Gençler Soruyor . . .

“Babana, Anana Hürmet Et”—Ama Neden?

“SEN öylesine dik kafalısın ki, seninle uğraşamam” dedi, bir kızın sabrı tükenen babası, “sen bana saygı göstermiyorsun. Başın mutlaka derde girecek.” Bu genç kız, uyuşturucu ve alkol kullanan bir gençle arkadaşlık ediyor ve sık sık sabahın erken saatlerine kadar diskolarda eğleniyordu. Babası kuvvetle karşı koyduğu halde, o, aldırış etmiyordu.

“Babamı beni fazla sıkan biri olarak görüyordum” dedi, bu kız, “o zaman 18 yaşındaydım ve kendimi büyümüş ve her şeyi bilen biri hissediyordum. Babamın kötü niyetli olup iyi vakit geçirmemi istemediğini sandığımdan, evden çıkıyor ve her istediğimi yapıyordum.”

Başka bir genç kız da şöyle yazdı: “Babam çok içki içiyordu ve annemle münakaşa ediyordu; bağrışlarından uyuyamıyordum. Sadece yatağımda yatıyor ve ağlıyordum. Annemin beni döveceğinden bu durum hakkında neler hissetiğimi onlara açamıyordum. Mukaddes Kitap “babana anana hürmet et” diyorsa da ben edemiyorum.”

Belki sen de bu iki genç kız gibi, ana-babana hürmet etmeyi zor buluyorsun. Onlar, sence akla yakın olmayan isteklerde bulunabiliyor veya iyi bir örnek bırakmıyorlar. Böyle olmakla birlikte, Mukaddes Kitap açıkça: “Babana, anana hürmet et” emrini verir. (Efesoslular 6:2) Bu emrin kapsamına neler girer? Ana-babalar kendilerine saygı göstermeyi zorlaştırsalar bile, bunu yapmak için geçerli nedenler olabilir mi?

‘HÜRMET ETMEK’ NE DEMEKTİR?

“Hürmet” uygun şekilde kurulan otoriteyi tanımayı kapsar. Örneğin, İsa’nın ardınca gidenlere: “Kırala hürmet edin” emri verilmektedir. (I. Petrus 2:17) Sen, bir ülkenin yöneticisiyle daima görüş birliğinde olmayabilirsin, ama onun durumuna veya mevkiine saygı göstermelisin. Tanrı, aile çevresinde temsilcisi olarak ana-babaya bir otorite vermiştir. Bu nedenle, Tanrı’dan korkan çocuklar, bu otoriteye saygı göstermelidirler. Ama çocuklar, resmi saygıdan fazlasını göstermelidirler.

Mukaddes Kitapta “hürmet” olarak tercüme edilen asıl Yunanca sözcük aslında birini çok değerli saymak anlamına gelir. Dolayısıyla bir anne veya baba değerli, çok sayılan ve sana yakın kişiler olarak görülmelidirler. Bu da onlara karşı sıcak, takdır dolu duygular beslemeyi talep eder. Sen, ‘onlar bana zorluk çektiriyorlarsa nasıl böyle hissedebilirim?’ diyebilirsin.

ANA-BABANA NEDEN SAYGI GÖSTERMELİSİN?

Bunun bir nedeni Süleymanın Meselleri 23:22’de yazılıdır: “Kendi babanı dinle ve . . . . ananı hor görme.” Her yıl dünya çapında yaklaşık 55 milyon kürtajın yapıldığı tahmin ediliyor. Ana-babanın, dünyaya gelmene izin vermeleri gerçeği, onlara saygı göstermenin bir nedenidir. Bir zamanlar, çok saygısızca davranan bir genç bunun farkına vardı. “Annemin benim için yaptığı tüm şeyleri anlamaya başladım” diye kabul etti. “Beni rahmindeyken aldırmadığı veya bebekken bir çöp bidonuna atmadığı için Yehova Tanrı’ya teşekkür ediyorum. Babam yoktu ve altı kişiydik. Annemin çok zahmet çektiğini anlıyorum.”

Çocuk yetiştirmek yalnız “zahmetli” değil, pahalı bir iştir de. Kanada’da yapılan bir araştırmaya göre, tek bir çocuğun 18 yaşına kadar yetiştirilmesinin bedeli, hiç olmazsa 66.400 dolardır! Ana-babanın yiyecek ve giyecek sağlamak üzere senin için yaptığı fedakârlıkları düşün. “Bir zamanlar tek yiyeceğimiz, biraz mısır ve yulaftı” dedi sözkonusu genç. “Annem bunu çocukları için hazırladı, kendisi yemedi. O akşam tok yattım, ama annemin neden bir şey yemediğini merak etmeye devam ettim. Şimdi bir ailem var ve annemin bizim için büyük fedakârlıkları düşün. “Bir zamanlar tek yiyeceğimiz, biraz mısır ve yulaftı” dedi sözkonusu genç. “Annem bunui çocukları için hazırladı, kendisi yemedi. O akşam tok yattım, ama annemin neden bir şey yemediğini merak etmeye devam ettim. Şimdi bir ailem var ve annemin bizim için büyük fedakârlık yaptığını anlıyorum. Çocuğum için yiyeceğimi feda edip edemeyeceğimi merak ediyorum. Annemin bunu nasıl yaptığını anlayamıyorum.”

Şüphesiz ana-baban da, sen hastayken sana bakmak için nice uykusuz geceler geçirdiler. Yüzlerce kez altını değiştirmiş, kirli giysilerini yıkamışlardır. Amerika’da 200 bini aşkın kişiye yeniden başlayabilseler, kaç çocuğa sahip olmak istedikleri soruldu. Ana-babaların yüzde 54’ü ‘aynı sayıya sahip olmak istediklerini’ söylediler. Ancak yüzde 6’sı “hiçbirine” cevabını verdi.

PROBLEMLİ ANA-BABALAR

Öte yandan ana-baban çabuk öfkeleniyor, sarhoş olup ahlaksızca yaşıyorsa ne yapmalısın? Onların bıraktığı kötü örnekten çok sıkıntı çektiğin anlaşılıyor. Böyle bir ana-babaya nasıl saygı gösterebilirsin?a

Nakâmil insanlar olarak, anne ve babanın ciddi problemleri veya kişisel zayıflıkları olabilir. (Vaiz 7:20) Bu kusurlarına rağmen, Tanrı, onlara bir ölçüde hayatını kontrol etme sorumluluğunu verdi. O, hâlâ onların otoritesine saygı göstermeni istiyor. Unutma, Tanrı, yöneticilere bile uygun saygının gösterilmesi gerektiğini söylemektedir. (Romalılar 13:7) Bu, onların davranışlarının dışında, durum veya mevkilerine karşı saygı duyulmasını gerektirir. Böylece anne veya babanın, otoritelerini kötüye kullandıklarını hissettiğin zaman bile, sayğhısız davranmaktansa, sakin kalmaya çalış. (Vaiz 10:4 ile karşılaştır.) Meseleyi Tanrı’ya bırak, “çünkü haksızlık eden ettiği haksızlığı alacaktır; ve şahsa itibar yoktur.”—Koloseliler 3:25.

Anne veya baban senin ihtiyaçlarını karşıladığı sürece onların senden sorumlu olduğu gerçeğini kabul etmek zorundasın. Vaiz 8:3, 4 şöyle der: “Çünkü . . . . [otorite sahibi] dilediği her şeyi yapar. Çünkü kıralın sözünde kuvvet vardır.” Baş kaldırman, asla kazanamayacağın bir ortam oluşturacaktır.

Öyle ise, küskünlük duymayı nasıl önleyebilirsin? Ana-babanın neden böyle davrandığını anlamaya çalış. Sana sağladıkları yararları da unutma. Örneğin, duyarsız bir annesi ve ayyaş bir üvey babası olan bir genç şöyle yazdı: “Annem, kötü muamele gören bir çocuk olarak yetiştirilip sevgi gösterilmesini öğrenmemiş olduğundan bize karşı hiç sevgi göstermedi. Üvey babam sadece ayıkken bizimle ilgilendi, ama bu da nadiren oldu. Bununla birlikte kızkardeşim ve ben daima evimizde yatacak bir yer ve buzdolabında yiyecek bulduk.” Bunun için bu genç kız ana-babasına saygı göstermek için elinden geleni yaptığını bilerek temiz bir vicdanla yaşamaktadır.

Birine saygı göstermen onunla görüş birliği içinde olduğun anlamına gelmeyebilir. Vaiz 8:2: “Kıralın [veya anne ya da babanın] emrini tut; bunu da Allah andından ötürü yap” diye öğüt verir. Verilen emir, Tanrı’nın kanunlarını çiğnemedikçe, onu yerine getirerek Tanrı’yı sevdiğini göster. “Her şeyde ana babalarınıza itaat edin çünkü bu Rabde makbuldür.”—Koloseliler 3:20.

Ayrıca, bir anne veya babanın bıraktığı örnek kötü olsa bile sana söylediği herşeyin yalnış olduğu sonucuna varma. İsa Mesih’in günlerinde, Tanrı’nın Sözünü öğretme otoritesine sahip olan dinsel liderler, ahlaken çok bozulmuşlardı. Buna rağmen İsa, halka şöyle dedi: “Size söyledikleri bütün şeyleri yapın, ve tutun; fakat onların işlerine göre yapmayın.” (Matta 23:1-3, 25, 26) Kişi, Tanrı’nın Sözünden verilen öğüdü tutmakla, Tanrı tarafından bereketlenecektir. Eğer sen de ana-babandan Tanrı’nın Sözüne uygun öğütler alıp onları tutarsan bereketlenirsin.

‘BABAMIN DEDİĞİ DOĞRUYDU’

Başlangıçta sözü geçen genç kız, zamanla ana-babasına karşı tutumunu değiştirdi. Ama zarar gördükten sonra. Çok uyuşturucu kullanıp bira içtikten sonra, araba kullanan erkek arkadaşıyla birlikteyken araba gencin kontrolünden çıktı. Saatte 100 km hızla giderken bir direğe çarptılar. Araba parçalandı ve kızın alnında derin bir yara açıldı. Arkadaşı kaçtı ve yardımcı olmak için hastaneye bile gelmedi.

Genç kız “ana-babam hastaneye geldikleri zaman onlara babamın söylediklerinin hep doğru olup, çoktandır sözlerini dinlemiş olmam gerektiğini söyledim” dedi. O zamandan sonra, ana-babasına saygı göstermeye karar verdi. “Bu kolay değildi” diye kabul etti, “çünkü hâlâ diskolara gitmek istiyordum ve evdeyken de canım çok sıkılıyordu. Ama Tanrı’yı memnun etmek istedim. Büyük bir hata yapmıştım ve bu, az kalsın hayatıma mal olacaktı. Böylece tutumumu değiştirmeme yardımcı olması için Yehova’ya dua ettim.”

Bu genç kiz, bu olaydan çok önemli bir ders almış oldu; uygun otoriteye karşı saygıyı öğrendi. Bunu öğrenmemek, birçoklarının okulda ve işinde başarılı veya evliliklerinde mutlu olmalarına engel oldu. Şimdi mutlu bir evlilik sürdüren bu genç şöyle diyor: “Kolay olmadığı zamanlarda bile babama saygı göstermeyi öğrenmekliğim, kocama tabi olmama kesinlikle yardımcı oldu.” Evet, ana-babana hürmet etmeyi öğrenmenin mükâfatı, başkalarıyla iyi ilişkilere ve Tanrı’ya karşı da iyi bir vicdana sahip olmaktır.

[Dipnotlar]

[Sayfa 19’daki resim]

Anne ve babanın yılarca sana yaptıkları iyiliği düşünmen, seni onlara hürmet etmeye sevk etmeli.