Hayatımız ve Hizmetimiz İbadeti Kitapçığı İçin Kaynaklar

5-11 MART

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | MATTA 20-21

“Aranızda Kim Büyük Olmak İsterse Hizmetçiniz Olmalı”

nwtsty, Mt 20:3’teki görsel malzeme

Çarşı

Bazı çarşılar (resimdeki gibi) sokağa kurulurdu. Satıcılar genellikle sokağa o kadar çok mal koyardı ki yoldan geçmek zorlaşırdı. Çarşıya gelenler buradan ev eşyası, çanak çömlek, pahalı cam eşyalar ve taze gıdalar satın alırdı. O dönemde buzdolabı olmadığından insanların mutfak alışverişi için her gün çarşıya gitmesi gerekiyordu. Ayrıca çarşı halkın tüccarlardan veya başka ziyaretçilerden yeni haberler aldığı, çocukların oyun oynadığı ve işsiz kişilerin iş bulmak için beklediği bir yerdi. İsa çarşıda hastaları iyileştirdi ve Pavlus orada iyi haberi duyurdu (Elç 17:17). Gururlu Ferisiler ve yazıcılar ise halka açık bu yerlerde ilgi görmeyi ve selamlanmayı severdi.

nwtsty, Mt 20:20, 21’deki inceleme notları

Zebedi’nin oğulları anneleriyle: Markos’un kaydına göre bu olayda İsa’nın yanına gidenler Zebedi’nin oğulları elçi Yakup ve Yuhanna’ydı. Anlaşılan bu isteğin asıl kaynağı onlardı ama bunu anneleri Salome aracılığıyla ilettiler. Salome büyük ihtimalle İsa’nın teyzesiydi (Mt 27:55, 56; Mr 15:40, 41; Yhn 19:25).

biri sağında biri de solunda: Burada her iki ifade de itibarlı ve yetkili bir konuma atfeder ama en itibarlı yer her zaman sağ taraftır (Me 110:1; Elç 7:55, 56; Ro 8:34).

nwtsty, Mt 20:26’daki inceleme notu

hizmetçi: Kutsal Kitap genelde Yunanca diakonos sözcüğünü başkalarına alçakgönüllü şekilde, yılmadan hizmet eden kişiler için kullanır. Bu ifade Mesih (Ro 15:8), Mesih’in hizmetkârları ya da hizmetçileri (1Ko 3:5-7; Kl 1:23) ve hizmet görevlilerinin (Flp 1:1; 1Ti 3:8) yanı sıra evde çalışan hizmetçiler (Yhn 2:5, 9) ve hükümet görevlileri (Ro 13:4) için de kullanılır.

Ruhi Hazineleri Keşfedin

nwtsty, Mt 21:9’daki inceleme notu

Yalvarırız kurtar: Sözcük anlamıyla “Osanna.” Bu Yunanca kelime, “yalvarırız kurtar” ya da “lütfen kurtar” anlamına gelen İbranice ifadeden türetilmiştir. Burada kurtuluş ya da zafer için Tanrı’ya yapılan bir yakarış olarak kullanılmıştır ve şöyle de çevrilebilir: “Lütfen [Davut oğluna] kurtuluş sağla.” Zamanla bu, hem dualarda kullanılan bir ifade hem de bir övgü sözü haline geldi. İbranice ifade, Fısıh döneminde söylenen Hallel Mezmurları’ndan biri olan Me 118:25’te geçer. Dolayısıyla bu olayda insanların aklına hemen bu sözler geldi. Tanrı’nın bu duayı cevaplamasının bir yolu Davut oğlu İsa’yı diriltmesiydi. İsa Mt 21:42’de, Me 118:22, 23’ten alıntı yaptı ve bu sözlerin Mesih’in üzerinde gerçekleştiğini söyledi.

Davut oğlu: Bu ifade insanların, İsa’nın Davut’un soyundan geldiğini ve vaat edilen Mesih olduğunu kabul ettiğini gösteriyor.

12-18 MART

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | MATTA 22-23

“En Büyük İki Emre Uyun”

nwtsty, Mt 22:37’deki inceleme notu

yüreğinle: Bu sözcük mecazi anlamda kullanıldığında genelde her şeyiyle içteki insan kastedilir. Ancak “can” ve “zihin” ile birlikte kullanıldığında anlaşılan daha dar bir anlam kazanır ve kişinin duygu ve arzularına atfeder. Burada kullanılan üç kelime (yürek, can ve zihin) birbirinden bağımsız ifadeler değil, birbirini kapsayan kavramlardır. İsa bu ifadeleri kullanarak Tanrı’ya tam bir sevgi duymanın önemini olabilecek en güçlü şekilde vurguladı.

canınla: Ya da “tüm benliğinle.”

zihninle: Yani “zihinsel yeteneklerinle.” Biri Tanrı’yı tanımak ve O’na duyduğu sevgiyi artırmak için zihinsel yeteneklerini kullanmalıdır (Yhn 17:3, dipnot; Ro 12:1). Tkr 6:5’ten yapılan bu alıntının orijinal İbranice metninde şu üç kelime geçer: ‘yüreğinle, canınla ve gücünle.’ Ancak Matta kaydında “güç” yerine Yunanca “zihin” kelimesi kullanılmıştır. Bunun birkaç nedeni olabilir. Öncelikle, eski İbranicede “zihin” için belirli bir kelime yoktu, fakat “yürek” için kullanılan kelime genelde bu fikri kapsıyordu. İbranice yürek kelimesi mecazi anlamda kullanıldığında kişinin düşüncelerine, duygularına, tutumuna ve niyetlerine, yani her şeyiyle içteki insana atfeder. (Tkr 29:4; Me 26:2; 64:6; bu ayetteki yüreğinle başlıklı inceleme notuna bakın.) Bu nedenle İbranice metinde “yürek” kelimesinin geçtiği yerlerde Septuagint sık sık Yunanca “zihin” kelimesini kullanır (Ba 8:21; 17:17, Kitabı Mukaddes; Öz 2:10; İş 14:13, Kitabı Mukaddes). Matta’nın Tkr 6:5’ten alıntı yaparken Yunanca “güç” yerine “zihin” kelimesini kullanmasının başka bir nedeni de, “güç” olarak çevrilen İbranice sözcüğün hem fiziksel gücü hem de zihinsel becerileri kapsaması olabilir. Durum ne olursa olsun, İbranice ve Yunanca bu sözcüklerin birbirini kapsayan düşünceler içermesi, İncil yazarlarının Kanunun Tekrarı’ndan alıntı yaparken neden tamamen aynı ifadeleri kullanmadıklarını açıklayabilir.

nwtsty, Mt 22:39’daki inceleme notu

ikincisi: Mt 22:37’de İsa Ferisinin sorusuna direk cevap verse de bununla yetinmeyip bu ayette ikinci bir emre daha değindi (Le 19:18). Böylece bu iki emrin birbirinden ayrı düşünülemeyeceğini gösterdi. Ayrıca tüm Kanunun ve Peygamberlerin yazdıklarının bu iki emirle özetlendiğine dikkat çekti (Mt 22:40).

Komşunu: “Komşu” için kullanılan Yunanca kelime (sözcük anlamıyla “yakınındaki kişi”) sadece kişinin yakınında oturanlara değil, görüştüğü ya da karşılaştığı herhangi birine atfedebilir (Lu 10:29-37; Ro 13:8-10).

nwtsty, Mt 22:40’taki inceleme notu

Kanun ve Peygamberlerin yazdıkları: “Kanun” sözcüğüyle Başlangıç’tan Kanunun Tekrarı’na kadar olan kitaplar kastedilir. “Peygamberlerin yazdıkları” ifadesiyle de İbranice Kutsal Yazılardaki peygamberlik kitapları kastedilir. Fakat bu iki ifade birlikte kullanıldığında İbranice Kutsal Yazıların tümüne atfedebilir (Mt 7:12; 22:40; Lu 16:16).

dayanır: Sözcük anlamıyla “asılıdır.” İsa bu sözlerle sadece On Emri içeren Kanunun değil, tüm İbranice Kutsal Yazıların sevgiye dayandığını gösterdi (Ro 13:9).

Ruhi Hazineleri Keşfedin

nwtsty, Mt 22:21’deki inceleme notu

Sezar’a ait olanı Sezar’a: İsa’nın Roma imparatorundan söz ettiği tek yer, bu ayet ile Mr 12:17 ve Lu 20:25’teki paralel kayıtlardır. “Sezar’a ait olan” şeyler, sunduğu hizmetler karşılığında devlete ödenen paranın yanı sıra yetkililere gösterilmesi gereken saygıyı ve sınırlı itaati içerir (Ro 13:1-7).

Tanrı’ya ait olanı Tanrı’ya: Bu, kişinin tüm yürekle sunduğu tapınmayı, tüm benliğiyle duyduğu sevgiyi ve vefayla gösterdiği tam bir itaati kapsar (Mt 4:10; 22:37, 38; Elç 5:29; Ro 14:8).

nwtsty, Mt 23:24’teki inceleme notu

sineği süzersiniz, fakat deveyi yutarsınız: İsrailoğullarının kirli saydığı en küçük hayvanlardan biri sinek, en büyük hayvanlardan biri de deveydi (Le 11:4, 21-24). İsa burada abartı sanatını kullandı ve iki zıt örnek verdi. Din adamları küçük bir sineği yutarak Kanuna göre kirli sayılmamak için içeceklerini süzerken, Kanundaki çok daha önemli konuları tamamen göz ardı ederek bir anlamda deveyi yutuyorlardı.

19-25 MART

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | MATTA 24

“Son Günlerde Ruhen Uyanık Kalın”

it-2-E 279 p. 6

Sevgi

Birinin Sevgisi Soğuyabilir. İsa Mesih öğrencilerine gelecekte olacakları anlatırken, Tanrı’ya inandığını iddia eden birçok kişinin sevgisinin (agape) soğuyacağını söyledi (Mt 24:3, 12). Elçi Pavlus son günlerin özelliklerinden bahsederken insanların “parayı seven” kişiler olacağını belirtti (2Ti 3:1, 2). Dolayısıyla bir kişi zamanla doğru ilkelerden sapabilir ve doğru şeylere duyduğu sevgiyi kaybedebilir. Bu nedenle sürekli sevgi göstermek ve geliştirmek çok önemlidir. Bunun için kişi, Tanrı’nın Sözü üzerinde derin düşünmeli ve hayatını O’nun ilkelerine göre şekillendirmelidir (Ef 4:15, 22-24).

Ruhi Hazineleri Keşfedin

nwtsty, Mt 24:8’deki inceleme notu

sancılar: Yunanca kelime sözcük anlamıyla doğum sırasında çekilen şiddetli ağrı anlamına gelir. Burada genel olarak sıkıntıya ve acıya atfetse de şu anlama da geliyor olabilir: Mt 24:21’de bahsedilen büyük sıkıntıdan önceki dönemde sorunların ve sıkıntıların sıklığı, şiddeti ve süresi tıpkı doğum sancılarında olduğu gibi giderek artacak.

nwtsty, Mt 24:20’deki inceleme notu

kışın: Şiddetli yağmurlar, seller ve soğuk hava bu mevsimde seyahat etmeyi, ayrıca kalacak yer ve yiyecek bulmayı zorlaştırırdı (Ezr 10:9, 13).

Sebt gününde: Yahudiye gibi bölgelerde Sebt kanunuyla bağlantılı kısıtlamalar bir kişinin uzak yerlere yolculuk etmesini ve yük taşımasını zorlaştırırdı. Ayrıca Sebt günü şehir kapıları kapalı olurdu. (Elç 1:12’ye ve sgd’nin 16. bölümüne bakın.)