YU SAVE LONG DISPELA?
Bilong wanem Josep i sevim mausgras paslain long em i go lukim Fero?
Piksa bilong man Isip bilong bipo i katim gras bilong narapela man
Long Baibel Buk Stat i stori olsem, Fero i tokim ol wokman bilong em long bringim Josep em kalabusman bilong lain Hibru long kam na bai em i ken tokaut long insait bilong driman bilong Fero. Ating long dispela taim, Josep i stap kalabus inap planti yia pinis. Maski Josep i mas hariap long go lukim king, em i lusim sampela haptaim long sevim mausgras bilong en. (Stat 39:20-23; 41:1, 14) Dispela i soim olsem man i raitim stori bilong Josep long Baibel i kliagut long ol kastam bilong lain Isip.
Long bipo, em pasin bilong ol man long planti kantri long lusim mausgras bilong ol i gro i go bikpela, na lain Hibru i bihainim dispela kastam. Tasol buk Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature i tok: “Em kastam bilong ol man Isip long bipo long sevim mausgras bilong ol.”
Nius Biblical Archaeology Review i stori olsem, long sampela kastam bilong ol Isip long bipo ol man husat i laik go lukim Fero i mas sevim gras long het na long bodi olgeta bilong ol. Ol i save bihainim wankain pasin taim ol i laik go long tempel. Olsem na ating Josep i bin mekim olsem taim em i go bilong lukim Fero.
Buk Aposel i tok papa bilong Timoti em man Grik. Yu ting dispela i makim olsem em i bilong kantri Grik?
Nogat. Taim aposel Pol i raitim ol tok bilong Baibel, em i stori long lain Juda na ol man husat i no bilong lain Juda em i kolim ol olsem Grik. (Rom 1:16; 10:12) Ating wanpela risen em olsem, long ol hap Pol i autim tok long en planti man i mekim tok Grik, na tu, ol i bihainim pasin na bilip bilong ol Grik.
Ol saveman bilong bipo i tok ol Grik i husat? Long yia 350 B.C.E. samting, saveman bilong Atens em Isokratis i tok ol man long planti hap bilong graun i kisim pasin na bilip bilong ol Grik. Na em i tok moa olsem, “ol man em ol i tok ol i bilong lain Grik i kisim bikpela ediukesen winim ol asples lain bilong Grik.” Olsem na yumi ken ting olsem, papa bilong Timoti i no bilong lain Grik, tasol Pol i kolim em na ol narapela man olsem ol Grik, long wanem, ol i kisim pasin na bilip bilong ol.—Aposel 16:1.