İspanyol Flamenkosu Bizim Hayatımızdı

GİTAR çalmakla bir trompeti üflemek arasında büyük fark vardır. On yedi yaşından itibaren flamenko gitarını sevmiş olmama rağmen, yaşamımın yönünü değiştiren, trompet oldu. Bu, 1975 yılında, İspanyol Hava Kuvvetlerinde hizmet ettiğim zaman oldu. Fakat önce, gitara karşı sevgimin nasıl oluştuğunu açıklamama izin verin.

Ben İspanya’nın işlek bir limanı olan Barselona’nın bir banliyösünde, işçi sınıfından insanların yaşadığı Verdun’da büyüdüm. Babam bir flamenko ozanı ve meraklısı, annem de bir flamenko şarkıcısı idi. (Flamenko, yüzlerce yıl önce Çingeneler, Araplar ve Yahudilerden kaynaklanan, Andalucia’ya özgü eşsiz bir müzik, şarkı ve dans stilidir.) Babam, aslen Andalucia’dan (Baena, Córdoba) olduğu için, tabii, flamenko’yu seviyordu; beni gitar dersleri almaya o teşvik etti. Özel bir öğretmenden iki yıl ders aldıktan sonra iş aramaya başladım. İspanya’ya çok turist geldiği ve flamenko her zaman istenen bir şey olduğu için, bir iş bulmak o kadar zor olmadı.

Bir Flamenko Düeti Kuruldu

Askerlik hizmetimi tamamladıktan sonra, Barselona’da El Cordobés diye adlandırılan bir tablao’da çalıştım. Bir flamenko şovuna işaret eden İspanyolca tablao veya tablado sözcüğü, üzerinde flamenko dansının yapıldığı, tabla’lardan veya tahtalardan yapılan sahneden türetilmiştir. Flamenko dansör ve dansözlerine (bailaores ve bailaoras) ve aynı zamanda flamenko şovunun düzenli bir kısmı olan şarkıcılara (cantaores) gitarla eşlik ediyordum. Flamenko şarkısını ve dansını yakından tanımayanlara sadece şunu söyleyebilirim ki, bu muhtemelen İspanya’nın Araplar tarafından istila edildiği zamanlara dayanan bir sanattır (8. ila 15. yüzyıllar). Geçmişte en çok Çingene asıllı sanatkârlar tarafından icra edilirdi.

El Cordobés’de çalışırken, topluluğa giren genç bir dansöz beni çok etkiledi. Onun ismi Yolanda idi. Kendisi Katalonya’dan olup siyah gözlü ve siyah saçlı, ufak tefek, kıvrak bir dansöz idi. Benim eşim oldu ve böylece hayatımı değiştirdi. Biz 1978 yılında, Barselona yakınlarında Santa Coloma de Gramanet’teki bir Katolik kilisesinde evlendik. Flamenko dansı dünyasına onun nasıl girdiğine gelince, kendi öyküsünü kendisi anlatsın.

Kanımdaki Müzik ve Dans

Yolanda: Çocukluğumdan beri İspanyol müziğiyle iç içeydim. Babam, Katalonya’ya özgü Sardana müziğini dinlemeyi çok severdi, annem ve büyükannem ise, Aragon’un sevinçli jotalarını [halk dansları için söylenen şarkılar] söylerdi. Ayaklarımda bir problem olduğundan, bir doktor egzersiz yapmamı öğütledi. Sonuç olarak, bale dersleri almaya başladım. Yedi yaşında olduğum sıralarda, flamenko dansı yapan bir kız gördüm ve bu dansı çok sevdim, böylece annem beni bir flamenko dans okuluna kaydettirdi.

Çok başarılı olmaya başladım ve peñas flamencas denen küçük flamenko tiyatrolarında sahneye çıkma fırsatına sahip oldum. On dört yaşındayken bir gün annemle birlikte Barselona’nın merkezindeki meşhur Rambla de las Flores’de yürürken, El Tablao Flamenco, El Cordobés reklam levhasını gördük. Annem bana, yukarı çıkıp bir dansöze ihtiyaçları olup olmadığını sormayı teklif etti. Onlar hemen o gece beni kabul ettiler. Oradaki gitarist kimdi dersiniz? Daha sonra eşim olan Francisco (Paco) Arroyo idi! Şimdi kendisi öyküsünü anlatmaya devam edebilir.

Bir Trompet ve Bir Değişiklik

Öyküme trompetin girişine gelince: Ben 1975 yılında, hava kuvvetlerinde (Academia General del Aire), Murcia eyaletinde, La Manga del Mar Menor askeri hapishanesinde görev yapıyordum. Askeri okul öğrencilerine günün belli saatlerinde yapılan çağrılarda çalmak üzere hapishane trompetçisi olarak orada idim.

Orada görev başında olduğum sırada, sessiz ve alçakgönüllü genç bir tutuklu dikkatimi çekti. Onun neden hapishanede bulunduğunu merak ediyordum. Böylece bir gün kendisine bunun nedenini sordum. Kendisi önce, hapishane kurallarından dolayı benimle konuşmaya çekindi, fakat ben ısrar ettim. Bilmek istiyordum. Yehova’nın Şahitlerinden biri olduğunu, vicdan ve kişisel kanaatine dayanarak bazı hizmet türlerini reddettiği için orada bulunduğunu açıkladı. Onun inançlarının ne olduğunu merak ediyordum, böylece bana, Mukaddes Kitaba inandığını ve dünyada şimdi hüküm süren durumların o kitapta önceden peygamberlik edilmiş olduğunu söyledi. Mukaddes Kitabı hiç okumamıştım, bu nedenle bana bir Mukaddes Kitap isteyip istemediğimi sordu. Kendisine istediğimi söyledim.

Fakat vaaz etmesi yasaklanmış olan bir mahkûm nasıl bana bir Mukaddes Kitap tedarik edecekti? Bir gün onun iman kardeşleri kendisine bir sepet dolusu portakal getirdi; onların arasında gizlenmiş bir Mukaddes Kitap ve bir de Ebedi Hayata Sevk Eden Hakikat kitabı vardı. Bu yayınları gizlice bana verdi, fakat ondan sonra kendisini bir daha göremedim. Kısa zaman sonra hava kuvvetlerini bırakıp Barselona’ya döndüm. Keşke onun ismini bilseydim! Mukaddes Kitabın hakikatini görmeme vasıta olan ilk kişi olduğu için, onunla tekrar buluşmayı ne kadar isterdim.

Flamenko’nun Kıskacı Aralanıyor

Daha önce söylediğim gibi, Yolanda ve ben evlendik. Yaklaşık bir yıl sonra, bir gün kapımız çalındı. Yolanda kapıyı açtığı zaman Yehova’nın iki Şahidiyle karşılaştı. Ona, onları kapıdan göndermesini söyledim. Sonra birden hapishanedeki genç adam ve verdiği yayın aklıma geldi. Onları içeriye davet ettim ve birçok sorular sormaya başladım. Bizi tekrar ziyaret etmeyi uygun gördüler ve bir hafta sonraki gelişlerinde, Mukaddes Kitabı onlarla tetkik etmeye başladık.

Çok geçmeden ailem bana muhalefet etmeye başladı. Babam bana şunları söyledi: “Yehova’nın Şahitlerinden biri olmaktansa, bir hırsız olmanı tercih ederdim!” Bu muhalefet, bende, aileden uzak, başka bir memlekette çalışmamızın bizim için daha iyi olacağı kanısını pekiştirdi. Böylece 1981 yılında, bir iş kontratıyla Venezuela’ya gittik. Çok geçmeden Şahitler bizimle tetkik etmeye başladılar. Göze çarpar bir ilerleme kaydetmeksizin Şahitlerle bir süre birlikte bulunduk. Zamanla, 1982 yılında Amerika Birleşik Devletlerine taşındık ve Los Angeles, California’da bir İspanyol lokantasında iş bulduk.

Ailelerimizin bize karşı gösterdiği olumsuz tutuma rağmen, nihayet 1983 yılında Los Angeles’ta vaftiz edildik. Babam buna o kadar sinirlendi ki, aile ismi olan Arroyo’yu kullanmamamı söyledi. Bununla birlikte, zamanla onun tutumu değişti ve hatta şimdi Şahitlerin kendisini ziyaret etmelerine bile izin veriyor. Ayrıca, kızkardeşlerimden biri de şimdi Mukaddes Kitabı tetkik etmektedir.

Vaftiz edilmek için bu kadar beklememizin başka bir nedeni, flamenko dünyasına iyice karışmış olmamızdı. Gece kulüpleri ve lokantalarda çalışmamız gerektiğinden bu hayat bizi akşamları tamamen bağlamıştı. İsa’nın takipçileri olarak, bu yerlerdeki arkadaşlıklar bizim için her zaman iyi değildi. Lokanta sahibi Noel bayramı ve doğum günü partilerinde de insanları eğlendirmemizi istedi; fakat biz bu konuda taviz vermeye razı değildik. Böylece, sonuç olarak o dünyayı terk ettik.

Bu arada Paquito ve Jonathan isminde iki oğlumuz oldu. Ailemizi geçindirmek üzere şimdi evimize gelen öğrencilere dans ve gitar dersleri veriyoruz. Bu, ailemize ve aleni vaaz etme faaliyetine daha fazla katılmak da içinde olmak üzere, ruhen yararlı olan şeylere daha çok vakit ayırmamızı sağlıyor.

Flamenko’dan Daha Önemli Bir Şey

Flamenko çok farklı stillerde ifade edilmekte olup İspanya’nın eski folklorunun hakiki bir yansımasıdır. Müzik ve insan duygularının ifadesi olarak ikimiz de onu hâlâ seviyoruz. Fakat hayatta daha önemli bir şeyin olduğunu biliyoruz—Tanrı’ya ve hemcinslerimize hizmet etmek.

İspanya asıllı kardeşlerimizle bir araya geldiğimiz zaman, bazen, Meksika ve İspanyol müziği ve dansları düzenleyerek fiesta yapıyoruz. Yehova’nın birçok milletlerden gelmiş olan kavminin birliğini görmek, ne büyük bir sevinçtir! Ve çok yakında, temiz, barış dolu, paklanmış bir yeryüzünde kurulacak olan Tanrı’nın vaat edilen yeni dünyasında müzik tecrübelerimizi paylaşmak, hepimiz için ne büyük bir zevk olacak!—Francisco (Paco) ve Yolanda Arroyo tarafından anlatılmıştır

[Sayfa 26’daki resimler]

Evden eve vaaz etmeye hazır olan ailemiz

Bir arkadaş grubu için flamenko gösterisi