Uygun Bir Sağlık Testi mi?

Yehova’nın Şahitlerinin teşkilatı tedavi ve tanı yöntemleri konusunda kişilere önerilerde bulunmaz veya karar bildirmez. Ancak, Kutsal Kitap ilkelerinin ışığında değerlendirildiğinde bazı uygulamaların şüpheli yönleri varsa, bunlara dikkat edilmeli. O halde herkes böyle uygulamaların neler içerdiğini ve ne yapmaya karar vereceğini kendi düşünmeli.

Oregon’dan (ABD) gelen bir mektupta şu sözler yer alıyordu: Sevgili kardeşler, bir konuda görüşünüzü öğrenmek isterim. [Belirli bir terapist] alanında çok başarılı görünüyor, fakat uyguladığı bir yöntem bana biraz kuşkulu geldi. . . . . Muayene ederek sorunun ne olduğunu saptıyor. Sonra hangi ilacı kullanacağına ya da ne kadar ilaç kullanacağına karar vermek için, bir salgı bezinin veya organın üzerindeki derinin yakınına bir ilaç şişesi koyuyor. Hastanın kaldırdığı kolunu aşağı çekmeye çalışıyor. Terapist kolu aşağı çekmek için harcadığı güce göre ilacın türünü ve miktarını belirliyor. Burada şu kuramın rol oynadığı düşünülüyor: Elektronlar, bir akım gibi, ilaç şişesinin metal kapağı aracılığıyla ilaçtan çıkıp vücudun bir kısmına geçiyor ve onu güçlendiriyor. Bu, bir tür büyücülük mü?

Bu mektup, bazı kişilerin besin ihtiyaçlarını tespit etmek, duygusal meseleleri ele almak, anıları değerlendirmek ve günlük yaşamla ilgili sorunları çözmek için başvurduğu bir uygulamayla ilgili. Bu yaygın bir uygulama olsa da, mektubu yazan kişinin kuşkuları haklı olabilir mi?

Sağlık: Bedeli Nedir?

Eski devirlerden beri insanlar neden hasta olduklarını ve nasıl iyileşeceklerini anlamaya çalışıyor. İsrailoğullarının bir avantajı vardı, çünkü onlar günahkâr olduklarını biliyorlardı ve Tanrı’nın verdiği kanunlar sayesinde birçok hastalığa yakalanmaktan veya bu hastalıkları bulaştırmaktan kaçınabiliyorlardı (Lev. 5:2; 11:39, 40; 13:1-4; 15:4-12; Tekr. 23:12-14). Yine de, Tanrı’nın halkı o zamandaki nitelikli hekimlerden de yardım aldı (İşa. 1:6; 38:21; Mar. 2:17; 5:25, 26; Luka 10:34; Kol. 4:14).

Eski Babil ve Mısır’daki insanların durumu ise büyük bir tezat oluşturuyordu. Bu toplumların sözde hekimleri doğal bileşenlerden oluşan bazı ilaçlar veriyorlardı, ancak uyguladıkları birçok tedavi günümüzde şarlatanlık olarak görülür. Bir Mısır hiyeroglif metninde bir hekimin körlüğü domuz gözleri, antimon, kırmızı aşıboyası ve baldan meydana gelen iğrenç bir iksirle tedavi ettiği anlatılıyor. Bu karışım hasta kişinin kulağına dökülüyordu. Eski bir belge bu tedavinin “gerçekten mükemmel” olduğunu iddia ediyor. Tedavinin tuhaf ya da gizemli oluşu çekiciliğini artırmış da olabilir.

Babilliler ve Mısırlılar genelde gizli güçlere dua ederlerdi.a Bir rahip-hekim hastadan bir koyunun burun deliklerine üflemesini isteyebilirdi, çünkü böylece bazı güçlerin, yani enerjinin hastadan diğer varlığa geçeceğine ve bir etki yaratacağına inanılırdı. Koyun öldürülürdü ve hayvanın karaciğeri güya kişinin hastalığını ya da akıbetini gösterirdi (İşa. 47:1, 9-13; Hez. 21:21).

Tabii, eski İsrail’de Tanrı’dan korkan bir hekim ruhçulukla bağlantılı yöntemler kullanmazdı. Tanrı şu yararlı emri vermişti: “Aranızda . . . . kehanette bulunan, büyücü, falcı ya da sihirbaz . . . . bulunmayacak. Çünkü bunları yapan herkes Yehova için iğrençtir” (Tekr. 18:10-12; Lev. 19:26; 20:27). Aynı ilke bugün Tanrı’nın hizmetçileri için de geçerlidir. Dikkatli olmak gerekir.

Son yıllarda birçok kişi alternatif tanı yöntemlerini ve tedavileri tercih ediyor. Aslında bu kişisel bir karardır (Mat. 7:1; ayrıca Romalılar 14:3, 4 ile karşılaştırın). Tabii, bir Hıristiyan tartışmalı sağlık konularıyla hizmetini gölgede bırakacak kadar çok meşgulse, bu üzücüdür. Çünkü hizmet, hayatları kurtarmanın etkili bir yoludur (1. Tim. 4:16). Kutsal Kitap tıbbi yöntemler, bitkiler, diyetler ya da holistik (bütüncül) tedaviler aracılığıyla yeni dünyada hastalıkların tedavi edileceğini ve kusursuz sağlığa kavuşulacağını söylemez. Kusursuz bir sağlığa İsa’nın fidyesi sayesinde günahlarımızın bağışlanmasıyla kavuşacağız (İşa. 33:24; Vah. 22:1, 2).

Hangi Güçler Rol Oynuyor?

İsa’nın bir takipçisi makalenin başındaki mektupta sözü edilen kas testi hakkında kendi kararını verirken neyi göz önünde bulundurmalı?

Kasların gücünü veya tepkisini ölçen bazı testler geleneksel tıbbın bir parçasıdır ve çoğu kişi bunların doğruluğunu kabul eder. Örneğin, çocuk felci kasları zayıflatır ve bu hastalığın tedavisinde kinesiyoloji uygulanabilir. (Kinesiyolojide kaslar ve kas hareketleri incelenir.) Bu tür kinesiyoloji felçli kişilerin rehabilitasyonunda da kullanılır. Çoğu kişi için bu anlaşılmaz bir tedavi yöntemi değildir.

Peki bu makalenin başındaki mektupta anlatılan kas testi hangisidir? Bu “kinesiyoloji” türü, bir kişiye hangi yiyeceklerin, bitkilerin ya da vitaminlerin yararlı ya da zararlı olabileceğini belirlemek için kullanılıyor. Genelde bu test yapılırken hasta kolunu uzatır, terapist de kas gücünü anlamak için kolu aşağıya bastırır. Sonra hasta ağzının içine, karnının üzerine ya da elinin içine bir gıda ya da başka bir madde koyar. Ardından kol kaslarına tekrar test uygulanır. İddiaya göre eğer hastanın o gıdaya ihtiyacı varsa kolu daha güçlü tepki verir, eğer gıda hastaya uygun değilse kaslar daha zayıf tepki verir.b

Bu testi denemiş bazı kişiler bunun işe yaradığına ve tepkinin bedendeki güçlerden kaynaklandığına inanıyor. Onlar şöyle mantık yürütüyor: Modern tıbbın açıklayamayacağı şeyler var, bunlar oluyor ve gözlemlenebilir. O nedenle, henüz doktorlar keşfetmemiş veya kabul etmemiş olsa bile, enerji hatlarının ya da kuvvetler ve maddeler arasında etkileşimin olabileceğini söylüyorlar.

Diğer taraftan, kinesiyolojiyle ilgili bir kitapta şunlar belirtiliyor: “Bazen [kitaplar] kimyasal maddelerin, örneğin gıdaların, bu maddeleri elde tutarak ve kası test ederek değerlendirilebileceğini öğretiyor. Ancak böyle bir testin güvenilir olduğunu ortaya koyan hiçbir kanıt yok. . . . . Felsefi düşünce öyle güçlü olabilir ki, terapistin önyargısı test yapılırken doğru bilgi edinilmesine engel olur. . . . . Elle yapılan kas testlerinde tecrübeli biri . . . . testi çok hafifçe değiştirerek kendi takdirine göre hastanın kasının zayıf veya güçlü görünmesini kolayca sağlayabilir” (Applied Kinesiology).

Dikkatli Olun!

Ancak bazı kas testleri bu kadarla kalmaz. “Vekil test” denen yöntemi ele alalım. Bu, test yapılamayacak kadar zayıf olan yaşlı biri veya bir bebek için yapılabilir. Vekil, bebeğe dokunurken terapist vekilin koluna testi uygular. Bu test evcil hayvanlara bile uygulanıyor; vekil bir eliyle İskoç çoban köpeğine, Alman kurt köpeğine ya da başka bir hasta hayvana dokunurken vekilin koluna test uygulanır.

Bu tür uygulamaları yargılamak bize düşmez; fakat ‘Bu tepkilere bedensel güçler mi yol açıyor?’ diye sorabilirsiniz. Bilim insanları kozmik ışınların, mikrodalgaların ve elektromanyetik radyasyonun çeşitli türlerinin var olduğunu kanıtladılar. Yine de tüm canlıların, hatta bebeklerin ve evcil hayvanların içinde, dışarıya çıkıp ikinci bir kişide test edilebilir bir tepkiye yol açacak güçler var mı? Babilliler bir canlıdan güçlerin çıkabileceğini ve bir koyunu etkileyebileceğini düşündüler. Kendinize şöyle sorabilirsiniz: ‘Bugün insanlarda ya da hayvanlarda aynı şeylerin olabileceğine inanıyor muyum? Yoksa bu tepkilerin başka bir açıklaması olabilir mi?’

Bazı terapistler bir kişinin “güçlerini” metal sarmal ya da sarkaç gibi aletlerle ölçtüklerini iddia ediyorlar. Terapistin “enerji alanı” hastanınkiyle etkileştikçe bu aletler sözümona hareket ediyor. Bir zamanlar araştırmacı olan ve artık bu alanda yazılar yazan bir terapist bazen bir sarkaç kullanarak teşhis koyuyor. O, “insanın enerji alanını” veya insanların etrafını kuşattığı söylenen renkli aurayı gözünde canlandırabildiğini de ileri sürüyor. Vücudun içine bakıp tümörleri, kan hücrelerini ya da mikropları tespit etmek ve geçmişi görmek için “iç görüş” yöntemi kullandığını söylüyor.c

Daha önce belirtildiği gibi, kas kuvvetini değerlendirerek ölçülen güçler duyguları test etmek için kullanılıyor. Geniş çapta dağıtılmış bir kitapta şunlar belirtildi: “Aynı zamanda duyguları da biraz test etmek istiyorsanız, ‘Bir sorununuz var mı?’ diye işitilebilecek şekilde sorun ve testi tekrarlayın. Beslenme yetersizse bu durum zaman zaman kolu zayıflatacaktır.” Bazıları “belirli bir fiziksel, duygusal veya manevi travmanın hangi yaşta” meydana geldiğini “saptamak için” böyle bir test uyguluyor. Bu test günlük meselelerde ‘evet ya da hayır’ şeklinde kararlar vermek için de kullanılıyor.

Büyük ihtimalle, bu tür kas testlerini (kinesiyoloji) yapanlar uygulamalarının daha önce anlatılanlardan farklı olduğunu, ruhçuluk içermediğini ya da duyguları test etmediklerini söyleyeceklerdir. Peki yaptıkları şey hâlâ, her insandaki güçlerin sadece özel güçleri olduğunu söyleyen belirli kişiler tarafından test edilebileceği ve görülebileceği inancına mı dayanıyor?

İsa’nın takipçileri böyle konuları hafife almazlar. Tanrı İsrail’e şu öğüdü vermişti: “Yeni Ay, Sebt günü kutlamaları, toplantı çağrıları . . . . Büyük toplantılar yaparken bir yandan da gizli güçlere başvurmanıza dayanamıyorum” (İşa. 1:13). İsrail ulusu hakikate isyan ettiğinde “kehanette bulundular, falcılık yaptılar” (2. Kral. 17:17; 2. Tar. 33:1-6). Belli ki, özel ayinler yoluyla bilgi edinmeye çalışıyor ve “gizemli” şeyler konuşuyorlardı (Zek. 10:2).

Bazı kas testleri masum olabilir, hastaya ya da terapiste zarar vermeden yapılabilir. Bununla birlikte, bazı testlerin iç görüş, gizemli auralar ve sarkaç kullanımı gibi, esrarengiz ya da doğaüstü yönleri olabilir. İsa’nın takipçileri gizli güçlere başvurmamalı. Hatta böyle şeyleri denememelidir, çünkü onlar Şeytan’ın derin şeylerini merak etmezler (Vah. 2:24). Aksine onların Tanrı’nın Sözünde mahkûm edilen ruhçulukla bağlantılı gibi görünen uygulamalar konusunda temkinli olmak için geçerli nedenleri var (Gal. 5:19-21).

Terapistin yaptıkları kendisini ilgilendirir. Niyetimiz her bireyin iddialarını ya da yöntemlerini incelemek ve onlara hüküm vermek değildir. Bu uygulamalardan bazılarının gizli güçler içerdiğini düşünseniz bile, birçok kişinin bunları ruhçulukla bağlantısı olduğunu düşünmeden, masum duygularla denediği açıktır. Belki de sadece sağlıklarına kavuşmayı çok istediklerinden böyle yapıyorlar. Yine de, bu tür uygulamaları denemiş olanlardan bazıları daha sonra, olası bir fiziksel yarar için ruhen tehlikeye girmeye değmeyeceğine karar verdiler.

Böyle kişisel meselelerde her birey ne yapacağına kendi karar vermelidir. Bununla birlikte, gerçek Hıristiyanlar Tanrı’nın şu öğüdünü unutmamalı: “Deneyimsiz insan her söze inanır; sağgörülü kişi ise adımını tartarak atar” (Özd. 14:15). Bu ilke sağlık konusunda da geçerlidir.

Şeytan Tanrı’nın hizmetçilerini hakiki tapınmadan uzaklaştırmak istiyor. İblis, İsa’nın takipçilerinin ilgisini başka şeylere çekerek bunu yapabilirse mutlu olacak. Eğer onlar kendilerini ruhçuluğa sürükleyebilecek gizemli uygulamalara ilgi gösterirlerse İblis daha da sevinecek (1. Pet. 5:8).

İsa’nın takipçileri Musa Kanununu tutmakla yükümlü olmasalar da, Yehova Tanrı’nın gizemli uygulamalar konusundaki tutumu değişmedi. Daha önce de belirtildiği gibi, Tanrı İsrailoğullarına aralarında “kehanette bulunan, büyücü, falcı ya da sihirbaz, insanı büyüyle bağlayan” birinin bulunmamasını emretti. “Bunları yapan herkes Yehova için iğrençtir . . . . Tanrın Yehova’nın önünde lekesiz olacaksın” dedi (Tekr. 18:10-13).

Öyleyse bugün İsa’nın takipçileri olarak ‘Tanrı’nın verdiği tüm silah donanımını kuşanmaya’ devam etmemiz gerçekten hikmetli bir davranıştır. ‘Çünkü mücadelemiz gökteki kötü ruhlardan oluşan kuvvetlerledir’ (Efes. 6:11, 12).