut em inap bagarapim man. Wanpela man bilong stori long ol tok bilong Baibel em i tok, dispela tok i makim “pasin nogut tru i kamap bikpela moa yet.” Olsem na tru long sampela taim bipo i gat planti hevi, tasol “taim bilong las de” em i taim nogut tru. Olsem 2 Timoti 3:13 i tok, pasin bilong “ol man nogut na ol giaman profet . . . bai i kamap nogut tru.”
Yu ting dispela tok i stret long taim bilong yumi? Orait, nau yumi ken skelim sampela tok bilong 2 Timoti 3:2-5 bilong save dispela tok i makim olsem nau yumi stap long taim bilong las de o nogat.
“Ol man bai . . . laikim tumas long kisim mani.”—2 Timoti 3:2.
Wanpela nius i tok, pasin bilong giaman na paulim mani long samting bilong bisnis “i kamap planti.” (U.S.News & World Report) Long Amerika, long olgeta yia ol man i giaman na paulim bikpela mani tru, namel long 50 bilion na 80 bilion dola, em bilong baim ol dokta na haus sik samting bilong lukautim ol man. Sori tru, planti man i save giaman na paulim mani. Gary Edwards em i presiden bilong wanpela lain bilong makim pasin i stret na pasin i no stret na em i tok, sampela taim long nau ol man i “litimapim nem bilong ol man i mekim pasin giaman.” Em i tok, “Yumi givim biknem long ol man i mekim pasin nogut, em ol bikman bilong politik na bisnis i save paulim mani na ol i no kisim strafe.”
“Hambak nabaut.”—2 Timoti 3:2.
Man i hambak em i save daunim ol narapela man. Dispela i kamap ples klia long nau long pasin bilong daunim man bilong narapela skin o lain! Wanpela nius i tok: “Ol i mekim dispela pasin long olgeta lain i no bikpela olsem ol.” (The Globe and Mail bilong Toronto, Kanada) Na nius i tok: “Pasin bilong bagarapim ol man bilong narapela skin i kamap bikpela long Jemani; lain Ku Kluks Klan (ol i birua long ol blakskin) ol i wok strong long Amerika, na swastika (mak bilong ol Natsi) i stap long ples wokabaut arere long ol rot bilong Toronto na long ol haus lotu bilong ol Juda.” Irving Abella, em presiden bilong Kaunsil Bilong Ol Juda Long Kanada, em i tok: “Mipela i lukim dispela pasin (bilong bagarapim ol man bilong narapela skin) i kamap long olgeta hap: long Swiden, na Itali, na Holan, na Beljam, na long Jemani tu.”
“Sakim tok bilong papamama.”—2 Timoti 3:2.
Wanpela nius i tok: “Sampela i tok, ol planti manmeri i kamap bihain long Namba 2 Pait ol i kamapim ol pikinini i save bikmaus long ol man, na ol i bikhet, na i no laik harim tok.” (The Toronto Star). Ol pikinini i bikhet long papamama, ol i save bikhet long ol tisa long skul tu. Wanpela tisa i lukim ol liklik pikinini i gat 4-pela krismas tasol ol i bikmaus long ol tisa. Em i tok: “Ol tisa i lusim bikpela hap taim long stretim ol pikinini, winim hap taim bilong skulim ol.” Tru, i no olgeta pikinini i bikhet, tasol olsem wanpela man (Bruce MacGregor) i stap tisa longtaim long haiskul em i tok: “Long nau i olsem planti pikinini i no save tingim, o daun, long wanpela samting.”
“No save long pasin bilong i stap pren bilong ol arapela.”—2 Timoti 3:3.
Long taim bilong las de bai ol famili i no pas gut wantaim olsem bipo—tasol insait long famili narapela i mas i stap pren bilong narapela. Wanpela nius (The New York Times) i tok: “Long Amerika ol pait insait long famili i nambawan rot bilong ol meri long Amerika i kisim bagarap na i dai. Ol dispela pait i bagarapim planti meri moa, winim tru bagarap ol i kisim long dispela 3-pela samting wantaim: long ka, long han bilong man i reipim ol, long han bilong raskol i stilim samting bilong ol.” Pasin bilong bagarapim pikinini na mekim pasin sem long em, planti taim em wanpela long famili bilong pikinini i mekim. Long nau planti manmeri marit ol i katim marit, na planti manmeri i mekim nogut long ol lapun, na planti meri i rausim bel. Dispela olgeta samting i kamapim klia olsem planti man “ol i sot olgeta . . . long pasin bilong laikim tru ol narapela.”—Baibel Phillips.
“Pait na . . . birua long olgeta gutpela pasin.”—2 Timoti 3:3.
Niusman Bob Herbert i tok: “Ol yangpela i kilim i dai man, i no gat as na ol i mekim; ol i mekim nating tasol.” Em i tok: “Planti yangpela i laik tru long pinisim laip bilong narapela man, ‘mekim nating tasol.’ ” I olsem sampela papamama tu i no pilim wanem pasin i stret na wanem pasin i no stret. Taim ol man i sutim tok long sampela manki long ol i bin resis bilong win long slip wantaim planti yangpela meri, papa bilong wanpela manki i tok: “Pikinini man bilong mi i no mekim narapela kain pasin; olgeta manki Amerika i gat wankain krismas na bel bilong ol i kirap strong, ol i save mekim pasin olsem.”
‘Laikim tumas amamas na i no laikim God.’—2 Timoti 3:4.
Wanpela lain i skelim ol yangpela na ol i tok, long olgeta 15 aua ol yangpela i lusim long lukim televisen na video na harim musik long kaset samting, ol i lusim wanpela aua tasol long bung wantaim wanpela lain bilong lotu. Wanpela nius (Altoona Mirror) i tok: ‘Kain kain pasin bilong bilas samting ol man i kisim long televisen i pulap long ol traipela haus i gat planti stua long en na long skul, na dispela i bosim wokabaut bilong ol yangpela. Namba 2 samting i bosim tingting bilong ol em famili. Na lotu em i las tru.’ Nius i tok moa olsem, “sapos papamama i no stap, na ol misin i pasim maus, orait samting i bosim strong ol yangpela em ol samting ol i lukim long ol nius na televisen.”
“Bihainim pasin bilong God long skin tasol.”—2 Timoti 3:5.
Tok i tru bilong Baibel i gat strong bilong kirapim man long senisim pasin bilong em. (Efesus 4:22-24) Tasol sampela man bilong lotu yet ol i hait na mekim pasin nogut tru. Olsem: Planti pris na pasto i mekim pasin sem long ol pikinini. Wanpela nius (The New York Times) i stori long wanpela loya i tok em i gat wok long helpim long kot “200 man long 27 provins em ol i tok ol pris i bin mekim pasin sem long ol.” Tru tumas, maski ol dispela pris pasto i bihainim sampela pasin bilong God o ol i tok ol i bihainim, pasin nogut ol i mekim i kamapim long ples klia olsem ol i giaman na ol i bihainim pasin bilong God long skin tasol.
SAMPELA SAMTING MOA I MAKIM TAIM BILONG LAS DE
2 TIMOTI 3:2-4 I TOK TU, BAI OL MAN I . . .
□ Litimapim nem bilong ol yet
□ Tok kros long ol arapela
□ No tok tenkyu
□ Givim baksait long ol pasin bilong God
□ Kros na i no gat rot bilong pinisim
□ Tok nogut long ol arapela
□ No bosim laik bilong bodi
□ Mekim nogut long ol pren bilong ol
□ Bihainim kwik olgeta kranki tingting bilong ol yet
□ Tingim ol yet i bikpela man tru
‘MAK BILONG YU KAM I STAP’
Paslain liklik long Jisas i dai, ol disaipel i askim em: “Wanem mak bai i kamap na mipela i ken save, yu kam i stap na pasin bilong dispela graun i laik pinis?” (Matyu 24:3, NW) Jisas i kolim sampela pasin na sampela samting bai kamap olsem mak bilong taim bilong las de. Nau yumi ken skelim sampela samting em i kolim.
“Ol man bilong sampela lain bai i kirapim pait long ol narapela narapela lain.”—Matyu 24:7.
Wanpela buk i tok: “Long taim bilong yumi, sindaun bilong ol man i kamap gutpela liklik na ol gavman i mekim bikpela wok moa bilong helpim ol man i stap rabis, tasol bikpela samting bilong dispela taim em ol masin-gan, na ol ka ain bilong pait, na ol balus B-52, na bom nuklia, na nau i gat ol roket-bom. Long taim bilong yumi ol pait nogut tru i bin kamap, em ol i kilim i dai planti man moa na bagarapim planti samting moa, winim olgeta pait bilong bipo.”—Milestones of History.
“Long sampela hap . . . graun bai i guria.”—Matyu 24:7.
Long taim bilong yumi, ol bikpela bikpela guria (7.5 i go inap 8.3 long skel Richter) ol i bin kamap long ol kantri olsem: India, Iran, Itali, Japan, Peru, Saina, Sili, Turki.
“Kain kain samting bilong mekim yupela i pret nogut tru.”—Luk 21:11.
Kain kain samting bilong mekim ol man i pret i bin kamap long dispela taim, olsem na nambawan bikpela samting i bosim ol man long nau em pasin bilong pret. Ol i pret long bikpela pait, na pasin raskol, na graun i bagarap, na sik, na pe bilong ol samting i go antap, na planti samting moa em inap bagarapim sindaun bilong ol o kilim ol i dai.
“Bikpela hangre.”—Matyu 24:7.
Wanpela nius i putim het-tok olsem: “Bikpela Hangre i Laik Bagarapim Planti Man, Tasol Ol Lain Bilong Helpim Ol i Tok Pait Yet.” (New Scientist) Wanpela presiden bilong Amerika bipo em i tok, insait long 20 yia moa bikpela hangre bai bagarapim olgeta hap bilong graun. Nius i tok, “maski i gat kain toksave olsem, long nau ol kantri i gat planti samting ol i no givim bikpela mani olsem bipo bilong helpim wok didiman bilong ol kantri i stap rabis.”
“Long sampela hap ol bai i gat . . . bikpela sik.”—Luk 21:11.
Wanpela lain saveman i tok, long olgeta yia gavman bilong Amerika i tromoi 500 milion dola bilong daunim sik AIDS, tasol wok bilong ol i lus nating tasol. Dokta Donna Sweet i lukautim 200 inap 300 sikman na em i tok: “Long taim bilong yumi wanpela lain wankrismas ol inap mekim bikpela wok, ol bai lus olgeta long rot bilong sik AIDS.” Long Amerika sik AIDS i kilim i dai planti man moa i gat 25 i go inap 44 krismas, winim olgeta narapela sik.
“Pasin nogut bai i kamap bikpela.”—Matyu 24:12.
Long Amerika ol i skelim 2,500 yangpela, na ol i kisim save olsem insait long 30 de i go pinis, 15 pesen bilong ol i bin karim gan taim ol i raun, na insait long wanpela yia i go pinis ol man i bin sutim 11 pesen bilong dispela 2,500 yangpela, na 9 pesen i bin sut long man long gan.
OLSEM WANEM LONG BIHAIN?
Ol man i lusim tru rot na ol i paul nabaut, a? Ol i no kamapim gutaim long graun. Ol pasin nogut yumi stori long en i kamap bikpela moa yet, winim olgeta taim bipo. Tru tumas, ol manmeri i stap olsem long ples ol i no save long en. Ol i stap long taim bilong las de.
Taim dispela hap taim i pinis, wanem samting bai kamap?
[Piksa Kredit Lain long pes 4]
Michael Lewis/Sipa Press