Vurgu Amacıyla Tekrarlama

ETKİLİ öğretim tekrarlamayı da içerir. Önemli bir nokta birden fazla kez belirtildiğinde, dinleyicilerin onu hatırlama olasılığı artar. Hatta, düşünce biraz farklı sözlerle dile getirilirse, onu daha net anlayabilirler.

Dinleyicileriniz söylediklerinizi hatırlamazsa sözleriniz onların inançlarını ya da yaşam tarzlarını etkilemez. Onlar büyük olasılıkla özel olarak vurgu yaptığınız noktalar üzerinde daha çok düşünecekler.

Yüce Eğitmenimiz Yehova, tekrarlama yöntemini kullanmak konusunda izleyeceğimiz bir örnek oldu. O İsrail ulusuna On Emir verdi. Sözcü bir melek aracılığıyla, Sina Dağında ulusa bu emirleri duyurdu. Sonra onları Musa’ya yazılı olarak verdi. (Çık. 20:1-17; 31:18; Tesn. 5:22) Yehova’nın yönlendirmesiyle, Musa, Vaat Edilen Diyara girmelerinden önce bu emirleri ulusun önünde tekrarladı ve mukaddes ruh aracılığıyla bunları kaydetti; bu kayıt Tesniye 5:6-21’de bulunmaktadır. İsrailoğullarına verilen emirler arasında Yehova’yı bütün yürekleri, canları ve yaşam güçleriyle sevip O’na hizmet etmeleri istemi de vardı. Bu da tekrar tekrar belirtildi. (Tesn. 6:5; 10:12; 11:13; 30:6) Neden mi? Çünkü İsa’nın dediği gibi, bu en “büyük ve birinci emir”di. (Mat. 22:34-38) Yehova Yeremya peygamber aracılığıyla Yahuda halkına, tüm emirlerine itaat etmelerinin ciddiyetini 20’den fazla kez hatırlattı. (Yer. 7:23; 11:4, 5; 12:17; 19:15) Tanrı ayrıca, Hezekiel aracılığıyla da ulusların ‘Kendisinin Yehova olduğunu bileceklerini’ 60’tan fazla kez belirtti.—Hez. 6:10; 38:23.

İsa’nın hizmetiyle ilgili kayıtta da tekrarlamaların etkili kullanılışını görürüz. Örneğin, dört İncilin içeriğine baktığımızda, anlatılan önemli olaylardan bazılarının birden fazla incilde kayıtlı olmakla birlikte her birinde biraz farklı bir bakış açısından ele alındığı görülür. İsa kendisi öğretirken de, eğitiminin temel noktalarını birden fazla vesilede, farklı tarzlarda işledi. (Mar. 9:34-37; 10:35-45; Yuhn. 13:2-17) Ölümünden birkaç gün önce Zeytinlik Dağındayken şu yaşamsal öğüdü vurgulamak üzere tekrarlama yönteminden yararlandı: “Uyanık olun; çünkü Rabbinizin hangi gün geleceğini bilmezsiniz.” —Mat. 24:42; 25:13.

Tarla Hizmetinde. İnsanlara şahitlik ederken söylediklerinizin akıllarında kalacağını ümit edersiniz. Tekrarlama yönteminin etkili kullanılışı bu hedefe erişmenize yardımcı olabilir.

Çoğunlukla, bir konu üzerinde konuşurken yapılan tekrarlama konunun kişinin zihninde yer etmesine yardım edebilir. Böylece, bir ayeti okuduktan sonra, onun kilit kısmını işaret edip “Ayetteki ifadeye dikkat ettiniz mi?” diye sorarak vurgulayabilirsiniz.

Sohbetteki son cümleler de etkili şekilde kullanılabilir. Örneğin, belki şöyle diyebilirsiniz: “Herhalde sohbetimizdeki şu temel noktayı siz de hatırlarsınız: . . . ” Sonra onu basit bir şekilde tekrarlayın. Şöyle bir şey söylenebilir: “Tanrı’nın amacı yeryüzünün cennete dönüştürülmesidir. Bu amaç kesinlikle gerçekleşecek.” Belki de şöyle diyebilirsiniz: “Mukaddes Kitap bu ortamın son günlerinde yaşadığımızı açıkça gösteriyor. Bu ortam sona erdiğinde hayatta kalmak için, Tanrı’nın bizden neler istediğini şimdi öğrenmemiz gerek.” Ya da şöyle diyebilirsiniz: “Gördüğümüz gibi, Mukaddes Kitap aile yaşamındaki sorunlarla nasıl başa çıkabileceğimiz konusunda pratik öğütler sunuyor.” Bazı durumlardaysa, akılda tutulması gereken nokta olarak Mukaddes Kitaptan bir alıntıyı tekrarlayabilirsiniz. Elbette, bunu etkili şekilde yapmak için önceden düşünmek gerekir.

Bu yöntem, Mukaddes Kitap tetkikleri de dahil, tekrar ziyaretlerde tekrarlama soruları sormayı içerebilir.

Kişi Mukaddes Kitabın öğüdünü anlamakta ya da uygulamakta zorluk çekiyorsa, konuyu farklı vesilelerde tekrar açmanız gerekebilir. Konuya farklı açılardan yaklaşmaya çalışın. Müzakerenin uzun olması gerekmez, yalnızca tetkik edeni konu üzerinde daha fazla düşünmek üzere isteklendirmeli. Hatırlayacağınız gibi, İsa bu tür bir tekrarlamayı öğrencilerinin sivrilme arzularını yenmelerine yardım etmek amacıyla kullandı.—Mat. 18:1-6; 20:20-28; Luka 22:24-27.

Konuşma Yaparken. Kürsüden konuşuyorsanız, amacınız yalnızca bilgi sunmak değildir. Dinleyicilerin söylediklerinizi anlamasını, hatırlamasını ve uygulamasını istiyorsunuz. Bu hedefe erişebilmek için tekrarlamayı etkili şekilde kullanın.

Ancak, ana noktaları çok sık tekrarlarsanız, dinleyicilerinizin dikkatini kaybedebilirsiniz. Özel vurguya değer noktaları dikkatle seçin. Bunlar genellikle konuşmanızın çevresinde geliştiği ana noktalardır, fakat dinleyicileriniz için özel değer taşıyacak başka düşünceleri de içerebilirler.

Tekrarlama yönteminden yararlanmak için önce giriş kısmında ana noktaları genel hatlarıyla belirtebilirsiniz. Bunun için, kısa cümleler kullanarak, ele alacağınız noktaları ana çizgileriyle belirtin, çözüm getirilecek sorunları ortaya koyan kısa örnekler veya sorular kullanın. Kaç ana nokta olduğunu söyleyip onları sırayla sayabilirsiniz. Sonra konuşmanızın ana bölümünde, yani gelişme kısmında bu noktaların her birini geliştirin. Konuşmanın gelişme kısmında vurgu, her ana nokta, bir sonrakine geçmeden önce tekrar belirtilerek pekiştirilebilir. Aynı şey ana noktanın uygulanışını içeren bir örnek kullanılarak da başarılabilir. Ana noktalarınızı, kapanış kısmında, tekrar ifade ederek, karşıtlıklar yoluyla belirginleştirerek, daha önce ortaya attığınız soruları yanıtlayarak ya da ortaya koyduğunuz sorunlara kısaca çözümler göstererek yeniden vurgulayabilirsiniz.

Deneyimli bir konuşmacı, yukarıdaki noktaları uygulamanın yanı sıra, dinleyicilerini bireyler olarak dikkatle gözler. Bazıları belirli bir düşünceyi kavramakta güçlük çekiyorsa, konuşmacı bunu fark eder. Önemli bir noktaysa tekrar ele alır. Ancak, aynı sözcükleri tekrarlamakla amacına ulaşamayabilir. Öğretmek bundan daha fazlasını gerektirir. Konuşmacı esnek olmalı. Konuşmasına doğaçtan eklemeler yapması gerekebilir. Dinleyicilerinizin ihtiyaçlarını bu şekilde karşılamayı öğrenme dereceniz, bir öğretmen olarak ne kadar etkili olduğunuzun göstergesidir.