Ana Noktaların Belirginleştirilmesi

BİR konuşmanın ana noktaları nelerdir? Bunlar yalnızca söz arasında kısaca değinilen ilginç noktalar değildir. Kapsamlı biçimde geliştirilen önemli fikirlerdir. Hedefinize erişmek açısından can alıcı düşüncelerdir.

Ana noktaları belirginleştirmekte kilit etkenlerden biri malzemenizi akıllıca seçmeniz ve düzenlemenizdir. Bir konuşma için yapılan araştırma sırasında, genellikle kullanılabilecek miktardan daha fazla malzeme elde edilir. Neleri kullanacağınıza nasıl karar verebilirsiniz?

İlk olarak dinleyicilerinizi düşünün. Ele aldığınız konuya büyük ölçüde yabancı bir topluluğa mı, yoksa konuyu iyi bilen insanlara mı hitap ediyorsunuz? Çoğu, Mukaddes Kitabın söylediklerini kabul ediyor mu, yoksa bazıları kuşku duyma eğiliminde mi? Mukaddes Kitabın konuyla ilgili söylediklerini uygulamaya çalışırken günlük yaşamda ne tür zorluklarla karşılaşıyorlar? İkinci olarak, konuşmayı planladığınız konuda onlara seslenmekteki hedefinizin zihninizde net olmasına dikkat edin. Bu iki yönlendirmeye uyarak malzemenizi değerlendirin ve yalnızca gerçekten uygun noktaları alın.

Size bir tema ve ana noktalardan oluşan temel bir konuşma planı verildiyse buna bağlı kalmalısınız. Bununla birlikte, her ana noktayı geliştirirken yukarıdaki etkenleri aklınızda tutarsanız sunduğunuz bilginin değeri büyük ölçüde artar. Bir konuşma planı verilmemişse, ana noktaları seçmek size bırakılmıştır.

Ana noktalarınız zihninizde netse ve ayrıntıları bunların altında toplayıp düzene sokmuşsanız, konuşmayı daha kolay yaparsınız. Büyük olasılıkla, dinleyicileriniz de daha fazla yararlanırlar.

Malzemenizi Düzenlemenin Çeşitli Yolları. Konuşmanızın ana bölümünü düzenlerken izlenebilecek çeşitli yöntemler vardır. Onları öğrendikçe, hedefinize bağlı olarak farklı birkaç yöntemin etkili olabileceğini göreceksiniz.

Esnek bir yöntem konulara göre bölümlemedir. (Her ana nokta gereklidir, çünkü dinleyicilerin konuyla ilgili anlayışına katkıda bulunur ya da konuşmanızın hedefine ulaşmasına yardım eder.) Diğer bir yöntem kronolojiye göre bölümlemedir. (Örneğin, Tufan’dan önceki olayların ardından Yeruşalim’in MS 70’teki yıkımı öncesinde yaşananlar anlatılabilir, ardından da günümüzdeki olaylardan söz edilebilir.) Üçüncü bir yöntem neden sonuç ilişkisi kurmaktır. (Bu her iki yönde de geliştirilebilir. Örneğin, şu anda var olan bir durumla, yani sonuçla başlayabilir, sonra nedeni gösterebilirsiniz.) Dördüncü yöntem karşıtlıkları göstermektir. (İyiyle kötünün, olumluyla olumsuzun karşıtlığını gösterebilirsiniz.) Bazen bir konuşmada birden fazla yöntem kullanılabilir.

İstefanos sahte suçlamalarla Yahudi Sanhedrin mahkemesinin önüne getirildiğinde kronolojik yöntemi izleyerek etkili bir konuşma yaptı. Resullerin İşleri 7:2-53’ü okurken noktaların nasıl amaçlı bir biçimde seçildiğine dikkat edin. İstefanos önce, tarihsel olayları dinleyicilerinin inkâr edemeyeceği şekilde anlattığını net olarak ortaya koydu. Sonra, Tanrı’nın –kardeşleri tarafından reddedilmesine rağmen– Yusuf’u kullanarak kurtuluş sağladığına dikkat çekti. Ardından, Yahudilerin Tanrı’nın kullandığı bir kişi olan Musa’ya itaat etmediklerini gösterdi. Sonunda, önceki Yahudi nesillerinin gösterdiği böyle bir ruhu İsa Mesih’i ölüme götürenlerin de yansıttığını vurgulayarak sözlerini bağladı.

Çok Fazla Ana Nokta Almayın. Herhangi bir temayı geliştirmek için yalnızca birkaç nokta yeterlidir. Çoğu durumda, bunlar bir elin parmaklarının sayısını geçmez. İster 5 dakika, ister 10 dakika, ister 30 dakika, isterse de daha uzun süre konuşacak olun, bu değişmez. Ortaya çok fazla ana nokta koymaya çalışmayın. Makul olarak, dinleyicileriniz bir konuşmadan yalnızca birkaç farklı düşünce kavrayabilir. Konuşmanızın uzunluğu ölçüsünde, temel noktalar daha kuvvetli ve belirgin şekilde ortaya çıkmalı.

Kullandığınız ana noktalar kaç tane olursa olsun, her birini yeterince geliştirmeye dikkat edin. Her ana noktanın dinleyicilerinizin zihnine iyice yerleşmesi için bunları incelemek üzere onlara yeterli vakit bırakın.

Konuşmanız basit olduğu izlenimini bırakmalı. Bu her zaman sunulan malzemenin miktarına bağlı değildir. Eğer düşünceleriniz yalnızca birkaç ana başlıkta net olarak toplanabiliyorsa ve bunları tek tek geliştiriyorsanız izlenilmesi kolay, unutulması zor bir konuşma yapacaksınız.

Ana Noktalarınızı Belirginleştirin. Malzemeniz uygun şekilde düzenlenmişse, sunuş tarzınızla ana noktaların önemini vurgulamanız zor olmaz.

Bir ana noktayı belirginleştirmenin başlıca yolu, kanıtları içeren noktaları, ayetleri ve diğer malzemeyi, ana düşünceye dikkat çekip onu genişletecek şekilde sunmaktır. İkincil noktaların tümü ana noktayı netleştirmeli, kanıtlamalı ya da genişletmelidir. Sırf ilginç oldukları için ana noktayla bağlantısı olmayan düşünceleri konuşmaya katmayın. İkincil noktaları geliştirirken, destekledikleri ana noktayla bağlantılarını açıkça gösterin. Bunları bulmayı dinleyicilerinize bırakmayın. Bağlantılar zaman zaman ana düşünceyi dile getiren temel sözcükleri ya da ana noktanın özünü tekrarlayarak gösterilebilir.

Bazı konuşmacılar ana noktaları vurgulamak için onları tek tek sayarlar. Bu, vurgulama yollarından biriyse de, malzemenin dikkatle seçilip mantıksal bir düzen içinde geliştirilmesi yönteminin yerini almamalıdır.

Tabii, isterseniz ana noktanızı, onu destekleyen kanıtlamayı yapmadan önce de ifade edebilirsiniz. Bu yöntem, dinleyicilerinizin daha sonra söyleyeceklerinizin değerini takdir etmelerine yardım eder ve aynı zamanda ana noktayı vurgular. Noktayı tam anlamıyla geliştirdikten sonra özetleyerek pekiştirebilirsiniz.

Tarla Hizmetinde. Yukarıda ele alınan ilkeler yalnızca konuşmalarda değil, tarla hizmetinizdeki sohbetlerinizde de geçerlidir. Hazırlık yaparken yöredeki insanların zihnini meşgul eden önemli bir durumu dikkate alın. Mukaddes Kitabın sunduğu ümidin bu duruma nasıl bir çözüm vaat ettiğini gösterme olanağı veren bir tema seçin. Bu temayı geliştirmek üzere bir iki ana nokta belirleyin. Bu noktaları desteklemek için hangi ayetleri kullanacağınıza karar verin. Sonra sohbete nasıl başlayacağınızı planlayın. Böyle bir hazırlık sohbet için gereken esnekliğe olanak sağlar. Ayrıca, ev sahibinin hatırlayacağı şeyler söylemenize de yardımcı olur.