Referens Bilong Laip na Wok Autim Tok Miting Wok Buk
Oktoba 5-11
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | KISIM BEK 31-32
“Sakim Pasin Bilong Lotuim Imis”
Wok Yet Long Kamap Strongpela Kristen—“Bikpela De Bilong Jehova i Klostu”
11 Pasin bilong bihainim ol tok yumi lainim long Baibel i hatwok, na moa yet taim i gat ol bikpela hevi. Olsem: Bihain liklik long taim Jehova i helpim ol Israel long lusim kalabus long Isip, ol i “krosim Moses” na “traim strong bilong Bikpela.” Bilong wanem ol i krosim Moses? Long wanem, ol i no gat wara bilong dring. (Kis. 17:1-4) Inap tupela mun tasol bihain long God i mekim kontrak wantaim ol na ol i tok ol bai “mekim olgeta samting olsem Bikpela i tok,” ol i brukim lo bilong em na lotuim god giaman. (Kis. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Olsem wanem? Ol i pret, long wanem, inap longpela taim Moses i stap long maunten Horep we Jehova i givim ol tok long em? Ol i ting ol Amalek bai kam pait gen long ol na ol Israel i no gat strong sapos Moses i no stap, em bipo Moses i bin apim han na dispela i helpim ol long winim pait? (Kis. 17:8-16) Ating i olsem, tasol maski wanem samting i mekim na ol i pret, ol Israel i “no laik harim tok.” (Ap. 7:39-41) Pol i kirapim ol Kristen long “wok strong” na ol i no ken “bihainim dispela pasin bilong sakim tok” olsem ol Israel i bin mekim taim ol i pret long i go insait long Graun Bilong Promis.—Hi. 4:3, 11.
Kisim Blesing Long Ol Tok Promis Bilong God
12 Wantu Jehova i kirap mekim ol samting em i tok promis long en long kontrak em i mekim wantaim lain Israel. Em i makim ol pris long mekim wok long haus lotu sel. Dispela lain pris bai helpim ol sinman long pas gut wantaim God. Tasol maski lain Israel i bilong God yet, wantu ol i sakim tok bilong em. Ol i no mekim samting ol i bin tok promis long mekim, olsem na ol i “mekim [God] i kros tru long ol,” olsem mekim em i bel hevi. (Sng. 78:41) Olsem, taim Moses i stap long maunten Sainai na Jehova i givim sampela moa tok long em, lain Israel i les long wet na isi isi bilip bilong ol long God i stat long lus. Ol i ting Moses i lusim ol pinis. Olsem na ol i wokim wanpela imis gol bilong bulmakau na tokim ol manmeri: “Harim. Dispela em i god bilong yumi. Em i bin kisim yumi long Isip na bringim yumi i kam.” (Kis. 32:1, 4) Orait, ol i kirap brukim skru na givim ofa long dispela imis, tasol ol i tok ol i lotuim Jehova. Taim Jehova i lukim olsem ol i wok long lotuim imis, em i tokim Moses: “Kwiktaim tru ol i lusim rot mi bin tokim ol long bihainim.” (Kis. 32:5, 6, 8) Long ol yia bihain, lain Israel i mekim planti arapela tok tru antap long God, tasol planti taim ol i no truim.—Nam. 30:2.
“Husat Man i Laik Bihainim Bikpela?”
14 Lain Israel i save olsem Jehova i heitim tru pasin bilong lotu long ol god giaman. (Kis. 20:3-5) Tasol ol i lotuim bulmakau ol i wokim long gol! Lain Israel i bikhet long Jehova, tasol ol i ting olsem ol i stap yet long sait bilong em. Aron i kolim pasin bilong lotuim bulmakau gol olsem “bikpela kaikai bilong givim biknem long Bikpela”! Jehova i pilim olsem ol i givim baksait long em. Em i tokim Moses olsem lain Israel i “mekim planti pasin nogut” na “lusim rot [Em i] bin tokim ol long bihainim.” Jehova i “belhat tru” na em i tingting long pinisim lain Israel olgeta.—Kis. 32:5-10.
Mekim Wok Painimaut
“I Gat Taim Bilong” Wok na Malolo
4 Jehova na Jisas i save mekim planti wok, olsem na yu ting dispela i makim olsem yumi no gat nid long malolo? Nogat, i no olsem. Jehova i no save pilim taiet, olsem na em i no gat nid long malolo. Baibel i tok bihain long Jehova i wokim ol samting long ples antap na ol samting long graun, “em i stop long wok na em i malolo.” (Kis. 31:17) Dispela i makim olsem Jehova i kisim amamas long lukim ol samting em i bin wokim. Taim Jisas i stap long graun, em i bin mekim planti wok, tasol em i makim taim bilong malolo na kaikai wantaim ol pren bilong em.—Mat. 14:13; Luk 7:34.
Askim
Sapos God i tingim wanpela man olsem gutpela man na i orait long em (olsem putim nem bilong em “long buk bilong laip”) dispela i no makim olsem em bai kisim laip na i olsem God i makim pinis olsem dispela man bai i stap oltaim, nogat. Moses i tingim lain Israel na em i tokim Jehova olsem: “Sapos yu laik, yu ken lusim sin bilong ol; sapos nogat, plis rausim nem bilong mi long buk bilong yu em yu bin raitim.” God i bekim tok olsem: “Mi bai rausim long buk bilong mi nem bilong man i mekim sin.” (Kisim Bek 32:32, 33) Maski God i orait long wanpela man na raitim nem bilong em long “buk” bilong em, dispela man inap bikhet o lusim bilip bilong em. Sapos dispela samting i kamap, God bai “rausim nem bilong em long buk bilong laip.”—Revelesen 3:5.
Baibel Ritim
Oktoba 12-18
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | KISIM BEK 33-34
“Ol Gutpela Pasin Bilong Jehova”
it-2 466-467
Nem
Ol samting God i wokim i kamapim klia olsem em i stap, tasol ol i no kamapim nem bilong em. (Sg 19:1; Ro 1:20) Bilong save long nem bilong God, dispela i no makim olsem man i tok tasol olsem em i save long em, nogat. (2St 6:33) Em i makim olsem man i mas save long ol samting em God tingting pinis long kamapim, ol wok em i mekim, na ol pasin bilong em i stap long Baibel. (Skelim 1Ki 8:41-43; 9:3, 7; Ne 9:10.) Dispela i kamap klia long stori bilong Moses, em man Jehova i ‘save long nem bilong em,’ dispela i makim olsem Jehova i save gut long em. (Ki 33:12) Moses i bin lukim glori bilong God, na tu, em i harim God i ‘tokaut long nem bilong em, em Jehova.’ (Ki 34:5) Dispela tokaut i no kamapim tasol nem bilong God, em Jehova, nogat. Em i kamapim klia ol pasin na ol wok bilong God. “Jehova, Jehova, em God i gat pasin marimari na pasin sori, em i no save belhat kwik na i pulap tru long gutpela pasin laikim na pasin i tru, em i save kamapim gutpela pasin laikim long planti tausen lain manmeri, na lusim rong na asua na sin bilong ol, tasol em bai mekim save long ol man i gat asua, na bringim panismen long rong bilong ol papa i go long ol pikinini bilong ol na ol tumbuna pikinini bilong ol, i go inap long namba 3 na namba 4 lain tumbuna pikinini i kamap bihain.” (Ki 34:6, 7) Na tu singsing bilong Moses olsem, “long wanem, mi bai autim nem bilong Jehova” i stori long ol samting God i mekim long lain Israel na ol pasin bilong em.—Lo 32:3-44.
Taim Jehova i Stori Long Ol Pasin Bilong Em Yet
Jehova yet i kamapim namba wan pasin bilong em olsem, em i God bilong “marimari na sori.” (Ves 6) Wanpela saveman i tok, dispela tok “marimari” long tok Hibru i makim “bikpela sori bilong God, kain olsem wanpela papa i sori long ol pikinini bilong em.” Na dispela tok “sori,” long tok Hibru em i kam long wanpela tok i makim “wanpela man bel bilong em i kirapim em long helpim man i sot long ol samting.” Jehova i laik bai yumi ken save olsem em i save lukautim ol manmeri i lotuim em, olsem ol papamama i save lukautim ol pikinini bilong ol—ol i mekim long pasin sori na ol i tingim tru ol samting ol pikinini i sot long en.—Song 103:8, 13.
Orait nau Jehova i tok em i “no save belhat kwik.” (Ves 6) Em i no save belhat kwik long ol wokman bilong em long graun, nogat. Em i isi long ol na em i no save les kwik long ol pasin kranki bilong ol—em i givim taim long ol bilong senisim pasin nogut bilong ol.—2 Pita 3:9.
God i tok moa olsem em i save “laikim tru olgeta manmeri, na [em i] save bihainim olgeta tok bilong [em].” (Ves 6) Dispela pasin bilong laikim tru olgeta manmeri, olsem mekim gutpela pasin sori long ol, em i wanpela gutpela pasin tru Jehova i mekim long ol manmeri bilong em na i olsem wanpela rop i pasim ol wantaim em na ol i pas strong wantaim na i no save bruk. (Lo 7:9) Na Jehova em i as bilong tok i tru. Em i no inap giamanim man, na ol man i no inap giamanim em. Em i “God bilong mekim pasin tru tasol,” olsem na yumi inap bilip tru long olgeta tok bilong em, na ol tok promis bilong em long ol samting bai kamap bihain.—Song 31:5.
Taim Jehova i Stori Long Ol Pasin Bilong Em Yet
I gat narapela bikpela tok tru long pasin bilong Jehova em i laik bai yumi save long en, olsem: Em i save “lusim ol kain kain sin na bikhetpasin” bilong ol man. (Ves 7) Em i redi long “rausim sin” bilong ol man i tanim bel. (Song 86:5) Tasol Jehova i no orait liklik long pasin nogut. Em i tok em bai “mekim save long ol man i gat asua.” (Ves 7) God em i holi na em i gat stretpela pasin, olsem na em i no inap larim ol man bilong mekim sin i abrusim strafe. Bihain ol bai kisim nogut long ol pasin nogut ol i mekim.
Mekim Wok Painimaut
Sampela Bikpela Tok Bilong Buk Kisim Bek
33:11, 20—Olsem wanem God i bin toktok wantaim Moses “olsem man i save toktok wantaim pren bilong en”? Dispela tok i makim pasin bilong tupela man i toktok gut wantaim. Moses i toktok wantaim wanpela mausman bilong God na em i kisim tok bilong Jehova long rot bilong dispela mausman. Tasol Moses i no lukim Jehova, long wanem, ‘sapos wanpela man i lukim God em bai i dai.’ Jehova yet i no bin toktok wantaim Moses. Galesia 3:19 i tok long Lo olsem, “God i givim dispela lo long ol ensel na ol i autim long wanpela namelman na namelman em i givim long yumi.”
Putim Ol Bikpela Samting i Go Pas Long Ol Narapela Wok!
Tripela taim long wanpela yia olgeta man Israel na ol man bilong narapela lain i bihainim lotu Juda ol i mas kam lotu long Jehova. Tasol planti papa i stretim rot bilong meri pikinini bilong ol i ken kam tu—ol i save dispela bai helpim famili olgeta long ol samting bilong spirit. Tasol husat bai lukautim haus na gaden bilong ol na bai ol birua i no ken kisim? Jehova i tok promis: “Taim yupela i kam lotu long mi long dispela tripela taim long olgeta yia, bai i no gat birua i laik kisim graun bilong yupela.” (Kisim Bek 34:24) Ol Israel i mas bilip strong olsem sapos ol i putim ol wok bilong spirit i go pas, bai ol i no lus long ol samting bilong skin. Olsem wanem? Jehova i bihainim tok bilong em? Tru tumas, em i mekim!
Baibel Ritim
Oktoba 19-25
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | KISIM BEK 35-36
“Jehova i Givim Yumi Holi Spirit Long Mekim Wok Bilong Em”
Jehova i Save Blesim Man i Givim Samting
Maski ol manmeri i bringim planti samting, dispela i no stap olsem nambawan samting Jehova i amamas long en, nogat. Em i amamas moa yet long tingting i stap long bel bilong ol manmeri, olsem ol i laik tru long helpim lotu i tru. Na tu, bel i kirapim ol long givim haptaim na strong bilong ol long mekim wok. “Olgeta meri i save pinis long wokim tret, ol i kisim blupela na retpela gras bilong sipsip na wokim tret. . . . Na sampela meri i save gut long wokim tret long gras bilong meme, ol i wokim.” Na tu, Jehova i helpim Besalel long kisim “gutpela save na tingting bilong mekim olgeta gutpela wok.” God i givim gutpela save long Besalel na Oholiap na ol inap mekim olgeta wok em i givim long ol.—Kis. 35:25, 26, 30-35.
Ol Bilipman Bilong Bipo—Holi Spirit i Stiaim Ol
6 Narapela wokman bilong Jehova husat i stap long taim bilong Moses na i kisim helpim long rot bilong holi spirit, em Besalel. Stori bilong em i skulim yumi long olsem wanem holi spirit inap stiaim yumi. (Ritim Kisim Bek 35:30-35.) Jehova i makim Besalel long go pas long wokim ol samting bilong haus lotu sel. Olsem wanem? Besalel i bin gat save long wokim ol samting paslain long dispela bikpela wok i kamap? Ating em i gat sampela save. Tasol ating wok bilong em long pastaim em long wokim ol brik bilong ol Isip. (Kis. 1:13, 14) Olsem wanem Besalel bai inapim dispela bikpela wok? Jehova i “givim em strong bilong spirit bilong [Em] yet, olsem na [Besalel] i gat gutpela save na tingting bilong mekim olgeta gutpela wok. Na em i save pinis long tingim gut ol samting ol i ken wokim.” Dispela i helpim em long “wokim ol arapela kain bilas.” Besalel na Oholiap i gat sampela save long mekim wok, tasol holi spirit i mekim na save bilong ol i kamap gutpela moa. Ol inap long mekim dispela wok na skulim ol narapela, long wanem, ating ol i bin lain gut long mekim wok.
Ol Bilipman Bilong Bipo—Holi Spirit i Stiaim Ol
7 Na tu, yumi save olsem holi spirit i stiaim Besalel na Oholiap, long wanem, wok ol i mekim i stap gut inap longpela taim. Ol manmeri i yusim yet ol dispela samting inap 500 yia bihain. (2 Sto. 1:2-6) Long nau taim ol man i wokim ol samting, ol i laik bai ol narapela i litimapim nem bilong ol. Tasol Besalel na Oholiap i no gat dispela kain tingting. Ol i laik bai Jehova i kisim biknem long wok ol i mekim.—Kis. 36:1, 2.
Mekim Wok Painimaut
Kisim Save Long Ol Pasin Bilong Jehova
14 Ol samting bilong spirit i mas i stap namba wan. Lain Israel i no ken larim wok bilong lukautim ol yet long ol samting bilong skin i pasim ol long tingim ol wok bilong spirit. Ol i no ken lusim taim na strong bilong ol long mekim ol samting bilong skin tasol, nogat. Jehova i makim haptaim long olgeta wik olsem holi, na dispela taim i bilong mekim ol wok bilong lotuim God tru. (Kisim Bek 35:1-3; Namba 15:32-36) Long olgeta yia, ol i mas makim haptaim bilong mekim ol kibung holi. (Wok Pris 23:4-44) Long ol dispela kibung ol inap stori long ol strongpela wok Jehova i bin mekim, harim ol tok i kirapim ol long tingim gen ol pasin bilong em, na kamapim olsem ol i tenkyu tru long olgeta gutpela samting em i bin mekim bilong helpim ol. Taim ol manmeri i givim bel tru long Jehova, pasin bilong ol long pret long God na laikim em tru bai kamap strong moa na dispela bai helpim ol long bihainim ol pasin bilong em. (Lo 10:12, 13) Ol gutpela stiatok i stap long ol dispela tok i helpim ol wokboi bilong Jehova long nau.—Hibru 10:24, 25.
Pasin Bilong Givim Planti Samting i Save Kamapim Amamas
Man! Yumi inap pilim tru tingting bilong ol Israel long dispela taim. Inap sampela handet yia ol i bin karim bikpela hevi bilong i stap wokboi nating na ol i bin sot long ol samting ol i mas kisim. Nau ol i kamap fri na ol i gat planti samting bilong skin. Yu ting nau ol bai kisim wanem tingting long lusim sampela samting bilong ol? Ating ol inap kisim tingting olsem ol i bin wok strong long kisim ol dispela samting na i stret ol i holim i stap bilong ol yet. Tasol taim ol i singautim ol long givim kontribusen bilong helpim lotu i tru, ol i amamas long givim ol samting bilong ol—ol i no surik o givim liklik samting tasol! Ol i no lusim tingting olsem Jehova i bin opim rot long ol long kisim ol dispela samting bilong skin. Olsem na ol i givim planti silva na gol na ol animal. Ol manmeri i amamas tru long givim ol samting. “Bel” bilong ol i kirapim ol long mekim olsem. Tru tumas, ol “i laik givim samting long Bikpela.”—Kisim Bek 25:1-9; 35:4-9, 20-29; 36:3-7.
Baibel Ritim
Oktoba 26–Novemba 1
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | KISIM BEK 37-38
“Ol Alta Bilong Haus Lotu Sel na Wok Bilong Ol Insait Long Lotu i Tru”
it-1 82 par. 3
Alta
Alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. Ol i wokim dispela alta (narapela nem bilong en “alta ol i wokim long gol” [Ki 39:38]) long diwai akas, na karamapim antap bilong en na ol sait bilong en long gol. Ol i raunim arere bilong en wantaim bilas ol i wokim long gol. Alta i skwe, bikpela bilong alta i 44.5 sentimita na i go antap inap 89 sentimita, na tu, em i gat ol “kom” long fopela kona bilong en. Ol i wokim 2-pela ring gol long wanpela sait bilong alta, na 2-pela ring gol long narapela sait, ol dispela ring i stap aninit long bilas ol i wokim long gol. Ol dispela ring i bilong holim ol longpela stik bilong karim alta. Ol i wokim ol dispela longpela stik long diwai akas na karamapim long gol. (Ki 30:1-5; 37:25-28) Ol i save kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel tupela taim insait long wanpela de, long moning na long apinun. (Ki 30:7-9, 34-38) Baibel i stori olsem i gat wanpela liklik plet gol bilong kukim paura, o plet bilong holim paia, so i luk olsem ol i bin yusim kain samting long alta bilong kukim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel. (Wk 16:12, 13; Hi 9:4; Re 8:5; skelim 2St 26:16, 19) Dispela alta i stap insait long haus lotu sel, long fran bilong keten bilong Rum Holi Tru, olsem na Baibel i tok alta i stap long “fran bilong Bokis Kontrak.”—Ki 30:1, 6; 40:5, 26, 27.
it-1 1195
Paura Bilong Kamapim Smok i Gat Gutpela Smel
God i tokim ol long wokim paura bilong kamapim smok i gat gutpela smel bilong yusim long haus lotu sel long ples nating. Ol samting ol i yusim bilong wokim dispela paura i dia stret na ol manmeri Israel i givim ol dispela samting olsem kontribiusen. (Ki 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Jehova i tokim Moses long 4-pela samting ol i mas yusim bilong wokim dispela paura. Em i tok: “Yu mas kisim ol paura i gat gutpela smel na mak bilong ol wan wan i mas wankain. Yu mas kisim stakti, onisa, galbanum paura na gutpela frenkinsens. Na kisim ol dispela paura na wokim paura bilong smok i gat gutpela smel. Yu mas miksim ol wantaim na wokim gut, na yu mas putim sol na bai em i kamap gutpela na holi. Yu mas paitim gut sampela bilong ol na bai ol i kamap paura. Na putim sampela bilong en long ai bilong Bokis Kontrak long haus sel bilong bung. Long dispela hap bai mi kamap long yu. Dispela paura i mas stap olsem samting i holi tru long yupela.” Bilong soim olsem dispela paura em i holi na i bilong Jehova tasol, Jehova i tok moa: “Sapos wanpela i laikim smel bilong en na i wokim wankain samting, orait yupela i mas kilim em i dai.”—Ki 30:34-38; 37:29.
it-1 82 par. 1
Alta
Ol Alta Bilong Haus Lotu Sel. Taim ol i sanapim haus lotu sel, God i tokim ol long wokim 2-pela alta. Ol i wokim alta bilong mekim ofa bilong paia i kukim olgeta (narapela nem bilong en “alta ol i wokim long kopa” [Ki 39:39]) long diwai akas, na ol i wokim olsem boks na i no gat as bilong en na ai bilong en. Alta i skwe, bikpela bilong alta em 2.2 mita na i go antap inap 1.3 mita, na i gat ol “kom” long fopela kona bilong en. Ol i karamapim dispela alta long kopa. Ol i putim waia rek i stap aninit long boda i raunim maus bilong alta. Na waia rek i stap “namel insait long alta.” Ol i wokim 4-pela ring long fopela kona bilong alta klostu long kopa waia rek. Ol dispela ring i bilong holim 2-pela longpela stik em ol i bin wokim long diwai akas na karamapim long kopa bilong karim alta. Dispela i makim olsem long tupela sait bilong alta ol i wokim spes bilong putim dispela waia rek, na ol ring i stap long tupela sait bilong alta. Ol saveman i gat narapela narapela tingting long dispela samting. Planti i ting olsem i gat 4-pela ring long alta, 2-pela ring i bilong holim longpela stik bilong karim alta, na ol dispela ring i stap ausait long alta. Ol i wokim ol baket, ol savol bilong karim sit bilong paia, ol boul bilong kisim blut bilong animal, ol fok bilong kisim ol abus, na ol plet bilong karim paia. Ol i wokim olgeta dispela samting long kopa.—Ki 27:1-8; 38:1-7, 30; Nam 4:14.
Mekim Wok Painimaut
it-1 36
Diwai Akas
Diwai akas i gat planti longpela nil nil long ol han bilong en. Ol han bilong narapela narapela diwai akas i save pas pas wantaim; dispela i as na long Baibel, ol i kolim nem bilong en olsem shit·timʹ bilong makim olsem em i planti. Diwai akas i save gro i go longpela inap olsem 6 i go 8 mita. Ol lip bilong en i no strong, na plaua bilong en em yelo, na i gat naispela smel, na ol prut bilong en i krungut. Blakpela skin bilong diwai akas i strong na dispela i lukautim diwai olsem na ol binatang i no inap bagarapim. Na i gat planti diwai akas long ples drai nating, olsem na dispela i as na diwai akas em gutpela bilong yusim bilong wokim haus lotu sel na ol samting bilong en. Ol i yusim bilong wokim bokis kontrak (Ki 25:10; 37:1), tebol bilong bret i save stap long ai bilong God (Ki 25:23; 37:10), ol alta (Ki 27:1; 37:25; 38:1), ol longpela stik bilong karim ol dispela samting (Ki 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), strongpela pos bilong hangamapim keten (Ki 26:32, 37; 36:36), na ol panel freim (Ki 26:15; 36:20), na ol longpela ba (Ki 26:26; 36:31).
Yu Save Long Dispela?
Long taim bilong ol man i raitim Baibel, ol i wokim ol mira long ol hap ain olsem bras, kopa, silva na gol samting. Tasol long nau ol man i wokim ol mira long ol glas. Namba 1 taim Baibel i stori long ol mira em long taim lain Israel i wokim haus lotu sel, em ples we ol i save lotuim Jehova long en. Ol meri i givim ol mira em ol i wokim long bras bilong wokim wanpela bikpela dis bilong waswas na wanpela tebol bilong putim dis long en. (Kisim Bek 38:8) I luk olsem ol i kukim na meltim ol dispela mira long wokim dispela dis na tebol.
Baibel Ritim