Mekim Tok Tru Long Ol Narapela

“Yupela olgeta i mas mekim tok tru tasol long ol arapela.”​​—EF. 4:​25.

1, 2. Planti man i gat wanem tingting long tok tru?

INAP longtaim pinis ol man i bin mekim planti toktok long tok tru em i wanem samting. Long 600 B.C.E. samting, Alkius, wanpela man Grik bilong raitim ol stori, em i tok: “Tok tru i stap insait long wain.” I olsem em i laik tok, taim man i dring planti wain em i save mekim planti toktok na long dispela rot em i kamapim tok tru. Long taim bilong ol aposel, Gavena Bilong Rom, Pontius Pailat, em tu i gat tingting kranki long tok tru na em i askim Jisas: “Tok tru, em wanem samting tru?”​—Jo. 18:38.

² Long nau tu ol man i gat kain kain tingting long tok tru em i wanem samting. Planti man i tok dispela tok “tok tru” i gat kain kain mining bilong en. Sampela bai tok tru tasol sapos dispela i helpim ol o em i rot bilong stretim hariap wanpela hevi samting. Wanpela buk (The Importance of Lying) i tok: “Pasin bilong tok tru em i wanpela gutpela samting, tasol dispela pasin i no helpim tumas ol man long stap laip na stap gut. Ol man i no gat narapela rot​—ol i mas tok giaman bilong stap laip.”

3. Bilong wanem Jisas i gutpela piksa tru long pasin bilong mekim tok tru?

³ Tasol dispela i narapela kain long ol disaipel bilong Krais! Jisas i no gat wankain tingting long tok tru olsem ol man bilong graun, nogat. Long olgeta taim em i mekim tok tru tasol. Ol birua i tok long em: “Tisa, mipela i save, yu man bilong tok tru. Na long tok tru tasol yu save skulim ol manmeri long pasin bilong God.” (Mt. 22:16) Long nau tu, ol Kristen tru i save bihainim pasin bilong Jisas. Ol i no surik long mekim tok tru. Ol i wanbel tru wantaim tok bilong aposel Pol, em i tokim ol wanbilip: “Yupela i mas lusim pasin bilong giaman. Yupela olgeta i mas mekim tok tru tasol long ol arapela.” (Ef. 4:25) Orait nau yumi laik skelim 3-pela samting long tok bilong Pol. Namba wan, ol arapela man ol i husat? Namba tu, pasin bilong mekim tok tru i makim wanem samting? Na namba tri, olsem wanem yumi ken mekim dispela pasin long olgeta wan wan de?

Yumi Mas Mekim Tok Tru Long Husat?

4. Ol hetman Juda long taim bilong ol aposel i gat wanem tingting long ol man? Olsem wanem Jisas i kamapim tingting bilong Jehova long ol narapela man?

⁴ Long taim bilong ol aposel, sampela hetman Juda i skulim ol man olsem ol i mas mekim gutpela pasin tasol long ol wanlain Juda o ol pren bilong ol. Tasol Jisas i bihainim tru pasin na tingting bilong Papa bilong em long dispela samting. (Jo. 14:9) Em i soim ol disaipel bilong em olsem God i save laikim ol man bilong olgeta kain lain na skin. (Jo. 4:​5-26) Na long rot bilong holi spirit Jehova i kamapim long aposel Pita olsem “God i save mekim wankain pasin long olgeta manmeri, maski ol i bilong wanem lain. Long olgeta lain em i save laikim ol manmeri i aninit long em na i mekim stretpela pasin.” (Ap. 10:​28, 34, 35) Olsem na yumi mas laikim tru olgeta manmeri, maski sampela i mekim pasin birua long yumi.​—Mt. 5:​43-45.

5. Wanem mining bilong dispela tok olsem yumi mas mekim tok tru long ol narapela?

⁵ Tasol Pol i gat wanem tingting taim em i tok yumi mas mekim tok tru long ol narapela? Pasin bilong tok tru i makim olsem man i mekim tok i stret olgeta, na i no gat giaman long en. Ol Kristen tru i no save senisim o paulim ol tok bilong giamanim ol narapela. Ol i “givim baksait tru long pasin nogut” na “pas tru long gutpela pasin.” (Ro. 12:9) Olsem “God bilong mekim pasin tru tasol” i save mekim, yumi mas wok strong long mekim tok tru na tok stret long olgeta samting yumi mekim. (Sng. 15:​1, 2; 31:5) Maski sampela samting i kamap na yumi sem long en, long rot bilong mekim gut ol tok yumi ken toktok stret long dispela samting na yumi no giaman.​​—Ritim Kolosi 3:​9, 10.

6, 7. (a) Olsem wanem? Pasin bilong mekim tok tru i makim olsem yumi mas kamapim olgeta samting bilong yumi yet long olgeta man i givim askim long yumi? Stori long dispela. (b) Yumi ken bilip long husat na kamapim tok tru long ol?

⁶ Olsem wanem? Pasin bilong mekim tok tru long ol narapela i makim olsem yumi mas kamapim olgeta samting long olgeta man i givim askim long yumi? Nogat. Taim Jisas i stap long graun, em i kamapim olsem sampela man i no gutpela inap long em i mas bekim stret askim bilong ol o tokim ol long sampela samting. Taim sampela hetman bilong lotu em ol i gat tupela maus ol i askim Jisas long husat i givim strong o namba long em long mekim olkain mirakel, Jisas i tokim ol: “Mi tu mi laik askim yupela long wanpela samting. Na sapos yupela i bekim stret askim bilong mi, orait bai mi tokim yupela long husat i givim mi namba bilong mekim ol dispela wok.” Taim ol saveman bilong lo na ol hetman i no laik bekim tok bilong em, Jisas i tok: “Mi tu mi no ken tokim yupela long husat i givim mi namba na mi mekim dispela wok.” (Mk. 11:​27-33) Em i no pilim olsem em i mas bekim askim bilong ol, long wanem, ol i man bilong mekim pasin nogut na ol i no bilip. (Mt. 12:​10-13; 23:​27, 28) Na i wankain long nau, lain bilong Jehova i mas was gut, nogut ol apostet na ol narapela man nogut i mekim wok long ol pasin trik na giaman bilong helpim ol yet.​—Mt. 10:16; Ef. 4:14.

⁷ Pol tu i kamapim olsem sampela man i no gat wok long save long olgeta samting. Em i tok sampela “i save laikim tumas long harim tok long ol samting ol arapela manmeri i mekim na ol i raun na tok baksait long ol. Olsem na ol i mekim planti tok i no stret long yumi mekim.” (1 Ti. 5:13) Yes, ol man husat i save askim askim long ol samting ol i no gat wok long save long en o ol man em yumi no ken trastim ol long holim wanpela tok hait, ating ol narapela bai i no gat laik long tokim ol long ol samting bilong ol yet. Nogat. I gutpela moa long bihainim tok bilong Pol: “Yupela i mas wok strong long sindaun isi na mekim wok bilong yupela yet.” (1 Te. 4:11) Tasol sampela taim ol elda bilong kongrigesen i mas mekim sampela askim long wanpela brata o sista long samting bilong em yet bilong ol i ken mekim gut wok elda. Long kain taim olsem, sapos yumi wok gut wantaim na mekim tok tru, orait ol elda bai amamas na dispela bai helpim tru wok bilong ol.​—1 Pi. 5:2.

Mekim Tok Tru Insait Long Famili

8. Olsem wanem pasin bilong tok tru i helpim ol famili long pas gut wantaim?

⁸ Yumi save pas gut wantaim famili bilong yumi. Bilong pas gut moa wantaim ol, em i bikpela samting long narapela i mas mekim tok tru long narapela. Yumi ken daunim o pinisim planti hevi na tingting kranki sapos yumi toktok gut wantaim na mekim tok tru. Olsem wanem? Taim yumi popaia, yumi save surik long tokaut long poroman, ol pikinini, na ol narapela long famili bilong yumi long dispela samting? Sapos yumi tok sori, dispela i kamapim bel isi na pasin wanbel insait long famili.​​—Ritim 1 Pita 3:​8-​10.

9. Bilong wanem pasin bilong mekim tok tru i no givim rot long yumi long mekim ol strongpela tok o ol hatpela tok?

⁹ Pasin bilong mekim tok tru i no makim olsem yumi mekim ol strongpela tok, o ol tok i bagarapim bel bilong ol narapela. Sapos yumi mekim ol hatpela tok, dispela i no helpim tok tru o mekim na man i pilim tok tru, nogat. Pol i tok: “Yupela i mas rausim olgeta pasin bilong bel nogut na kros na belhat na bikmaus na tok bilas, na olgeta kain pasin nogut. Yupela i mas mekim gutpela pasin long ol arapela Kristen na givim bel bilong yupela long ol. Yupela i mas lusim sin bilong ol, olsem God i lusim sin bilong yupela long nem bilong Krais.” (Ef. 4:​31, 32) Sapos yumi mekim tok long gutpela pasin na long pasin rispek, dispela i strongim tok yumi autim na i givim biknem long ol man yumi toktok long ol.​​—Mt. 23:12.

Mekim Tok Tru Insait Long Kongrigesen

10. Ol elda Kristen i ken kisim wanem skul long pasin bilong Jisas long i stap olsem gutpela piksa tru long mekim tok tru?

¹⁰ Taim Jisas i toktok wantaim ol disaipel bilong em, em i mekim ol tok i stret na i no hatwok long kisim. Long olgeta taim em i givim tok long gutpela pasin, tasol em i no daunim strong bilong tok tru bilong amamasim ol man i harim tok. (Jo. 15:​9-12) Olsem: Planti taim ol aposel i bin tok pait long husat i stap namba wan namel long ol, tasol long pasin isi Jisas i stretim ol na helpim ol long save olsem em i bikpela samting long ol i mas i gat pasin daun. (Mk. 9:​33-37; Lu. 9:​46-48; 22:​24-27; Jo. 13:14) Na i wankain long ol elda Kristen long nau, ol i strong long bihainim stretpela pasin, tasol ol i no strong tumas long bosim lain bilong God. (Mk. 10:​42-44) Ol i bihainim pasin bilong Krais na “mekim gutpela pasin long ol arapela Kristen” na “givim bel” bilong ol long helpim ol narapela.

11. Pasin bilong laikim tru ol brata bilong yumi i mas kirapim yumi long mekim wanem kain tok?

¹¹ Taim yumi tokaut stret long wanpela samting long ol brata bilong yumi, yumi mas kamapim tingting bilong yumi long pasin i no bagarapim bel bilong ol. Tru tumas, yumi no laik bai tok bilong yumi “i olsem resa i sap moa” na yumi mekim ol tok nogut bilong givim pen long ol narapela. (Sng. 52:2; Snd. 12:18) Pasin bilong laikim tru brata bilong yumi bai kirapim yumi na yumi “no ken mekim tok nogut, na [yumi] no ken tok giaman.” (Sng. 34:13) Long dispela rot, yumi givim biknem long God na kamapim pasin wanbel insait long kongrigesen.

12. Long wanem taim i stret komiti bilong harim kot i skelim tok giaman? Stori long dispela.

¹² Ol elda i save wok strong tru long banisim kongrigesen long ol man i save mekim ol tok giaman nogut tru. (Ritim Jems 3:​14-​16.) Ol dispela kain tok giaman i bilong bagarapim gutnem bilong narapela; em bilong mekim man i kisim pen o pilim bel hevi. Man i mekim kain tok giaman olsem, em i no mekim tasol sampela tok i no stret bilong trikim narapela o bilasim tok bilong em, nogat. Tru, olgeta tok giaman i no stret, tasol komiti bilong harim kot i no gat wok long skelim olgeta tok giaman ol man i mekim. Olsem na ol elda i mas bihainim stretpela tingting na skelim gut samting i bin kamap bilong save olsem man i mekim sampela tok i no tru em i gat pasin bilong tok giaman nogut tru, na komiti bilong harim kot i mas skelim o nogat. O em inap sapos long gutpela pasin ol i givim sampela tok bilong Baibel bilong stretim em.

Mekim Tok Tru Long Wok Bisnis

13, 14. (a) Olsem wanem sampela i save giaman long bos bilong ol? (b) Wanem gutpela samting inap kamap sapos yumi mekim tok tru na bihainim stretpela pasin long ples wok?

¹³ Yumi stap long taim we planti man i save giaman, olsem na ating sampela taim i hatwok long sakim laik bilong mekim tok giaman long bos. Taim ol man i laik kisim wok mani, planti i save giaman. Olsem: Long CV bilong ol, ol i raitim giaman tok long save ol i gat long mekim wanpela wok o skul ol i kisim, long wanem, ol i laik kisim wanpela gutpela wok we ol i ken kisim planti mani. Na tu, planti wokman i giaman olsem ol i wok, tasol tru tru ol i mekim ol samting bilong ol yet, em kampani i no orait long dispela. Ating ol i ritim ol buk samting i no bilong helpim wok bilong ol, o ringim ol famili o pren, salim ol E-meil, o lukim Intenet.

¹⁴ Ol Kristen tru i no ting em samting bilong ol yet long makim olsem ol i laik mekim tok tru na bihainim stretpela pasin o nogat. (Ritim Sindaun 6:​16-​19.) Pol i tok: “Mipela i laik wokabaut stret long olgeta taim.” (Hi. 13:18) Olsem na ol Kristen i save wok hat long de olgeta em bos i baim ol long en. (Ef. 6:​5-8) Pasin bilong mekim gut wok i litimapim tu nem bilong Papa bilong yumi long heven. (1 Pi. 2:​12) Olsem: Bos bilong Roberto long Spen i bin tok amamas long em i mekim stretpela pasin na gutpela wok. Gutpela pasin bilong Roberto i mekim na kampani i haiarim sampela Witnes moa. Ol tu i stap gutpela wokman tru. Insait long sampela yia, Roberto i helpim 23 brata i baptais pinis na 8-pela Baibel sumatin long kisim wok!

15. Olsem wanem bisnisman Kristen i ken kamapim olsem em i mekim tok tru?

¹⁵ Olsem wanem? Sapos yumi gat bisnis bilong yumi yet, yumi save mekim stretpela pasin long olgeta samting, o sampela taim yumi no mekim tok tru long ol narapela? Bisnisman Kristen i no ken giaman long samting em i salim o sampela wok em i mekim bilong salim kwik ol samting; na em i no ken givim o kisim grismani. Yumi laik mekim wankain pasin long ol narapela olsem yumi laik ol i mekim long yumi.​​—Snd. 11:1; Lu. 6:​31.

Mekim Tok Tru Long Gavman

16. Ol Kristen i mas givim wanem samting long (a) gavman? (b) Jehova?

¹⁶ Jisas i bin tok: “Samting bilong Sisar, em yupela i mas givim long Sisar. Na samting bilong God, em yupela i mas givim long God.” (Mt. 22:21) Yumi mas givim wanem “samting” long Sisar, olsem gavman? Taim Jisas i mekim dispela tok, em i toktok long pasin bilong baim takis. Olsem na bilong maus bilong bel i ken stap klin long ai bilong God na ol man, ol Kristen i mas bihainim ol lo bilong gavman, na ol lo bilong baim takis tu. (Ro. 13:​5, 6) Tasol yumi luksave olsem Jehova i Nambawan Bikpela King, em tasol i God tru, na yumi laikim em tru long bel, tingting, na strong olgeta. (Mk. 12:30; KTH 4:11) Olsem na yumi save daun olgeta long God Jehova.​​—Ritim Song 86:​11, 12.

17. Lain bilong Jehova i gat wanem tingting long pasin bilong kisim helpim long gavman?

¹⁷ Planti kantri i gat ol program o lain bilong mekim ol wok bilong helpim ol man i sot long sampela samting bilong skin. I no gat rong sapos wanpela Kristen i kisim kain helpim olsem​—sapos i stret long em i mas kisim. Pasin bilong mekim tok tru long ol narapela i makim olsem yumi no ken giaman long gavman bilong kisim helpim.

Ol Gutpela Samting i Kamap Long Pasin Bilong Tok Tru

18-20. Wanem ol gutpela samting i kamap taim yumi mekim tok tru long ol narapela?

¹⁸ Yumi inap kisim planti gutpela samting sapos yumi mekim tok tru. Maus bilong bel bilong yumi bai i no gat tok, na dispela i mekim na tingting na bel bilong yumi bai stap isi. (Snd. 14:30; Fl. 4:​6, 7) Sapos bel bilong yumi i no gat tok, dispela i gutpela samting tru long ai bilong God. Na tu, sapos yumi mekim tok tru long olgeta taim, bai yumi no ken tingting planti long ol man bai painimaut olsem yumi bin giaman.​​—1 Ti. 5:​24.

¹⁹ Tingim narapela gutpela samting i kamap. Pol i tok: “Mipela i stap wokman bilong God, olsem na oltaim mipela i save soim gutpela pasin bilong mipela long olgeta manmeri. . . . Mipela i save autim tok tru.” (2 Ko. 6:​4, 7) Dispela i kamap tru long wanpela Witnes i sindaun long Inglan. Em i laik salim wanpela ka, na em i stori gut long ol gutpela samting bilong ka na ol samting i no wok gut, maski dispela i no stap ples klia. Taim man i tes draiv bilong skelim ka, man i laik baim ka i askim brata sapos em i wanpela Witnes Bilong Jehova. Bilong wanem em i ting olsem? Man i lukim olsem brata i mekim tok tru na em i bilas gut. Bihain ol i stori na brata inap autim gut tok long dispela man.

²⁰ Olsem wanem? Yumi tu i save litimapim nem bilong Man Bilong Wokim yumi long rot bilong tok tru oltaim na bihainim stretpela pasin? Pol i tok: “Mipela i givim baksait pinis long olkain pasin nogut ol man i save hait na mekim. Mipela i no save wokabaut long pasin bilong giaman.” (2 Ko. 4:2) Olsem na yumi laik wok strong tru long mekim tok tru long ol narapela. Taim yumi mekim olsem, bai yumi litimapim nem bilong Papa bilong yumi long heven na ol lain bilong em.

Bai Yu Bekim Olsem Wanem?

• Yumi mas mekim tok tru long husat?

• Wanem mining bilong dispela tok olsem yumi mas mekim tok tru long ol narapela?

• Olsem wanem pasin bilong mekim tok tru inap litimapim nem bilong God?

• Wanem ol gutpela samting i kamap taim yumi mekim tok tru?

[Piksa long pes 17]

Olsem wanem? Yu save tokaut kwik long ol liklik popaia?

[Piksa long pes 18]

Yu save mekim tok tru taim yu laik kisim wanpela wok mani?