‘Lukautim Famili’—Long Ol Kantri i No Gat Planti Wok Bisnis

“SAPOS wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet na ol arapela wanlain tu, orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut.” Em tok bilong aposel Pol. (1 Timoti 5:⁠8) I hatwok nau long lukautim famili long ol kantri i gat planti wok bisnis, tasol long ol kantri i no gat planti wok bisnis, sampela taim em i bikpela wok moa.

Olsem: Long Afrika, hevi long mani i no nupela samting long i stap bilong ol man. I no gat planti wok mani, na sapos i gat wok, papa na mama wantaim i mas wok bilong lukautim famili long ol samting ol i mas kisim. Ating sampela papa i mas go longwe bilong painim wok na lusim meri pikinini inap planti mun​—⁠o inap sampela yia. Na ating i hatwok tu long painim gutpela haus. Planti famili Afrika i bikpela, olsem na ol i pas pas, na i no gat ol gutpela samting long haus. Planti taim dispela kain sindaun i kamapim sik.

Na tu, ol lo bilong ples, ol pasin tumbuna bilong bipo yet, na ol tingting bilong planti man i no wankain long Tok Bilong God, em Baibel. Skelim sampela tingting bilong ol man long marit na ol pikinini. Sampela papa i ting wok bilong ol em bilong baim tasol rent na skul bilong ol pikinini. Meri bilong ol​—⁠na sampela taim ol bikpela pikinini​—⁠ol i mas baim kaikai na klos samting.

Na sampela man marit i gat kain tingting olsem, “mani bilong mi, em bilong mi, tasol mani bilong yu em bilong mi tu.” Dispela i save mekim na ol meri bilong wok mani, ol i no amamas. Wanpela meri bilong Tansania i tok kros olsem: “Man i save pinisim mani long dring, i no long mipela o long ol pikinini. Mipela i save mekim wok tu, o mekim bikpela wok moa, tasol em i save kisim olgeta mani na em i save tok em mani bilong em​—⁠em yet i hatwok na kisim.”

Tasol ol Kristen i save tingim Tok Bilong God i olsem namba wan samting, winim ol pasin bilong ples o tingting bilong ol man. Baibel i soim gutpela rot long pasin bilong lukautim famili. Baibel i tok olsem: “Ol pikinini i no gat wok bilong painim na bungim ol kaikai samting bilong helpim ol papamama bilong ol. Nogat. Ol papamama tasol i gat wok bilong bungim ol samting bilong helpim ol pikinini.” (2 Korin 12:14) Olsem na ol man i pret long God na ol inap wok, ol i no save les na larim meri o bikpela pikinini bilong ol i baim kaikai na ol klos samting bilong famili; dispela em wok bilong papa bilong famili.​—⁠1 Korin 11:⁠3.

Tru, ating mani sampela man i save kisim i no inap lukautim famili long olgeta samting. Tasol sapos meri bilong man Kristen em i save wok bilong kisim wansiling, em i no inap bel nogut long meri. Em bai mekim long em olsem wanpela “poroman” i gat nem. (Malakai 2:​14) Olsem na em i no ken kisim mani meri i bin wok strong long kisim na mekim nabaut long en, na mekim olsem em i no tingim meri na sori long em. Em na meri bilong em bai ‘toktok wantaim’ na tingim rot bilong mekim wok long mani bilong ol bambai dispela i helpim famili olgeta. (Sindaun 13:10) Sapos em inap, man i ken larim meri bilong em long lukautim mani, olsem ol meri long taim bilong ol man i bin raitim Baibel i bin amamas long mekim. (Sindaun 31:​10, 11, 16) Sapos ol i bihainim tok bilong Baibel long mekim olsem, famili bai i stap amamas na bel isi.

Winim Hevi Bilong i No gat Wok Mani

Tingim hevi bilong i no gat wok mani. Taim i no gat planti wok na ol man i no kisim bikpela pe, planti papa long Afrika ol i bin i go long ol longwe hap bilong painim wok​—⁠long ol main, ol faktori, ol fam, na long ol plantesen. Sapos man Kristen i mekim olsem, ating em bai stap long wanpela longwe hap i no gat ol wanlotu na em bai stap namel long ol man pasin bilong ol i nogut tru. (Sindaun 18:1; 1 Korin 15:33) Ating famili bilong em inap mekim sampela samting ol inap mekim bilong lukautim ol yet, tasol ol hevi inap painim ol, long wanem, papa i no i stap long haus bilong i go pas long ol samting bilong spirit o long mekim gut bel bilong ol. Na taim em i stap longtaim long longwe hap, dispela inap kamapim dispela hevi em i go bilong stretim​—⁠sot long mani.

Wanpela mama i tok: “Man bilong mi i bin i go bilong painim gol. Em i tingting long i kam bek bihain long wanpela mun, o bihain long tupela mun samting. Tasol nogat, wanpela yia i lus! Mi mas lukautim ol sikspela pikinini. Na mi mas baim rent. Na tu, mi gat sik, olsem na mi mas baim marasin na dokta samting long haus sik. Mipela i mas i gat klos, na olgeta de mipela i mas kaikai. Mi no gat wok mani. Em i hatwok tru. Bikpela hatwok moa em long lukautim ol pikinini long ol samting bilong spirit​—⁠olsem famili-stadi, go long ol miting, na mekim wok autim tok. Long strong bilong Jehova tasol mipela i bin karim ol dispela hevi.”

Sampela mama i mas lusim famili inap longpela taim bambai ol i ken wok. Sampela i kamap bisnismeri na ol i raun long ol narapela hap, olsem na ol i no save stap tumas long haus. Olsem na ol bikpela pikinini i mas kirap mekim wok bilong mama na redim kaikai, mekim ol wok bilong haus, na stretim ol liklik brata susa bilong ol. Ol i no inap mekim planti wok bilong spirit. Tru tumas, bikpela hevi inap painim famili!

Tru, taim hevi bilong mani i go bikpela, ating papa o mama i no gat narapela rot bilong lukautim famili, em i mas i go longwe bilong painim wok. Long taim bilong ol man i bin raitim Baibel, ol pikinini bilong Jekop i mas lusim famili bilong ol bambai ol i ken i go long Isip bilong painim kaikai. (Stat 42:​1-5) Taim wankain samting olsem i kamap long nau, ol papa i mas skelim gut olsem wanem wok long longwe hap inap helpim ol long ol samting bilong skin, na ol i mas skelim tu ol bagarap bilong spirit na bel dispela inap kamapim. Planti famili i karim hevi bilong i stap rabis, ol i no laik bai wanpela i lusim ol i go longwe na i stap longpela taim. Ol i save tingim tok bilong Pol long 1 Timoti 6:​8: “Tasol sapos yumi gat kaikai na laplap samting, orait yumi ken tok, ‘Em inap long mi.’ ”​—⁠Skelim wantaim Sindaun 15:⁠17.

Sampela taim i gat ol narapela samting ol inap mekim, i no olsem ol i mas i go long longwe hap bilong painim wok. Sampela i bin mekim wok long tingting na save bilong ol long kamapim wanpela wok bilong ol yet bilong helpim ol man.a (Skelim wantaim Sindaun 31:24.) O ating ol i mas mekim wanpela wok ol narapela i ting em wok bilong ol man nating tasol. (Efesus 4:​28) Aposel Pol i bin “wok strong na mekim planti hatwok moa long san na long nait,” bambai em i no ken putim hevi long ol narapela. (2 Tesalonaika 3:⁠8) Ol man Kristen long nau i ken bihainim dispela pasin.

Ol Hevi Bilong i Go Long Skul

Narapela hevi em bilong i go long skul. Long sampela ples i stap long bus, planti papamama i salim ol pikinini i go i stap wantaim ol wanblut inap longpela taim, bambai ol pikinini i ken kisim gutpela skul. Taim ol i stap longwe long papamama, ol dispela pikinini i save hatwok tru long i go long ol miting o insait long wok autim tok. Taim ol i no kisim ol gutpela tok bilong helpim ol, em i isi tru long ol poroman nogut i paulim ol. Long dispela as, sampela i bin lusim ol pasin Kristen.

Skul i gat ol gutpela samting bilong en. Tasol Baibel i tok, skul long ol samting bilong spirit em i bikpela samting, na God i bin givim wok long ol papamama long givim kain skul olsem. (Lo 11:​18, 19; Sindaun 3:​13, 14) Sapos ol pikinini i go i stap longtaim long wanpela hap, dispela i ken mekim na papa i no inap “skulim ol long tok bilong Bikpela.”​—⁠Efesus 6:⁠4.b

Sapos i no gat skul samting long hap bilong ol, ating ol papamama i mas mekim ol samting ol yet inap mekim bilong lainim ol pikinini bilong ol long rit rait samting. “Nambawan Tisa” bilong yumi, em Jehova, em tu i kamapim sampela samting bilong helpim yumi. (Aisaia 30:20) Ol kongrigesen bilong ol Witnes Bilong Jehova i save mekim sampela samting bilong skulim ol man. Planti kongrigesen i save mekim ol skul bilong lainim ol man long rit rait. Skul Bilong Wok Autim Tok tu em wanpela gutpela rot bilong helpim pikinini long lain long rit na toktok gut.

Stretpela Tingting Long Kamapim Pikinini

Sapos papamama i gat planti pikinini, em i hatwok long lukautim ol. Ol papamama Afrika i save tok ol i laikim ol pikinini, olsem na ol i kamapim planti pikinini inap long laik bilong ol! Ol i ting ol pikinini bai helpim ol long kisim ol samting bilong skin, tasol planti papamama i no inap lukautim gut planti pikinini.

Tru, Baibel i tok olsem ‘ol pikinini i gutpela blesing tru yumi kisim long Jehova.’ (Song 127:⁠3) Tasol tingim, man i raitim dispela tok em i bin raitim long taim ol Israel i bin kisim gutpela sindaun. Bihain, taim bikpela hangre na pait i kamap, ol i gat bikpela hevi long lukautim pikinini. (Krai 2:​11, 20; 4:​10) Ol kantri i no gat planti wok bisnis i gat planti hevi, olsem na ol gutpela papamama Kristen i mas tingting gut long hamas pikinini ol inap lukautim long kaikai, klos, haus, na givim skul long ol. Taim ol i skelim gut ol dispela samting, planti marit i ting i gutpela sapos ol i no bihainim ol pasin bilong ples, na ol i no kamapim planti pikinini.c​—⁠Skelim wantaim Luk 14:⁠28.

Tru tumas, nau em “taim bilong planti hevi nogut tru.” (2 Timoti 3:​1-5) Klostu nau bikpela bagarap bai pinisim pasin bilong dispela graun, olsem na ol hevi bilong ol famili i stap long ol kantri i no gat planti wok bisnis bai i go bikpela moa. Tasol, taim ol i bihainim gut ol lo i stap long Baibel, ol papa inap lukautim gut famili long ol samting bilong skin na bilong spirit, long wanem, Jehova i tok promis long ol man i stap gut long lotuim em, olsem: “Bai mi no lusim yu. Bai mi no larim yu i stap nating. Nogat tru.” (Hibru 13:⁠5) Tru tumas, maski ol Kristen i stap long ol kantri i rabis tru, ol inap winim ol hevi bilong lukautim famili bilong ol!

[Ol Futnot]