Bölüm 19
Çocuklar—“Yehova’dan Mirastır”
1. Ana babalar ve çocuklar birbirlerine ne gözle bakmalıdırlar? (Mezmur 128:1, 3, 4)
KRAL SÜLEYMAN çocuklardan “mükâfat” ve “Yehova’dan miras” diye bahsetmişti. (Mezmur 127:3) Bir anne veya baba isen, çocukların senin için muhakkak çok değerlidir. Bir çocuk isen, muhakkak ki ana babanı sevinçli kılmak ve onlarla beraber mutlu ve yararlı bir hayat yaşamak istersin!
2. Çocuklar ana babalarına karşı hangi sorumluluğu hissetmelidirler? Neden? (Çıkış 20:12)
2 Resul Pavlus karı kocalara faydalı öğütler verdikten sonra devam ederek çocuklara ve ana babalara şu öğüdü verdi:
“Ey çocuklar, her şeyde ana babalarınıza itaat edin, çünkü bu Rabde makbuldür. Ey babalar, cesaretten düşmesinler diye, çocuklarınızı incitmeyin.” (Koloseliler 3:20, 21)
Öyleyse gençler, ana babanızın sizi sevdiğini ve hayatın günlük meselelerinde onlara itaat etmeniz gerektiğini unutmayın. Ve ana babalar, çocuklarınızın sizin tarafınızdan sevildiklerini ve ailenin önemli bir kısmını oluşturduklarını hissetmelerine yardım edin.
3. Davranışları ne zaman ve nasıl düzeltilmelidir? (Süleymanın Meselleri 13:24)
3 Tabii, bir çocuğun harfi anlamda ‛değnekle’ bile disiplin edilmesi gereken zamanlar olabilir; fakat bu, öfkenin sonucu olarak değil, kararlı ve sevgi dolu bir şekilde yapılmalı ve bunu yaparken ölçü kaçırılmamalıdır. Böyle yapılırsa; çocuklar bu cezayı hak ettiklerini takdir etmeye başlayacaklar ve bu disiplin onları ‛incitmeyecektir’. Böylece, diğer zamanlarda gördükleri sevgi dolu ihtimamı ve lütfu da takdir edeceklerdir.
ÇOCUKLARI ‛KURTULUŞ İÇİN HİKMETLİ KIL’
4. (a) Evniki’nin, Timoteos’u gayretle yetiştirmesinin sonucu ne olmuştur? (Resullerin İşleri 16:1, 2) (b) Bir çocuğun hangi yaştan itibaren “mukaddes yazılar”ı bilmesine yardım edilmelidir? (Mezmur 22:9, 10)
4 Pavlus, idam edilmeden önce yazdığı son mektubunda genç arkadaşı Timoteos’un Yahudi olan büyükannesi Lois ve annesi Evniki’den aldığı “riyasız iman”dan sıcak bir şekilde söz etti. Timoteos’un Yunanlı babası iman etmemesine rağmen, annesi, iman eden tüm anne ve babaların yapmaları gerektiği gibi oğlunu imanda yetiştirmek üzere çaba harcadı. Sadece sözle verilen öğretim değil, ana babaların “iyi habere layık tarzda” davranmakla bıraktıkları samimi örnek, bir gencin hayat tarzı için model teşkil edecektir. Acaba Timoteos hangi yaştan beri bu eğitimi gördü? Pavlus ona “Mesih İsada olan iman vasıtası ile kurtuluş için . . . . [onu] hikmetli kılmağa muktedir olan mukaddes yazıları da çocukluğundan beri bil”diğini yazdı.—II. Timoteos 1:5; 3:15; Filipililer 1:27.
5. Bir çocuğun zihnine Tanrı’nın düşüncelerini küçük yaştan itibaren yerleştirmek neden önemlidir? (Luka 2:40)
5 Acaba küçük bir çocuk ruhi meseleleri sindirebilecek yetenekte midir? Evet öyledir! Şunları düşün: Bir çocuğun beyninin ağırlığı, doğduğunda yetişkinlerin beyninin dörtte biridir. Fakat sadece iki yıl içinde bu beyin öylesine büyük bir hızla gelişir ki bir yetişkinin ağırlığının dörtte üçüne erişir. Çocuk bu kısa zaman içinde, daha sonra süreceği hayat tarzını belirleyen temel bilgilerin büyük bir kısmını alır ve oldukça güç olan dil öğrenme görevine başlar.
6. Ana babaların, çocuklarının yüreklerine erişmelerine yardımcı olan nedir? (Süleymanın Meselleri 4:23)
6 Küçük bir çocuk, ruhi konular hakkında işittiği her şeyi zihninde toplayabilir! İnsan “Allahın suretinde” yaratıldığı için küçükken de ruhi yönden bilgilere ihtiyacı vardır. (Tekvin 1:27) Bu nedenle Tanrı Tesniye 11:18, 19’da babalara şu talimatı veriyor: “Benim bu sözlerimi yüreğinize ve canınıza koyacaksınız; ve . . . . [oğullarınıza] onları öğreteceksin”iz. Ana babaların kendi hayatlarında Tanrısal prensipleri uygulamakta iyi bir örnek bırakmaları, çocuklarının yüreklerine erişmelerine yardımcı olabilir. Yavrularının yüreklerine ve canlarına “çocukluk”larından beri şekil verenler ödüllerini alacaklardır!
7. (a) Çocuklarla birlikte vakit geçirmek neden çok önemlidir? (Süleymanın Meselleri 4:1-4) (b) Ana babaların çocuk yetiştirmekten nasıl sevinç duyabileceklerini gösteren bir tecrübeyi anlatın.
7 Bu nasıl yapılabilir? İnsanlar bu konuda yavrularını daha sonraki hayatları için disiplin edip eğiten bazı hayvanlardan ders alabilirler. Bizim de yavrularımızla birlikte vakit geçirmemizin yerini hiç bir şey alamaz. Küçük çocuklarını sırtlarına bağlayıp evde iş yaparken, alışverişe veya ziyaretlere giderken onlarla durmadan konuşan Doğulu anneler yavrularının zihinlerine değerli şeyler yerleştirmekte iyi sonuç almışlardır.
Annelerden biri bebeğine şarkı söylemeyi öğrettikten sonra şarkının sözleri olarak Mukaddes Yazılara dayanan konuları kullandı. Bebek iki yaşına gelince, Yunanca Mukaddes Yazılardaki bütün kitapların isimlerini şarkı şeklinde söylemeye başladı. İki yaşına bastıktan üç ay sonra Tekvin’den Vahiy’e kadar altmış altı kitabın isimlerini söyleyebiliyordu. Tanrı’nın hikmet, kudret, adalet ve sevgi niteliklerinin yanında Galatyalılar 5:22, 23’de geçen ruhun dokuz meyvesini öğretirken her birini anlamlı bir jestle nasıl ifade edebileceği de öğretilerek zihnine yerleştirildi. Bu kız çocuğunun annesiyle birlikte her gün evden eve gidip “iyi haberi” vaaz ederek ve ilgi gösteren kimselerin evlerinde Mukaddes Kitap tetkiklerine katılarak “öncülük” yapmakla ruhi şeylere karşı takdiri aydan aya arttı.
İman eden başka binlerce ana babanın, yavrularını yetiştirirken benzer sevinçleri olmuştur.
8. Ana babalar, çocuklarının ilgisini, Yehova’nın işleri ve hikmetine nasıl çekebilirler? (Mezmur 78:2-4)
8 Bir kimsenin çocuklarıyla yararlı şekilde vakit geçirmesinin gereği İbranice Mukaddes Yazılarda belirtilmektedir. Musa “Tanrın Yehova’yı bütün yüreğinle, bütün canınla ve bütün kuvvetinle seveceksin” diye en büyük emri açıkça bildirdikten sonra, devam ederek İsrailli babalara şunları söyledi:
“Bu sözler senin yüreğinde olacaklar; ve onları oğullarının zihnine iyice koyacaksın, ve evinde oturduğun, ve yolda yürüdüğün, ve yattığın, ve kalktığın zaman bunlar hakkında konuşacaksın.” (Tesniye 6:4-7)
Ana babalar, sabah uyandıkları zamandan gece yatacakları vakte kadar, her fırsatta Yehova’nın yaratılışta çok belirgin olan harikulade hikmeti hakkında bir şeyler öğretmekle yavrularına yarar sağlayabilirler.
9. (a) Tetkike ayrılan vaktin uzunluğu konusunda ana babalar neyi göz önünde bulundurmalıdır? (b) İyi haber çocuklara nasıl olumlu bir şekilde sunulabilir? Hedef ne olmalıdır? (Mezmur 71:17, 18)
9 Bununla beraber, genç zihinlerin çabucak yorulduğu ve küçük çocukların oynamak ve dinlenmek üzere vakte ihtiyaçları olduğu da unutulmamalıdır. Küçük çocuklarla yapılan Mukaddes Kitap tetkikleri kısa, ilgi çekici ve resmi olmayan şekilde idare edilebilir; ama dikkatlerinin dağıldığı görülüyorsa, öğretime bir başka zaman devam etmek üzere ara vermek en iyi hareket olabilir. Başarı elde edebilmek için, hem ana babaların hem de çocukların, beraberce inceledikleri şeylerden sevinç ve zevk duymaları çok önemlidir. Ana babalar, bu genç yüreklerde Tanrı’ya karşı sevgi geliştirin! “İyi haber”in sadece “yasak” ve “yapma” sözlerinden ibaret olduğu izlenimini asla uyandırmayın. Daha ziyade, ana babaları olan sizlere güvendikleri gibi Tanrı’ya güvenmelerine ve O’nun iyiliğini, lütfunu ve cömertliğini takdir etmelerine yardım edin. Zamanla onlar, Yehova’ya, hem şimdiki hem de gelecekteki hayat için sağladığı bütün şahane şeylerden dolayı müteşekkir olduklarından ve sevgileri nedeniyle hizmet etmek isteyeceklerdir.
10. İman eden çocuklar iman etmeyen anne ve babaya nasıl yararlı olabilirler? (Süleymanın Meselleri 10:1)
10 Mukaddes Kitap prensiplerine göre iyi şekilde yetiştirilmiş çocuklar iman eden ana babalarına büyüyünce de sevinç ve şeref verebilirler. İman etmeyen bir anne veya baba, Mukaddes Kitap eğitiminin çocuğuna kazandırdığı iyi nitelikleri gördüğünde “iyi haber”le ilgilenmek üzere ikna edilebilir.
Bir aile reisi vaftiz edildiği gün şunları anlattı: “Bir inşaata nezaret ediyor ve her akşam içki içip sarhoş oluyordum. Bu, zamanla işimi etkilemeye başladı. Karım ve ailemin diğer üyeleri Yehova’nın Şahitleriyle Mukaddes Kitabı inceliyorlardı. Bir gece henüz beş yaşında bile olmayan küçük oğlum yanıma gelip başını omuzuma dayadı ve şöyle dedi: “Babacığım, her gece sarhoş oluyor ve sigara içiyorsun. Bu annemi ve ablalarımı çok üzüyor. Daha önemlisi Yehova Tanrı bunlardan nefret ediyor. Mukaddes Kitap bir çocuk olarak babama itaat etmem gerektiğini ve babamın da İsa Mesih’e itaat etmesi gerektiğini söylüyor. Ne olur, annemin yaptığı gibi Mukaddes Kitabı sen de incele, lütfen.’ Beni ikna eden konuşmamız iki saat sürdü, onun aynı zamanda mükemmel bir tutumu vardı. Bu yüzden incelemeye çalışacağımı vaat ettim. Hakikati öğrenir öğrenmez sorumsuz davranışlardan vazgeçebileceğimi ve zaptınefs geliştirebileceğimi gördüm. Yuvamız parlak, mutlu bir yer oldu.”
İman etmeyen bir eşin, Mukaddes Kitap açısından iyi yetiştirilmiş olan çocuğunu dinlediği ve ondan etkilendiği sık sık görüldü.
KÜÇÜK ÇOCUKLAR BÜYÜRKEN
11. Aileler neden ibadetlerde beraberce hazır bulunmalıdırlar? (Mezmur 84:4, 10-12)
11 Tanrı’nın kavmindeki aileler için haftalık cemaat ibadetlerinde devamlı hazır bulunmak, başkalarıyla sevinç veren arkadaşlıkta bulunmak demektir. Evet, İsrail’e şu emir verilmişti: “Kavmı, erkekleri ve kadınları ve çocukları, . . . . topla, ta ki, işitsinler, ve öğrensinler.” (Tesniye 31:12) Gençler ana babalarının yanında oturup dinlemeye, öğrenmeye ve ibadetlere iştirak etmeye gayret ettikçe, mutlu aile grupları İsa’nın takipçilerinin cemaatinin sıcaklığına, sevgisine ve birliğine katkıda bulunur.
12. (a) Çocuklar okula başlayınca ana babalar ne yönden özellikle dikkatli olmalıdır? (I. Korintoslular 15:33) (b) Çocukları uygun şekilde yetiştirmek hem şimdi hem de gelecekte hangi bereketleri getirebilir? (Tesniye 11:18-21)
12 Çocuklar okula başlayınca, yeni arkadaşlıklarla ve Mukaddes Kitapla çelişki halinde olan evrim kuramı gibi yeni öğretilerle karşı karşıya kalıyorlar. Ana babalar, onları kötü etkilere karşı korumak üzere özellikle dikkatli olmalı, bütün faaliyetleriyle ilgilenmeli ve onları Mukaddes Kitap prensiplerine göre neyin iyi ve neyin kötü olduğu konusunda muhakeme etmeye yöneltmelidir. Tıpkı Süleymanın Meselleri 22:6’nın söylediği gibi:
“Çocuğu gideceği yola göre yetiştir, yaşlı olunca da ondan ayrılmaz.”
13. Paragrafta anlatıldığı gibi Mukaddes Kitaba göre eğitilen çocuklar hangi iyi izlenimi bırakabilirler?
13 Mukaddes Kitaba göre eğitilmiş çocukların okuldaki davranışları çok defa iyi bir izlenim bırakmıştır. Şu haber bunu göstermektedir:
Bir gün okulda altıncı sınıftaki bir kız ve kızkardeşi öğretmenler odasına çağrılmışlardı. Orada hazır bulunan ve öğrenciler arasında artan suçlardan açıkça endişelenen elli iki öğretmen, başka bir öğrenci grubu önünde onlarla görüştüler ve Mukaddes Kitaptan gördükleri eğitim ile ana babalarının TV’de seyrettikleri programlar hakkında ve müstehcen kitaplardan ve benzeri şeylerden kendilerini nasıl uzak tuttukları hakkında ayrıntılı sorular sordular. Sonunda okul müdürü şunları söyledi: “Eğer bütün çocuklar Yehova’nın Şahitlerinin çocukları gibi eğitilmiş olsalardı, okulumuz, hiçbir çocuğun diğerini rahatsız etmediği veya küstahça karşılık vermediği mükemmel bir okul olacaktı.” Bu toplantının bir sonucu olarak, genç kız sınıf arkadaşlarının yirmi altısıyla Mukaddes Kitap tetkikine başladı.
14. Tanrı’nın aileler için kurduğu düzenin gerçekten uygulanabilir olduğuna tanıklık eden nedir?
14 Mukaddes Kitabın prensipleri etrafında birleşmiş olan ve hayatta ruhi çıkarları önde tutan bir aile, “çetin anlar”ın getirdiği denemelere karşı durabilmek üzere çok iyi hazırlanmış oluyor. (II. Timoteos 3:1) Bugün dünyanın uçlarına kadar yayılan harikulade ruhi cennete bütün milletlerden, sıptlardan ve kavimlerden gelen büyük sayıdaki aile grupları Yehova’nın aileler için kurduğu düzenin gerçekten uygulanabilir olduğuna ve O’nu sevenlere bereket getirdiğine şahit oluyorlar. Onlar Yehova’yı “göklerde ve yeryüzünde her ailenin” Reisi olarak yüceltir ve hem şimdi, hem çok yakın olan cennet yeryüzünde, kendi egemenliğini destekleyen bütün aileleri bereketlemesini özleyerek beklerler.—Efesoslular 3:14.
[Sayfa 167’deki resim]
Bir çocuğun yetenekleri çok küçük yaştan başlayarak hızla gelişir
[Sayfa 168’deki resim]
Çocuklar ruhen beslenmelidir
[Sayfa 170’deki resim]
Çocuklara vakit ayırın, bu ödüllendirici olacaktır
[Sayfa 173’teki resim]
Ebedi hayata doğru birlikte ilerleyen aileler ne kadar mutludur!