Çocuklarınızı Yehova’yı Sevmek Üzere Yetiştirin
“Oğlum, eğer senin yüreğin hikmetli ise, benim yüreğim de sevinir”.—Süleymanın Meselleri 23:15
1. Ana-babaların hangi özel sevinci olabilir? Sen bir anne veya baba olarak ne yapabilirsin?
ÇOCUKLARIN büyüdüklerini ve Tanrı’nın olgun hizmetçileri durumuna geldiklerini görmek, ne büyük sevinçtir! Onlar adım adım öğrenme arzusu geliştirirler; bilgi alırlar, yetenek kazanırlar, Hıristiyan hakikati için duruş alırlar, olgunluk kazanırlar ve kendilerini Tanrı’ya vakf ederek O’nun sadık hizmetçileri olurlar. Eğer sen, bir anne veya baba isen, bu güzel yolda çocuklarına nasıl yardım edebilirsin? Tabii bu iş için gayret gereklidir. Resul Pavlus, “iman etmedikleri zatı, nasıl çağıracaklar” ve kendilerine öğretmezse, nasıl işitecekler diye sormuştu.—Rom. 10:14.
2. Yehova Tanrı’yı takdir etmeleri için çocuklarımıza nasıl yardım edebiliriz?
2 Çocuklar her şeyi merak ederler. Bir kelebek, bir kuş, bir çiçek, gök, bir yıldız, bir ot bile ilgilerini çeker. Yaratıcı hakkında konuşmak ve O’na teşekkür etmek için, bunlar bize ne kadar mükemmel fırsatlar verir. Mezmur Yazarı şöyle dedi: “Yehova’ya (YD) şükretmek. . . .iyidir.” (Mezm. 92:1-3) O’na doğanın harikaları, maddi ihtiyaçların ve Hakikat olan Sözü için teşekkür edebilirsin. Çocukların, gösterdiğin takdirin farkına varacaklar, bunu asla unutmayacaklar.—Mezm. 8:3, 4; 19:1; Rom. 1:20; Tesn. 8:10; Sül. Mes. 22:6.
3. Çocuklarımıza öğretmek için hangi mükemmel yöntemden faydalanabiliriz? Bazı örnekler ver.
3 Küçükler hikâyeleri severler. Tanrı bunu bilir. Böylece Tanrı Mukaddes Kitabın içine, küçük yaştaki çocuklara bile Tanrı’nın yolları hakkında öğretim vermeye yardım edebilecek pek çok gerçek hayat hikâyesi yazılmasını sağladı. Bunlar, İbrahim gibi imanlı olmamızı, Kendisine Yeşu ve Kaleb gibi güven göstermemizi, Samuel ve Timoteos gibi gençlikte itaat etmemizi ve Şedrak, Meşak ve Abed-nego’nun duruş aldıkları gibi, imanımız için sabit duruş almamızı öğretirler.
4. Hem bugün, hem de Mukaddes Kitabın yazıldığı günlerde, Tanrı’nın yollarını öğrenen çocuklar hakkında hangi örnekler vardır?
4 Çocuklar çok çabuk öğrenirler. Onlar, reklam sloganlarını ve bazen işitmelerini istemediğimiz şeyleri de öğrenirler. Tanrı ve O’nun yolları hakkında bilgi almalarına yardım etmek ne kadar daha önemlidir! Çok kişi, çocukların Hıristiyan toplantılarında mükemmel cevap verdiklerini ve genç yaşta Konuşma Yeteneğini Geliştirme Toplantısında bile yer aldıklarını fark etmişlerdir. Bu gibi çocuklar, Mukaddes Kitabın çocuklar yetiştirmekle ilgili verdiği eğitimin değerini yansıtan canlı örneklerdir. İsrailli anne ve babalar, devamlı olarak çocuklarına öğretmeliydiler, evet, “en küçükler” bile Tanrı’nın kanununun okunmasında hazır bulunduruldu. Oğullar dinlemeli ve ‘Tanrıları Yehova’dan korkmayı öğrenmeliydiler.’—Tesn. 31:12, 13, YD; 6:5-9.
5, 6. Çocuklarının Tanrı’nın yollarını öğrenmelerini nasıl sağlayabilirsin?
5 Belki sen, Tanrı’nın Sözü hakkında çok bilgiye sahipsin, fakat bu, çocuklarının da bilgiye sahip olduğu anlamına gelmez. Onlar bilgiyi miras olarak alamazlar. Anne ve baba olarak, Tanrı’nın harikulade işlerini çocuklarına öğretmek ve bunların çekici olmalarını sağlamak, senin görevindir.
6 Çocukların Mukaddes Kitabın öğretilerini anlıyorlar mı? Mukaddes Kitabın günlük yaşayışla ilgili prensiplerini öğrendiler mi? Onlarla birlikte muntazaman bir aile Mukaddes Kitap tetkiki yapıyor musun? Mukadde Kitap, bu gibi şeylerin “çocukluğundan beri” genç Timoteos’a öğretildiğini söyler. Seir’e giden yolda, Yakubun, “çocukların ayağına göre yavaş” yürümek üzere gösterdiği ilgi, sana, çocuklarının yeteneklerine göre ayak uydurmanın önemini gösterir. Yapacağın tetkik, anlayacakları bir düzeyde olmalı ve yaşlarına uygun bir sürede yapılmalıdır.—II. Tim. 3:15; Tekv. 33:14.
Hakikatin Gücü
7, 8. (a) Hakikat hakkındaki bilgi neden bu kadar önemlidir? (b) Ana-babalar, çocuklarının Hıristiyan toplantılarını takdir etmelerine nasıl yardım edebilirler?
7 Tanrı’nın hakikati güç veren bir kuvvettir. Yetişkinlerin bile düşünme şeklini ve kişiliklerini değiştirebilir. Mukaddes Kitap, “evelki yaşayışınıza göre. . . .eski şahsiyeti (YD) bertaraf edin ve zihninizi harekete getiren kuvvette (YD) yenilenin” der. (Efes. 4:22, 23; Kol. 3:9, 10) Hıristiyan hakikati bu kadar güçlü olduğundan, çocuklarını büyük oranda korur. Gençler istekli olsunlar veya olmasınlar, kendilerini Tanrı’nın Sözünün müzakere edildiği toplantılara götürmek için anne-babalarının sarf ettikleri gayretleri takdir ettiklerini tekrar ve tekrar söylüyorlar. Bir genç şöyle dedi: “Önce gerçekten toplantıya gitmek istemiyordum, çünkü fazla bir şey anlamıyordum. Sonra ise, gerçekten heyecan duymağa başladım; çünkü Mukaddes Kitap hakkında verilen bilgiyi anlıyordum.”
8 Birçok anne ve baba önceden çocuklarıyla birlikte hazırlanıyorlar; böylece çocuklar, toplantılarda söylenenleri anlayabilirler. Diğerleri ise, toplantılarda ele alınan bazı noktaları, çocuklarının zihinlerinde tutmalarına yardım etmek için, eve dönerken bilgiyi tekrarlamağa gayret ediyorlar. Yeruşalim’deki tapınmalarından dönerken İsrailli ailelerin ne kadar heyecanlı müzakereler yaptıklarını göz önüne getirebiliriz.—Tesn. 31:10-13; Luka 2:41, 42.
Tanrısal Hizmet
9, 10. Çocukların Hıristiyan hizmetini takdir etmeleri ve ondan sevinç duymaları için ne yapabilirsin?
9 Aleni va’zetme faaliyetine iştirak etmek hususunda, çocukların, Tanrısal hizmeti belki Yeremya gibi görebilir: “Ah ya Rab Yehova! işte, ben söz söylemek bilmiyorum; çünkü çocuğum.” Bu nedenle onları adım adım yetiştirmek çok önemlidir. Yaşlarına ve ilerleyişlerine göre onlar insanların kapılarını çalabilir, Mukaddes Kitaptan bir ayet okuyabilir, Mukaddes Kitabı izah eden yayınlar verebilir, hatta Mukaddes Kitap tetkikleri bile idare edebilirler.—Yer. 1:6, 7.
10 Bizzat senin tutumun, çocuklarını büyük ölçüde etkileyecektir. Genç bir Şahit şunları söyledi: “Annem gerçekten tarla hizmetinden çok sevinç duyar. Bu faaliyetten her geri dönüşünde anlatılacak hoş şeyleri vardır.” Gençler, annelerinin bir ay öncü olarak (dolgun vakitli vaiz) faaliyet göstermeleri için, ev işlerine fazla vakit ayırdıkları zaman, annelerinin faaliyetinde payları olduğunu hissederler; zamanla onlar, kendilerinin de böyle imtiyazlara sahip olabileceklerini ümit ederler. Yirmi bir yaşında olan bir genç şöyle dedi: “Annem ve babam daima, hayatlarında en iyi şeyin öncülük olduğunu yansıtmışlardır.” Başka bir genç ise, şöyle bir açıklama yaptı: “Öncülüğün hedef alınmadığı bir zamanı hiç hatırlamıyorum.” Gençler bu işte mutlu olurlar ve Yehova’nın hizmetinde sevinç dolu tecrübelere sahip olabilirler; çünkü bizzat Tanrı “mutlu [bir] Tanrı’dır” (YD); Mesih İsa da “mutlu (YD) ve tek Hükümdar”dır.—I. Tim. 1:11; 6:15.
Takdir
11-13. Senin imanın, çocuklarına, (a) gelecekle ilgili korku, (b) ölüm korkusu hakkında hangi yararları sağlar?
11 Çocuklarının, başkalarının sahip olmadıkları fakat kendilerinin sahip oldukları şeyleri takdir etmelerini sağlaman çok önemlidir.
12 Örneğin onlar güvenliğe sahiptirler. Günümüzün gençliği genellikle dünya sorunlarını okulda müzakere eder; bunları televizyonda izler. Çevre kirlenmesi, atom savaşı ve dünya harabiyeti hakkında konuşurlar. Onlar güven duymazlar. Ama genç Şahitlerin bir güven duygusu vardır, onlar emniyet içinde olduklarını bilirler. Tanrı’nın, bu kötü durumun çok ileriye gitmesine izin vermeyeceğine, fakat bizzat “yeri harap edenleri harap” edeceğine güvenirler.—Vah. 11:18.
13 Arkadaşlarının çoğunda ölüm korkusu vardır. On üç yaşında bir çocuk şöyle dedi: “Sadece büyüyüp ölmek ümidine sahip olmak, anlamsızdır.” Fakat senin çocukların, Mukaddes Kitabın “ölülerin bir şey bilmedikleri”ni ve “düşüncelerinin (YD) yok” olduğunu, bunun için de azap içinde olmadıklarını bilirler. Onlar aynı zamanda Mukaddes Kitabın hayat vaat ettiğini ve ölülerin “son günde dirilecekler”i için birçoklarının mezardan “çıkacaklar”ını bilirler. Çocukların, bu teselli edici şeyleri Mukaddes Kitabın Vaiz 9:5, 10; Mezmur 146:4; Yuhanna 5:28, 29 ve Yuhanna 11:11-25 ayetlerinde okuyabilirler.
14. Çocuklarının hakikate sahip olması neden önemlidir?
14 Bundan başka çocukların, sahip oldukları hakikatin önemini anlıyorlar mı? Genç bir Şahit şunları söyledi: “Beni hakikate çeken şey, onun bizzat hakikat olmasıdır. Daima her şeyin açıklanmasını istedim; daima nedenini sordum. Mukaddes Kitap gün ışığı gibi açıktır, ona gerçekten güvenebilirsin”. İsa şöyle demişti: “Hakikat sizi azat edecektir.” Hakikat binlerce kişiyi sadece dinsel kölelikten değil, uyuşturuculardan, ahlaksızlıktan, zührevi hastalıklardan, batıl itikatlardan, sahte öğretilerden ve bu kötü sistemi işaretleyen üzüntü ve belalardan da kurtarmıştır.—Yuh. 8:32.
15. Hem ana-babalar, hem de çocuklar şu ayetlerde sözü geçen hakikatler tarafından nasıl sevk edilmeli: (a) I. Yuhanna 4:9, 10? (b) II. Petrus 3:13?
15 Çocuklarına Tanrı’nın sevgisini ve merhametinin önemini öğrettin mi? Fidye olarak oğlunu yeryüzüne göndermesinin, Tanrı için ne ifade ettiğini takdir ediyorlar mı? (I. Yuh. 4:9, 10; Rom. 8:38, 39) Yeryüzündeki cennetindeki ebedi hayat ümidini yüreklerinde besliyorlar mı? (II. Pet. 3:13) Bu gibi bereketleri bizzat takdir etmen, bunlara karşı çocuklarını da takdirlerini artırmaya teşvik edecektir. Mukaddes Kitap, ana-babaların “ebediyen oğullarına iyilik olsun diye” Tanrı’dan korkup O’nun emirlerini tutmaları gerektiğini söyler.—Tesn. 5:29.
16. Tanrı’nın Sözünün, aileleri içindeki değeri hakkında, çocukların hangi şeyi fark etmelerine yardım edilmeli?
16 Çocukların, Tanrı’nın Sözündeki bilginin ailene sağladığı yararları fark ediyorlar mı? Çocuklarının, boşanmalar yüzünden, belki iki veya üç anne veya babası olan okul arkadaşları vardır. Eğer ailen, ana-babanın birbirine hayat boyu beraberlik sözünde durmuş olan ve birlik içinde yaşayan bir aileyse, çocukların bu durumun Mukaddes Kitabın prensipleriyle uyum içinde olduğunu takdir ediyorlar mı? (İbr. 13:4) Çocukların, Mukaddes Kitapta bulunan prensiplerin kendilerine başka birçok gençte hiçbir zaman bulunmayan bir güvenlik, arkadaşlık, bir aileye ait olma, hayat için bir amaç, yön, başarı ve kişisel değer duygusu edinmeğe yardım ettiğini takdir ediyorlar mı?
17, 18. Çocuklar, Tanrı’nın Sözünün kendileri için ne değer taşıdığını şu durumda nasıl görebilirler: (a) Dinsel bakımdan bölünmüş ailelerde? (b) Tek anne veya tek babalı ailelerde?
17 Fakat sen şöyle düşünebilirsin: “Ailem bölünmüş durumdadır, kocam (veya zevcem) bu gibi prensipleri uygulamıyor.” Bu durum, bu prensipleri uygulamaktan seni alıkoymamalı. Mukaddes Kitap, imansız kocaların “karılarının yaşayışı ile sözsüz kazanıl”abileceklerini söyler. Eğer imansız eşin, iyi örneğinden dolayı etkilenirse, Tanrısal prensiplere sadık kalmanın, çocuklarının üzerinde ne gibi bir etki yapabileceğini düşün!—I. Pet. 3:1, 2.
18 Belki sen, çocuklarını bizzat yetiştirmeğe mecbur olan bir anne veya baba olabilirsin. Durum böyle ise, bu sorunu çocuklarına açıkla. Birbirinizi desteklemeğe çalışın. Bizzat kendi hayatlarıyla, tanıdıkları diğer ya tek anne ya da tek babanın bulunduğu aileler arasındaki farkı görsünler. Sarhoşluk, alkolizm, fuhuş ve diğer beden işlerinin olmadığı bir ailenin içinde yaşamaları, kendileri için ne kadar büyük bir nimettir!—I. Kor. 6:9, 10; Gal. 5:19-21.
Sağlıklı Faaliyetler
19, 20. (a) Ana-babalar çocuklarının görüş alışverişi ve arkadaşlığa ihtiyaçlarını nasıl karşılayabilirler? (b) Hangi sonuçla?
19 Çocukların oyuna da ihtiyaçları var. Mukaddes Kitap, Yeruşalim’deki mabedin onarımı ile ilgili mutlu durumların birinde “şehir meydanlarında oynıyan erkek ve kız çocuklar”dan söz eder. (Zek. 8:5) Çocuklar senin onlar için ayıracağın vakte de muhtaçtırlar. Ancak kendilerine vakit ayırarak, onları konuşturarak, söylediklerine gerçekten kulak vererek görüş alışverişi yapabilir, sorunlarını öğrenebilir ve kendilerine yardımcı olabilirsin. Her ne kadar Hıristiyan çocuklar, putperest kökenli bayramları kutlamazlarsa da, gene de anne ve babaları, iyi vakit geçirmeleri amacıyla onlar için bazı planlar yaparlar, örneğin, gezintiler, hoş buluşmalar veya başka sağlıklı aile eğlenceleri gibi. Onlara yıl boyunca arada sırada hediyeler de almalısın. Bazı aileler, büyük anne ve büyük babaları ziyarete geldikleri zaman ziyafet verirler.
20 Anne ve babalar, diğer genç Hıristiyanlarla sağlıklı arkadaşlıklar kurmak üzere çocuklarını teşvik ederler. Eğer aile uzakta oturuyorsa, gençler Hıristiyan kongrelerinde tanıştıkları kişilerle yazışabilirler.
Dışardan Gelen Yardım
21. Çocukların yetiştirilmesinde ana-babanın sorumluluğu idrak edilirken, diğer kişiler de ne yapabilirler?
21 Çocuklarımıza öğretmek sorumluluğu sadece bize aittir. Mukaddes Kitap, babanın buna önderlik etmesini ve annenin de yardımcı olması gerektiğini gösterir. Şöyle der: “Oğlum, babanın talimini [disiplininin, YD] dinle, ve ananın öğrettiğini bırakma.” (Sül. Mes. 1:8; Efes. 6:4) Fakat bu, başkalarının da yardımcı olamayacakları anlamına gelmez. Cemaat bir ailedir; olgun ihtiyarlar, genç oldukları zaman cemaatte başka bir kişinin kendilerine nasıl özel bir yardım verdiğini defalarca söylerler. Gayretli Şahitler, çok zaman önce kendilerini Hıristiyan hizmetine sevk etmiş olan kişileri şefkatle anarlar. Gençler, kendilerine karşı ilgi gösterip, doğru yolda kalmalarına yardım eden yaşlı kimseleri gerçekten takdir ederler.—Sül. Mes. 13:20.
Bizzat Verebileceğin Örnek
22. Bizzat vereceğin örnek ne kadar önemlidir?
22 Tanrı’dan öğüt aradığını, O’nun Sözünü kendine mal ettiğini, gerçekten O’na inandığını ve hayatında uyguladığını görmeleri, çocukların için çok önemlidir. (Mezm. 143:10) Onlar senin tutumunu görüyorlar. Eğer toplantıları yük olarak telakki ediyor, ihtiyarlara karşı mırıldanıyor, cemaatin üyelerini tenkit ediyor ve Yehova’nın hizmetinde sarf edilen vakte üzülüyorsan, çocuklarının da bu kötü örneği takip edecekleri muhtemeldir. Fakat bu teokratik düzenlemeyi Yehova’nın harikulade birer nimeti olarak görüyorsan, çocuklarının da onları öyle görecekleri muhtemeldir. Çocuk yetiştirmek, birkaç büyük şeyi yapmak değildir, daha ziyade birçok küçük şeyi yapmaktır. Eğer her gün küçük şeyleri doğru şekilde yapıyorsan, karşına çıkacak büyük şeylerle de ihtimal başa çıkabileceksin.—Luka 16:10; Mat. 25:21.
23. Çocuklarından beklediğin şeyler onları ne şekilde etkileyebilir?
23 Çocuklarının, yüreğinde özel bir yerleri olduğunu bilmeleri çok önemlidir. Onları gerçekten sevdiğini ve Tanrısal prensipleri yerine getirmedikleri takdirde, hayal kırıklığına uğrayacaklarını bilmeleri gerekir. Süleyman şöyle yazdı: “Oğlum, eğer senin yüreğin hikmetli ise, benim yüreğim de sevinir.” Ve “Salihin babası çok sevinir.” (Sül. Mes. 23:15, 24) Ama çocukların büyüdükçe bağımsız olma arzusuna karşı belki daha kuvvetli eğilimler geliştirebilirler. Kendileriyle daha önce müzakere etmiş olduğun ve Tanrı’nın gözünde kötü olduğunu bildikleri birşeyi yaparlarsa, ne olur? Durum ümitsizdir diye vazgeçmekte acele etme veya kendilerine yardım etmekten geri çekilme. Onların da nakâmil olduklarını ve belki çok güç bir geçiş döneminde bulunduklarını unutma. Karşılaştığın hayal kırıklığına rağmen, onlara anlayışla fakat kararlı ve açık bir şekilde Tanrı’nın prensiplerine uygun yaşamanın kendileri için en iyi şey olduğunu göstermeye devam et.—Yak. 3:2.
24. Ana-babalar, çocuklarını Tanrısal prensiplere göre yetiştirdikleri takdirde, hangi mükâfatı ümit edebilirler?
24 Çocuklarımızın mükemmel birer genç erkek veya kadın olarak, bizzat sorumluluklarını ele aldıklarını ve kendilerine öğretmeğe gayret ettiğimiz şeyleri hayatlarında uyguladıklarını görmek, ne kadar sevindiricidir. Pavlus’un genç Timoteos’u teşvik ettiği gibi, biz de çocuklarımıza şunları söylüyoruz: “Hakikat sözünü doğrulukla kullanarak, kendini Allaha makbul ve utanılmaz bir işçi olarak takdim etmeğe gayret et.” (II. Tim. 2:15) Sonra da, ruhi çocuklarımız haline gelmiş olan bedeni çocuklarımız hakkında şunu söyleyebileceğiz: “Bundan, çocuklarımın hakikatte yürümekte olduklarını işitmekten, daha büyük sevincim yoktur.”—III. Yuh. 4.
Şu Noktaları Hatırlıyor Musun?
• Mukaddes Kitabın cinsel ahlak hakkında verdiği öğüt neden bir yük değildir?
• Gençler ailelerinden hangi yardımı alabilirler?
• Çocuklarımıza Tanrı ve O’nun hakikatini öğretmekte neden sadık olmalıyız?
• Hıristiyan toplantılarını çocukların için nasıl ilginç kılabilirsin?
Şu Noktaları Hatırlıyor Musun?
• Sevgi dolu ana-babalar olarak, Tanrısal hizmette çocuklarımıza nasıl adım adım yol gösterebileceğiz?
• Onların hangi bereketleri takdir ettiklerinden emin olmak istiyoruz?
• Bizzat senin örneğin neden o kadar önemlidir?
[Sayfa 17’deki pasaj]
“Genç yiğitler ve kızlar; ihtiyarlar ve çocuklar; Yehova’nın (YD) ismine hamdetsinler; çünkü yalnız onun ismi yüceltilmiştir; onun celâli yerin ve göklerin üstündedir.”—Mezm. 148:12, 13.